Adet Takvimi 2: Yumurtlama Gününe Göre Hamile Kalma

Adet döngüsü, kadın sağlığının önemli ve karmaşık bir parçasıdır. Doğurganlık dönemini anlamak, hamile kalmak isteyen kadınlar için büyük bir avantaj sağlar. Bunun için adet takvimi ve yumurtlama günlerini takip etmek, kadının en verimli olduğu günleri belirlemesine yardımcı olabilir. Kadınlar, adet döngüsü boyunca hormonel değişiklikler yaşarlar ve bu değişiklikler, yumurtlamanın gerçekleştiği günlerin belirlenmesinde kritik rol oynar. Yumurtlama günü, kadının en verimli olduğu dönemdir ve bu dönemde hamile kalma olasılığı en yüksektir. Hamile kalmak isteyen kadınlar, adet döngüsünü ve yumurtlama günlerini takip ederek şanslarını artırabilirler.

Adet Takvimi 2: Yumurtlama Gününe Göre Hamile Kalma

Adet döngüsünün düzenli bir şekilde izlenmesi, kadının vücudunun sinyallerini doğru bir şekilde yorumlamasına yardımcı olur. Çoğu kadın, adet döngüsünü takip ederek yumurtlama günlerini belirlemekte zorlanabilir. Ancak, doğru bilgi ve tekniklerle bu süreç çok daha anlaşılır hale getirilebilir. Yumurtlama dönemi, adet döngüsünün ortasında, genellikle döngünün 12. ve 16. günleri arasında gerçekleşir. Bu günlerde, kadının yumurtalığı olgun bir yumurtayı serbest bırakır ve bu yumurta, sperm tarafından döllenmeye hazır hale gelir. Bu nedenle, hamile kalmak isteyen kadınlar için bu günleri bilmek çok önemlidir.

Hamilelik planlayan çiftler için yumurtlama gününe göre cinsel ilişki planlamak büyük bir fark yaratabilir. Ancak, bu süreç sadece yumurtlamanın ne zaman olduğunu bilmekle sınırlı değildir; kadının genel sağlığı, stresi, hormon düzeyleri ve yaşam tarzı gibi faktörler de doğurganlık üzerinde etkili olabilir. Ayrıca, sperm ve yumurtanın sağlıklı olması, başarılı bir döllenmenin gerçekleşmesi için en kritik unsurlardan biridir. Sperm, kadının vücudunda birkaç gün yaşayabilir, bu yüzden yumurtlamadan birkaç gün önce ya da yumurtlama gününde cinsel ilişki, hamilelik olasılığını artırabilir.

Bu makalede, adet takvimi, yumurtlama günlerini belirlemenin önemi ve bu bilgilere dayanarak hamile kalma olasılığının nasıl artırılabileceği üzerinde durulacaktır. Ayrıca, adet döngüsünün nasıl hesaplandığı, ovülasyonun işaretleri ve kadınların doğurgan dönemlerini nasıl en iyi şekilde değerlendirebilecekleri konularına da detaylı bir şekilde değinilecektir. Hamile kalmak isteyen kadınlar için bu bilgilerin doğru ve etkin bir şekilde kullanılması, hem fiziksel hem de psikolojik açıdan büyük bir destek sağlayabilir.

Adet Döngüsünün Temel Yapısı

Adet döngüsü, bir kadının vücudunda meydana gelen düzenli değişikliklerin bir sonucudur ve doğurganlıkla doğrudan ilişkilidir. Genellikle 28 gün süren adet döngüsü, farklı kadınlarda 21 ila 35 gün arasında değişiklik gösterebilir. Adet döngüsünün amacı, vücudu hamilelik için hazırlamaktır. Döngü, dört ana fazdan oluşur: adet dönemi, foliküler faz, yumurtlama (ovülasyon) ve luteal faz.

