A Vitamini Nedir? A Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?

A vitamini, insan sağlığı için hayati bir besin maddesidir ve başta göz sağlığı olmak üzere bağışıklık sistemi, cilt sağlığı ve hücre yenilenmesi gibi birçok önemli işlevde kritik rol oynar. Retinoidler ve karotenoidler olarak iki farklı formda bulunan bu vitamin, vücudun normal büyüme ve gelişimi için gereklidir. Retinoidler, hayvansal gıdalardan alınırken, karotenoidler ise bitkisel gıdalardan elde edilir. Antioksidan özellikleri ile de bilinir ve hücre hasarını önlemeye yardımcı olabilir. İnsan vücudu, A vitaminini depolayamadığından, düzenli olarak bu vitaminin alınması gerekmektedir.

A Vitamini Nedir? A Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur? (Retinol)

A vitamini, özellikle göz sağlığı açısından büyük önem taşır. Görme fonksiyonları üzerinde doğrudan etkili olan bu vitamin, gece körlüğü ve diğer göz sorunlarını önlemede rol oynar. Özellikle karanlıkta görme yeteneğinin korunmasında, Retinol içeren pigmentlerin kritik bir önemi vardır. Gözdeki rodopsin adlı protein, karanlık ortamlarda görmeyi sağlar ve bu proteinin üretimi için A vitamini gereklidir. Bu vitaminin eksikliği ise ciddi görme sorunlarına yol açabilir ve uzun vadede körlüğe neden olabilir.

Bununla birlikte, vitaminin bağışıklık sistemi üzerindeki etkisi de göz ardı edilemez. Vücudun enfeksiyonlara karşı savunma mekanizmasını güçlendiren bu vitamin, bağışıklık hücrelerinin üretimini ve işlevselliğini artırarak hastalıklara karşı direnci yükseltir. Özellikle çocuklarda büyüme ve gelişme süreçlerinde de önemli rol oynar. Bu vitaminin eksikliği, bağışıklık sistemini zayıflatarak enfeksiyonlara karşı vücudu savunmasız hale getirir. Bu nedenle, düzenli ve dengeli bir A vitamini alımı, sağlıklı bir yaşam için vazgeçilmezdir.

Son olarak, A vitamininin cilt sağlığı üzerindeki etkilerine de değinmek gerekir. Cilt hücrelerinin yenilenmesini destekleyen bu vitamin, akne ve diğer cilt sorunlarının tedavisinde de kullanılır. Antioksidan özellikleri sayesinde cildi serbest radikallerin zararlarına karşı korur. Özellikle cilt elastikiyetini artırarak yaşlanma belirtilerini geciktirir. A vitamini eksikliği, ciltte kuruluk, dökülme ve yara iyileşmesinde gecikme gibi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, cilt sağlığı için yeterli miktarda A vitamini alımı büyük önem taşır.

A Vitamini Eksikliğinin Nedenleri Nelerdir?

A vitamini eksikliği, genellikle yetersiz beslenme sonucu ortaya çıkar. Gelişmekte olan ülkelerde bu eksiklik, besin yetersizliği nedeniyle daha yaygın görülürken, gelişmiş ülkelerde de yetersiz veya dengesiz beslenme alışkanlıkları bu duruma neden olabilir. Özellikle hayvansal ürünlerin az tüketildiği diyetlerde, eksiklik riski artmaktadır. A vitamininin retinol formu sadece hayvansal gıdalarda bulunduğundan, vegan veya vejetaryen diyetlerle beslenen kişiler bu vitamini yeterince alamayabilir.

Bununla birlikte, emilim bozuklukları da vitaminin eksikliğine yol açabilir. Sindirim sistemi hastalıkları, örneğin Crohn hastalığı, çölyak hastalığı veya pankreas yetmezliği, vücudun A vitaminini yeterince emmesini engelleyebilir. Ayrıca, bazı kronik karaciğer hastalıkları, bu vitaminin vücutta depolanmasını zorlaştırabilir. Yağ emilimini engelleyen herhangi bir hastalık veya duruma sahip bireylerde de A vitamini eksikliği görülme olasılığı yüksektir. Çünkü, yağda çözünen bir vitamindir ve emilimi için diyet yağlarına ihtiyaç duyar.

