Vajinal Enfeksiyonların 8 Belirtisi, Nedenleri Ve Tedavisi

Vajinal enfeksiyonlar, kadın sağlığını etkileyen en yaygın sorunlardan biri olarak dikkat çeker. Kadınların yaşamlarının bir noktasında vajinal enfeksiyon ile karşılaşma olasılığı oldukça yüksektir. Bu durum, yalnızca fiziksel rahatsızlık yaratmakla kalmaz; aynı zamanda psikolojik ve sosyal etkileri de beraberinde getirebilir. Bu enfeksiyonlar, genellikle vajinal floradaki dengenin bozulmasıyla ortaya çıkar ve bakteriyel vajinoz, mantar enfeksiyonları ve trikomoniyaz gibi farklı türleri içerebilir. Kadınların bu enfeksiyonlar hakkında bilgi sahibi olması, belirtileri tanıyabilmesi ve gerektiğinde önlem alabilmesi, hem bireysel sağlık hem de toplumsal farkındalık açısından kritik bir öneme sahiptir.

Vajinal Enfeksiyonların 8 Belirtisi, Nedenleri Ve Tedavisi

Vajinal enfeksiyonun nedenleri çok çeşitli olabilir. Hormonal değişiklikler, antibiyotik kullanımı, bağışıklık sisteminin zayıflaması, hijyen alışkanlıklarındaki eksiklikler veya tam tersi, aşırı hijyen uygulamaları gibi faktörler vajinal florayı olumsuz etkileyebilir. Özellikle üreme çağındaki kadınlar, cinsel aktivite, doğum kontrol yöntemleri ve hamilelik gibi durumlar nedeniyle enfeksiyon riskine daha fazla maruz kalabilir. Bunun yanı sıra, menopoz sonrası dönemde östrojen seviyelerinin düşmesi, vajinal kuruluğa ve enfeksiyonlara karşı duyarlılığı artırabilir. Enfeksiyonun bu geniş neden yelpazesi, sorunun bireysel ve çevresel faktörlere dayandığını gösterir.

Kadınların vajinal enfeksiyon belirtilerini erken dönemde tanıyabilmesi, tedavi sürecini önemli ölçüde kolaylaştırır. Kaşıntı, kötü koku, anormal vajinal akıntı ve idrar sırasında yanma gibi semptomlar genellikle enfeksiyonun ilk işaretleri olarak ortaya çıkar. Ancak birçok kadın, bu belirtileri göz ardı ederek ya da yanlış yorumlayarak tedaviyi geciktirebilir. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri, enfeksiyonların kronikleşmesini ve daha ciddi komplikasyonlara yol açmasını engellemek açısından hayati bir rol oynar. Bunun yanı sıra, enfeksiyonun tekrarlama eğilimi göstermesi, koruyucu önlemlerin önemini bir kez daha vurgular.

Modern tıp, vajinal enfeksiyonun teşhis ve tedavisinde büyük ilerlemeler kaydetmiştir. Ancak bu enfeksiyonların önlenmesinde bireysel farkındalık ve eğitim, en az tedavi kadar önemlidir. Vajinal enfeksiyona karşı etkili bir şekilde mücadele edebilmek için doğru hijyen uygulamalarını benimsemek, bağışıklık sistemini güçlü tutmak ve cinsel sağlık konularında bilinçli davranmak gerekir. Bu makale, vajinal enfeksiyonların nedenleri, belirtileri, tedavi yöntemleri ve önleme stratejileri hakkında detaylı bilgi sunarak kadın sağlığına bütüncül bir yaklaşım geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Vajinal Enfeksiyonların Nedenleri Nelerdir?