1. Adet Dönemi: Adet dönemi, döngünün ilk gününden itibaren başlar ve genellikle 3 ila 7 gün sürer. Bu dönemde rahim iç duvarı dökülerek vücut tarafından atılır. Adet kanaması, bir kadının vücudunun yeni bir döngüye başladığının işaretidir.
2. Foliküler Faz: Bu faz, adet kanamasının son bulduğu andan yumurtlamaya kadar geçen süreyi kapsar. Bu dönemde, beyinde bulunan hipofiz bezi, folikül uyarıcı hormon (FSH) salgılar. Bu hormon, yumurtalıklarda yumurtaların olgunlaşmasını sağlar. Aynı zamanda, rahim iç tabakası da kalınlaşarak döllenmiş bir yumurtayı kabul etmeye hazır hale gelir.
3. Yumurtlama: Döngünün ortasında gerçekleşen yumurtlama, olgun bir yumurtanın yumurtalıktan serbest bırakılması anlamına gelir. Bu, döngünün en verimli günüdür ve hamile kalma şansının en yüksek olduğu dönemdir.
4. Luteal Faz: Yumurtlamadan sonra luteal faz başlar. Bu dönemde, yumurtalıktan salgılanan progesteron hormonu, rahim iç duvarını destekler ve olası bir hamilelik için uygun bir ortam yaratır. Eğer döllenme gerçekleşmezse, progesteron seviyesi düşer ve yeni bir adet dönemi başlar.

Yumurtlama Gününü Belirleme

Yumurtlama, genellikle adet döngüsünün ortasında gerçekleşir, ancak her kadının döngüsü farklı olduğu için kesin zamanı belirlemek zor olabilir. Bununla birlikte, yumurtlama gününü tespit etmenin bazı etkili yöntemleri vardır:

1. Adet Takvimi Tutmak: Adet döngüsünü düzenli olarak takip etmek, yumurtlama gününü tahmin etmenin en basit yollarından biridir. Ortalama bir döngü 28 gün sürer ve yumurtlama genellikle döngünün 14. gününde gerçekleşir. Ancak, bu süre kişiden kişiye farklılık gösterebilir.
2. Beden Isısı Yöntemi: Bazal vücut ısısını takip etmek, yumurtlamayı tespit etmek için kullanılan bir diğer yöntemdir. Kadının vücut ısısı yumurtlamadan hemen önce hafifçe düşer ve ardından yumurtlama sırasında tekrar yükselir. Bu değişiklikler küçük olsa da düzenli olarak ölçüldüğünde yumurtlama zamanını belirlemek mümkündür.
3. Servikal Mukus Takibi: Yumurtlama döneminde servikal mukus miktarı ve yapısı değişir. Yumurtlama yaklaştıkça mukus daha şeffaf, ince ve kaygan bir hale gelir. Bu değişiklikleri izlemek, yumurtlama dönemini tespit etmek için yararlı bir yöntem olabilir.
4. Ovülasyon Testleri: Eczanelerde satılan ovülasyon test kitleri, idrarda luteinize edici hormon (LH) seviyelerini ölçer. LH hormonu, yumurtlamadan hemen önce artar ve bu nedenle ovülasyon testleri, en verimli günleri tespit etmek için oldukça güvenilirdir.

Hamile Kalmak İçin Doğru Zamanlama

Hamile kalmak isteyen çiftler için doğru zamanlama, büyük bir fark yaratabilir. Sperm, kadın vücudunda 3 ila 5 gün yaşayabilirken, yumurta sadece 12 ila 24 saat boyunca döllenebilir. Bu nedenle, cinsel ilişkiyi yumurtlamadan hemen önce veya yumurtlama sırasında planlamak, hamile kalma şansını artırır.

