Kan Grubu Hesaplama

Anne babanın grubuna göre doğacak çocuğun kan grubu hesaplama programı ile doğacak bebeğinizin kan grubunu hesaplamayı kolayca yapabilirsiniz! Doğmamış bebeğinizin kan grubunu bilmek ister misiniz? Kan grubu hesap makinemiz keşfetmenize yardımcı olabilir.

Doğacak Çocuğun Kan Grubunu Hesaplama Programı

Kan Grubu Hesaplama

Kan grubu, bireylerin kanındaki antijenlerin ve antikorların varlığına bağlı olarak belirlenen bir biyolojik özelliktir. İnsan vücudunda bulunan kan, yalnızca dokulara oksijen taşımakla kalmaz; aynı zamanda bağışıklık sistemi için önemli sinyaller de içerir. Bunun doğru belirlenmesi, tıp alanında hayati öneme sahiptir. Kan transfüzyonları, organ nakilleri ve bazı genetik durumların öngörülmesinde kan grubunun doğru bir şekilde bilinmesi gereklidir. Anne ve babanın kan gruplarına bakarak doğacak çocuğun olası kan grubu hakkında tahmin yürütmek mümkündür. Bu hesaplama, modern tıpta genetik bilgilerin kullanılabilir hale gelmesiyle daha da hassaslaşmıştır.

ABO ve Rhesus (Rh) sistemleri, kan grubunun belirlenmesinde en yaygın kullanılan sınıflandırmalardır. ABO sistemi, bireyin kanında bulunan A ve B antijenlerine göre belirlenirken, Rhesus sistemi Rh pozitif ya da Rh negatif olarak kanın Rhesus faktörünü ortaya koyar. Her iki sistem de kan uyumlarının belirlenmesinde kritik rol oynar ve özellikle hamilelik sırasında bebek ve annenin kan uyuşmazlıklarının önlenmesinde büyük önem taşır. Bu yazıda, ABO ve Rhesus sistemlerine odaklanarak kan grubu hesaplamalarının nasıl yapıldığını ve bebeğin olası kan grubunun nasıl öngörülebileceğini inceleyeceğiz.

Kan grubu hesaplaması özellikle çiftler için, doğacak bebeklerinin kan grubunu öğrenmek amacıyla yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Anne ve babanın kan grupları göz önüne alındığında, olası bebek kan grubu kombinasyonlarını tahmin etmek mümkün hale gelir. Bu hesaplamalar yalnızca teorik bir öngörü sunar; ancak pratikte belirli kalıpların ortaya çıktığı gözlemlenmiştir. Örneğin, her iki ebeveyn de O ise, bebek yalnızca O olabilir. Kan grubu belirleme süreci, genetik aktarımın temel prensipleriyle ilişkilidir ve bu süreçte baskın ve çekinik genlerin etkisi önem taşır.

Bu makalede, doğacak çocuğun kan grubunun nasıl hesaplanacağı, ABO ve Rh sistemlerinin detayları ve bu sistemlerin tıpta neden bu kadar önemli olduğu ele alınacaktır. Ayrıca, hamilelikte kan uyuşmazlıklarının bebek ve anne sağlığı üzerindeki etkilerine ve önleyici tedbirlerin önemine değinilecektir. Kan grubu hesaplamasının bilimsel temelleri ile bireylerin sağlık yönetiminde nasıl bir rol oynadığına dair detaylı bir inceleme sunulacaktır.

Kan Grubu Sistemleri

ABO Kan Grubu Sistemi

İnsan kanındaki A ve B antijenlerinin varlığına göre dört ana gruba ayrılır: A, B, AB ve O.

• A Grubu: Kanda A antijenleri ve anti-B antikorları bulunur.
• B Grubu: Kanda B antijenleri ve anti-A antikorları bulunur.
• AB Grubu: Hem A hem de B antijenleri bulunur, ancak antikor yoktur. Bu grup, “evrensel alıcı” olarak bilinir çünkü her kan grubundan kan alabilir.
• O Grubu: Antijen bulunmaz, ancak hem anti-A hem de anti-B antikorları bulunur. O grubu, “evrensel verici” olarak bilinir.