Ek olarak, A vitamini ihtiyacı artan durumlar da eksikliğe yol açabilir. Özellikle hamilelik ve emzirme dönemlerinde kadınların A vitamini ihtiyacı artar. Bu dönemde yeterli miktarda vitamin alınmaması, hem anne hem de bebek için ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Aynı şekilde, bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde ve kronik hastalığı bulunan kişilerde de vitamin ihtiyacı yüksektir ve eksiklik riski artar. Bu durum, vücudun savunma mekanizmalarını zayıflatarak enfeksiyonlara yatkınlığı artırabilir.

Son olarak, bazı ilaçlar da eksikliğe neden olabilir. Örneğin, kolesterol düşürücü ilaçlar, mide asidini azaltan ilaçlar ve bağırsaklardaki yağ emilimini engelleyen ilaçlar, vücudun vitamini etkin bir şekilde kullanmasını zorlaştırabilir. Bu tür ilaçlar uzun süre kullanıldığında, vücutta A vitamini seviyeleri düşebilir ve eksiklik belirtileri ortaya çıkabilir.

A Vitamini Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?

A vitamini eksikliği, erken dönemde fark edilmeyebilir çünkü belirtiler genellikle ilerleyen aşamalarda ortaya çıkar. Ancak, eksikliğin ilk belirtileri arasında gece körlüğü yer alır. Gece körlüğü, karanlıkta görme yeteneğinin azalmasıyla karakterize edilir ve rodopsin adlı proteinin yetersizliği nedeniyle meydana gelir. Bu durum, özellikle düşük ışık koşullarında fark edilir ve ciddi bir eksiklik belirtisidir. Gözde kuruluk ve kornea hasarı da diğer yaygın belirtilerdendir. Vitamin, gözdeki mukus tabakasının üretilmesine yardımcı olur ve eksikliği bu tabakanın zayıflamasına neden olabilir.

Eksiklik ilerledikçe daha ciddi belirtiler de ortaya çıkabilir. Özellikle cilt ve saç sağlığında belirgin değişiklikler gözlemlenebilir. Cilt kuruluğu, döküntüler, ciltte kalınlaşma ve saç dökülmesi yaygın belirtilerdendir. Bunun yanında, bağışıklık sistemi de zayıflar, bu da sık sık enfeksiyonlara yakalanmaya neden olabilir. Özellikle solunum yolları enfeksiyonları ve sindirim sistemi enfeksiyonları, vitamin eksikliğine bağlı olarak artabilir.

Ayrıca, çocuklarda büyüme geriliği, iştahsızlık ve kemik gelişiminde bozukluklar da eksikliğe işaret edebilir. A vitamini, hücre büyümesi ve farklılaşması için gereklidir, bu nedenle eksikliği, çocukların sağlıklı gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bebeklerde ve küçük çocuklarda A vitamini eksikliği, ciddi sağlık sorunlarına, hatta ölümcül olabilen enfeksiyonlara yol açabilir.

Bağışıklık sistemi zayıflığı nedeniyle, yaraların iyileşmesinde gecikmeler de yaşanabilir. Vitamin, dokuların onarımı ve yenilenmesi için gereklidir. Eksikliği durumunda, yaraların iyileşme süreci uzar ve enfeksiyon riski artar. Aynı zamanda, bu vitamin eksikliği, kemik ve diş sağlığını da olumsuz etkileyerek kemiklerde zayıflık ve diş problemlerine yol açabilir.

A Vitamini Eksikliğinin Tedavisi Nasıl Yapılır?

A vitamini eksikliği, doğru teşhis ve tedavi ile etkili bir şekilde yönetilebilir. Tedavinin ilk aşaması, eksikliğin nedenini belirlemektir. Beslenme yetersizliğinden kaynaklanan eksikliklerde, diyetin vitamin açısından zengin gıdalarla takviye edilmesi gerekmektedir. Hayvansal kaynaklı A vitamini (retinol) içeren gıdalar, eksikliğin giderilmesinde önemli rol oynar. Karaciğer, süt ürünleri, yumurta ve balık yağı gibi gıdalar, oldukça zengindir.