Vajinal enfeksiyonun başlıca nedenleri şunlardır:

1. Bakteriyel Dengesizlikler (Bakteriyel Vajinoz):
   Vajinal enfeksiyonun en yaygın nedenlerinden biridir ve vajinadaki normal bakteriyel floranın bozulması sonucu meydana gelir. Vajina doğal olarak laktobasiller adı verilen yararlı bakteriler içerir. Bu bakteriler, vajinayı zararlı mikroorganizmalardan koruyarak sağlıklı bir pH dengesini sağlar. Ancak bu denge bozulduğunda, Gardnerella vaginalis gibi zararlı bakteriler çoğalarak enfeksiyona yol açabilir. Genellikle cinsel ilişki, aşırı temizlik (douching) veya antibiyotik kullanımı bakteriyel dengeyi bozabilir.
2. Mantar Enfeksiyonları (Kandidiyazis):
   Candida albicans adlı mantarın aşırı çoğalması sonucu ortaya çıkan vajinal mantar enfeksiyonu, enfeksiyonun bir diğer yaygın nedenidir. Vajinanın doğal yapısında düşük miktarda bulunan bu mantar, bağışıklık sisteminin zayıflaması, antibiyotik kullanımı, hormonal değişiklikler (örneğin gebelik veya doğum kontrol hapları kullanımı) ve şeker hastalığı gibi durumlarda hızla çoğalarak enfeksiyona yol açabilir. Aşırı nemli ortamlar ve sıkı, sentetik iç çamaşırları da mantar enfeksiyonunu tetikleyebilir.
3. Paraziter Enfeksiyonlar (Trikomoniyaz):
   Trichomonas vaginalis adlı parazitin neden olduğu bir cinsel yolla bulaşan enfeksiyondur. Parazit, cinsel temas yoluyla kişiden kişiye geçer ve vajinal enfeksiyona neden olabilir. Bu enfeksiyon, özellikle korunmasız cinsel ilişki yaşayan kadınlar arasında yaygındır.
4. Viral Enfeksiyonlar:
   Bu enfeksiyonlar arasında daha az yaygın olan viral enfeksiyonlar, insan papilloma virüsü (HPV) ve herpes simpleks virüsü (HSV) gibi cinsel yolla bulaşan virüslerden kaynaklanabilir. HPV, bazı vajinal ve rahim ağzı enfeksiyonlarına yol açabilir ve uzun vadede rahim ağzı kanseri riskini artırabilir. HSV ise genital herpes enfeksiyonuna yol açarak ağrılı yaralar ve vajinal irritasyona neden olabilir.
5. Hormonal Değişiklikler:
   Östrojen seviyelerindeki değişiklikler, vajinanın doğal yapısını ve pH dengesini etkileyebilir. Özellikle menopoz döneminde östrojen seviyelerinin azalması, vajinanın kurumasına ve enfeksiyona daha yatkın hale gelmesine neden olabilir. Ayrıca, gebelik ve emzirme dönemlerinde de hormonal değişiklikler vajinal enfeksiyona neden olabilir.
6. Hijyen ve Cilt Bakımı:
   Uygunsuz hijyen alışkanlıkları, enfeksiyon riskini artırabilir. Özellikle vajinanın aşırı temizlenmesi (sık sık yıkama veya douching), faydalı bakterilerin sayısını azaltarak zararlı mikroorganizmaların çoğalmasına neden olabilir. Ayrıca, kokulu sabunlar, parfümler ve kimyasal içeren hijyen ürünleri vajina florasını bozarak enfeksiyon riskini artırabilir.
7. Bağışıklık Sistemi Zayıflığı:
   Bağışıklık sistemi zayıflamış olan kişiler, vajinal enfeksiyona daha yatkındır. HIV/AIDS gibi bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklar veya immünosupresif ilaçlar kullanan kişilerde mantar ve bakteriyel enfeksiyonlar daha sık görülebilir.
8. Cinsel Aktivite:
   Vajinal enfeksiyon, cinsel ilişki yoluyla bulaşabilen mikroorganizmalar nedeniyle de oluşabilir. Trikomoniyaz, klamidya, gonore gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar, vajinal enfeksiyona yol açabilir. Ayrıca, korunmasız cinsel ilişki ve çoklu cinsel partnerler, enfeksiyon riskini artırır.

Vajinal Enfeksiyonların Belirtileri Nelerdir?

