Çocukta Depresyon Belirtileri: 3 Nedeni Ve Tedavisi

Çocukta depresyon, günümüzde giderek artan bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Erişkinlerde yaygın olarak görülen depresyonun çocukta da ortaya çıkabileceği gerçeği, birçok ebeveyn ve eğitimcinin dikkatini çeken önemli bir konudur. Ancak, çocukta depresyonun belirtilerini tanımak ve doğru tedavi yöntemleriyle bu sorunu yönetmek, yetişkinlerden daha karmaşık olabilir. Bunun nedeni, çocukların duygusal ifadelerinin ve davranışlarının erişkinlerden farklı olmasıdır. Dolayısıyla, bir çocukta depresyon belirtilerini fark etmek, hem ebeveynlerin hem de uzmanların dikkat ve özen göstermesi gereken bir süreçtir.

Çocukta Depresyon Belirtileri: 3 Nedeni Ve Tedavisi

Depresyon, yalnızca yetişkinleri etkileyen bir sorun değildir; çocukta da yaygın olarak görülmektedir. Ancak, çocukta depresyon belirtileri genellikle yetişkinlerde görülen belirtilerden farklı olabilir. Bu nedenle, depresyonun çocukta nasıl kendini gösterdiğini anlamak ve bu belirtileri doğru bir şekilde tanımlamak, çocuğun sağlıklı bir şekilde gelişimi için kritik öneme sahiptir. Depresyon belirtileri, çocuğun akademik başarısından sosyal ilişkilerine kadar pek çok alanı etkileyebilir. Erken teşhis ve tedavi, çocuğun ileriki yaşamında karşılaşabileceği olası sorunları en aza indirmek için oldukça önemlidir.

Bu makalede, çocukta depresyon belirtileri ve bu belirtilerin nasıl tanınabileceği üzerine odaklanacağız. Aynı zamanda, çocukta depresyon tedavisinde kullanılan yöntemleri ve bu sürecin nasıl yönetileceğini de ele alacağız. Çocukta depresyon, sadece bireysel değil, aynı zamanda ailevi ve toplumsal bir sorundur. Bu nedenle, depresyonun belirtilerini erken dönemde tanıyıp, gerekli tedavi yöntemlerine başvurmak, hem çocukların hem de ailelerin hayat kalitesini artıracaktır.

Çocukta Depresyon Belirtileri

Çocuklarda depresyon, belirtiler açısından erişkin depresyonundan bazı önemli farklar gösterebilir. Bu belirtiler, çocuğun yaşına, gelişim düzeyine ve kişilik özelliklerine bağlı olarak farklı şekillerde kendini gösterebilir. Aşağıda, çocuklarda depresyonun en yaygın belirtileri detaylandırılarak açıklanmıştır.

1. Davranışsal Belirtiler

1. Sosyal Çekilme ve İzolasyon: Çocuklarda depresyonun en yaygın davranışsal belirtilerinden biri, sosyal çevreden uzaklaşmadır. Normalde arkadaşlarıyla oyun oynamaktan hoşlanan bir çocuk, depresyon sürecinde bu tür sosyal aktivitelerden kaçınmaya başlar. Bu durum, çocuğun yalnız kalma eğilimini artırır ve sosyal becerilerinin zayıflamasına yol açabilir. Sosyal çekilme, çocukların okulda da sorun yaşamalarına neden olabilir; grup çalışmaları veya sosyal etkinlikler yerine yalnız kalmayı tercih edebilirler.

2. Akademik Başarıda Düşüş: Depresyon, çocukların okul performansını da olumsuz etkiler. Çocuklar, derslere olan ilgilerini kaybedebilir, konsantrasyon güçlüğü çekebilir ve ödev yapmaktan kaçınabilirler. Bu durum, notlarının düşmesine ve genel akademik başarılarında ciddi bir gerilemeye yol açabilir. Akademik başarısızlık, çocuğun kendine olan güvenini daha da zayıflatabilir ve depresyon belirtilerini ağırlaştırabilir.

