100 / 100

Akut Lenfositik Lösemi (ALL), kan kanserleri arasında en sık karşılaşılan türlerden biri olup, özellikle çocukları etkileyen önemli bir sağlık sorunudur. Kanserin gelişimi, kemik iliğinde bulunan ve vücudun savunma sisteminin temelini oluşturan lenfosit adı verilen beyaz kan hücrelerinin anormal çoğalmasıyla başlar. Bu hücreler, sağlıklı kan hücrelerinin üretimini engelleyerek kanserin hızlı bir şekilde yayılmasına neden olur. Çocuklarda Akut Lenfositik Lösemi, özellikle 2-5 yaş arasında daha sık görülmekte olup, yetişkinlerde daha nadir ortaya çıkar. Yetişkinlerde görüldüğünde ise genellikle daha agresif bir seyir izler. Tıptaki ilerlemelere rağmen, ALL hala ciddi bir tehdit oluşturan bir hastalıktır ve tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabilir.

Sağlık Bilgisi İçeriği

Akut Lenfositik Lösemi (ALL): 12 Belirtisi, Teşhisi, Tedavisi

Lenfositler, vücudun bağışıklık sisteminin en önemli parçalarından biridir. Akut Lenfositik Lösemi’de, lenfositlerin DNA’sında meydana gelen genetik mutasyonlar, bu hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasına ve olgunlaşmadan kan dolaşımına karışmasına neden olur. Normalde, olgun lenfositler vücudu enfeksiyonlara karşı korumak için spesifik görevler üstlenir. Ancak ALL durumunda, bu işlev bozulur ve bağışıklık sistemi zayıflar. Ayrıca bu anormal hücreler, kemik iliğinde sağlıklı hücrelerin yerini alarak kırmızı kan hücrelerinin, diğer beyaz kan hücrelerinin ve trombositlerin üretimini baskılar. Bu durum, hastalarda çeşitli belirtilere ve komplikasyonlara yol açar.

Akut Lenfositik Lösemi nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır, ancak genetik ve çevresel faktörlerin birlikte rol oynadığı düşünülmektedir. Genetik yatkınlık, belirli kromozom bozuklukları ve bağışıklık sistemi ile ilgili hastalıklar ALL’nin ortaya çıkma riskini artıran faktörler arasında yer alır. Bunun yanı sıra, radyasyon ve bazı kimyasallara maruz kalmanın da hastalığın gelişiminde etkili olduğu düşünülmektedir. Çocuklarda ALL’nin ortaya çıkma olasılığı, aile öyküsü, belirli genetik sendromlar (örneğin, Down sendromu) ve bazı viral enfeksiyonlar gibi faktörlere bağlı olarak artış gösterebilir. Bu bağlamda, erken tanı ve uygun tedavi süreci, hastalığın yönetiminde kritik bir öneme sahiptir.

Bu makale, Akut Lenfositik Lösemi’nin tıbbi yapısını, belirtilerini, tanı süreçlerini, tedavi yöntemlerini ve hastalıkla başa çıkma stratejilerini kapsamlı bir şekilde ele almayı amaçlamaktadır. Akut Lenfositik Löseminin çocuklarda ve yetişkinlerde farklı şekillerde seyrettiği göz önüne alındığında, her yaş grubuna özgü tedavi yaklaşımları ve bu süreçte karşılaşılan zorluklar da makalemizin önemli bir parçası olacaktır. Ayrıca, ALL ile ilişkili komplikasyonlar ve hastalığın ilerlemesini önlemek için atılması gereken adımlar hakkında da detaylı bilgiler sunulacaktır.

Akut Lenfositik Lösemi Nedir?

Akut Lenfositik Lösemi, kemik iliğinde ve kanda bulunan lenfoblast adı verilen olgunlaşmamış beyaz kan hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla karakterize bir kanser türüdür. Bu durum, vücudun enfeksiyonlarla mücadele etme yeteneğini azaltır ve çeşitli semptomlara yol açar. Belirtiler, hastalığın erken döneminde sinsi başlayabilir ve zamanla şiddetlenebilir. ALL belirtileri genellikle kan üretimindeki bozukluklar ve hastalığın sistemik etkilerinden kaynaklanır.