Vajinal enfeksiyonların belirtileri, enfeksiyonun tipine ve şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Ancak, enfeksiyon, benzer belirtilerle ortaya çıkabilir. Aşağıda vajinal enfeksiyonun ubelirtileri detaylandırılmıştır:

1. Anormal Vajinal Akıntı:
   Vajinal enfeksiyonun en yaygın belirtisi anormal vajinal akıntıdır. Normalde vajinanın pH dengesini ve nemini koruyan vajinal akıntı, enfeksiyon durumunda kıvam, renk ve koku açısından değişiklik gösterebilir. Örneğin, bakteriyel vajinozda gri-beyaz renkli, balık kokusuna sahip bir akıntı görülürken, mantar enfeksiyonlarında beyaz, yoğun, kesik kesik peynirimsi bir akıntı görülebilir. Trikomoniyazda ise sarı-yeşil, köpüklü ve kötü kokulu bir akıntı olabilir.
2. Vajinal Kaşıntı ve Tahriş:
   Sık görülen belirtilerdendir. Mantar enfeksiyonlarında özellikle yoğun bir kaşıntı ve vajina bölgesinde tahriş hissedilir. Kaşıntı, enfeksiyonun sebep olduğu vajinal doku iltihaplanmasından kaynaklanır ve bu da cildin hassaslaşmasına ve kaşınma ihtiyacının artmasına yol açar.
3. Yanma Hissi:
   Vajinal enfeksiyon sırasında özellikle idrar yaparken yanma hissi oluşabilir. İdrar vajina ile temas ettiğinde bu bölgedeki tahriş ve inflamasyon nedeniyle yanma şiddetlenebilir. Bu semptom, özellikle mantar enfeksiyonları ve bakteriyel vajinozda yaygındır.
4. Kötü Koku:
   Bu enfeksiyonlar, özellikle bakteriyel vajinoz durumunda kötü kokulu akıntıya neden olabilir. Bu koku, genellikle balık benzeri bir koku olarak tanımlanır ve özellikle cinsel ilişki sonrası daha belirgin hale gelebilir. Trikomoniyazda da akıntı kötü kokulu olabilir.
5. Vajinal Kızarıklık ve Şişlik:
   Vajinal bölgede enfeksiyon nedeniyle kızarıklık, şişlik ve hassasiyet görülebilir. Özellikle mantar enfeksiyonlarında bu bölgede belirgin bir inflamasyon gelişebilir. Bu da vajinal dokunun şişmesine ve dış genital bölgede tahrişe neden olabilir.
6. Cinsel İlişki Sırasında Ağrı:
   Vajinal enfeksiyonu olan bazı kadınlar, cinsel ilişki sırasında veya sonrasında ağrı hissedebilirler. Bu durum, enfekte olmuş ve iltihaplanmış vajinal dokuların cinsel temas sırasında daha hassas hale gelmesinden kaynaklanır. Özellikle mantar enfeksiyonlarında bu belirti sıkça görülür.
7. İdrar Yaparken Ağrı:
   Vajinal enfeksiyon, bazen idrar yolu enfeksiyonlarına eşlik edebilir veya enfeksiyonun vajina dışına yayılması nedeniyle idrar yaparken ağrıya neden olabilir. Bu semptom, enfeksiyonun dış idrar yolu açıklığına kadar yayılmasından kaynaklanır.
8. Vajina İçinde ve Dışında Ağrı:
   Bazı enfeksiyonlar, vajinanın iç ve dış dokularında genel bir ağrı veya rahatsızlık hissine neden olabilir. Bu, özellikle enfeksiyonun yaygın olduğu ve inflamasyonun şiddetli olduğu durumlarda görülür.

Vajinal Enfeksiyonların Tedavisi Nasıl Yapılır?

Vajinal enfeksiyonların tedavisi, enfeksiyonun tipine, nedenine ve ciddiyetine bağlı olarak farklılık gösterir. Her vajinal enfeksiyon türü için uygun tedavi yöntemlerinin belirlenmesi ve bu tedavilerin düzenli bir şekilde uygulanması, semptomların giderilmesinde ve enfeksiyonun tekrarlanmasının önlenmesinde büyük önem taşır. Tedavi sürecinde hem medikal hem de yaşam tarzı düzenlemeleri önemli bir rol oynar.

1. Bakteriyel Vajinozun Tedavisi

Vajinadaki doğal bakteri dengesinin bozulmasıyla ortaya çıkan bir enfeksiyondur. BV’nin tedavisinde genellikle antibiyotikler kullanılır. Bu tedavi, vajinadaki zararlı bakterileri kontrol altına alarak doğal dengeyi yeniden sağlar.

