Ön Çapraz Bağ Yaralanması: 5 Belirtisi, Teşhisi Ve Tedavisi

Ön çapraz bağ yaralanması (ACL), özellikle sporcular arasında oldukça yaygın olan ve ciddi ortopedik sorunlara yol açabilen bir durumdur. Bu yaralanma genellikle dizin ani dönüşleri, duraklamalar veya yön değişiklikleri sırasında meydana gelir. Futbol, basketbol, kayak ve tenis gibi sporlar, ön çapraz bağ yaralanmalarının en sık görüldüğü alanlardır. Yapısal olarak ön çapraz bağ, diz eklemini stabilize eden ana yapılardan biri olduğundan, bu bağın yaralanması, ciddi hareket kısıtlılıklarına ve rehabilitasyon sürecine yol açabilir. Bu yaralanma, tedavi edilmediği takdirde diz ekleminin fonksiyonel kapasitesini önemli ölçüde azaltabilir ve ilerleyen dönemlerde kireçlenme gibi kronik sorunlara neden olabilir.

Ön Çapraz Bağ Yaralanması: 5 Belirtisi, Teşhisi Ve Tedavisi (ACL Yaralanması)

Ön çapraz bağ, uyluk kemiği (femur) ve kaval kemiği (tibia) arasında bulunan ve dizin stabilitesini sağlayan önemli bir bağdır. Bu bağın yaralanması genellikle dizin zorlanması sonucu oluşur ve özellikle ani yön değişiklikleri, sıçrama ya da düşme sırasında meydana gelir. Kadın sporcularda, anatomik farklılıklar ve hormonel etmenler nedeniyle ACL yaralanmaları erkeklere kıyasla daha sık görülmektedir. Yaralanmanın ciddiyeti kişiden kişiye değişmekle birlikte, genellikle ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı ve dizde güvensizlik hissi gibi belirtiler ortaya çıkar. Hastaların büyük bir kısmı bu yaralanmanın ardından normal aktivitelerine dönmek için cerrahi müdahale gereksinimi duyarlar.

Ön çapraz bağ yaralanmalarının ciddi sonuçlar doğurmasının başlıca nedeni, dizin biyomekanik yapısını büyük ölçüde etkilemesidir. Bu bağ, dizin hem ön-arka hem de dönme hareketlerini kontrol altında tutar. Yaralandığında, diz ekleminde dengesizlik oluşur ve bu durum, eklemin diğer yapılarının da zarar görmesine yol açabilir. Menisküs, eklem kıkırdağı ve diğer bağlar, ACL yaralanması sonrası büyük risk altına girer. Bu yaralanmaların zamanında teşhis edilip uygun tedavi yöntemleri ile müdahale edilmesi, uzun vadeli komplikasyonların önlenmesinde kritik öneme sahiptir. Ayrıca, rehabilitasyon sürecinin titizlikle yürütülmesi, sporcuların tekrar sahaya dönme sürecini hızlandırabilir.

Ön çapraz bağ yaralanmalarının önlenmesi mümkün olsa da, risk tamamen ortadan kaldırılamaz. Sporcular, doğru tekniklerin uygulanması ve uygun antrenman programları ile bu riski minimize edebilirler. Güçlendirme egzersizleri, esneklik çalışmalarının artırılması ve özellikle kadın sporcuların diz kontrol tekniklerini öğrenmesi, bu tür yaralanmaların görülme sıklığını azaltabilir. Bunun yanı sıra, sporcunun performansını artırmak adına yapılan yanlış uygulamalar, diz ekleminin aşırı zorlanmasına neden olabilir ve bu da yaralanma riskini artırır. Ön çapraz bağ yaralanmalarını önlemek ve sporcuların sağlıklı bir şekilde antrenmanlarına devam etmelerini sağlamak için spor hekimleri, fizyoterapistler ve antrenörlerin bir arada çalışması oldukça önemlidir.