Akut Lenfositik Lösemi Belirtileri Nelerdir?

1. Genel Yorgunluk ve Halsizlik

Yorgunluk ve halsizlik, Akut Lenfositik Löseminin en sık görülen belirtileri arasındadır. Bu semptomlar, kan üretimindeki bozukluklar nedeniyle vücudun yeterli kırmızı kan hücresi (eritrosit) üretememesi sonucunda gelişen anemiye bağlıdır. Anemi, vücut dokularına yeterli oksijen taşınamamasına neden olarak kronik yorgunluk hissi yaratır. Hastalar, basit günlük aktivitelerde bile aşırı yorgunluk hissedebilir.

2. Solgunluk

Kan hücrelerinde meydana gelen üretim bozuklukları, hemoglobin seviyelerinin düşmesine neden olur. Bu durum, ciltte solgun bir görünüm oluşturabilir. Solgunluk, genellikle aneminin fiziksel bir işareti olarak ortaya çıkar ve çoğunlukla yüz, eller ve tırnak yataklarında belirgin hale gelir.

3. Enfeksiyonlara Yatkınlık

Akut Lenfositik Lösemi, bağışıklık sisteminin temel unsurları olan beyaz kan hücrelerinin üretimini etkilediği için hastalarda sık ve tekrarlayan enfeksiyonlar görülür. Olgunlaşmamış lenfoblast hücrelerinin aşırı çoğalması, normal beyaz kan hücrelerinin (nötrofil, lenfosit) üretimini baskılar ve bağışıklık fonksiyonlarını zayıflatır. Bu nedenle, hastalar sıklıkla üst solunum yolu enfeksiyonları, deri enfeksiyonları veya diğer bakteriyel ve viral hastalıklarla karşılaşabilir.

4. Ateş ve Gece Terlemeleri

Vücut, lösemiye yanıt olarak iltihaplanma sürecini tetikler ve bu da genellikle açıklanamayan ateşe yol açar. Ateş, bağışıklık sistemi tepkisinin bir sonucu olabileceği gibi enfeksiyonlara karşı savunmanın bir belirtisi de olabilir. Bunun yanı sıra, hastalar gece terlemeleri yaşayabilir ve bu durum genellikle vücut sıcaklığındaki kontrolsüz dalgalanmalarla ilişkilidir.

5. Kanama ve Morluklar

ALL hastalarında kan pıhtılaşmasını sağlayan trombositlerin sayısı genellikle azalır (trombositopeni). Bu durum, kolayca oluşan morluklara, burun kanamalarına ve diş etlerinde kanamaya yol açar. Ayrıca, deri üzerinde peteşi adı verilen küçük kırmızı noktalar görülebilir. Peteşi, cilt altındaki kılcal damarların kanaması nedeniyle oluşur ve genellikle bacaklar gibi vücut bölgelerinde belirgindir.

6. Kemik ve Eklem Ağrıları

Akut Lenfositik Lösemi, kemik iliğinde aşırı hücre üretimine yol açtığından kemik iliğinin genişlemesine ve basınç artışına neden olabilir. Bu durum, kemik ve eklemlerde ağrıya yol açabilir. Ağrılar genellikle bacaklar, sırt ve büyük eklemler gibi bölgelerde yoğunlaşır ve özellikle çocuklarda daha sık gözlenir.

7. Şişmiş Lenf Bezleri

Lenfoblastların lenfatik sistemde birikmesi, lenf bezlerinin şişmesine yol açar. Şişmiş lenf bezleri, boyun, koltuk altı veya kasık gibi bölgelerde belirgin hale gelebilir. Bu şişlikler genellikle ağrısızdır ancak bazı durumlarda ağrılı hale gelebilir.

