Diş Kaybını Önlemek İçin 14 İpucu

Diş sağlığı, genel vücut sağlığı için hayati bir unsurdur. Dişlerimiz sadece estetik açıdan önemli olmakla kalmaz, aynı zamanda düzgün beslenme ve konuşma yeteneğimizi de etkiler. Diş kaybı, birçok insanın karşı karşıya kaldığı yaygın bir sorundur ve bu durum hem fiziksel hem de psikolojik açıdan olumsuz etkiler yaratabilir. Diş kaybı yalnızca yaşa bağlı bir sorun olarak görülse de, aslında genç yaşlarda bile diş kaybına neden olabilecek birçok faktör bulunmaktadır. Yanlış ağız bakımı, kötü beslenme alışkanlıkları ve genetik faktörler diş kaybını tetikleyebilir.

Diş Kaybını Önlemek İçin 14 İpucu

Diş kaybının önlenmesi, her yaştan insan için önemli bir konudur. Günümüzde modern diş hekimliği, diş kaybının önlenmesi ve tedavi edilmesi konusunda birçok çözüm sunmaktadır. Ancak en iyi tedavi, diş kaybını baştan önleyebilmektir. Diş sağlığını korumak, düzenli diş kontrolleri yapmak, ağız hijyenine özen göstermek ve sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek, diş kaybını engellemek için atılabilecek en önemli adımlardır. Bilinçli bireyler olarak diş kaybını önlemek için yapabileceğimiz çok sayıda pratik yöntem ve alışkanlık vardır.

Bu makalede, diş kaybını önlemek için izlenebilecek 14 önemli ipucunu ele alacağız. Bu ipuçları, hem günlük ağız bakım rutininizi geliştirmenize hem de dişlerinizi uzun vadede korumanıza yardımcı olacak. Diş kaybı yalnızca yaşlı bireylerin değil, genç yaşta bile karşılaşabileceğimiz bir sorun olduğu için, bu ipuçlarını erken yaşlardan itibaren uygulamak, sağlıklı ve güçlü dişlere sahip olmanın anahtarıdır.

Dişleri korumanın sadece estetik bir kaygı olmadığını, genel sağlığımızın korunmasında da büyük bir rol oynadığını anlamak önemlidir. Ağız ve diş sağlığı bozuklukları, kalp hastalıkları, diyabet gibi birçok ciddi sağlık sorunuyla ilişkilendirilmiştir. Dolayısıyla, diş kaybını önlemeye yönelik adımlar atmak, aynı zamanda genel sağlığımızı da korumak anlamına gelir. Şimdi, diş kaybını önlemek için uygulanabilecek 14 ipucuna daha yakından bakalım.

Diş Kaybını Önlemek İçin İpuçları

1. Düzenli Diş Fırçalama ve Diş İpi Kullanımı

Düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımı, diş kaybını önlemenin temel taşlarından biridir. Dişlerimizi her gün en az iki kez fırçalamak, diş yüzeyindeki plak oluşumunu önlemek için gereklidir. Plak, diş yüzeyine yapışan bakterilerden oluşan yapışkan bir tabakadır. Eğer düzenli olarak temizlenmezse, plak birikimi diş eti iltihaplarına ve diş çürüklerine yol açabilir. Zamanla bu çürükler, dişlerin köklerine kadar ilerleyerek diş kaybına neden olabilir.

Diş fırçalarken doğru teknik oldukça önemlidir. Fırçalama işlemi en az iki dakika sürmeli ve dişlerin tüm yüzeyleri dikkatlice temizlenmelidir. Diş etlerine zarar vermemek için yumuşak kıllı bir fırça tercih edilmelidir. Ayrıca diş ipi kullanımı, dişlerin arasındaki gıda birikintilerini ve plakları temizler. Diş ipi olmadan fırçanın ulaşamadığı bu alanlarda bakteriler hızla üreyebilir. Diş ipi kullanarak, diş etleri ve dişler arasında sıkışan zararlı maddeler temizlenir ve diş eti hastalıkları önlenmiş olur.

2. Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri

Düzenli diş hekimi kontrolleri, diş kaybını önlemek için büyük bir öneme sahiptir. Yılda en az iki kez diş hekimine gitmek, ağız sağlığınızı korumanın önemli bir parçasıdır. Diş hekiminiz, erken aşamada tespit edilebilecek çürükler, diş eti hastalıkları veya diğer ağız sağlığı problemleri konusunda sizi bilgilendirir ve gerekli tedaviyi sağlar.