• Metronidazol: En yaygın kullanılan antibiyotiklerden biridir. Hem oral tablet olarak hem de vajinal jel formunda kullanılabilir. 7 gün süreyle ağızdan alınan metronidazol tabletler, bakteriyel enfeksiyonu hızlı bir şekilde tedavi eder. Vajinal jel olarak uygulandığında ise direkt olarak enfeksiyon bölgesine etki eder.
• Klindamisin: Alternatif bir antibiyotik olan klindamisin, krem formunda vajinal yolla uygulanır. Genellikle 7 gün süreyle uygulanır ve bakteriyel vajinozun neden olduğu semptomları hızla azaltır.
• Tedavi Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler: Tedavi sırasında cinsel ilişkiden kaçınılması veya prezervatif kullanılması önerilir, çünkü cinsel temas enfeksiyonun yayılmasına ve semptomların kötüleşmesine yol açabilir. Tedavi süreci tamamlanana kadar semptomlar geçse bile ilacın tam olarak kullanılması önemlidir. Aksi takdirde enfeksiyon tekrarlayabilir.

2. Vajinal Mantar Enfeksiyonlarının Tedavisi

Vajinal mantar enfeksiyonları, Candida albicans mantarının aşırı çoğalması sonucu oluşur. Bu enfeksiyonun tedavisinde antifungal (mantar önleyici) ilaçlar kullanılır. Mantar enfeksiyonları genellikle kısa sürede tedavi edilebilse de, kronik vakalarda tedavi daha uzun sürebilir.

• Antifungal Kremler ve Fitiller: Vajinal mantar enfeksiyonları için en yaygın kullanılan tedavi yöntemlerinden biri lokal uygulanan antifungal ilaçlardır. Bu ilaçlar, krem, fitil veya tablet formunda olabilir ve doğrudan vajinaya uygulanır. Genellikle klotrimazol, mikonazol veya butokonazol içeren bu ilaçlar 1-7 gün süreyle kullanılır.
• Oral Antifungal İlaçlar: Daha ciddi vakalarda ya da tekrarlayan mantar enfeksiyonlarında, oral antifungal ilaçlar kullanılabilir. Flukonazol gibi tek dozluk tabletler, genellikle mantar enfeksiyonunu hızlı bir şekilde tedavi eder.
• Kronik Mantar Enfeksiyonları İçin Tedavi: Kronik veya sık tekrarlayan mantar enfeksiyonlarında, uzun süreli tedavi gerekebilir. Bu tür vakalarda doktor, 6 aya kadar süren bir antifungal tedavi programı önerebilir. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendiren ek tedaviler ve yaşam tarzı değişiklikleri önerilebilir.
• Probiyotik Takviyeleri: Vajinal mantar enfeksiyonlarının tedavisinde, bazı uzmanlar probiyotik takviyelerini önerebilir. Probiyotikler, vajinanın doğal flora dengesini korumaya yardımcı olabilir ve enfeksiyonların tekrarlama riskini azaltabilir.

3. Trikomoniyaz Tedavisi

Trichomonas vaginalis adlı parazitin neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir vajinal enfeksiyondur. Genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir ve tedavi cinsel partnerin de tedavi edilmesini gerektirir.

• Metronidazol veya Tinidazol: Trikomoniyaz tedavisinde en sık kullanılan antibiyotikler metronidazol ve tinidazol’dür. Bu ilaçlar genellikle tek doz olarak ağızdan alınır ve enfeksiyonu tamamen tedavi eder. Tedavi sırasında ve sonrasında 7 gün boyunca cinsel ilişkiden kaçınılması önerilir.
• Cinsel Partnerin Tedavisi: Cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğu için cinsel partnerlerin de aynı anda tedavi edilmesi gerekir. Aksi takdirde enfeksiyon tekrar ortaya çıkabilir.