Bunun yanı sıra, bitkisel kaynaklardan alınan beta-karoten de A vitamini ihtiyacını karşılamaya yardımcı olabilir. Havuç, tatlı patates, ıspanak, brokoli gibi turuncu ve koyu yeşil yapraklı sebzeler, beta-karoten açısından zengindir ve vücut bu bileşiği A vitaminine dönüştürebilir. Gerekli görüldüğünde, doktor kontrolünde A vitamini takviyeleri de kullanılabilir. Ancak, aşırı vitamin alımının toksik etkileri olabileceği için bu takviyeler kontrollü bir şekilde alınmalıdır.

Ayrıca, emilim sorunları yaşayan bireylerde, altta yatan hastalığın tedavi edilmesi gerekmektedir. Örneğin, pankreas yetmezliği veya sindirim sistemi bozuklukları olan kişilerde, vitaminin emilimini artırmak için enzim takviyeleri ve diğer ilaçlar kullanılabilir. Bu bireylerin beslenme düzenleri de, emilim bozukluklarını minimize edecek şekilde planlanmalıdır.

Eksikliğin tedavi edilmesinde erken müdahale büyük önem taşır. Özellikle göz sağlığını tehdit eden durumlarda, A vitamini takviyesi ile gece körlüğü ve kornea hasarları geri döndürülebilir. Ancak, ileri aşamalarda ortaya çıkan kalıcı görme kayıpları gibi sorunların tedavisi daha zor olabilir. Bu nedenle, erken tanı ve tedavi sürecine başlanması, eksiklikten kaynaklanan uzun vadeli sağlık sorunlarını önlemeye yardımcı olur.

A Vitamininin Faydaları

A vitamininin sağlık üzerinde birçok faydası vardır. En bilinen faydası göz sağlığı üzerindeki etkisidir. Gözdeki rodopsin pigmentinin üretiminde görev alarak, özellikle karanlıkta görme yeteneğini destekler. Eksikliği durumunda gece körlüğü ve diğer görme sorunları ortaya çıkabilir. Vitamin, ayrıca göz yüzeyini korur ve gözyaşı üretimini artırarak göz sağlığını destekler.

Vitamin, bağışıklık sistemini de güçlendirir. Vücut, enfeksiyonlarla savaşmak için bu vitamine ihtiyaç duyar. Bu vitamin, özellikle solunum yolu ve sindirim sistemi enfeksiyonlarına karşı koruma sağlar. Çocuklarda ishal ve kızamık gibi hastalıkların şiddetini azaltmada etkili olduğu da bilinmektedir. Bağışıklık sistemi üzerindeki bu olumlu etkisi, vücudun enfeksiyonlarla savaşma kapasitesini artırarak hastalıkların daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur.

Cilt sağlığı açısından da oldukça önemlidir. Cilt hücrelerinin yenilenmesini hızlandırır ve cildin elastikiyetini artırarak yaşlanma belirtilerini geciktirir. Ayrıca, akne tedavisinde de A vitamini türevleri kullanılmaktadır. Serbest radikallerle savaşarak cildi çevresel faktörlerin zararlı etkilerinden korur. Ciltteki ince çizgilerin ve kırışıklıkların görünümünü azaltarak daha genç bir görünüm sağlar.

Vitamin, hücre büyümesi ve farklılaşması için de gereklidir. Bu vitamin, kemiklerin, dişlerin ve dokuların sağlıklı bir şekilde gelişmesine yardımcı olur. Özellikle çocukların büyüme ve gelişme süreçlerinde önemli bir rol oynar. Ayrıca, hamilelik döneminde anne ve bebeğin sağlıklı gelişimi için de gereklidir. Yeterli A vitamini alımı, anne adaylarının bağışıklık sistemini desteklerken, fetüsün sağlıklı bir şekilde büyümesine katkıda bulunur.

A Vitamini İçeren Gıdalar

A vitamini açısından zengin gıdalar, iki ana grupta incelenebilir: hayvansal kaynaklar ve bitkisel kaynaklar. Hayvansal kaynaklar, genellikle retinol formunu içerirken, bitkisel kaynaklar beta-karoten gibi karotenoidler içerir.