8. Karın Şişliği

Karaciğer ve dalakta meydana gelen büyüme (hepatosplenomegali), karın bölgesinde şişkinlik ve dolgunluk hissine neden olabilir. Bu durum, ALL’in ilerlemiş vakalarında daha yaygındır ve bazen karın ağrısı ile ilişkilendirilebilir. Özellikle çocuklarda, karında belirgin bir şişlik gözlemlenebilir.

9. İştah Kaybı ve Kilo Kaybı

Akut Lenfositik Lösemi hastalarında iştah kaybı sıkça görülür ve buna bağlı olarak hızlı kilo kaybı yaşanabilir. Bu durum, genel metabolik bozukluklar ve hastalığın sistemik etkileriyle ilişkilidir. Özellikle hepatosplenomegali nedeniyle mide üzerinde baskı oluşması, iştahsızlığı artırabilir.

10. Bilinç Değişiklikleri ve Nörolojik Belirtiler

Hastalığın merkezi sinir sistemini etkilemesi durumunda baş ağrısı, baş dönmesi, çift görme ve nöbetler gibi nörolojik belirtiler ortaya çıkabilir. Lenfoblastlar beyin ve omurilik sıvısına yayılırsa, bu tür belirtiler daha belirgin hale gelebilir. Bazı hastalarda, konsantrasyon güçlüğü ve genel zihinsel bulanıklık da gözlemlenebilir.

11. Solunum Güçlüğü

Nadir durumlarda, Akut Lenfositik Lösemi, göğüs bölgesindeki lenf nodlarının büyümesine ve trakea (soluk borusu) üzerindeki basınca neden olabilir. Bu, nefes darlığı veya solunum zorluğuna yol açabilir. Ayrıca, hastalarda kansızlığa bağlı olarak nefes alıp verme hızında artış görülebilir.

12. Belirtilerin Önemi ve Erken Teşhis

Akut Lenfositik Lösemi, hızlı ilerleme potansiyeline sahip bir hastalıktır. Bu nedenle, yukarıda belirtilen semptomlardan biri veya birkaçı gözlemlendiğinde, en kısa sürede bir sağlık profesyoneline başvurulması hayati önem taşır. Erken teşhis, tedavi sürecini önemli ölçüde iyileştirebilir ve hastalığın komplikasyonlarını azaltabilir. Özellikle, ALL belirtilerinin diğer yaygın hastalıklarla karıştırılabileceği göz önünde bulundurularak, kesin tanı için kan testleri ve kemik iliği biyopsisi gibi özel tetkiklerin yapılması gereklidir.

Akut Lenfositik Lösemi Nedenleri Nelerdir?

Akut Lenfositik Lösemi, kemik iliğindeki lenfoblast adı verilen beyaz kan hücrelerinin kontrolsüz çoğalmasıyla ortaya çıkan bir kan kanseridir. ALL nedenleri tam olarak anlaşılamamış olmakla birlikte, genetik faktörler, çevresel etkiler ve bağışıklık sistemi anormalliklerinin bu hastalığın gelişiminde önemli rol oynadığı bilinmektedir. İşte Akut Lenfositik Lösemi nedenlerinin detaylı bir açıklaması:

1. Genetik Faktörler

Akut Lenfositik Lösemi gelişiminde genetik değişiklikler ve yatkınlık önemli bir role sahiptir. Çoğu ALL vakasında, hücrelerdeki DNA yapısında bazı genetik mutasyonlar veya kromozomal anomaliler gözlemlenir. Bunlar arasında şunlar öne çıkar:

Philadelphia Kromozomu (t(9;22) Translokasyonu): Bazı ALL türlerinde, 9 ve 22 numaralı kromozomların yer değiştirdiği bu genetik anormallik sıklıkla görülür. Philadelphia kromozomu, hücrelerin kontrolsüz büyümesine neden olan bir protein üretimine yol açar.
Kalıtsal Mutasyonlar: Down sendromu gibi genetik bozukluklara sahip bireylerde Akut Lenfositik Lösemi riski daha yüksektir. Bu durum, genetik materyaldeki doğuştan gelen bazı anomalilerle ilişkilidir.
Aile Öyküsü: ALL’nin ailede başka bir bireyde görülmesi, diğer aile üyelerinde riskin bir miktar artmasına neden olabilir. Ancak ALL genellikle kalıtsal bir hastalık olarak sınıflandırılmaz.