Ebeveynlerin kan gruplarına göre çocuğun kan grubu şu şekilde belirlenir:

• A ve B grubu olan ebeveynlerin çocukları, A, B, AB veya O olabilir.
• Her iki ebeveynin de O grubu olması durumunda, çocuk sadece O grubunda olur.
• A ve O grubu ebeveynler A veya O; B ve O grubu ebeveynler ise B veya O grubuna sahip çocuklara sahip olabilirler.

Rhesus (Rh) Kan Grubu Sistemi

Rhesus sistemi, kandaki Rh antijeninin varlığına göre Rh pozitif (+) veya Rh negatif (-) olarak sınıflandırılır. Rh pozitiflik, Rh antijeninin var olduğu anlamına gelirken, Rh negatiflik bu antijenin bulunmadığını ifade eder. Rh pozitif gen, baskın bir özellik gösterir; bu da Rh negatif ebeveynlerin bebeklerinin Rh pozitif olma ihtimalinin mümkün olduğunu gösterir.

Özellikle hamilelik döneminde Rh uyumsuzluğu büyük bir sorun oluşturabilir. Rh negatif bir annenin, Rh pozitif bir fetüs taşıması durumunda, annenin bağışıklık sistemi bebeğin kan hücrelerine karşı antikor üretebilir. Bu durum, eritroblastozis fetalis gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Doğacak Çocuğun Kan Grubunu Hesaplama

Doğacak bir çocuğun kan grubunu öngörmek, genetik kurallara dayalı bir hesaplamayla mümkündür. Ebeveynlerin her biri çocuğa birer gen aktarır ve bu genlerin kombinasyonu, çocuğun kan grubunu belirler. Kan grubunu belirleyen iki temel sistem olan ABO sistemi ve Rhesus (Rh) sistemi, bu hesaplamanın ana bileşenleridir. Aşağıda, her iki sistemin nasıl çalıştığına dair detaylı açıklamaların yanı sıra bazı örnek hesaplamalar sunulacaktır.

1. ABO Kan Grubu Hesaplaması

Genetik Temel: A, B ve O Allelleri

ABO sistemi, üç farklı alelin (gen varyantı) kombinasyonlarına dayanır: A, B ve O. A ve B, baskın (dominant) alellerken, O aleli çekinik (resesif) olarak kalıtılır. Her birey, ebeveynlerinden iki kan grubu aleli alır ve bu kombinasyon, çocuğun kan grubunu belirler.

• A Aleli: A antijenini kodlar, baskındır.
• B Aleli: B antijenini kodlar, baskındır.
• O Aleli: Antijen üretmez, çekiniktir.

Ebeveynlerin her biri, çocuğa bu üç alelden birini aktarır. Örneğin, A grubu bir birey AA veya AO genotipine sahip olabilirken, O grubu bir birey yalnızca OO genotipine sahiptir.

Olası Kan Grubu Kombinasyonları

Ebeveynlerin genotiplerine göre, çocuğun hangi kan grubuna sahip olacağı belirlenir. Aşağıda, en yaygın kombinasyonlar örneklerle açıklanmıştır:

• Anne A (AA) + Baba A (AA veya AO)
  • Olası Genotipler: AA, AO
  • Çocuğun Grubu: A
• Anne A (AO) + Baba B (BO)
  • Olası Genotipler: AB, AO, BO, OO
  • Çocuğun Grubu: A, B, AB veya O
• Anne O (OO) + Baba O (OO)
  • Olası Genotip: OO
  • Çocuğun Grubu: O
• Anne AB (AB) + Baba O (OO)
  • Olası Genotipler: AO, BO
  • Çocuğun Grubu: A veya B

Not: Anne ve babanın O kan grubu olması durumunda, çocuğun başka bir kan grubuna sahip olma ihtimali yoktur; bebek kesinlikle O grubunda olur. Aynı şekilde, AB kan grubuna sahip bir birey, yalnızca A veya B alellerini aktarabilir, dolayısıyla çocuğun kan grubu O olamaz.

2. Rhesus (Rh) Faktörü Hesaplaması

Rhesus (Rh) faktörü, kişinin kanında D antijeninin varlığına bağlı olarak pozitif (+) veya negatif (-) olarak belirlenir. Rh faktörü, dominant (baskın) bir genle kalıtılır. Rh pozitif (Rh+) olmak için en az bir baskın D genine sahip olmak yeterliyken, Rh negatif (Rh-) olmak için her iki ebeveynden de çekinik Rh geninin alınması gerekir.