Ön Çapraz Bağ Yaralanmasının Anatomisi ve Fonksiyonu

Ön çapraz bağ, diz eklemini stabilize eden dört ana bağdan biridir. Diz eklemi, vücutta en karmaşık ve yük taşıyan eklemlerden biri olarak kabul edilir. Bu eklem, femur, tibia ve diz kapağı (patella) tarafından oluşturulur. ACL, femurun alt kısmından tibianın üst kısmına kadar uzanır ve dizin aşırı öne kaymasını önler. Aynı zamanda, dizin dönme hareketlerini de kontrol eder. Bu nedenle, ACL’nin yaralanması diz ekleminin stabilitesini büyük ölçüde etkiler ve dizin normal fonksiyonlarını yerine getirmesini engelleyebilir.

ACL’nin yaralanması, genellikle ani hareketler sırasında meydana gelir. Bu yaralanmaların temel nedenleri arasında ani durma, hızlı yön değiştirme, sıçrama ve yere iniş hareketleri sayılabilir. Özellikle temas içermeyen spor dallarında, ön çapraz bağ yaralanmaları sıkça görülür. Bununla birlikte, temaslı sporlarda da dizin dışarıdan gelen bir darbe ile zorlanması ACL yaralanmasına yol açabilir. Bağ, bu tür zorlayıcı hareketlere maruz kaldığında, liflerinde yırtıklar meydana gelir. Bu yırtıklar, tam veya kısmi olabilir, ancak tam yırtık durumunda cerrahi müdahale genellikle kaçınılmazdır.

ACL Yaralanması Belirtileri ve Tanısı

Ön çapraz bağ yaralanması genellikle ani bir şekilde ortaya çıkar ve şiddetli ağrıya neden olur. Yaralanmanın hemen ardından dizde şişlik ve hareket kısıtlılığı gelişir. Yaralanma sırasında hastalar genellikle dizlerinde bir “kopma” hissi ya da ses duyarlar. Bu durum, ACL’nin tam yırtıldığına işaret edebilir. Ayrıca, dizde güvensizlik hissi ve dengenin kaybolması da yaygın belirtiler arasındadır. ACL yaralanması yaşayan kişiler, dizlerini tam anlamıyla kontrol edemezler ve hareket ettirmekten çekinirler.

Yaralanmanın tanısı, genellikle fiziki muayene ve görüntüleme teknikleri ile konulur. Doktorlar, hastanın hareket kabiliyetini ve diz stabilitesini değerlendirmek için bazı özel testler uygular. En yaygın kullanılan testlerden biri Lachman testi olup, ACL’nin işlevselliğini kontrol eder. Bunun yanı sıra, MRI (manyetik rezonans görüntüleme) taramaları, bağ dokularının ve diğer diz yapılarının durumu hakkında detaylı bilgi verir. Bu görüntüleme yöntemleri sayesinde, doktorlar yaralanmanın boyutunu ve ciddiyetini belirleyerek uygun tedavi planını oluştururlar.

ACL hasarının belirtileri ve semptomları genellikle şunları içerir:

1. Dizde yüksek bir “patlama” hissi
2. Şiddetli ağrı ve aktiviteye devam edememe
3. Hızlı şişme
4. Hareket aralığı kaybı
5. Ağırlık taşımayla birlikte dengesizlik hissi

ACL Yaralanması Nedenleri

Ligamentler bir kemiği diğerine bağlayan güçlü doku bantlarıdır. Dizin ortasından geçen iki bağdan biri olan ACL, uyluk kemiğinizi kaval kemiğinize bağlar ve diz ekleminizin stabilize edilmesine yardımcı olur.

ACL yaralanmaları sıklıkla dizine baskı uygulayabilecek spor ve fitness aktiviteleri sırasında meydana gelir:

1. Aniden yavaşlama ve yön değiştirme (kesme)
2. Ayağınız sağlam bir şekilde yere basarken dönmek
3. Bir atlamadan garip bir şekilde iniş
4. Aniden durmak
5. Dizinize doğrudan bir darbe almak veya futbol topu gibi bir çarpışmaya maruz kalmak

Bağ hasar gördüğünde genellikle dokuda kısmi veya tam yırtık meydana gelir. Hafif bir yaralanma bağın gerilmesine neden olabilir ancak sağlam kalmasına neden olabilir.