• Doğurganlık Penceresi: Yumurtlama öncesindeki 5 gün ve yumurtlama günü, doğurganlık penceresi olarak adlandırılır. Bu dönemdeki cinsel ilişki, hamile kalma olasılığını önemli ölçüde artırır.
• Sık İlişki: Bu dönemde sık cinsel ilişki önerilir. Ancak, çok sık ilişki sperm kalitesini etkileyebilir, bu nedenle iki günde bir ilişki önerilir.
• Sağlıklı Yaşam Tarzı: Sağlıklı bir diyet, yeterli uyku ve stresten kaçınma gibi yaşam tarzı faktörleri, doğurganlığı artıran unsurlardır. Ayrıca, sigara ve alkol gibi zararlı maddelerden uzak durmak, hem kadın hem de erkek için doğurganlığı olumlu yönde etkiler.

Hamilelik Şansını Artırmak İçin Diğer Faktörler

Yumurtlama gününü doğru bir şekilde belirlemenin yanı sıra, hamilelik şansını artırmak için dikkat edilmesi gereken başka faktörler de vardır. Doğurganlık, sadece yumurtlama dönemine bağlı değildir; genel sağlık durumu, hormonal denge ve yaşam tarzı da doğurganlık üzerinde doğrudan etkili olabilir.

• Beslenme ve Takviyeler: Sağlıklı bir diyet, vücudun doğurganlık için gerekli besinleri almasını sağlar. Folik asit, D vitamini, Omega-3 yağ asitleri gibi besin takviyeleri, hamile kalmayı kolaylaştırabilir.
• Stres Yönetimi: Stres, hormonal dengeleri olumsuz etkileyebilir ve yumurtlama sürecini bozabilir. Meditasyon, yoga ve nefes egzersizleri gibi teknikler, stresi azaltmaya yardımcı olabilir.
• Tıbbi Destek: Eğer bir yıl boyunca düzenli cinsel ilişkiye rağmen hamile kalamıyorsanız, bir uzmana başvurmak önemlidir. Hormonal dengesizlikler, yumurtlama sorunları veya diğer sağlık problemleri, hamile kalmayı zorlaştırabilir.

Ovülasyonun Fiziksel Belirtileri

Yumurtlama dönemi, sadece adet döngüsüne dayanarak değil, aynı zamanda vücudun verdiği bazı fiziksel sinyallerle de takip edilebilir. Birçok kadın, yumurtlamanın yaklaştığını ve gerçekleştiğini gösteren bazı belirgin belirtiler yaşar. Bu belirtileri tanımak, yumurtlama gününü daha hassas bir şekilde tahmin etmek ve hamile kalma olasılığını artırmak için önemlidir.

1. Servikal Mukus Değişiklikleri: Yumurtlamaya yakın günlerde, servikal mukus miktarı artar ve yapısında belirgin değişiklikler gözlenir. Bu dönemde mukus, daha ince, şeffaf ve kaygan hale gelir. Yumurtlamadan hemen önce bu mukus, çiğ yumurta beyazı kıvamına benzer bir hale gelir ve bu, spermin rahim boynundan geçerek yumurtaya ulaşmasını kolaylaştırır. Mukusun bu özelliklere sahip olması, doğurganlığın en yüksek olduğu günleri işaret eder.
2. Bazal Vücut Isısındaki Değişiklikler: Kadınların yumurtlama dönemini takip etmek için kullandıkları yaygın bir yöntem de bazal vücut ısısının düzenli olarak ölçülmesidir. Yumurtlamadan hemen önce vücut ısısı hafifçe düşer ve ardından yumurtlama gerçekleştikten sonra ısının tekrar yükseldiği gözlenir. Bu küçük ama belirgin değişiklikler, düzenli olarak izlenirse yumurtlama zamanının belirlenmesinde oldukça yardımcı olabilir.
3. Orta Dönem Ağrıları (Mittelschmerz): Bazı kadınlar, yumurtlama sırasında pelvik bölgede hafif bir rahatsızlık veya ağrı hissedebilirler. Bu durum “mittelschmerz” olarak adlandırılır ve genellikle yumurtlamanın olduğu yumurtalıktan gelen ağrı olarak tanımlanır. Yumurtlama gününü belirlemek için her zaman güvenilir bir işaret olmasa da, bazı kadınlar için bu ağrı, yumurtlamanın yaklaştığını gösteren önemli bir ipucu olabilir.
4. Artan Libido ve Enerji Seviyesi: Kadınların yumurtlama döneminde hormonal değişiklikler, cinsel isteğin artmasına neden olabilir. Bu, doğanın bir hamilelik şansı yaratma mekanizması olarak da düşünülebilir. Kadınlar bu dönemde genellikle kendilerini daha enerjik ve çekici hissedebilirler, bu da yumurtlama zamanını belirlemek için bir başka önemli işarettir.
5. Göğüs Hassasiyeti: Yumurtlamadan sonra progesteron seviyeleri yükseldiğinde, bazı kadınlar göğüslerinde hassasiyet veya şişkinlik hissedebilirler. Bu, yumurtlamanın gerçekleştiğini gösteren bir diğer yaygın belirtidir.