3. Aşırı Sinirlilik ve Agresyon: Bazı çocuklar depresyon yaşarken sinirlilik ve öfke patlamaları gösterebilir. Bu davranışsal değişiklikler, çocuğun evde veya okulda anlaşmazlık yaşamasına neden olabilir. Sinirlilik, özellikle küçük yaştaki çocuklarda, depresyonun bir dışavurumu olarak ortaya çıkabilir ve çocuk, diğer insanlarla olan ilişkilerinde zorluk yaşayabilir.

4. İlgi Kaybı ve Zevk Alamama: Çocuklarda depresyon, daha önce zevk aldıkları aktivitelerden artık keyif almama durumu ile de kendini gösterebilir. Örneğin, sevdiği oyuncaklarla oynamak veya en sevdiği televizyon programlarını izlemek gibi aktiviteler, depresyon yaşayan bir çocuk için artık cazip gelmeyebilir. Bu durum, çocuğun yaşamdan aldığı keyfi önemli ölçüde azaltır ve günlük aktivitelerine olan ilgisini kaybetmesine yol açar.

5. Kendine Zarar Verme Davranışları: Daha ileri düzeyde depresyon yaşayan çocuklar, kendilerine zarar verme eğiliminde olabilirler. Bu tür davranışlar, genellikle çocuğun yaşadığı içsel sıkıntının bir ifadesi olarak ortaya çıkar. Kendine zarar verme, ebeveynlerin ve öğretmenlerin acilen müdahale etmesi gereken ciddi bir durumdur.

2. Fiziksel Belirtiler

1. Baş Ağrısı ve Karın Ağrısı: Depresyonun çocuklarda yaygın görülen fiziksel belirtilerinden biri, tekrarlayan baş ağrısı ve karın ağrısıdır. Çocuklar, bu tür fiziksel şikayetleri genellikle okul veya sosyal aktivitelerden kaçınmak için kullanabilirler, ancak bu durum, depresyonun fiziksel bir yansıması da olabilir. Ebeveynlerin ve sağlık profesyonellerinin bu tür belirtileri dikkatle değerlendirmesi önemlidir.

2. Uyku Düzeni Bozuklukları: Depresyon, çocukların uyku düzenini olumsuz etkileyebilir. Bazı çocuklar aşırı uyku hali yaşarken, bazıları uykusuzluk çekebilir. Uyku düzenindeki bu değişiklikler, çocuğun genel sağlığını ve günlük işlevselliğini etkileyebilir. Uyku bozuklukları, çocuğun gün içinde yorgun, bitkin ve halsiz hissetmesine neden olabilir.

3. İştah Değişiklikleri: Depresyonun bir diğer fiziksel belirtisi de iştah değişiklikleridir. Bazı çocuklar depresyon sürecinde iştahlarını kaybeder ve kilo kaybı yaşayabilirler. Diğer taraftan, bazı çocuklar ise aşırı yeme eğiliminde olabilir ve kilo alabilirler. İştah değişiklikleri, çocuğun büyüme ve gelişimini olumsuz etkileyebilir.

4. Enerji Düşüklüğü ve Sürekli Yorgunluk: Depresyon yaşayan çocuklar genellikle sürekli bir yorgunluk ve enerji düşüklüğü hissi yaşarlar. Bu durum, çocuğun günlük aktiviteleri yerine getirmekte zorlanmasına neden olur. Enerji eksikliği, çocuğun oyun oynama, ders çalışma veya sosyal etkinliklere katılma isteğini de azaltabilir.

5. Bedensel Şikayetlerin Artışı: Depresyon, çocuklarda somatik şikayetlerin artışına da neden olabilir. Özellikle mide bulantısı, baş dönmesi, kas ağrıları gibi bedensel belirtiler sıkça görülür. Bu tür şikayetler, çocukların sağlık sorunları yaşadığını düşündürebilir ancak çoğu zaman bu belirtiler depresyonla ilişkilidir.

3. Duygusal Belirtiler

1. Sürekli Üzüntü Hali: Depresyonun çocuklarda en belirgin duygusal belirtilerinden biri, sürekli bir üzüntü hali içinde olmalarıdır. Çocuklar, sürekli olarak üzgün ve mutsuz hissedebilirler. Bu durum, zamanla çocuğun genel ruh halini etkileyerek, hayatından keyif almasını engelleyebilir. Sürekli üzüntü hali, çocukların sosyal ilişkilerini ve okul performansını olumsuz etkileyebilir.