Hayvansal Kaynaklar

• Karaciğer: En zengin kaynaklardan biridir. Özellikle sığır karaciğeri, depo olarak bilinir.
• Yumurta Sarısı: A vitamini açısından zengindir ve düzenli tüketildiğinde bu vitaminin ihtiyaçlarını karşılayabilir.
• Süt ve Süt Ürünleri: Peynir, tereyağı ve tam yağlı süt, bu vitamin açısından zengin hayvansal gıdalar arasında yer alır.
• Balık Yağı: Özellikle morina balığı yağı, depo olarak bilinir ve takviye olarak da kullanılabilir.

Bitkisel Kaynaklar

• Havuç: Beta-karoten içeriği yüksek olan havuç, vücudun vitamin ihtiyacını karşılayabilir.
• Tatlı Patates: Karotenoidler açısından zengin olan bu sebze, vitamin ihtiyacını karşılayan bitkisel kaynaklar arasında yer alır.
• Ispanak ve Brokoli: Koyu yeşil yapraklı sebzeler, özellikle beta-karoten açısından zengindir.
• Kabak: Turuncu renkli sebzeler arasında yer alan kabak, yüksek miktarda karotenoid içerir ve A vitamini ihtiyacını karşılamada etkilidir.

A Vitamininin Doz Aşımı ve Yan Etkileri

Vücut için son derece faydalı olmasına rağmen, aşırı alımının da ciddi yan etkileri olabilir. Yağda çözünen bir vitamin olduğu için, vücutta birikme eğilimindedir ve aşırı tüketimi toksik etkilere yol açabilir. Özellikle retinol formundaki A vitamininin aşırı alımı, hipervitaminoz A olarak bilinen duruma yol açabilir. Bu durum, baş ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi, cilt problemleri ve karaciğer hasarı gibi belirtilerle kendini gösterir. Uzun süreli aşırı A vitamini alımı, kemik erimesi ve karaciğer hasarına da neden olabilir.

Doz aşımının önlenmesi için, bu vitaminin takviye formunda alınıyorsa mutlaka doktor kontrolünde kullanılması gerekmektedir. Gıda kaynaklı vitamin alımında bu risk genellikle daha düşüktür, çünkü doğal gıdalarda bulunan beta-karoten gibi öncül formlar, vücutta gerektiği kadar A vitaminine dönüştürülür ve toksik etki yaratmaz. Ancak, yüksek dozda retinol içeren takviyelerin uzun süre kontrolsüz kullanılması, hipervitaminoz A riskini artırabilir.

Hamile kadınlar, özellikle A vitamini doz aşımına karşı dikkatli olmalıdır. Aşırı A vitamini alımı, fetüsün gelişimini olumsuz etkileyebilir ve doğum kusurlarına yol açabilir. Bu nedenle, hamilelik döneminde A vitamini takviyeleri doktor önerisi ile kullanılmalıdır.

A Vitamini ve Diğer Besinlerle Etkileşimleri

A vitamini, diğer bazı besinlerle etkileşime girerek onların vücutta daha iyi kullanılmasını sağlar veya bu besinlerin emilimini artırabilir. Örneğin, çinko ile arasında önemli bir ilişki vardır. Çinko eksikliği, A vitamininin emilimini ve taşınmasını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, çinko açısından zengin besinlerin tüketimi, A vitamini emilimini destekleyebilir.

Ayrıca, yağda çözünen bir vitamin olduğu için, vitaminin emilimi diyetle alınan yağ miktarına bağlıdır. Düşük yağlı diyetlerde emilimi azalabilir. Bu nedenle, A vitamini içeren gıdaların sağlıklı yağlarla birlikte tüketilmesi, vücutta daha iyi emilmesini sağlar. Örneğin, havuç gibi beta-karoten içeren sebzelerin zeytinyağı ile birlikte tüketilmesi, bu bileşiğin A vitaminine dönüşümünü artırabilir.

C vitamini ve E vitamini gibi antioksidanlarla birlikte alındığında, vitamin vücutta daha etkili hale gelebilir. Bu vitaminler, birlikte çalışarak serbest radikallere karşı daha güçlü bir koruma sağlar. Ayrıca, bu vitaminlerin bağışıklık sistemini destekleme kapasiteleri de artar.