4. Viral Vajinal Enfeksiyonların Tedavisi

Viral enfeksiyonlar, bakteriyel ve mantar enfeksiyonlarına kıyasla daha karmaşık olabilir, çünkü antibiyotikler virüsleri tedavi edemez. Vajinal enfeksiyona neden olan yaygın virüsler arasında insan papilloma virüsü (HPV) ve herpes simpleks virüsü (HSV) yer alır.

• HPV Enfeksiyonları: HPV’nin birçok farklı tipi vardır ve bazıları rahim ağzı kanserine yol açabilir. HPV için spesifik bir tedavi olmamakla birlikte, enfeksiyonun etkilerini yönetmek için aşılar ve düzenli taramalar (Pap smear testleri) yapılabilir. HPV aşısı, enfeksiyon riskini azaltmaya yardımcı olur.
• Genital Herpes (HSV) Tedavisi: HSV enfeksiyonu, antiviral ilaçlarla kontrol altına alınabilir, ancak tamamen tedavi edilemez. Asiklovir, valasiklovir ve famciklovir gibi antiviral ilaçlar, semptomları hafifletir ve virüsün yayılmasını önlemeye yardımcı olur. Bu ilaçlar özellikle enfeksiyonun erken evresinde kullanıldığında daha etkili olur.

5. Vajinal Hijyen ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Vajinal enfeksiyonun tedavisi sırasında hijyen ve yaşam tarzı alışkanlıklarının düzenlenmesi, tedavinin başarısında büyük rol oynar. Özellikle sık tekrarlayan enfeksiyonların önlenmesi için aşağıdaki adımlar önerilir:

• Pamuklu İç Çamaşırları Tercih Edin: Sentetik iç çamaşırları yerine pamuklu, nefes alabilen iç çamaşırları tercih etmek, vajinal bölgedeki nemin dengelenmesine ve mantar enfeksiyonlarının önlenmesine yardımcı olabilir.
• Parfümlü Ürünlerden Kaçının: Parfümlü sabunlar, duş jelleri ve vajinal deodorantlar, vajinanın doğal pH dengesini bozarak enfeksiyon riskini artırabilir. Bu tür ürünlerden kaçınarak vajinal sağlığı korumak mümkündür.
• Yıkama Alışkanlıkları: Vajina içini yıkamak veya sık sık duş yapmak (douching), vajinanın doğal florasına zarar verebilir. Vajinanın içi kendi kendini temizleyebilen bir yapıya sahiptir, bu yüzden dış genital bölgeyi su ve hafif sabunla temizlemek yeterlidir.
• Nemli Kıyafetlerden Kaçının: Uzun süre ıslak mayo veya nemli iç çamaşırı giymek, vajinal enfeksiyon oluşumunu teşvik edebilir. Özellikle mantar enfeksiyonları için nemli ortamlar ideal bir üreme alanıdır.

6. Probiyotik ve Beslenme Desteği

Probiyotikler, vajinal flora dengesini koruyarak mantar ve bakteriyel enfeksiyon riskini azaltmada yardımcı olabilir. Özellikle Lactobacillus gibi yararlı bakterileri içeren probiyotik takviyeleri, vajinal sağlığın korunmasında etkili olabilir. Ayrıca, şekerli ve işlenmiş gıdalardan kaçınmak, mantar enfeksiyonlarının önlenmesine yardımcı olabilir çünkü mantarlar, şekerli ortamlarda daha hızlı çoğalır.

7. Düzenli Kontroller ve Tedavi Sonrası İzlem

Vajinal enfeksiyonların tedavi edilmesinden sonra düzenli jinekolojik kontroller, enfeksiyonların tekrarlamasını önlemek açısından önemlidir. Bazı enfeksiyonlar tekrar etme eğilimindedir, bu nedenle doktor kontrolünde kalmak, semptomların yeniden ortaya çıkması durumunda erken müdahaleye olanak sağlar. Özellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların takibi, cinsel partnerlerin de tedavi edilmesi ve korunma yöntemlerinin uygulanması hayati önem taşır.