Diş temizliği sırasında, dişlerdeki tartar ve plaklar profesyonel olarak temizlenir. Tartar, diş fırçalama ile çıkarılamayan sertleşmiş plaklardır ve diş etlerine zarar verir. Bu nedenle profesyonel temizlik işlemi, diş kaybını önlemenin en etkili yollarından biridir. Ayrıca, diş hekimi kontrolünde dişlerin çiğneme yüzeyleri ve diş etleri de dikkatlice incelenir. Herhangi bir sorun erken aşamada tespit edilip tedavi edilmezse, bu durum ileride daha ciddi problemlere, hatta diş kaybına yol açabilir.

3. Dengeli Beslenme

Dengeli ve sağlıklı bir beslenme, diş sağlığını doğrudan etkiler. Vücudumuz gibi dişlerimiz de vitaminler, mineraller ve diğer besin maddelerine ihtiyaç duyar. Özellikle kalsiyum, fosfor ve C vitamini gibi diş için kritik öneme sahip besin maddelerini yeterince almak, diş kaybını önlemede etkili bir stratejidir. Kalsiyum, dişlerin güçlenmesine yardımcı olurken, C vitamini diş eti sağlığını destekler.

Süt ürünleri (süt, peynir, yoğurt), yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, lahana) ve meyveler (portakal, kivi) diş bakımı ve sağlığı açısından faydalı besinlerdir. Ayrıca, şekerli yiyecekler ve asitli içeceklerden kaçınmak da dişlerin korunmasına yardımcı olur. Şeker, ağızdaki bakterilerle birleşerek asit üretir ve bu asit diş minesini aşındırarak çürüklerin oluşmasına neden olur. Asitli içecekler de benzer bir etki yaratır ve diş minesini zayıflatarak diş kaybını hızlandırabilir.

4. Aşırı Şeker Tüketiminden Kaçınmak

Şeker tüketimi, diş bakımı ve sağlığı açısından en büyük tehditlerden biridir. Şekerli yiyecek ve içecekler, ağızda bakteriler tarafından fermente edilerek asit üretir. Bu asit, diş minesine saldırarak dişleri korumasız bırakır ve çürüklerin oluşumunu hızlandırır. Özellikle işlenmiş şeker içeren gıdalar (şekerlemeler, gazlı içecekler, hazır atıştırmalıklar) dişler için büyük risk taşır.

Diş çürükleri, diş kaybının en yaygın nedenlerinden biridir. Bu nedenle şeker tüketimini sınırlamak ve şekerli gıdaların ardından dişleri fırçalamak ya da ağzı suyla çalkalamak önemlidir. Ayrıca, sakız çiğnemek de tükürük salgısını artırarak şekerin ağızda kalma süresini kısaltır ve dişler üzerindeki asit saldırısını azaltır.

5. Sigara ve Tütün Ürünlerinden Uzak Durmak

Sigara ve diğer tütün ürünleri, diş kaybı riskini büyük ölçüde artıran faktörlerdendir. Tütün ürünleri, diş etlerine zarar verir ve diş eti hastalıklarına neden olur. Diş eti hastalıkları ise zamanla dişlerin destek dokularını zayıflatır ve diş kaybına yol açar. Ayrıca sigara içen bireylerde ağız içi enfeksiyonlar daha yaygındır ve tükürük üretimi azalır. Bu durum, ağız hijyenini zorlaştırır ve dişlerin korunmasız kalmasına neden olur.

Sigara içmek ayrıca ağız kanseri riskini artırır ve diş estetiğini olumsuz etkiler. Dişlerin sararması, kötü ağız kokusu ve ağız içinde yara oluşumu gibi sonuçlar da sigara kullanımının sık görülen etkileridir. Diş kaybını önlemek için sigara ve tütün ürünlerinden tamamen uzak durmak en iyi yaklaşımdır.

6. Florürlü Diş Macunu Kullanmak

Florür, diş minesini güçlendiren ve diş çürümelerini önleyen doğal bir mineraldir. Düzenli olarak florür içeren diş macunları kullanmak, diş kaybını önlemek için etkili bir yöntemdir. Florür, dişlerin çürümesini engelleyen bir bariyer oluşturarak, diş minesinin asit saldırılarına karşı direncini artırır.