Risk Faktörleri

Aşağıdakiler de dahil olmak üzere ön çapraz bağ yaralanması riskinizi artıran bir dizi faktör vardır:

1. Kadın olmak – muhtemelen anatomi, kas gücü ve hormonal etkilerdeki farklılıklar nedeniyle.
2. Futbol, ​​basketbol, ​​jimnastik ve yokuş aşağı kayak gibi belirli sporlara katılmak.
3. Kötü şartlar.
4. Çömelme sırasında dizleri içe doğru hareket ettirmek gibi hatalı hareket kalıplarını kullanmak.
5. Uygun şekilde uymayan ayakkabılar giymek.
6. Düzgün ayarlanmamış kayak bağları gibi bakımı kötü yapılan spor malzemelerinin kullanılması.
7. Suni çim üzerinde oynamak.

Komplikasyonlar

Ön çapraz bağ yaralanması yaşayan kişilerde dizde osteoartrit gelişme riski daha yüksektir. Bağın yeniden yapılandırılması için ameliyat olsanız bile artrit ortaya çıkabilir.

Orijinal yaralanmanın ciddiyeti, diz ekleminde ilgili yaralanmaların varlığı veya tedavi sonrası aktivite düzeyi gibi birçok faktör artrit riskini etkileyebilir.

ACL Yaralanmalarının Önlenmesi

Ön çapraz bağ yaralanmalarının tamamen önlenmesi mümkün olmasa da, bazı önleyici stratejiler riskin azaltılmasına yardımcı olabilir. Güçlendirme egzersizleri, esneklik çalışmaları ve doğru tekniklerin uygulanması bu yaralanmaların görülme sıklığını azaltabilir. Özellikle bacak kaslarının güçlendirilmesi ve dizin stabilitesinin artırılması, yaralanma riskini minimize eder. Kadın sporcular, anatomik farklılıklar ve hormonel değişiklikler nedeniyle daha yüksek ACL yaralanma riski taşıdıklarından, bu sporcular için özel programlar geliştirilmiştir. Ayrıca, sporcuların spora başlamadan önce ısınma hareketleri yapmaları, ani hareketlerden kaçınmaları ve uygun spor ayakkabıları kullanmaları da önemlidir.

Bunlara ek olarak, denge ve koordinasyon egzersizleri, sporcunun performansını artırırken aynı zamanda yaralanma riskini de azaltır. Antrenman sırasında yanlış tekniklerin uygulanması, diz eklemine aşırı yük bindirerek yaralanmalara zemin hazırlar. Bu nedenle, sporcuların antrenörleri ile birlikte doğru teknikleri öğrenmeleri ve uygulamaları büyük önem taşır. Ayrıca, antrenörlerin ve spor hekimlerinin, sporcuların fiziksel durumlarını yakından takip etmeleri ve gerektiğinde müdahale etmeleri, yaralanmaların önlenmesinde önemli bir faktördür.

Ön Çapraz Bağ Yaralanmalarının Teşhisi

Fizik muayene sırasında doktorunuz dizinizi şişlik ve hassasiyet açısından kontrol edecek ve yaralı dizinizi yaralanmamış dizinizle karşılaştıracaktır. Ayrıca eklemin hareket aralığını ve genel işlevini değerlendirmek için dizinizi çeşitli pozisyonlara hareket ettirebilir.

Çoğunlukla tanı yalnızca fiziksel muayeneye dayanılarak yapılabilir, ancak diğer nedenleri dışlamak ve yaralanmanın ciddiyetini belirlemek için testlere ihtiyacınız olabilir.