• Rh+ Rh+: Her iki gen de pozitif.
• Rh+ Rh-: Pozitif geni baskın olduğu için kişi Rh pozitif.
• Rh- Rh-: İki çekinik gen taşıdığı için kişi Rh negatif.

Olası Rh Kombinasyonları

Rh faktörünün hesaplanmasında, baskın ve çekinik genlerin kombinasyonu önemlidir. Örnek hesaplamalar aşağıda verilmiştir:

• Anne Rh+ (Rh+ Rh+) + Baba Rh- (Rh- Rh-)
  • Çocuk %100 Rh pozitif olur.
• Anne Rh+ (Rh+ Rh-) + Baba Rh- (Rh- Rh-)
  • Olası Genotipler: Rh+ Rh- veya Rh- Rh-.
  • Çocuğun %50 Rh pozitif, %50 Rh negatif olma ihtimali vardır.
• Her iki ebeveyn Rh negatif (Rh- Rh-)
  • Çocuğun Rh negatif olma ihtimali %100’dür.

3. Kan Uyuşmazlığı ve Rh Faktörünün Önemi

Anne Rh negatif ve baba Rh pozitif olduğunda, doğacak bebeğin Rh pozitif olma ihtimali ortaya çıkar. Bu durumda, annenin bağışıklık sistemi, bebeğin kanındaki Rh pozitif hücreleri yabancı olarak algılayabilir ve antikor üretebilir. Bu durum, ilk gebelikte genellikle sorun yaratmaz; ancak sonraki gebeliklerde bebeğin hayatını tehdit eden eritroblastozis fetalis adı verilen bir hastalığa yol açabilir.

Bu tür durumları önlemek amacıyla, Rh negatif annelere gebelik sırasında ve doğumdan hemen sonra Rh immün globulin enjeksiyonu yapılır. Bu tedavi, annenin bağışıklık sisteminin antikor üretmesini engeller ve sonraki gebeliklerde oluşabilecek komplikasyonları önler.

4. Örnek Hesaplamalar: Ebeveynlerin Kan Gruplarına Göre Bebeğin Kan Grubu

Aşağıdaki tablo, çeşitli ebeveyn kombinasyonları için olası bebek kan gruplarını göstermektedir:

Anne	Baba	Olası Çocuk Kan Grupları	Olası Rh Faktörleri
A (AO)	B (BO)	A, B, AB, O	+ veya –
A (AA)	O (OO)	A veya O	+ veya –
AB (AB)	O (OO)	A veya B	+ veya –
O (OO)	O (OO)	O	+ veya –
B (BO)	B (BO)	B veya O	+ veya –
A (AA)	A (AA)	A	+ veya –

Bu tablo, ebeveynlerin genotiplerine göre bebeğin olası kan gruplarını ve Rh faktörünü özetler. Ancak unutulmamalıdır ki, Rh uyumsuzluğu varsa, gebelik boyunca düzenli takip ve gerekli tedbirlerin alınması şarttır.

5. Genetik Kalıtımın Önemi

Doğacak çocuğun kan grubunu hesaplamak, temel genetik kuralların bilinmesini gerektirir. Hem ABO hem de Rh sistemi üzerinden yapılan bu hesaplamalar, yalnızca olasılıksal tahminler sunar. Kesin bilgiye ulaşmak için doğum sonrası kan testi yapılması gereklidir. Özellikle Rh uyumsuzluğu riski olan çiftlerin gebelik planlaması sırasında bir sağlık uzmanına başvurmaları önem taşır.

Kan grubu hesaplamaları, aile planlamasında genetik risklerin öngörülmesine yardımcı olmanın yanı sıra, hamilelik sürecinin sağlıklı ilerlemesini sağlamak için de kritik bir araçtır.