2. Çevresel Faktörler

Akut Lenfositik Lösemi gelişiminde çevresel maruziyetlerin de etkisi olduğu düşünülmektedir. Bazı çevresel faktörler şu şekildedir:

Radyasyona Maruz Kalma: Yüksek dozda radyasyona maruz kalan bireylerde ALL gelişme riski artar. Özellikle nükleer kazalar veya tıbbi radyasyon tedavileri, risk faktörleri arasında yer alır.
Kimyasal Maddeler: Benzin, tarım ilaçları, formaldehit ve benzeri toksik kimyasal maddelerle uzun süreli temas, ALL riskini artırabilir. Bu tür kimyasallara maruz kalma, hücre DNA’sında hasara yol açarak kanser gelişimine zemin hazırlayabilir.
Enfeksiyonlar: Bazı hipotezlere göre, özellikle çocuklarda erken dönemde maruz kalınan enfeksiyonlar, bağışıklık sisteminin anormal şekilde tepki vermesine neden olabilir. Bu durum, nadir olsa da ALL riskini artırabilir.

3. Bağışıklık Sistemi Anormallikleri

Bağışıklık sisteminin normal işleyişinde meydana gelen aksaklıklar, ALL gelişimine katkıda bulunabilir:

İmmün Yetmezlikler: Doğuştan gelen bağışıklık sistemi eksiklikleri veya HIV gibi bağışıklık sistemi baskılanmasına yol açan enfeksiyonlar, Akut Lenfositik Lösemi riskini artırabilir.
Organ Nakli Sonrası İmmünosüpresyon: Organ nakli sonrası bağışıklık sistemini baskılamak için kullanılan ilaçlar, kanser gelişimi riskini artırabilir. ALL de bu bağlamda ortaya çıkabilen bir kanser türü olabilir.

4. Diğer Risk Faktörleri

Bazı diğer faktörler de Akut Lenfositik Lösemi nedenleri arasında yer alabilir:

Yaş ve Cinsiyet: ALL genellikle çocuklarda daha yaygın görülmekle birlikte, erişkinlerde de ortaya çıkabilir. Çocukluk çağı ALL’si erkeklerde kadınlara göre daha sık teşhis edilmektedir.
Etnik ve Coğrafi Farklılıklar: Akut Lenfositik Lösemi, bazı etnik gruplarda daha sık görülmektedir. Örneğin, beyaz ırk mensubu çocuklarda risk daha yüksektir. Bunun yanı sıra, gelişmiş ülkelerde ALL vakalarının daha sık görülmesi, çevresel faktörlerle bağlantılı olabileceğini düşündürmektedir.
Hamilelik Döneminde Maruziyetler: Gebelik sırasında sigara içmek, alkol tüketmek veya bazı ilaçlara maruz kalmak, çocuğun ALL geliştirme riskini artırabilir.

5. Epigenetik Faktörler

Epigenetik, genlerin nasıl çalıştığını düzenleyen değişikliklerdir. Çevresel etkiler veya yaşlanma gibi faktörler, epigenetik değişikliklere yol açarak ALL’nin gelişimine katkıda bulunabilir. Bu durum, genetik mutasyonlara ek olarak, hücrelerin farklılaşma ve büyüme mekanizmalarında bozukluklara neden olabilir.