Bu testler şunları içerebilir:

• Röntgen. Kemik kırığını dışlamak için röntgen gerekebilir. Ancak röntgen ışınları bağlar ve tendonlar gibi yumuşak dokuları göstermez.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRI). MRI , vücudunuzdaki hem sert hem de yumuşak dokuların görüntülerini oluşturmak için radyo dalgalarını ve güçlü bir manyetik alanı kullanır. Bir MRI, ön çapraz bağ yaralanmasının boyutunu ve kıkırdak da dahil olmak üzere dizdeki diğer dokulardaki hasar belirtilerini gösterebilir.
• Ultrason. İç yapıları görselleştirmek için ses dalgalarını kullanan ultrason, diz bağları, tendonları ve kaslarındaki yaralanmaları kontrol etmek için kullanılabilir.

Ön Çapraz Bağ Yaralanması Tedavisi

Ön çapraz bağ yaralanmalarının tedavisi, yaralanmanın ciddiyetine ve hastanın aktivite düzeyine bağlı olarak değişir. Kısmi yırtıklar genellikle konservatif tedavi yöntemleri ile yönetilebilirken, tam yırtıklar çoğunlukla cerrahi müdahale gerektirir. Konservatif tedavi yöntemleri arasında dinlenme, buz uygulaması, kompresyon ve yükseklik (RICE) yöntemi, fizyoterapi ve destekleyici dizliklerin kullanımı yer alır. Bu tedavi yaklaşımları, yaralanmanın akut döneminde ağrıyı hafifletmek ve şişliği azaltmak için etkilidir.

Tam yırtık durumunda ise cerrahi tedavi genellikle zorunludur. Cerrahi müdahale sırasında, hasarlı bağın yerini almak üzere yeni bir bağ grefti kullanılır. Bu greft, hastanın kendi dizinin başka bir bölgesinden alınabileceği gibi, kadavradan da temin edilebilir. Cerrahiden sonra, hastaların genellikle uzun bir rehabilitasyon sürecine ihtiyaçları vardır. Bu süreç, dizin güçlenmesi ve esnekliğinin geri kazanılması amacıyla fizyoterapi egzersizleri içerir. Genellikle tam bir iyileşme süreci 6 ila 9 ay sürebilir ve sporcuların sahalara dönmesi bu süreyi bulabilir.

Hızlı ilk yardım müdahalesi, dizinizdeki bir yaralanmanın hemen ardından ağrıyı ve şişliği azaltabilir.

Evde kişisel bakım konusunda RICE modelini takip edin:

1. Dinlenmek. İyileşme için genel dinlenme gereklidir ve dizinizdeki yükü sınırlar.
2. Buz uygulamak. Uyanık olduğunuzda, en az iki saatte bir, 20 dakika boyunca dizinize buz koymaya çalışın.
3. Sıkıştırma. Dizinizin etrafına elastik bir bandaj veya kompresyon sargısı sarın.
4. Yükseklik sağlamak. Diziniz yastıklara dayalı olacak şekilde uzanın.

Rehabilitasyon

ACL hasarının tıbbi tedavisi birkaç haftalık rehabilitasyon tedavisiyle başlar. Bir fizyoterapist size sürekli gözetim altında veya evde gerçekleştireceğiniz egzersizleri öğretecektir. Ayrıca dizinizi stabilize etmek için bir destek takabilir ve dizinize ağırlık bindirmemek için bir süre koltuk değneği kullanabilirsiniz.

Rehabilitasyonun amacı ağrıyı ve şişliği azaltmak, dizinizin tam hareket aralığını eski haline getirmek ve kasları güçlendirmektir. Bu fizik tedavi süreci, nispeten hareketsiz olan, orta derecede egzersiz ve eğlence faaliyetleriyle uğraşan veya dizlerine daha az baskı uygulayan spor yapan kişiler için ön çapraz bağ yaralanmasını başarılı bir şekilde tedavi edebilir.

Ameliyat

Aşağıdaki durumlarda doktorunuz ameliyat önerebilir:

• Bir sporcusunuz ve sporunuza devam etmek istiyorsunuz, özellikle de spor, atlama, kesme veya dönmeyi içeriyorsa.
• Dizinizdeki birden fazla bağ veya fibröz kıkırdak da yaralanırsa.
• Yaralanma, günlük aktiviteler sırasında dizinizin bükülmesine neden oluyorsa.