Kan Uyuşmazlığı ve Önlemleri

Kan uyuşmazlığı, anne ve bebeğin kan gruplarının uyumsuz olduğu durumlarda ortaya çıkan, hamilelik sürecinde ve doğum sonrası dönemde çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilen bir durumdur. Özellikle Rh uyuşmazlığı, hamilelikte yaygın olarak karşılaşılan bir problemdir ve tedavi edilmediğinde hem anne hem de bebek için ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bu bölümde, kan uyuşmazlığının sebepleri, belirtileri, olası riskleri ve önleyici tedbirler ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

1. Kan Uyuşmazlığının Sebepleri

Kan uyuşmazlığı, genellikle anne ve fetüsün kan gruplarının farklı olması durumunda ortaya çıkar. Uyuşmazlık iki temel sistem üzerinden değerlendirilir:

• ABO uyuşmazlığı: Anne ile bebeğin ABO sistemine göre farklı kan gruplarına sahip olması durumunda ortaya çıkar. Örneğin, annenin O grubu, bebeğin A veya B grubuna sahip olması gibi durumlarda bağışıklık sistemi sorunları yaşanabilir.
• Rh (Rhesus) uyuşmazlığı: Annenin Rh negatif (-), babanın ise Rh pozitif (+) olması durumunda, bebek Rh pozitif olursa uyuşmazlık meydana gelir. Anne Rh negatif olduğu için, bebeğin kanındaki Rh pozitif antijenler anne tarafından yabancı olarak algılanabilir. Bu durumda annenin bağışıklık sistemi, bebeğin kırmızı kan hücrelerine karşı antikorlar üretmeye başlar.

2. Rh Uyuşmazlığı ve Etkileri

Rh uyuşmazlığı durumunda, ilk gebelik genellikle sorunsuz geçebilir. Bunun nedeni, annenin bağışıklık sisteminin bebeğin Rh pozitif hücrelerine karşı yeterli antikor üretmek için zamana ihtiyaç duymasıdır. Ancak, doğum sırasında veya hamilelik boyunca kan hücrelerinin karışması sonucu annenin bağışıklık sistemi, bu hücrelere karşı antikor üretmeye başlar. Bu antikorlar, ikinci veya sonraki gebeliklerde bebeğin kan hücrelerine saldırarak ciddi sorunlara yol açabilir.

• Eritroblastozis Fetalis: Rh uyuşmazlığının en ciddi sonuçlarından biri bu hastalıktır. Antikorlar, bebeğin kırmızı kan hücrelerini yok eder ve bu durum ağır anemi (kansızlık), sarılık ve organ yetmezliklerine yol açabilir. Tedavi edilmediği takdirde bebekte beyin hasarı veya ölüm gibi ciddi sonuçlar doğurabilir.

3. Kan Uyuşmazlığının Belirtileri

Kan uyuşmazlığı olan hamileliklerde şu belirtiler gözlemlenebilir:

• Bebekte aşırı kansızlık ve düşük hemoglobin seviyeleri
• Bebekte veya yeni doğanda ciddi sarılık
• Anne karnında fetüsün gelişiminde yavaşlama
• Doğum öncesi veya sonrası ödem (hidrops fetalis)
• Yeni doğanda şiddetli solunum problemleri

Bu tür durumlar, genellikle hamilelik sırasında ultrason ve kan testleriyle tespit edilir. Gerekirse, doğumdan önce tedavi uygulanır.

4. Kan Uyuşmazlığını Önleme ve Tedavi Yöntemleri

4.1. Rh İmmün Globulin (Anti-D Enjeksiyonu)

Kan uyuşmazlığının önlenmesinde en etkili yöntem, Rh negatif kadınlara hamilelik sırasında ve doğumdan hemen sonra Rh immün globulin (Anti-D) enjeksiyonu yapılmasıdır. Bu ilaç, annenin bağışıklık sisteminin fetüsün Rh pozitif hücrelerine karşı antikor üretmesini engeller. Böylece sonraki gebeliklerde Rh uyuşmazlığına bağlı komplikasyonların önüne geçilir.

• Ne Zaman Uygulanır?
  • Gebeliğin 28. haftasında önleyici enjeksiyon
  • Doğumdan sonraki 72 saat içinde, eğer bebek Rh pozitifse
  • Düşük, dış gebelik veya amniyosentez gibi müdahalelerden sonra

4.2. Kan Transfüzyonları

Eğer bebekte Rh uyuşmazlığına bağlı ağır anemi veya eritroblastozis fetalis gelişirse, hamilelik sırasında fetüse kan transfüzyonu yapılabilir. Transfüzyon, anne karnında ultrason rehberliğinde göbek kordonu yoluyla gerçekleştirilir. Bu işlem, bebeğin kan hücrelerini destekleyerek doğuma kadar sağlıklı bir şekilde gelişmesini sağlar.