6. Stres ve Yaşam Tarzı Faktörleri

Stresin bağışıklık sistemi üzerinde baskılayıcı bir etkisi olduğu bilinmektedir. Yoğun ve sürekli stres altında bağışıklık sisteminin zayıflaması, hücre bölünmesindeki kontrol mekanizmalarını etkileyebilir. Ayrıca sağlıksız bir yaşam tarzı, beslenme eksiklikleri ve fiziksel hareketsizlik gibi unsurlar da dolaylı olarak Akut Lenfositik Lösemi gelişimini tetikleyebilir.

Risk Faktörleri

Akut lenfositik lösemi riskini artırabilecek faktörler şunlardır:

Önceki kanser tedavisi. Diğer kanser türleri için belirli türde kemoterapi ve radyasyon tedavisi gören çocuklar ve yetişkinlerde akut lenfositik lösemi gelişme riski artabilir.
Radyasyona maruz kalma. Nükleer reaktör kazasından sağ kurtulanlar gibi çok yüksek düzeyde radyasyona maruz kalan kişilerde akut lenfositik lösemi gelişme riski yüksektir.
Genetik bozukluklar. Down sendromu gibi bazı genetik bozukluklar, akut lenfositik lösemi riskinin artmasıyla ilişkilidir.

ALL Teşhisi

Akut lenfositik lösemi teşhisi için kullanılan testler ve prosedürler şunları içerir:

Kan testleri. Kan testleri çok fazla veya çok az beyaz kan hücresi, yeterli kırmızı kan hücresi ve yeterli trombosit olmadığını ortaya çıkarabilir. Bir kan testi ayrıca normal olarak kemik iliğinde bulunan olgunlaşmamış hücreler olan patlama hücrelerinin varlığını da gösterebilir.
Kemik iliği testi. Kemik iliği aspirasyonu ve biyopsisi sırasında, kalça kemiğinden veya göğüs kemiğinden kemik iliği örneğini çıkarmak için bir iğne kullanılır. Numune, lösemi hücrelerini aramak üzere test için bir laboratuvara gönderilir.Laboratuvardaki doktorlar kan hücrelerini boyutlarına, şekillerine ve diğer genetik veya moleküler özelliklerine göre belirli türlere göre sınıflandıracaklardır. Ayrıca kanser hücrelerinde belirli değişiklikler olup olmadığına bakarlar ve lösemi hücrelerinin B lenfositlerinden mi yoksa T lenfositlerinden mi başladığını belirlerler. Bu bilgi doktorunuzun bir tedavi planı geliştirmesine yardımcı olur.
Görüntüleme testleri. Röntgen, bilgisayarlı tomografi (BT) taraması veya ultrason taraması gibi görüntüleme testleri, kanserin beyne, omuriliğe veya vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını belirlemeye yardımcı olabilir.
Omurilik sıvısı testi. Omurilik musluğu olarak da adlandırılan bir lomber ponksiyon testi, omurilik sıvısının (beyni ve omuriliği çevreleyen sıvı) bir örneğini toplamak için kullanılabilir. Örnek, kanser hücrelerinin omurilik sıvısına yayılıp yayılmadığını görmek için test edilir.

Prognoz

Doktorunuz bu testlerden ve prosedürlerden elde edilen bilgileri prognozunuzu belirlemek ve tedavi seçeneklerinize karar vermek için kullanır. Diğer kanser türleri, kanserin ne kadar yayıldığını belirtmek için sayısal aşamaları kullanır, ancak akut lenfositik löseminin herhangi bir aşaması yoktur.

Bunun yerine durumunuzun ciddiyeti şu şekilde belirlenir:

İlgili lenfositlerin türü – B hücreleri veya T hücreleri
Lösemi hücrelerinizde bulunan spesifik genetik değişiklikler
Yaşınız
Kan örneğinde tespit edilen beyaz kan hücrelerinin sayısı gibi laboratuvar testlerinden elde edilen sonuçlar

Akut Lenfositik Lösemi Tedavisi

Akut Lenfositik Lösemi, tedavi edilebilen ancak oldukça karmaşık bir hematolojik kanser türüdür. Tedavi süreci, genellikle hastanın yaşına, genel sağlık durumuna, hastalığın moleküler ve genetik özelliklerine ve ALL’nin evresine bağlı olarak kişiselleştirilir. Tedavinin temel amacı, lösemik hücrelerin tamamen ortadan kaldırılması ve uzun süreli remisyon sağlanmasıdır.