ACL rekonstrüksiyonu sırasında, cerrah hasarlı bağı çıkarır ve yerine kasları kemiğe bağlayan bağa benzer bir tendon dokusu parçası koyar. Bu yedek dokuya greft denir.

Cerrahınız dizinizin başka bir kısmından bir tendon parçası veya ölen bir donörden alınan bir tendon kullanacaktır.

Ameliyattan sonra başka bir rehabilitasyon tedavisine devam edeceksiniz. Başarılı ön çapraz bağ rekonstrüksiyonu, sıkı bir rehabilitasyonla birlikte genellikle dizinizin stabilitesini ve fonksiyonunu geri kazanabilir.

Sporcuların oyuna geri dönmeleri için belirlenmiş bir zaman çerçevesi yoktur. Son araştırmalar, sporcuların üçte birine kadarının iki yıl içinde aynı veya karşı dizinde başka bir yırtık yaşadığını gösteriyor. Daha uzun bir iyileşme süresi, yeniden yaralanma riskini azaltabilir.

Genel olarak sporcuların güvenli bir şekilde spora dönebilmeleri bir yıl veya daha uzun bir süre alır. Doktorlar ve fizyoterapistler, rehabilitasyonunuz sırasında çeşitli aralıklarla dizinizin stabilitesini, gücünü, işlevini ve spor aktivitelerine dönmeye hazır olup olmadığını ölçmek için testler yapacaklardır. Ön çapraz bağ yaralanması riski olan bir aktiviteye dönmeden önce güç, stabilite ve hareket modellerinin optimize edildiğinden emin olmak önemlidir.

Rehabilitasyon ve Yeniden Spor Hayatına Dönüş

Ön çapraz bağ yaralanmalarının ardından rehabilitasyon süreci, tedavinin en kritik aşamalarından biridir. Cerrahi müdahale sonrası iyileşme, sabır ve özveri gerektirir. İlk aşamada, dizin tam hareketsiz kalması ve şişliklerin kontrol altına alınması amaçlanır. Daha sonraki aşamalarda, dizin hareket kabiliyeti kademeli olarak artırılır. Güçlendirme egzersizleri ve esneklik çalışmaları, dizin eski performansına kavuşması için büyük önem taşır.

Fizyoterapi süreci boyunca hastaların disiplinli bir şekilde egzersiz programlarına uymaları, uzun vadede başarıyı getiren en önemli faktördür. Spora dönüş ise genellikle 6 aydan sonra başlar, ancak bu süre sporcunun yaralanma öncesi seviyesine ve diz stabilitesine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Yapılan çalışmalar, cerrahi müdahale sonrası spora dönüş yapan sporcuların %90’ının başarılı bir şekilde eski performanslarına dönebildiğini göstermektedir. Ancak, ön çapraz bağ yaralanması yaşamış sporcular, yaralanma riski yüksek spor dallarında tekrar yaralanma riski taşırlar. Bu nedenle, sporcuların spora dönmeden önce tam bir fonksiyonel değerlendirmeden geçmeleri önemlidir.

Sonuç

Ön çapraz bağ yaralanması, sporculardan günlük yaşamında aktif bireylere kadar geniş bir kesimi etkileyebilen ciddi bir ortopedik sorundur. Bu tür bir yaralanma, yalnızca fiziksel bir rahatsızlık değil, aynı zamanda bireyin yaşam kalitesini, hareket kabiliyetini ve özgüvenini de olumsuz etkileyebilir. Ancak modern tıp ve cerrahi yöntemlerdeki ilerlemeler sayesinde, ön çapraz bağ yaralanmalarında tedavi ve rehabilitasyon süreçleri büyük ölçüde iyileştirilmiştir. Gerek cerrahi gerekse cerrahi olmayan yöntemlerin uygulanması, hastanın ihtiyaçlarına ve yaralanmanın ciddiyetine göre belirlenir. Başarılı bir tedavi, yalnızca bağın onarılmasını değil, aynı zamanda dizin tam işlevselliğini geri kazandırmayı hedefler.