4.3. Doğum Sonrası Tedavi

Bebekte doğum sonrası ağır sarılık görülmesi durumunda, bebek özel bir fototerapi cihazına konulur. Fototerapi, bebeğin cildindeki bilirubin seviyelerini düşürerek sarılığın şiddetini azaltır. Gerekli durumlarda kan değişim tedavisi de uygulanabilir.

5. ABO Uyuşmazlığı ve Etkileri

ABO uyuşmazlığı, genellikle Rh uyuşmazlığı kadar ciddi sonuçlara yol açmaz; ancak yine de bazı durumlarda bebeğin sağlığını etkileyebilir. Annenin O grubu olup, bebeğin A veya B grubuna sahip olması durumunda, anne vücudu anti-A veya anti-B antikorları üretebilir. Bu durum doğum sonrası hafif sarılık veya kansızlığa yol açabilir, ancak genellikle fototerapi gibi basit tedavi yöntemleriyle kontrol altına alınabilir.

• ABO uyuşmazlığı durumunda önleyici tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Ancak doğum sonrası bebeğin sağlık durumu yakından izlenir ve sarılık belirtileri ortaya çıkarsa fototerapi uygulanır.

6. Kan Uyuşmazlığında Risk Faktörleri

Kan uyuşmazlığı riski taşıyan durumlar şunlardır:

• Rh negatif anne ve Rh pozitif baba
• Önceki gebeliklerde kan uyuşmazlığı yaşamış olmak
• Hamilelik sırasında düşük veya dış gebelik yaşanması
• Amniyosentez veya koryon villus biyopsisi gibi müdahalelerin yapılması
• Doğum sırasında kanamaların yaşanması

Bu tür durumlar, kan hücrelerinin anne ve bebek arasında karışma ihtimalini artırır. Bu nedenle, gebelik boyunca düzenli kan testleri ve ultrason takibi yapılması önemlidir.

7. Kan Uyuşmazlığının Takibi ve Kontrolü

Hamilelik boyunca kan uyuşmazlığı riski taşıyan anne adayları, sıkı bir takip altına alınır. Düzenli olarak kan tahlilleri yapılarak annenin Rh antikor seviyeleri ölçülür. Eğer antikor seviyelerinde artış gözlemlenirse, bebeğin durumu da ultrason ve kan testleriyle izlenir. Bebekte anemi tespit edilirse, gerekli durumlarda rahim içi kan transfüzyonu uygulanır.

Kan Grubu Bilgisinin Önemi

Kan grubu bilgisi, yalnızca sağlık açısından değil, aynı zamanda acil durumlarda hayati önem taşır. Kişilerin kan gruplarını bilmesi, kan nakli gerektiğinde doğru ve hızlı müdahale yapılmasını sağlar. Ayrıca kan bağışı yaparken de bu bilgi büyük önem taşır.

Ebeveynlerin kan grubu hesaplamaları, sadece bebeklerinin sağlık durumunu öngörmek için değil, aynı zamanda aile planlaması için de önemli bir faktör olarak değerlendirilebilir.

Sonuç

Kan grubu hesaplamaları, genetik bilimlerinin bir yansıması olarak, doğacak bebeklerin olası kan gruplarını öngörmede faydalı bilgiler sunar. ABO ve Rhesus sistemlerinin anlaşılması, kan uyumsuzluklarının önlenmesinde ve tedavi edilmesinde kritik öneme sahiptir. Ebeveynlerin kan gruplarına bakarak bebeğin kan grubunu hesaplamak, hamilelik planlamasında yaygın bir uygulamadır. Ancak bu hesaplamalar, yalnızca olasılıklara dayanır; kesin sonuçlar için laboratuvar testleri gereklidir. Sağlık açısından doğru bilgiye sahip olmak, bireylerin hayatlarını güvence altına almada önemli bir rol oynar.

Kan Grubu Hesaplama Programı İçin Feragatname

Çocuk kan grubu hesaplama teorik prensiplere dayanmaktadır. Bilgiler ailenizin gruplaması hakkında herhangi bir sonuç çıkarmak için kullanılmamalıdır. Burada hesaplanan kangrubunun ve bebeğin gerçek grubunun aynı olmaması ihtimali vardır. Bu nedenle, kan grubu kalıtımını belirlemek için sadece hesap makinesine güvenmek yerine bebeğin grubunu bir sağlık uzmanı ile kontrol etmenizi öneririz.