1. Tedavi Sürecinin Aşamaları

Tedavi genellikle üç temel aşamadan oluşur:

İndüksiyon Terapisi: Bu ilk aşama, lösemik hücrelerin hızla yok edilmesini amaçlar ve hastalığı remisyona sokar. Bu süreçte kullanılan kemoterapi protokolleri, genellikle vincristine, prednizon (veya deksametazon), antrasiklinler (doksorubisin veya daunorubisin) ve L-asparaginaz gibi ilaçları içerir. İndüksiyon aşaması, birkaç haftadan birkaç aya kadar sürebilir ve hasta bu süreçte yoğun bir şekilde izlenir. Amaç, lösemi hücrelerinin %99’undan fazlasını yok etmektir.
Konsolidasyon (Yoğunlaştırma) Terapisi: İndüksiyon terapisinden sonra hastalık remisyona girse bile, mikroskobik düzeyde kalan lösemik hücrelerin yok edilmesi gereklidir. Konsolidasyon tedavisi, bu hücrelerin büyüyerek yeniden lösemiye yol açmasını önlemek için uygulanır. Bu aşamada, yüksek dozda metotreksat, sitarabin ve siklofosfamid gibi ajanlar kullanılabilir. Ayrıca, bazı hastalarda hedefe yönelik tedavi yöntemleri (örneğin, tirozin kinaz inhibitörleri) devreye girebilir.
Sürdürme Terapisi: Bu son aşama, uzun süreli remisyonu korumayı amaçlar ve genellikle birkaç yıl sürer. Daha düşük dozlarda oral kemoterapi (örneğin, metotreksat ve merkaptopürin) ile uygulanır. Ayrıca, düzenli olarak spinal sıvıya intratekal kemoterapi verilerek merkezi sinir sistemi tutulumu riski azaltılır.

2. Kemoterapi

Kemoterapi, Akut Lenfositik Lösemi tedavisinin omurgasını oluşturur. Çok ilaçlı kemoterapi protokolleri, lösemik hücrelerin tüm vücut dokularında hedeflenmesini sağlar. Kemoterapi ajanlarının seçimi, hastanın genetik mutasyonları ve hastalığın alt tipi ile uyumlu olmalıdır. Bazı vakalarda, ilaçlara bağlı toksisiteyi azaltmak için doz ayarlamaları yapılabilir.

3. Hedefe Yönelik Tedaviler

Moleküler biyolojideki ilerlemeler, ALL tedavisinde hedefe yönelik ajanların kullanımını yaygınlaştırmıştır. Bu tedaviler, spesifik genetik mutasyonları veya anormal proteinleri hedef alır:

Tirozin Kinaz İnhibitörleri (TKİ): Özellikle Philadelphia kromozomu pozitif ALL (Ph+ ALL) vakalarında etkili olan bu ilaçlar, BCR-ABL gen füzyonunu hedef alır. İmatinib, dasatinib ve ponatinib gibi TKİ’ler, bu tür hastaların sağkalım oranlarını belirgin şekilde artırmıştır.
Monoklonal Antikorlar: CD19, CD20 veya CD22 gibi yüzey proteinlerini hedefleyen blinatumomab ve inotuzumab ozogamicin gibi monoklonal antikorlar, özellikle tekrarlayan veya tedaviye dirençli vakalarda umut vadeder.