2. Umutsuzluk ve Değersizlik Hissi: Çocuklar depresyon sürecinde sıkça umutsuzluk ve değersizlik hissi yaşarlar. Kendilerini yetersiz, değersiz veya sevgiye layık olmayan biri olarak görebilirler. Bu duygular, çocuğun özgüvenini zayıflatır ve depresyon belirtilerini ağırlaştırabilir. Özellikle ergenlik dönemindeki çocuklar, bu tür duygularla baş etmekte zorluk çekebilirler.

3. Aşırı Suçluluk ve Öz Eleştiri: Depresyon yaşayan çocuklar, sıkça aşırı suçluluk duyguları hissedebilirler. Kendilerini sürekli olarak hatalı hissedebilir ve her şeyin sorumluluğunu üstlenme eğiliminde olabilirler. Bu durum, çocuğun kendine olan güvenini zayıflatır ve depresyonun derinleşmesine neden olabilir. Aşırı öz eleştiri, çocukların kendi yeteneklerini ve potansiyellerini doğru bir şekilde değerlendirmesini zorlaştırır.

4. Anksiyete ve Kaygı: Depresyonla birlikte anksiyete (kaygı) belirtileri de sıkça görülür. Çocuklar, gelecekle ilgili aşırı endişe duyabilir ve sürekli olarak bir şeylerin ters gideceğinden korkabilirler. Bu kaygı hali, çocuğun günlük yaşantısını olumsuz etkileyebilir ve sosyal durumlarda kendini geri çekmesine neden olabilir. Kaygı, genellikle depresyonun duygusal belirtilerinden biri olarak karşımıza çıkar.

5. Motivasyon Eksikliği ve İlgisizlik: Çocuklarda depresyon, genellikle genel bir motivasyon eksikliği ile kendini gösterir. Çocuklar, okul çalışmaları, hobiler veya aile etkinlikleri gibi şeylere karşı ilgilerini kaybederler. Motivasyon eksikliği, çocuğun başarılarını engelleyebilir ve yaşamdan aldığı tatmini azaltabilir.

Bu belirtiler, çocuklarda depresyonun karmaşıklığını ve her çocuğun bu durumu farklı şekilde yaşayabileceğini göstermektedir. Ebeveynler, öğretmenler ve sağlık profesyonelleri, bu belirtileri dikkatle izlemeli ve gerektiğinde müdahalede bulunmalıdır. Erken tanı ve uygun tedavi ile çocuklarda depresyonun etkileri minimize edilebilir ve çocukların sağlıklı bir şekilde gelişmeleri desteklenebilir.

Çocukta Depresyon Nedenleri

1. Genetik Faktörler

Çocukta depresyonun nedenleri arasında genetik faktörler önemli bir yer tutar. Ailede depresyon geçmişi olan çocukta, depresyon gelişme riski daha yüksektir. Genetik yatkınlık, çocuğun depresyon geliştirme olasılığını artırabilir, ancak bu durum, çevresel faktörlerle etkileşim halindedir.

2. Çevresel Faktörler

Çevresel faktörler, çocukta depresyonun tetikleyici unsurları arasında yer alır. Aile içi sorunlar, ebeveynlerin boşanması, sevilen birinin kaybı veya okuldaki zorbalık gibi olaylar, çocukta depresyon riskini artırabilir. Çocuğun yaşadığı stresli olaylar, duygusal dengesini bozarak depresyonun gelişmesine yol açabilir.

3. Biyokimyasal Faktörler

Beyindeki kimyasal dengesizlikler, çocukta depresyonun bir diğer nedenidir. Özellikle serotonin ve dopamin gibi nörotransmitterlerin düzensizliği, depresyonun biyokimyasal bir temele dayandığını gösterir. Bu tür biyokimyasal faktörler, çocuğun duygusal ve zihinsel durumunu etkileyerek depresyon belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olabilir.