Yumurtlama Test Kitleri ve Teknolojik Yardımlar

Teknoloji, hamile kalma şansını artırmak için kadınların yumurtlama günlerini daha doğru bir şekilde takip etmelerine yardımcı olan birçok araç sunmaktadır. Ovülasyon test kitleri ve doğurganlık izleme uygulamaları, bu süreçte önemli rol oynar.

1. Ovülasyon Test Kitleri: Bu test kitleri, idrardaki luteinize edici hormon (LH) seviyesini ölçerek çalışır. LH hormonu, yumurtlamadan hemen önce aniden artar ve bu artış, yumurtlamanın gerçekleşmek üzere olduğuna dair güçlü bir işarettir. Bu nedenle, hamile kalmak isteyen kadınlar, LH seviyesinin arttığı günlerde cinsel ilişki planlayarak şanslarını artırabilirler.
2. Doğurganlık İzleme Uygulamaları: Mobil uygulamalar, adet döngüsünü ve yumurtlama dönemini takip etmenin kolay bir yoludur. Bu uygulamalar, kadının vücut ısısını, servikal mukus değişikliklerini ve diğer belirtileri kaydederek doğurganlık günlerini tahmin etmeye yardımcı olabilir. Bu teknolojik araçlar, kadının en verimli günlerini belirlemede büyük bir kolaylık sağlar.
3. Bazal Vücut Isısı Takip Cihazları: Bazal vücut ısısını manuel olarak takip etmek yerine, dijital ısı takip cihazları da kullanılabilir. Bu cihazlar, gece boyunca vücut ısısını sürekli ölçer ve yumurtlama zamanını daha hassas bir şekilde belirlemek için analiz yapar. Bu cihazlar, özellikle düzenli olarak vücut ısısını takip etmekte zorlanan kadınlar için yararlı olabilir.

Adet Döngüsü ve Yaşam Tarzı Faktörleri

Kadınların adet döngüleri ve yumurtlama günleri, genel yaşam tarzı ve sağlık durumundan büyük ölçüde etkilenebilir. Düzenli adet döngüleri, genellikle sağlıklı bir yaşam tarzı ve hormonal dengeye işaret ederken, düzensiz adet döngüleri bazı sağlık sorunlarının belirtisi olabilir.