4. İmmünoterapi

İmmünoterapiler, bağışıklık sistemini lösemik hücrelere karşı harekete geçirmek için geliştirilmiştir:

Kimerik Antijen Reseptörü (CAR) T Hücre Tedavisi: Bu yenilikçi tedavi yöntemi, hastanın kendi T hücrelerinin genetik olarak modifiye edilerek lösemik hücreleri yok etmesini sağlar. Özellikle tedaviye dirençli veya nüks eden ALL vakalarında CAR-T hücre tedavisi etkili bir seçenek sunmaktadır.
Blinatumomab: Bispesifik bir antikor olan bu ilaç, T hücrelerini lösemik hücrelerle bağlayarak onların öldürülmesini sağlar. Blinatumomab, minimal rezidüel hastalığı (MRH) olan bireylerde dahi etkili sonuçlar göstermiştir.

5. Merkezi Sinir Sistemi (CNS) Profilaksisi

Akut Lenfositik Lösemi, merkezi sinir sistemine yayılma eğilimindedir. Bu nedenle, CNS profilaksisi tedavinin ayrılmaz bir parçasıdır. İntratekal kemoterapi, CNS’deki lösemik hücreleri hedeflemek için spinal sıvıya doğrudan ilaç verilmesini içerir. Bu yöntem, metotreksat veya sitarabin gibi ajanlarla uygulanır. Ayrıca, bazı vakalarda profilaktik kafa ışınlaması düşünülebilir; ancak radyasyonun uzun vadeli yan etkileri göz önünde bulundurulmalıdır.

6. Hematopoetik Kök Hücre Nakli (Kemik İliği Nakli)

Yüksek riskli ALL hastalarında veya tedaviye dirençli vakalarda, hematopoetik kök hücre nakli önemli bir tedavi seçeneği olabilir. Bu prosedür, hastaya sağlıklı kök hücrelerin nakledilerek normal kan hücrelerinin yeniden üretilmesini sağlar. İki tür nakil yöntemi bulunmaktadır:

Otojenik Nakil: Hastanın kendi kök hücreleri kullanılır.
Allojenik Nakil: Bir donörden alınan kök hücreler kullanılır. Genellikle, HLA uyumlu bir donörden yapılan allojenik nakiller tercih edilir.

Hematopoetik kök hücre nakli, tedavi edici potansiyeli yüksek olsa da ciddi yan etkiler ve komplikasyon riskleri taşır. Nakil sonrası greft-versus-host hastalığı (GVHH) gibi komplikasyonların yönetimi büyük önem taşır.

7. Destekleyici Tedaviler

Akut Lenfositik Lösemi tedavisi sırasında ortaya çıkabilecek yan etkileri yönetmek için destekleyici tedavilere ihtiyaç duyulur. Bunlar arasında şunlar yer alır:

Enfeksiyon Riskinin Azaltılması: Antibiyotikler, antiviral ilaçlar ve antifungal ajanlar, bağışıklık sisteminin zayıfladığı dönemlerde enfeksiyonları önlemek için kullanılır.
Transfüzyonlar: Anemi ve trombositopeniyi yönetmek için kan ve trombosit transfüzyonları gerekebilir.
Beslenme Desteği: Tedavi sırasında iştah kaybı ve mide bulantısı gibi yan etkileri azaltmak için diyetisyen desteği sağlanabilir.

8. Rehabilitasyon ve İzleme

Tedavi tamamlandıktan sonra, hasta düzenli olarak izlenmelidir. Tedavi sonrası izleme süreci, hastalığın nüksetme belirtilerini tespit etmek ve uzun vadeli yan etkileri yönetmek için kritik öneme sahiptir. Ayrıca, fiziksel ve psikolojik rehabilitasyon programları, hastaların yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabilir.