Referanslar:

1. Kan Grubu Hesaplama, Doğacak Çocuğun Kan Grubunu Hesaplama Programı
2. Landsteiner, K. (1930). The Discovery of Blood Groups. Nobel Lecture. This work outlines Karl Landsteiner’s pioneering discovery of the ABO blood group system, which earned him the Nobel Prize in Physiology or Medicine.
3. Daniels, G. (2013). Human Blood Groups (3rd ed.). Wiley-Blackwell. A comprehensive book explaining the molecular basis of blood group systems, including ABO and Rh.
4. Mollison, P. L., Engelfriet, C. P., & Contreras, M. (2014). Mollison’s Blood Transfusion in Clinical Medicine (12th ed.). John Wiley & Sons. This text focuses on the clinical aspects of transfusion medicine, including compatibility testing.
5. Dean, L. (2005). Blood Groups and Red Cell Antigens. National Center for Biotechnology Information (NCBI). This online book provides a detailed overview of all known blood group systems and their significance.
6. Reid, M. E., & Lomas-Francis, C. (2004). The Blood Group Antigen FactsBook (2nd ed.). Academic Press. This book offers an in-depth description of over 300 blood group antigens, including their genetic and molecular foundations.
7. Cartron, J. P., & Rouger, P. (1995). Blood Groups: Molecular Basis of Blood Group Diversity. Springer Science & Business Media. A detailed look at the genetic variability in blood groups and its clinical relevance.
8. Avent, N. D., & Reid, M. E. (2000). The Rh Blood Group System: A Review. British Journal of Haematology, 111(2), 398-408. This review explores the complexities of the Rh system and its importance in hemolytic disease of the newborn.
9. Blaney, K. D., & Howard, P. R. (2013). Basic and Applied Concepts of Immunohematology (3rd ed.). Elsevier Health Sciences. A textbook focusing on immunohematology concepts relevant to transfusion practices.
10. Harmening, D. M. (2019). Modern Blood Banking & Transfusion Practices (7th ed.). F.A. Davis Company. This book offers practical guidance for blood banking procedures and transfusion protocols.
11. Fung, M. K., Eder, A. F., Spitalnik, S. L., & Westhoff, C. M. (2017). Technical Manual (19th ed.). American Association of Blood Banks (AABB). A highly regarded resource for laboratory techniques in blood banking and transfusion medicine.
12. Denomme, G. A. (2005). Molecular Basis of Blood Group Antigen Expression. Transfusion and Apheresis Science, 32(1), 35-40. This article explores how molecular genetics influence the expression of blood group antigens.
13. Anstee, D. J. (2010). Red Cell Antigens and Blood Group Systems. ISBT Science Series, 5(1), 48-56. This publication provides an overview of the major blood group systems and their clinical significance.
14. Dacie, J. V., & Lewis, S. M. (2016). Practical Haematology (12th ed.). Churchill Livingstone. This book offers practical insights into haematological laboratory techniques.
15. Roback, J. D., Grossman, B. J., Harris, T., & Hillyer, C. D. (2011). Transfusion Medicine (4th ed.). Elsevier Health Sciences. This comprehensive guide addresses all aspects of transfusion medicine, including blood compatibility and transfusion reactions.
16. Rouger, P., & Salmon, C. (2001). Advances in Blood Group Serology. Vox Sanguinis, 80(2), 79-86. This article covers advancements in the serological study of blood groups.
17. Westhoff, C. M. (2007). The Rh Blood Group System in Transfusion Medicine: A Review. Transfusion, 47(2), 212-224. A detailed examination of the Rh system and its role in transfusion compatibility.
18. Wagner, F. F., & Flegel, W. A. (2002). RHD Gene Polymorphisms and RhD Null Phenotypes. Transfusion, 42(4), 364-368. This study explores genetic variations in the RhD gene and their clinical impact.
19. Yazer, M. H., & Olsson, M. L. (2009). Biological Variants of the ABO Blood Group System: A Review. Transfusion Medicine Reviews, 23(1), 49-64. This review focuses on the genetic variants of the ABO blood group system and their influence on transfusion practices
20. https://scholar.google.com/
21. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
22. https://www.researchgate.net/
23. https://www.mayoclinic.org/
24. https://www.nhs.uk/
25. https://www.webmd.com/