1. Stres ve Adet Döngüsü: Yüksek stres seviyeleri, adet döngüsünü olumsuz etkileyebilir ve yumurtlama zamanını geciktirebilir. Stres, beyindeki hipotalamus bölgesini etkileyerek hormon üretimini bozabilir. Bu nedenle, stresin yönetilmesi ve azaltılması, düzenli adet döngüsünün sürdürülmesi için kritik önem taşır.
2. Beslenme ve Doğurganlık: Sağlıklı bir beslenme düzeni, doğurganlığı artıran en önemli faktörlerden biridir. Vitamin ve mineral açısından zengin bir diyet, vücudun hormonal dengesini destekler ve yumurtlama sürecini optimize eder. Özellikle folik asit, demir, çinko ve Omega-3 yağ asitleri gibi besin maddeleri, hamile kalmayı kolaylaştırabilir.
3. Kilo ve Adet Döngüsü: Aşırı kilo veya düşük kilolu olmak, hormon üretimini etkileyebilir ve adet döngüsünde düzensizliklere neden olabilir. İdeal kiloda kalmak, düzenli yumurtlamayı teşvik eden önemli bir faktördür. Araştırmalar, vücut kitle indeksinin (BMI) 18.5 ile 24.9 arasında olmasının doğurganlık açısından ideal olduğunu göstermektedir.
4. Egzersiz ve Fiziksel Aktivite: Düzenli egzersiz, genel sağlık ve doğurganlık üzerinde olumlu etkiler yaratır. Ancak, aşırı egzersiz yapmanın da adet döngüsünde bozulmalara neden olabileceği unutulmamalıdır. Düzenli ve orta düzeyde yapılan egzersiz, hormon dengesini koruyarak sağlıklı bir yumurtlama süreci sağlar.
5. Sigara ve Alkol: Sigara ve aşırı alkol tüketimi, doğurganlık üzerinde olumsuz etkiler yaratır. Sigara, yumurtalık fonksiyonlarını bozabilir ve yumurtaların kalitesini düşürebilir. Alkol ise hormonal dengeyi etkileyerek yumurtlamayı geciktirebilir veya engelleyebilir. Bu nedenle, hamilelik planlayan kadınların sigara ve alkolden uzak durmaları önerilir.

Düzensiz Adet Döngüsü ve Yumurtlama

Bazı kadınlar, düzensiz adet döngüleri nedeniyle yumurtlama günlerini tahmin etmekte zorlanabilirler. Düzensiz adet döngüleri, yumurtlamanın her ay aynı zamanda gerçekleşmediği anlamına gelir ve bu durum, hamile kalmayı planlayan kadınlar için bir zorluk oluşturabilir.

1. Polikistik Over Sendromu (PCOS): PCOS, kadınlarda yaygın bir hormonal bozukluktur ve düzensiz adet döngülerine neden olabilir. Bu sendrom, yumurtlamayı engelleyebilir veya geciktirebilir. PCOS’lu kadınlar, doğurganlıklarını artırmak için tıbbi yardım alabilirler. Doktorlar, yumurtlamayı teşvik eden ilaçlar veya tedaviler önerebilir.
2. Tiroid Problemleri: Tiroid bezinin fazla ya da az çalışması, adet döngüsünde düzensizliklere neden olabilir. Tiroid hormonları, vücuttaki diğer hormonların üretimini etkileyebilir ve yumurtlamayı bozabilir. Tiroid hastalığı olan kadınlar, doktor gözetiminde hormon seviyelerini düzenlemeye yönelik tedavi görebilirler.
3. Hormonal Dengesizlikler: Östrojen ve progesteron gibi hormonların dengesizliği, adet döngüsünü olumsuz etkileyebilir ve yumurtlamayı engelleyebilir. Hormonal dengesizlikler, stres, yetersiz beslenme, aşırı egzersiz veya bazı sağlık sorunları nedeniyle ortaya çıkabilir.

Alternatif Doğurganlık Tedavileri

Doğurganlık sorunları yaşayan çiftler için çeşitli alternatif tedavi yöntemleri de bulunmaktadır. Bu tedaviler, yumurtlamayı teşvik ederek hamile kalma olasılığını artırmayı amaçlar.