Rehabilitasyon süreci, ACL yaralanmasında tedavinin ayrılmaz bir parçasıdır ve iyileşme üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. Hastanın tedavi sonrası fiziksel terapiye uyum göstermesi, yeniden hareket kabiliyeti kazanması ve diz stabilitesinin sağlanması açısından kritik önem taşır. Özellikle sporcular için, spora dönüş sürecinin dikkatlice planlanması ve sakatlık riskini en aza indirecek şekilde yönlendirilmesi gereklidir. Sabır ve disiplini gerektiren bu süreç, hem fiziksel hem de zihinsel olarak bireyi desteklemelidir. Ayrıca, rehabilitasyon sırasında diz kaslarının güçlendirilmesi ve denge egzersizlerinin düzenli olarak yapılması, yeniden yaralanma riskini önemli ölçüde azaltır.

Sonuç olarak, ön çapraz bağ yaralanmaları ciddi bir sorun olsa da, doğru tedavi ve rehabilitasyon ile bireylerin eski hareket kabiliyetlerine ve yaşam kalitelerine dönmeleri mümkündür. Bu süreçte, hastanın tedaviye olan bağlılığı, cerrahın deneyimi ve fizik tedavi ekibinin desteği başarı için temel faktörlerdir. Ön çapraz bağ yaralanmalarının önlenmesi için düzenli egzersiz, uygun tekniklerin öğrenilmesi ve spor yaparken koruyucu önlemlerin alınması büyük önem taşır. ACL yaralanması yaşayan bireyler, etkili bir tedavi ve rehabilitasyon planıyla hem fiziksel hem de zihinsel sağlıklarını yeniden kazanarak aktif bir yaşam sürdürebilirler.

Referanslar:

1. Ön Çapraz Bağ Yaralanması: 5 Belirtisi, Teşhisi Ve Tedavisi (ACL Yaralanması)
2. Griffin, L. Y., et al. (2006). Understanding and preventing noncontact anterior cruciate ligament injuries. The American Journal of Sports Medicine, 34(9), 1512-1532.
3. Hewett, T. E., et al. (2005). Biomechanical measures of neuromuscular control and valgus loading as predictors of anterior cruciate ligament injury risk in female athletes. The American Journal of Sports Medicine, 33(4), 492-501.
4. Boden, B. P., et al. (2000). Mechanisms of anterior cruciate ligament injury. Orthopedics, 23(6), 573-578.
5. Ireland, M. L. (2002). The female ACL: why is it more prone to injury? Orthopedic Clinics of North America, 33(4), 637-651.
6. Alentorn-Geli, E., et al. (2009). Prevention of non-contact anterior cruciate ligament injuries in soccer players. Sports Medicine, 39(9), 755-766.
7. Lohmander, L. S., et al. (2007). High prevalence of knee osteoarthritis, pain, and functional limitations in female soccer players twelve years after anterior cruciate ligament injury. Arthritis & Rheumatism, 56(10), 3206-3213.
8. Myer, G. D., et al. (2004). The effects of plyometric versus dynamic stabilization and balance training on power, balance, and landing force in female athletes. Journal of Strength and Conditioning Research, 18(2), 212-219.
9. Noyes, F. R., et al. (1980). The symptomatic anterior cruciate-deficient knee: Part I. The American Journal of Sports Medicine, 8(1), 42-54.
10. Arendt, E. A., & Dick, R. (1995). Knee injury patterns among men and women in collegiate basketball and soccer. The American Journal of Sports Medicine, 23(6), 694-701.
11. Shelbourne, K. D., et al. (1991). The natural history of acute, isolated nonreconstructed anterior cruciate ligament tears. The American Journal of Sports Medicine, 19(3), 223-227.
12. Fleming, B. C., et al. (2001). Biomechanics of the anterior cruciate ligament. Clinical Orthopaedics and Related Research, 393, 21-37.
13. Kessler, M. A., et al. (2008). Anterior cruciate ligament reconstruction with bone–patellar tendon–bone graft: Biomechanical properties of the tibial fixation techniques. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy, 16(1), 56-63.
14. Beynnon, B. D., et al. (2002). Anterior cruciate ligament strain behavior during rehabilitation exercises in vivo. The American Journal of Sports Medicine, 30(6), 823-829.
15. Griffin, L. Y., et al. (2000). Noncontact anterior cruciate ligament injuries: risk factors and prevention strategies. The Journal of the American Academy of Orthopaedic Surgeons, 8(3), 141-150.
16. Agel, J., et al. (2005). Anterior cruciate ligament injury in national collegiate athletic association basketball and soccer. The American Journal of Sports Medicine, 33(4), 524-530.
17. Baratta, R., et al. (1988). Muscular coactivation: the role of the antagonist musculature in maintaining knee stability. The American Journal of Sports Medicine, 16(2), 113-122.
18. Beynnon, B. D., & Fleming, B. C. (1998). Anterior cruciate ligament strain in-vivo: A review of previous work. Journal of Biomechanics, 31(6), 519-525.
19. Shultz, S. J., et al. (2004). Interactions between sex hormones and ACL laxity across the menstrual cycle. Journal of Orthopaedic Research, 22(2), 273-278.
20. Gabbett, T. J. (2016). The training-injury prevention paradox: should athletes be training smarter and harder? British Journal of Sports Medicine, 50(5), 273-280.
21. Paterno, M. V., et al. (2010). Biomechanical measures during landing and postural stability predict second anterior cruciate ligament injury after ACL reconstruction and return to sport. The American Journal of Sports Medicine, 38(10), 1968-1978.
22. Barber-Westin, S. D., et al. (1999). A prospective evaluation of noncontact anterior cruciate ligament injuries. The American Journal of Sports Medicine, 27(6), 821-823.
23. Kiapour, A. M., & Murray, M. M. (2014). Basic science of anterior cruciate ligament injury and repair. Bone & Joint Research, 3(2), 20-31.
24. LaPrade, R. F., et al. (2015). Diagnosis and treatment of posterior cruciate ligament injuries. The Journal of Bone and Joint Surgery, 97(4), 345-352.
25. Frobell, R. B., et al. (2013). Treatment for acute anterior cruciate ligament tear: five-year outcome of randomized trial. BMJ, 346, f232.
26. Zeng, C., et al. (2015). Autograft versus allograft in anterior cruciate ligament reconstruction. The American Journal of Sports Medicine, 44(2), 320-329.
27. Petersen, W., & Tillmann, B. (2002). Structure and vascularization of the cruciate ligaments of the human knee joint. Anatomy and Embryology, 205(4), 305-310.
28. Lohmander, L. S., et al. (2004). The long-term consequences of anterior cruciate ligament and meniscus injuries. The American Journal of Sports Medicine, 32(5), 1031-1044.
29. Svensson, K., et al. (2019). Biomechanics and injuries of the anterior cruciate ligament. Journal of Orthopaedic Research, 37(4), 865-873.
30. Padua, D. A., et al. (2009). The Landing Error Scoring System (LESS) is a valid and reliable clinical assessment tool of jump-landing biomechanics. The American Journal of Sports Medicine, 37(10), 1996-2002.
31. Solomonow, M., et al. (1987). The synergistic action of the anterior cruciate ligament and thigh muscles in maintaining joint stability. The American Journal of Sports Medicine, 15(3), 207-213.
32. Renstrom, P., et al. (2008). Non-contact ACL injuries in female athletes: An International Olympic Committee current concepts statement. British Journal of Sports Medicine, 42(6), 394-412.
33. Shelbourne, K. D., et al. (2009). Outcomes of anterior cruciate ligament reconstruction based on the degree of preoperative rotational knee laxity. The American Journal of Sports Medicine, 37(4), 800-807.
34. Webster, K. E., & Feller, J. A. (2018). Return to sport after anterior cruciate ligament reconstruction. British Journal of Sports Medicine, 52(3), 128-133
35. https://scholar.google.com/
36. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
37. https://www.researchgate.net/
38. https://www.mayoclinic.org/
39. https://www.nhs.uk/
40. https://www.webmd.com/