Vajinal Enfeksiyonların Bitkisel Tedavisi

Ancak, bazı insanlar vajinal enfeksiyon semptomlarını hafifletmek veya enfeksiyon riskini azaltmak için bitkisel veya ev ilaçlarını tercih edebilir. İşte bazı bitkisel tedavi önerileri:

1. Yoğurt: Yoğurt, vajinal flora dengesini desteklemeye yardımcı olabilir. Probiyotik içeren yoğurtlar, vajinal sağlığı iyileştirmede etkili olabilir. Ancak, yoğurtu doğrudan vajinaya uygulamak yerine, ağız yoluyla tüketmek daha iyidir.
2. Sarımsak: Sarımsak doğal antimikrobiyal özelliklere sahiptir. Ancak, sarımsağı doğrudan vajinaya uygulamak cilt tahrişine neden olabilir. Bunun yerine, sarımsağı ince bir tülbentle sararak veya diyetinize ekleyerek kullanmayı düşünebilirsiniz.
3. Çay Ağacı Yağı: Çay ağacı yağı da doğal bir antimikrobiyal olarak kabul edilir. Ancak, bu yağı doğrudan cilde uygulamadan önce mutlaka bir taşıyıcı yağ ile seyreltin. Hassas ciltlerde tahrişe neden olabilir.
4. Lavanta Yağı: Lavanta yağı da rahatlatıcı bir etkiye sahiptir. Banyo suyuna birkaç damla lavanta yağı eklemek rahatlamanıza yardımcı olabilir.
5. Borik Asit: Borik asit bazlı vajinal supozituvarlar bazı vajinal enfeksiyonların tedavisinde kullanılabilir. Ancak, bu ürünleri kullanmadan önce mutlaka bir sağlık profesyoneli ile görüşün.
6. Probiyotik Takviyeler: Probiyotik takviyeler, vajinal flora dengesini desteklemek için kullanılabilir. Ancak, yine de doktorunuzun önerilerini takip etmek önemlidir.

Referanslar:

1. Vajinal Enfeksiyonların 8 Belirtisi, Nedenleri Ve Tedavisi
2. Sobel JD. Vaginitis. New England Journal of Medicine. 1997;337(26):1896–1903.
3. Nyirjesy P. Chronic vulvovaginal candidiasis. American Family Physician. 2001;63(9):1925–1934.
4. Hillier SL. Diagnostic microbiology of bacterial vaginosis. American Journal of Obstetrics and Gynecology. 1993;169(2):455–459.
5. Hay P. Bacterial vaginosis. Medicine. 2014;42(7):359–363.
6. Workowski KA, Bolan GA. Sexually transmitted diseases treatment guidelines, 2015. Morbidity and Mortality Weekly Report. 2015;64(RR-03):1–137.
7. Papp JR, Schachter J, Gaydos CA, Van Der Pol B. Recommendations for the laboratory-based detection of Chlamydia trachomatis and Neisseria gonorrhoeae. Morbidity and Mortality Weekly Report. 2014;63(RR-02):1–19.
8. Amsel R, Totten PA, Spiegel CA, et al. Nonspecific vaginitis: diagnostic criteria and microbial and epidemiologic associations. American Journal of Medicine. 1983;74(1):14–22.
9. Bradshaw CS, Morton AN, Hocking J, et al. High recurrence rates of bacterial vaginosis among women treated with oral metronidazole or vaginal clindamycin. Obstetrics & Gynecology. 2006;107(4):753–758.
10. Sobel JD. Pathogenesis and treatment of recurrent vulvovaginal candidiasis. Clinical Infectious Diseases. 1992;14(Supplement_1):S148–S153.
11. Donders GG. Definition and classification of abnormal vaginal flora. Best Practice & Research Clinical Obstetrics & Gynaecology. 2007;21(3):355–373.
12. Eckert LO. Clinical practice. Acute vulvovaginitis. New England Journal of Medicine. 2006;355(12):1244–1252.
13. Eschenbach DA. History and review of bacterial vaginosis. American Journal of Obstetrics and Gynecology. 1993;169(2):441–445.
14. Marrazzo JM, Martin DH. Management of women with cervicitis. Clinical Infectious Diseases. 2007;44(Supplement_3):S102–S110.
15. Schwebke JR, Desmond RA. A randomized trial of metronidazole in asymptomatic bacterial vaginosis to prevent sexually transmitted diseases. American Journal of Obstetrics and Gynecology. 2007;196(6):517.e1–517.e6.
16. Livengood CH. Bacterial vaginosis: an overview for 2009. Reviews in Obstetrics and Gynecology. 2009;2(1):28–37.
17. Hillier SL, Krohn MA, Cassen E, et al. The role of bacterial vaginosis-associated microorganisms in endometritis. American Journal of Obstetrics and Gynecology. 1996;175(2):435–441.
18. Wilson J. Managing recurrent bacterial vaginosis. Sexually Transmitted Infections. 2004;80(1):8–11.
19. Kiss H, Petricevic L, Husslein P. Prospective randomised controlled trial of an infection screening programme to reduce the rate of preterm delivery. BMJ. 2004;329(7462):371.
20. Sobel JD, Faro S, Force RW, et al. Vulvovaginal candidiasis: epidemiologic, diagnostic, and therapeutic considerations. American Journal of Obstetrics and Gynecology. 1998;178(2):203–211.
21. Nugent RP, Krohn MA, Hillier SL. Reliability of diagnosing bacterial vaginosis is improved by a standardized method of Gram stain interpretation. Journal of Clinical Microbiology. 1991;29(2):297–301.
22. Fredricks DN, Fiedler TL, Marrazzo JM. Molecular identification of bacteria associated with bacterial vaginosis. New England Journal of Medicine. 2005;353(18):1899–1911.
23. van de Wijgert JHHM, Verwijs MC, Agaba SK, et al. Interventions to improve resilience against bacterial vaginosis: a systematic review and meta-analysis. The Lancet Infectious Diseases. 2020;20(5):592–602.
24. Brotman RM. Vaginal microbiome and sexually transmitted infections: an epidemiologic perspective. Journal of Clinical Investigation. 2011;121(12):4610–4617.
25. Koumans EH, Sternberg M, Bruce C, et al. The prevalence of bacterial vaginosis in the United States, 2001–2004; associations with symptoms, sexual behaviors, and reproductive health. Sexually Transmitted Diseases. 2007;34(11):864–869.
26. Hillier SL, Nugent RP, Eschenbach DA, et al. Association between bacterial vaginosis and preterm delivery of a low-birth-weight infant. New England Journal of Medicine. 1995;333(26):1737–1742.
27. Swidsinski A, Loening-Baucke V, Swidsinski S, et al. Adherent biofilms in bacterial vaginosis. Obstetrics & Gynecology. 2005;106(5):1013–1023.
28. Mendling W, Brasch J. Guideline vulvovaginal candidosis (AWMF 015/072), 2015. Mycoses. 2016;59(6):365–382.
29. Allsworth JE, Peipert JF. Prevalence of bacterial vaginosis: 2001–2004 National Health and Nutrition Examination Survey data. Obstetrics & Gynecology. 2007;109(1):114–120.
30. Cohen CR, Wierzbicki MR, French AL, et al. Randomized trial of lactin-V to prevent recurrent bacterial vaginosis. New England Journal of Medicine. 2020;382(20):1906–1915.
31. Coudray MS, Madhivanan P. Bacterial vaginosis—a brief synopsis of the literature. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology. 2020;245:143–148.
32. Van Der Pol B, Kwok C, Pierre-Louis B, et al. Trichomonas vaginalis infection and human immunodeficiency virus acquisition in African women. Journal of Infectious Diseases. 2008;197(4):548–554.
33. Muzny CA, Schwebke JR. Biofilms: An underappreciated mechanism of treatment failure and recurrence in vaginal infections. Clinical Infectious Diseases. 2015;61(4):601–606.
34. Workowski KA, Bachmann LH, Chan PA, et al. Sexually transmitted infections treatment guidelines, 2021. Morbidity and Mortality Weekly Report. 2021;70(4):1–187.
35. Schwiertz A, Taras D, Rusch K, et al. Throwing the dice for the pathogenicity of Candida albicans: How mucosal bacteria modulate fungal growth. Microbial Pathogenesis. 2010;49(4):262–265.
36. Ma B, Forney LJ, Ravel J. Vaginal microbiome: Rethinking health and disease. Annual Review of Microbiology. 2012;66:371–389
37. https://scholar.google.com/
38. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
39. https://www.researchgate.net/
40. https://www.nhs.uk/