A Vitamininin Modern Tıptaki Kullanımı ve Gelecekteki Araştırmalar

Modern tıpta, yalnızca beslenme ve vitamin takviyesi olarak değil, aynı zamanda çeşitli tıbbi tedavilerde de kullanılmaktadır. Özellikle cilt hastalıkları ve göz sağlığı ile ilgili tedavilerde A vitamini türevleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Retinoidler, akne tedavisinde ve bazı cilt kanseri türlerinin önlenmesinde etkili bulunmuştur. Ayrıca, yaşa bağlı makula dejenerasyonu gibi göz hastalıklarının tedavisinde de A vitamini önemli bir rol oynamaktadır.

Gelecekte araştırmalar, bu vitaminin kanser tedavisindeki potansiyel rolü üzerine yoğunlaşabilir. Bazı çalışmalar, A vitamininin ve retinoidlerin belirli kanser türlerinin gelişimini önleyebileceğini öne sürmektedir. Ayrıca, vitamin ile bağışıklık sistemi arasındaki ilişki üzerine yapılan araştırmalar da, bu vitaminin enfeksiyonlarla savaşmada daha geniş bir rol oynayabileceğini göstermektedir.

Mikrobiyom çalışmaları da A vitamini üzerine odaklanmaktadır. Sindirim sistemindeki sağlıklı bakteri popülasyonları ile bu vitamin arasında bir etkileşim olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda, bağırsak sağlığını iyileştirmek için A vitamininin nasıl kullanılabileceği üzerine daha fazla araştırma yapılmaktadır.

Sonuç olarak, insan sağlığı için vazgeçilmez bir besin maddesi olmanın ötesinde, modern tıpta ve gelecekteki tedavilerde geniş bir kullanım potansiyeline sahiptir. Özellikle bağışıklık sistemi, göz sağlığı ve cilt hastalıkları üzerindeki etkileri, bu vitaminin sağlık alanında daha fazla araştırılmasına yol açmaktadır.

Sonuç

Vücudun birçok temel fonksiyonu için hayati önem taşır. Eksikliğinde ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabileceği gibi, düzenli ve yeterli miktarda alınması durumunda sağlıklı bir yaşam sürdürmek mümkündür. Göz sağlığı, bağışıklık sistemi, cilt ve kemik gelişimi gibi kritik işlevler için bu vitaminin düzenli olarak alınması gerekmektedir. Eksikliği, özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaygın bir sorun olmakla birlikte, doğru beslenme ve takviyelerle kolayca önlenebilir. Sağlıklı bir yaşam sürdürmek için bu vitamin bakımından zengin gıdaların dengeli bir şekilde tüketilmesi oldukça önemlidir.

Referanslar:

1. A Vitamini Nedir? A Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur? (Retinol)

2. Ross AC. Vitamin A and retinoic acid in T cell–related immunity. Am J Clin Nutr. 2012;96(5):1166S–1172S.

3. Tanumihardjo SA. Vitamin A: biomarkers of nutrition for development. Am J Clin Nutr. 2011;94(2):658S–665S.

4. McLaren DS, Frigg M. Sight and life manual on vitamin A deficiency disorders (VADD). WHO Publications. 2001.

5. Olson JA. Vitamin A. In: Shils ME, Olson JA, Shike M, Ross AC, editors. Modern Nutrition in Health and Disease. 9th ed. Lippincott Williams & Wilkins; 1999.

6. Sommer A. Vitamin A deficiency and its consequences: a field guide to detection and control. WHO. 1995.

7. Blomhoff R, Blomhoff HK. Overview of retinoid metabolism and function. J Neurobiol. 2006;66(7):606–630.

8. Penniston KL, Tanumihardjo SA. The acute and chronic toxic effects of vitamin A. Am J Clin Nutr. 2006;83(2):191–201.

9. West KP Jr. Extent of vitamin A deficiency among preschool children and women of reproductive age. J Nutr. 2002;132(9 Suppl):2857S–2866S.

10. Tanumihardjo SA. Vitamin A and bone health: the balancing act. J Clin Densitom. 2013;16(4):411–419.

11. Haskell MJ. The challenge to reach nutritional adequacy for vitamin A: β-carotene bioavailability and conversion—evidence in humans. Am J Clin Nutr. 2012;96(5):1193S–1203S.

12. Reboul E. Absorption of vitamin A and carotenoids by the enterocyte: focus on transport proteins. Nutrients. 2013;5(9):3563–3581.