Çocukta Depresyon Tedavisi

1. Psikoterapi

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

Bilişsel Davranışçı Terapi, çocuklarda depresyon tedavisinde en sık kullanılan yöntemlerden biridir. Bu terapi yöntemi, çocuğun olumsuz düşünce kalıplarını tanımasını ve bu düşünceleri daha pozitif ve işlevsel olanlarla değiştirmesini amaçlar. BDT, çocuğun depresyonla başa çıkma becerilerini geliştirir ve depresyonun tekrar etmesini önlemeye yardımcı olur. Terapi süreci, genellikle birkaç ay sürer ve çocuğun yaşı, gelişim düzeyi ve depresyonun şiddetine bağlı olarak bireyselleştirilir. Bu terapi sırasında çocuk, terapist ile birlikte çalışarak günlük yaşamında karşılaştığı sorunları nasıl ele alacağını öğrenir.

Oyun Terapisi

Oyun terapisi, özellikle küçük yaştaki çocuklar için uygun olan bir başka tedavi yöntemidir. Oyun, çocukların doğal iletişim şeklidir ve bu nedenle oyun terapisi, çocukların duygularını ifade etmelerine ve yaşadıkları sorunları işlemelerine yardımcı olur. Terapist, oyun sırasında çocuğun davranışlarını ve duygularını gözlemleyerek, depresyonun altında yatan nedenleri anlamaya çalışır. Oyun terapisi, çocukların kendilerini daha rahat hissetmelerini sağlar ve depresyon belirtilerini hafifletmeye yardımcı olur.

Aile Terapisi

Depresyon tedavisinde aile terapisi de önemli bir yer tutar. Aile terapisi, depresyonun yalnızca çocuk üzerinde değil, aynı zamanda aile dinamikleri üzerindeki etkisini de ele alır. Aile içi ilişkilerin güçlendirilmesi, çocukta depresyonun neden olduğu duygusal ve davranışsal sorunların çözülmesine yardımcı olabilir. Terapist, aile üyeleri arasında iletişimi artırmak ve aile içindeki stres faktörlerini azaltmak için çeşitli stratejiler kullanır. Aile terapisi, çocuğun depresyonunu anlamakta zorlanan ebeveynler için de önemli bir rehberlik sağlar.

2. İlaç Tedavisi

Antidepresanlar

Çocuklarda depresyon tedavisinde bazen ilaç tedavisi gerekli olabilir. Antidepresanlar, beyin kimyasallarını düzenleyerek depresyon belirtilerini hafifletir. En yaygın kullanılan antidepresanlar arasında seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar) bulunur. Bu ilaçlar, serotonin seviyelerini artırarak depresyon belirtilerini hafifletir. Ancak, çocuklarda antidepresan kullanımı dikkatle izlenmeli ve bir uzman tarafından yönetilmelidir. Antidepresanların yan etkileri olabilir ve bu nedenle çocuklar üzerinde düzenli olarak takip edilmesi gerekir. İlaç tedavisi, genellikle psikoterapi ile birlikte uygulanır ve bu kombinasyon, tedavinin etkinliğini artırır.

Yan Etkilerin Yönetimi

İlaç tedavisinde, çocuğun antidepresanlara nasıl yanıt verdiği dikkatle izlenmelidir. Yan etkiler arasında iştah değişiklikleri, uyku bozuklukları, mide bulantısı ve baş ağrısı gibi semptomlar bulunabilir. Bu yan etkilerin yönetimi, çocuğun genel iyilik halini korumak için önemlidir. Bazı durumlarda, ilaç dozu ayarlanabilir veya farklı bir ilaç denenebilir. Ebeveynlerin, çocuğun herhangi bir yan etki yaşayıp yaşamadığını yakından gözlemlemesi ve durumu doktorla paylaşması gerekmektedir.

3. Diğer Tedavi Yöntemleri

Beslenme ve Egzersiz

Sağlıklı bir yaşam tarzı, depresyonun tedavisinde önemli bir rol oynar. Düzenli egzersiz yapmak, beyindeki serotonin ve endorfin seviyelerini artırarak depresyon belirtilerini hafifletebilir. Ayrıca, dengeli bir beslenme programı da çocuğun genel sağlığını destekler ve depresyonun etkilerini azaltabilir. Omega-3 yağ asitleri, vitaminler ve mineraller açısından zengin bir diyet, çocuğun duygusal ve zihinsel sağlığını destekleyebilir. Bu nedenle, çocuğun beslenme alışkanlıkları gözden geçirilmeli ve gerekli görüldüğünde bir beslenme uzmanından destek alınmalıdır.