Referanslar:

Akut Lenfositik Lösemi (ALL): 12 Belirtisi, Teşhisi, Tedavisi
Hunger, S. P., & Mullighan, C. G. (2015). Acute lymphoblastic leukemia in children. New England Journal of Medicine, 373(16), 1541-1552.
Pui, C. H., & Evans, W. E. (2006). Treatment of acute lymphoblastic leukemia. New England Journal of Medicine, 354(2), 166-178.
Bhojwani, D., & Pui, C. H. (2013). Relapsed childhood acute lymphoblastic leukaemia. The Lancet Oncology, 14(6), e205-e217.
Inaba, H., Greaves, M., & Mullighan, C. G. (2013). Acute lymphoblastic leukaemia. The Lancet, 381(9881), 1943-1955.
Ching-Hon, P., & Jeha, S. (2007). New insights into the biology of acute lymphoblastic leukemia. Hematology/Oncology Clinics, 21(5), 1083-1105.
Thomas, X., Le Jeune, C., & Giraudier, S. (2016). Prognostic factors in adult acute lymphoblastic leukemia. Hematology/Oncology and Stem Cell Therapy, 9(2), 89-104.
Mullighan, C. G., et al. (2009). Genome-wide analysis of genetic alterations in acute lymphoblastic leukaemia. Nature, 446(7137), 758-764.
Rabin, K. R., et al. (2016). Genetics and prognosis of ALL in children. Pediatric Clinics of North America, 63(5), 5-30.
Pieters, R., & Carroll, W. L. (2008). Biology and treatment of acute lymphoblastic leukemia. Pediatric Clinics of North America, 55(1), 1-20.
Campana, D., & Pui, C. H. (1995). Minimal residual disease in acute lymphoblastic leukaemia. The Lancet Oncology, 346(8977), 1489-1490.
Iacobucci, I., & Mullighan, C. G. (2017). Genetic basis of acute lymphoblastic leukemia. Journal of Clinical Oncology, 35(9), 975-983.
Stanulla, M., & Schrappe, M. (2009). Treatment of childhood acute lymphoblastic leukemia. Seminars in Hematology, 46(1), 52-63.
Schmiegelow, K., et al. (2013). The role of asparaginase in the treatment of acute lymphoblastic leukemia. Pediatric Blood & Cancer, 60(5), 725-728.
Brown, P., et al. (2016). Targeted therapy in pediatric acute lymphoblastic leukemia. Hematology/Oncology Clinics of North America, 30(6), 1317-1331.
Douer, D. (2016). The management of adult patients with acute lymphoblastic leukemia. Hematology/Oncology Clinics of North America, 30(5), 1111-1132.
Carroll, W. L., & Raetz, E. A. (2011). Advances in the biology and treatment of pediatric ALL. Current Opinion in Pediatrics, 23(1), 1-9.
Szczepanski, T., et al. (2005). Molecular detection of minimal residual disease in acute lymphoblastic leukemia. The Lancet Oncology, 6(8), 573-582.
Conter, V., et al. (2010). Long-term results of ALL treatment in children. The Lancet Oncology, 375(9715), 1742-1753.
Bhojwani, D., Yang, J. J., & Pui, C. H. (2015). Biology of childhood acute lymphoblastic leukemia. Pediatric Clinics of North America, 62(1), 47-60.
Kantarjian, H., et al. (2017). Incorporating targeted therapy into ALL treatment. Journal of Clinical Oncology, 35(6), 515-522.
Yeoh, E. J., et al. (2002). Classification, treatment, and prognosis of acute lymphoblastic leukemia. New England Journal of Medicine, 346(10), 741-752.
Hough, R., et al. (2003). Toxicity and quality of life in ALL therapy. British Journal of Haematology, 122(3), 495-509.
Pui, C. H., et al. (2008). Trends in survival of childhood acute lymphoblastic leukemia. Cancer, 113(6), 1266-1277.
Evans, W. E., & Relling, M. V. (1999). Pharmacogenomics in the treatment of ALL. Nature Reviews Cancer, 1(1), 40-48.
Saultz, J. N., & Garzon, R. (2016). Acute lymphoblastic leukemia in children: Clinical review and therapy updates. International Journal of Hematology, 103(4), 382-395.
https://scholar.google.com/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.researchgate.net/
https://www.nhs.uk/

Akut Lenfositik Lösemi (ALL): 12 Belirtisi, Teşhisi, Tedavisi

Sağlık Bilgisi Paylaş !