13. Parker RS. Absorption, metabolism, and transport of carotenoids. FASEB J. 1996;10(5):542–551.

14. de Pee S, West CE. Dietary carotenoids and their role in combating vitamin A deficiency: a review of the literature. Eur J Clin Nutr. 1996;50 Suppl 3:S38–S53.

15. Borel P. Factors affecting intestinal absorption of highly lipophilic food microcomponents (lipophilic vitamins and phytochemicals). Clin Chem Lab Med. 2003;41(8):979–994.

16. Clagett-Dame M, Knutson D. Vitamin A in reproduction and development. Nutrients. 2011;3(4):385–428.

17. Christian P, West KP Jr. Interactions between zinc and vitamin A: an update. Am J Clin Nutr. 1998;68(2 Suppl):435S–441S.

18. FAO/WHO. Vitamin and mineral requirements in human nutrition. 2nd ed. World Health Organization. 2004.

19. Raiten DJ, Talbot JM, Waters JH. Assessment of nutrient requirements for infant formulas. J Nutr. 1998;128(11):2059S–2094S.

20. Lietz G, Oxley A, Leung W, Hesketh J. Single nucleotide polymorphisms upstream from the β-carotene 15,15′-monoxygenase gene influence provitamin A conversion efficiency in female volunteers. J Nutr. 2012;142(1):161–165.

21. Kim YK, Wassef L, Chung S, Wongsiriroj N, Noy N, et al. β-Carotene metabolism and cleavage by β-carotene oxygenase 1 (BCO1). J Nutr Biochem. 2011;22(7):605–612.

22. West KP Jr, Mehra S. Vitamin A intake and status in populations facing economic stress. J Nutr. 2010;140(1):201S–207S.

23. D’Ambrosio DN, Clugston RD, Blaner WS. Vitamin A metabolism: an update. Nutrients. 2011;3(1):63–103.

24. Allen LH, de Benoist B, Dary O, Hurrell R. Guidelines on food fortification with micronutrients. WHO/FAO. 2006.

25. Underwood BA. Vitamin A deficiency disorders: international efforts to control a preventable “pox”. J Nutr. 2004;134(1):231S–236S.

26. Furr HC, Clark RM. Intestinal absorption and tissue distribution of carotenoids. J Nutr Biochem. 1997;8(7):364–377.

27. Stephensen CB. Vitamin A, infection, and immune function. Annu Rev Nutr. 2001;21:167–192.

28. Haskell MJ, Brown KH. Maternal vitamin A nutriture and the vitamin A content of human milk. J Mammary Gland Biol Neoplasia. 1999;4(3):243–257.

29. Olson JA. Recommended dietary intakes (RDI) of vitamin A in humans. Am J Clin Nutr. 1987;45(4):704–716.

30. Wolbach SB, Howe PR. Tissue changes following deprivation of fat-soluble A vitamin. J Exp Med. 1925;42(6):753–777.

31. Glover J, Green MH, Green JB. Vitamin A intake and liver stores of vitamin A in humans. J Nutr. 1980;110(6):1060–1068.

32. Azaïs-Braesco V, Pascal G. Vitamin A in pregnancy: requirements and safety limits. Am J Clin Nutr. 2000;71(5):1325S–1333S.

33. Dreyfuss ML, West KP Jr. The effect of vitamin A deficiency on child mortality and maternal night blindness. J Nutr. 2000;130(2S Suppl):443S–449S.

34. Gärtner R, Staub JJ. Vitamin A and thyroid hormone interaction. World Rev Nutr Diet. 1985;45:107–132.

35. Bates CJ. Vitamin A. Lancet. 1995;345(8943):31–35.

36. Biesalski HK. Vitamin A function and requirements in the human body. Int J Vitam Nutr Res. 1989;59(1):3–14.

37. Lietz G, Lange J, Rimbach G. Molecular and dietary regulation of β,β-carotene 15,15′-monooxygenase 1 (BCMO1). Arch Biochem Biophys. 2010;502(1):8–16.

38. Saari JC. Vitamin A metabolism in rod and cone visual cycles. Annu Rev Nutr. 2012;32:125–145.

39. https://scholar.google.com/
40. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/