Mindfulness ve Meditasyon

Mindfulness ve meditasyon teknikleri, çocukların depresyonla başa çıkmalarında etkili olabilir. Bu teknikler, çocukların stresle başa çıkma becerilerini geliştirmelerine ve anı yaşamalarına yardımcı olur. Meditasyon, çocuğun zihinsel huzurunu artırarak depresyon belirtilerini hafifletebilir. Çocuklar için tasarlanmış basit mindfulness egzersizleri, günlük rutine dahil edilerek çocuğun ruhsal sağlığını güçlendirebilir. Bu yöntemler, çocukların kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlar ve depresyonun etkilerini azaltabilir.

4. Sosyal Destek

Destekleyici Ortam

Çocuğun depresyonla başa çıkmasında sosyal destek ağı büyük bir önem taşır. Aile, arkadaşlar ve öğretmenler, çocuğun kendini güvende hissetmesini sağlayan en önemli destek kaynaklarıdır. Ebeveynlerin, çocuklarının duygusal ihtiyaçlarına duyarlı olmaları ve onlara güvenli bir ortam sunmaları tedavi sürecinde kritik bir rol oynar. Okul ortamında da çocuğun öğretmenleri ve arkadaşları tarafından desteklenmesi, depresyonun etkilerini hafifletir.

Grup Terapisi

Grup terapisi, depresyon yaşayan çocuklar için etkili bir destek mekanizması olabilir. Grup terapisi, çocukların benzer sorunlar yaşayan diğer çocuklarla bir araya gelmesine ve deneyimlerini paylaşmasına olanak tanır. Bu terapiler, çocukların yalnız olmadıklarını anlamalarına yardımcı olur ve sosyal becerilerini geliştirir. Ayrıca, grup terapisi, çocukların başkalarıyla empati kurma ve kendi duygusal durumlarını anlamalarına yardımcı olur.

5. Eğitim ve Farkındalık

Ebeveyn Eğitimi

Ebeveynlerin depresyon hakkında bilgilendirilmesi ve eğitilmesi, tedavi sürecinin başarısı için hayati öneme sahiptir. Ebeveynler, depresyon belirtilerini tanımayı ve çocuklarına nasıl destek olabileceklerini öğrenmelidir. Eğitim programları ve seminerler, ebeveynlerin bu konuda bilinçlenmesini sağlar. Bu tür eğitimler, ebeveynlerin çocuklarının duygusal durumlarını daha iyi anlamalarına ve depresyon belirtilerine daha hızlı yanıt vermelerine yardımcı olabilir.

Öğretmen Eğitimi

Öğretmenlerin, çocuklarda depresyon belirtilerini tanıyabilmeleri ve gerekli müdahaleyi yapabilmeleri için eğitilmeleri gerekmektedir. Okul ortamında depresyon belirtileri fark edilirse, öğretmenler hemen harekete geçmeli ve çocuğun ihtiyaç duyduğu desteği sağlamalıdır. Okul yönetimleri, öğretmenlerin depresyon hakkında bilgi sahibi olmalarını ve öğrencilere nasıl yardımcı olabileceklerini öğrenmelerini sağlamak amacıyla düzenli eğitimler düzenlemelidir.

6. Alternatif Tedaviler

Sanat ve Müzik Terapisi

Sanat ve müzik terapisi, çocukların duygusal ifadelerini güçlendiren ve depresyon belirtilerini hafifletebilen alternatif tedavi yöntemleridir. Bu terapiler, çocukların yaratıcı yönlerini kullanarak duygusal sıkıntılarını ifade etmelerine olanak tanır. Sanat terapisi, resim, heykel ve diğer yaratıcı etkinlikler yoluyla duygusal rahatlama sağlar. Müzik terapisi ise çocukların müzik aracılığıyla duygularını ifade etmelerine ve stresle başa çıkmalarına yardımcı olur. Bu terapiler, çocukların depresyonun üstesinden gelmelerinde etkili bir destek mekanizması sunar.