1. Akupunktur: Akupunktur, doğurganlık sorunları olan bazı kadınlar tarafından tercih edilen alternatif bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi, vücuttaki enerji akışını dengeleyerek hormon üretimini düzenleyebilir ve stresi azaltabilir. Akupunktur, doğurganlığı artırmak için geleneksel tedavilere destek olarak kullanılabilir.
2. Bitkisel Takviyeler: Bazı bitkisel takviyeler, doğurganlığı artırmak için kullanılabilir. Örneğin, vitex bitkisi (aynı zamanda chasteberry olarak da bilinir), hormon dengesini düzenlemeye yardımcı olabilir. Ancak, bitkisel takviyeler kullanmadan önce mutlaka bir uzmana danışılması gerekmektedir.
3. Yoga ve Meditasyon: Yoga ve meditasyon, stresi azaltarak hormonal dengeyi iyileştirebilir. Doğurganlık üzerindeki stresi azaltmak, hamile kalma şansını artırabilir. Yoga, vücudu fiziksel olarak güçlendirirken zihinsel rahatlama sağlar ve doğurganlığı olumlu yönde etkileyebilir.

Hamile Kalma Şansını Artırmak İçin Uzman Yardımı

Bazı çiftler, doğal yollarla hamile kalma konusunda zorluklar yaşadığında tıbbi yardıma başvurabilirler. Doğurganlık uzmanları, kadının yumurtlama döngüsünü inceleyerek ve uygun tedavi yöntemlerini önererek hamile kalma sürecine yardımcı olabilirler.

1. Yumurtlama İndüksiyonu: Yumurtlama sorunları yaşayan kadınlar için yumurtlama indüksiyonu tedavisi uygulanabilir. Bu tedavi, yumurtlamayı teşvik eden ilaçlar kullanılarak gerçekleştirilir. Özellikle PCOS veya hormonal dengesizlikleri olan kadınlar için etkili bir tedavi seçeneğidir.
2. Tüp Bebek (IVF) Tedavisi: Tüp bebek tedavisi, doğal yollarla hamile kalamayan çiftler için en yaygın tedavi yöntemlerinden biridir. Bu tedavi, kadının yumurtalıklarından alınan yumurtaların laboratuvar ortamında döllenmesi ve ardından rahime yerleştirilmesi sürecini içerir. Tüp bebek tedavisi, özellikle ileri yaşta veya ciddi doğurganlık sorunları yaşayan çiftler için uygundur.
3. İntrauterin İnseminasyon (IUI): IUI, spermin doğrudan rahim içine enjekte edilmesini içeren bir tedavi yöntemidir. Bu yöntem, sperm sayısının düşük olduğu veya servikal mukusun sperm geçişini engellediği durumlarda tercih edilir.

Sonuç

Yumurtlama dönemi, hamile kalmak isteyen kadınlar için önemli bir zaman dilimidir ve bu dönemin iyi takip edilmesi, gebelik şansını artırmada kritik bir rol oynar. Adet döngüsünün düzenli bir şekilde izlenmesi, yumurtlama günlerini belirlemeyi kolaylaştırarak gebelik planlamasında kadınlara yardımcı olur. Adet döngüsünün uzunluğuna göre değişiklik gösterebilen yumurtlama dönemi, en doğurgan günleri işaret eder ve bu dönemde cinsel ilişkide bulunmak hamile kalma olasılığını en üst düzeye çıkarır.

Yumurtlama takvimi kullanmanın yanı sıra, vücuttaki değişimleri gözlemlemek de oldukça faydalıdır. Vücut ısısındaki hafif artışlar, rahim ağzı mukusundaki değişiklikler ve hafif kasık ağrıları gibi belirtiler, yumurtlama döneminin yaklaştığını gösterir. Kadınlar, bu fiziksel belirtileri düzenli bir takvimle birleştirerek en verimli günlerini daha iyi takip edebilirler. Bu şekilde, yalnızca hamile kalma ihtimallerini artırmakla kalmaz, aynı zamanda vücutlarının işleyişine dair daha iyi bir farkındalık geliştirebilirler.

Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle birlikte çeşitli mobil uygulamalar ve dijital takvimler, adet döngüsünü izlemeyi kolaylaştırmış ve yumurtlama dönemlerini daha hassas bir şekilde belirlemeye olanak tanımıştır. Bu uygulamalar, adet günlerini kaydetme, yumurtlama tahminleri yapma ve diğer belirtileri analiz etme gibi birçok fonksiyon sunarak kadınlara büyük bir kolaylık sağlar. Böylece, gebelik planlaması daha rahat bir şekilde yapılabilir ve vücut sinyalleri daha yakından takip edilebilir.

Sonuç olarak, yumurtlama dönemine göre hamile kalma sürecini planlamak, kadınların gebelik şansını artırırken, vücut farkındalığını da güçlendiren bir yaklaşımdır. Düzenli olarak adet döngüsünü izlemek, en doğurgan günleri belirlemek için önemlidir ve bu dönemde cinsel ilişkide bulunmak gebelik ihtimalini artırır. Ayrıca, vücudun doğal sinyallerine kulak vermek ve teknolojiyi kullanarak döngüyü takip etmek, sağlıklı bir gebelik planlaması için oldukça etkili bir yöntemdir.

Referanslar:

1. Adet Takvimi 2: Yumurtlama Gününe Göre Hamile Kalma
2. Speroff, L., & Fritz, M. A. (2005). Clinical Gynecologic Endocrinology and Infertility. Lippincott Williams & Wilkins.
3. Guyton, A. C., & Hall, J. E. (2006). Textbook of Medical Physiology. Elsevier Saunders.
4. Hatcher, R. A., Trussell, J., Nelson, A. L., Cates, W., Stewart, F. H., & Kowal, D. (2007). Contraceptive Technology. Ardent Media.
5. Masterson, S. (2016). “The Impact of Stress on Fertility.” Fertility and Sterility Journal.
6. Wilcox, A. J., Weinberg, C. R., & Baird, D. D. (1995). “Timing of sexual intercourse in relation to ovulation.” New England Journal of Medicine.
7. Macklon, N. S., & Fauser, B. C. (2000). “Follicle development during the luteal phase of the menstrual cycle.” Reproductive Biomedicine Online.
8. Moghissi, K. S. (2006). “Ovulation detection.” Obstetrics & Gynecology.
9. Johnson, M. H., & Everitt, B. J. (2013). Essential Reproduction. Wiley-Blackwell.
10. Baerwald, A. R., Adams, G. P., & Pierson, R. A. (2003). “A new model for ovarian follicular development.” Fertility and Sterility.
11. Messinis, I. E. (2006). “Ovarian folliculogenesis.” Human Reproduction Update.
12. Treloar, A. E., Boynton, R. E., Behn, B. G., & Brown, B. W. (1967). “Variation of the human menstrual cycle through reproductive life.” International Journal of Fertility.
13. Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine. (2008). “Optimizing natural fertility.” Fertility and Sterility.
14. Hilgers, T. W., Daly, K. D., Prebil, A. M., & Hilgers, S. K. (1992). “Cervical mucus and the timing of ovulation.” Obstetrics & Gynecology.
15. Fehring, R. J., Schneider, M., & Barron, M. L. (2005). “Fertility-focused intercourse.” Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing.
16. Billings, E. L., & Westmore, A. (2011). The Billings Method: Controlling Fertility without Drugs or Devices. Ave Maria Press.
17. Malinowski, A. K., & Katz, J. D. (2014). “The role of diet in fertility: Review of available evidence.” Human Reproduction.
18. Li, R. H. W., & Choy, E. W. H. (2017). “The role of body weight in ovulation and fertility.” Human Fertility.
19. Toth, B. (2007). “Endocrinology of ovulation.” Endocrine Journal
20. https://scholar.google.com/
21. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
22. https://www.researchgate.net/
23. https://www.mayoclinic.org/
24. https://www.nhs.uk/
25. https://www.webmd.com/