Doğa Terapisi

Doğa ile iç içe olma ve açık havada zaman geçirme, depresyon tedavisinde destekleyici bir yöntem olarak kullanılabilir. Doğa terapisi, çocukların doğayla etkileşime girmesine ve stres düzeylerini düşürmesine yardımcı olur. Açık havada yapılan etkinlikler, çocuğun fiziksel ve zihinsel sağlığını destekleyerek depresyon belirtilerini hafifletebilir. Bu tür aktiviteler, çocuğun özgüvenini artırır ve genel olarak ruh halini iyileştirir.

Çocukta Depresyonla Baş Etme Stratejileri

Sağlıklı Yaşam Tarzı

Sağlıklı bir yaşam tarzı, depresyon belirtilerinin azaltılmasında önemli bir rol oynar. Düzenli egzersiz, dengeli beslenme ve yeterli uyku, çocuğun fiziksel ve zihinsel sağlığını destekler. Bu faktörler, depresyon riskini azaltmanın yanı sıra tedavi sürecinde de olumlu sonuçlar doğurabilir.

Sosyal Destek Ağları

Çocukların sosyal destek ağlarına sahip olmaları, depresyonla başa çıkmalarına yardımcı olabilir. Arkadaşlar, öğretmenler ve aile üyeleri, çocuğun kendini güvende ve desteklenmiş hissetmesini sağlar. Bu destek ağları, çocukta depresyon belirtilerini hafifletmesine ve tedavi sürecine uyum sağlamasına yardımcı olur.

Stres Yönetimi

Stres yönetimi, çocukların depresyonla başa çıkmalarında önemli bir beceridir. Çocuklara, stresle başa çıkma stratejileri öğretmek, onların duygusal ve zihinsel sağlığını korumalarına yardımcı olabilir. Meditasyon, nefes egzersizleri ve rahatlama teknikleri, çocukların stresle başa çıkmalarına yardımcı olan etkili yöntemlerdir.

Özet Tablo: Çocukta Depresyon Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Referanslar:

1. Çocukta Depresyon Belirtileri: 3 Nedeni Ve Tedavisi
2. American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. (2020). Depression in Children and Teens. Facts for Families.
3. Birmaher, B., & Brent, D. (2007). Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with depressive disorders. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 46(11), 1503-1526.
4. Costello, E. J., Mustillo, S., Erkanli, A., Keeler, G., & Angold, A. (2003). Prevalence and development of psychiatric disorders in childhood and adolescence. Archives of General Psychiatry, 60(8), 837-844.
5. Thapar, A., Collishaw, S., Pine, D. S., & Thapar, A. K. (2012). Depression in adolescence. The Lancet, 379(9820), 1056-1067.
6. Kovacs, M., & Devlin, B. (1998). Internalizing disorders in childhood. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 39(1), 47-63.
7. Weissman, M. M., Wolk, S., Goldstein, R. B., et al. (1999). Depressed adolescents grown up. JAMA, 281(18), 1707-1713.
8. Garber, J., & Horowitz, J. L. (2002). Depression in children. Annual Review of Clinical Psychology, 8, 89-110.
9. Fergusson, D. M., Boden, J. M., & Horwood, L. J. (2009). Recurrence of major depression in adolescence and early adulthood, and later mental health, educational and economic outcomes. The British Journal of Psychiatry, 194(4), 330-336.
10. Avenevoli, S., Knight, E., Kessler, R. C., & Merikangas, K. R. (2008). Epidemiology of depression in children and adolescents. Handbook of Depression in Children and Adolescents, 6-32.
11. Hammen, C. (2009). Adolescent depression: Stressful interpersonal contexts and risk for recurrence. Current Directions in Psychological Science, 18(4), 200-204.
12. Egger, H. L., & Angold, A. (2006). Common emotional and behavioral disorders in preschool children: Presentation, nosology, and epidemiology. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 47(3‐4), 313-337.
13. Kessler, R. C., Avenevoli, S., & Merikangas, K. R. (2001). Mood disorders in children and adolescents: An epidemiologic perspective. Biological Psychiatry, 49(12), 1002-1014.
14. March, J., Silva, S., & Vitiello, B. (2006). The Treatment for Adolescents with Depression Study (TADS): Methods and message at 12 weeks. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 45(12), 1393-1403.
15. Cheung, A. H., Zuckerbrot, R. A., Jensen, P. S., Ghalib, K., Laraque, D., & Stein, R. E. (2007). Guidelines for adolescent depression in primary care (GLAD-PC): Part I. Pediatrics, 120(5), e1299-e1312.
16. Emslie, G. J., Heiligenstein, J. H., Wagner, K. D., et al. (2002). Fluoxetine for acute treatment of depression in children and adolescents. JAMA, 288(8), 1031-1041.
17. Brent, D., & Maalouf, F. T. (2009). Depressive disorders in childhood and adolescence. Focus, 7(2), 225-243.
18. Rao, U., Ryan, N. D., Birmaher, B., et al. (1995). Unipolar depression in adolescents: Clinical outcome in adulthood. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 34(5), 566-578.
19. Rutter, M., & Smith, D. J. (1995). Psychosocial disorders in young people: Time trends and their causes. John Wiley & Sons.
20. Harrington, R., & Dubicka, B. (2008). Natural history of mood disorders in children and adolescents. Depressive Disorders, 17-32.
21. Kendall, P. C., & Suveg, C. (2006). Treating anxiety disorders in youth. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 15(1), 111-136.
22. Pine, D. S., Cohen, P., Gurley, D., Brook, J., & Ma, Y. (1998). The risk for early-adulthood anxiety and depressive disorders in adolescents with anxiety and depressive disorders. Archives of General Psychiatry, 55(1), 56-64.
23. Kaufman, J., Martin, A., King, R. A., & Charney, D. (2001). Are child-, adolescent-, and adult-onset depression one and the same disorder? Biological Psychiatry, 49(12), 980-1001.
24. Messer, S. C., Angold, A., Costello, E. J., & Burns, B. J. (1996). Development of a short questionnaire for use in epidemiological studies of depression in children and adolescents: Factor composition and structure across development. International Journal of Methods in Psychiatric Research, 6(4), 251-262.
25. Lewinsohn, P. M., Clarke, G. N., Seeley, J. R., & Rohde, P. (1994). Major depression in community adolescents: Age at onset, episode duration, and time to recurrence. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 33(6), 809-818.
26. Goodyer, I. M., Herbert, J., Tamplin, A., & Altham, P. M. (2000). Recent life events, cortisol, dehydroepiandrosterone and the onset of major depression in high‐risk adolescents. The British Journal of Psychiatry, 177(6), 499-504.
27. Cicchetti, D., & Toth, S. L. (1998). The development of depression in children and adolescents. American Psychologist, 53(2), 221.
28. Angold, A., Costello, E. J., Farmer, E. M., Burns, B. J., & Erkanli, A. (1999). Impaired but undiagnosed. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 38(2), 129-137.
29. Kovacs, M. (1996). Presentation and course of major depressive disorder during childhood and later years of the lifespan. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 35(6), 705-715.
30. Goodman, S. H., & Gotlib, I. H. (1999). Risk for psychopathology in the children of depressed mothers: A developmental model for understanding mechanisms of transmission. Psychological Review, 106(3), 458.
31. Weissman, M. M., & Jensen, P. (2002). What research suggests for depressed women with children. Journal of Clinical Psychiatry, 63(7), 641-647.
32. Harrington, R., Fudge, H., Rutter, M., Pickles, A., & Hill, J. (1991). Adult outcomes of childhood and adolescent depression. Archives of General Psychiatry, 48(3), 299-305.
33. Southam-Gerow, M. A., & Kendall, P. C. (2000). Cognitive-behavior therapy with youth: Advances, challenges, and future directions. Clinical Psychology & Psychotherapy, 7(5), 343-366.
34. Cummings, E. M., Davies, P. T., & Campbell, S. B. (2000). Developmental psychopathology and family process: Theory, research, and clinical implications. Guilford Press.
35. https://scholar.google.com/
36. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
37. https://www.researchgate.net/
38. https://www.mayoclinic.org/
39. https://www.nhs.uk/
40. https://www.webmd.com/