Florür aynı zamanda erken dönem çürükleri onarma kabiliyetine sahiptir. Çürüğün henüz başlangıç aşamasında florür ile tedavi edilmesi, daha ileri seviyelerde diş kaybını önleyebilir. Diş macunu seçiminde, özellikle florür içeren ürünleri tercih etmek ve çocuklar için uygun miktarda florür kullanımına dikkat etmek gereklidir.

7. Dişleri Sert Yiyeceklerle Zorlamamak

Dişler, sert yiyecekler ya da yabancı cisimlerle zorlandığında çatlayabilir, kırılabilir veya hasar görebilir. Özellikle buz çiğnemek, sert şekerler veya sert kabuklu yemişler gibi yiyecekleri dişlerle kırmaya çalışmak dişlerin zarar görmesine yol açabilir. Bu tip fiziksel hasarlar, zamanla diş kaybına neden olabilecek ciddi problemlere dönüşebilir.

Dişlerde oluşan çatlaklar ya da kırıklar, bakterilerin dişin iç dokularına kolayca ulaşmasını sağlar ve enfeksiyon riskini artırır. Bu tür diş hasarları genellikle geri dönüşü zor olan problemlere yol açar. Dişlerinizi korumak için sert yiyecekleri ısırmaktan kaçınmak ve dişlerinizi aşırı yüklenmeye maruz bırakmamak önemlidir. Dişlerinizi bir araç olarak kullanmamak (örneğin paket açmak ya da ip koparmak gibi) da dişlerinizi korumanın bir parçasıdır.

8. Diş Gıcırdatmayı Önlemek

Diş gıcırdatma (bruksizm), hem gündüz hem de gece farkında olmadan yapılan bir alışkanlıktır ve dişler üzerinde ciddi hasarlara yol açabilir. Gıcırdatma sırasında dişler sürekli olarak birbirine sürtündüğü için diş minesinde aşınma meydana gelir. Bu da dişlerin zayıflamasına, hassaslaşmasına ve zamanla kırılmasına yol açabilir. Ayrıca diş gıcırdatma, çene kaslarının aşırı çalışmasına bağlı olarak çene ağrılarına, baş ağrısına ve temporomandibular eklem (çene eklemi) bozukluklarına neden olabilir.

Diş gıcırdatma sorununun tedavisinde, stres yönetimi büyük rol oynar çünkü bruksizm genellikle stresli ya da endişeli dönemlerde artar. Stres yönetimi teknikleri (yoga, meditasyon, derin nefes alma egzersizleri gibi) uygulanabilir. Bunun yanı sıra, gece plakları da bruksizmi kontrol altına almanın etkili bir yoludur. Diş hekiminiz, uyurken dişlerinizi korumak için özel olarak hazırlanmış bir gece plağı önererek dişlerin aşınmasını önleyebilir.

9. Ağız Kuruluğunu Önlemek

Tükürük, ağız içinde dişleri koruyan en önemli doğal savunma mekanizmalarından biridir. Tükürük, ağızdaki yiyecek artıklarını ve bakterileri temizler, dişlerin üzerine yapışan plakları yıkar ve diş minesini güçlendirir. Ancak ağız kuruluğu (xerostomia), tükürük üretiminin azalmasına neden olur ve bu da diş çürüklerine, diş eti hastalıklarına ve sonunda diş kaybına yol açabilir.

Ağız kuruluğuna neden olan birçok faktör vardır. Bazı ilaçlar (antidepresanlar, tansiyon ilaçları gibi), yaşlanma, alkol ve sigara kullanımı, aşırı kafein tüketimi ağız kuruluğuna yol açabilir. Ağız kuruluğunu önlemek için bol su içmek, şekersiz sakız çiğnemek, tükürük salgısını artıran yiyecekler tüketmek ve gerektiğinde diş hekiminizin önereceği tükürük artırıcı ilaçları kullanmak etkili olabilir. Alkol ve kafein tüketimini sınırlamak da ağız kuruluğunu önlemeye yardımcı olur.

10. Alkol Tüketimini Sınırlamak

Alkol, ağız ve diş bakımı ve sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olan bir maddedir. Özellikle yüksek alkol tüketimi, diş kaybına zemin hazırlayabilir. Alkol, ağız kuruluğuna neden olarak tükürük salgısını azaltır. Tükürük salgısının azalması ise dişlerin asit saldırılarına karşı savunmasız kalmasına neden olur ve çürük oluşumunu hızlandırır. Ayrıca alkolde bulunan şeker ve asitler diş minesine zarar verebilir.

Ayrıca, alkollü içecekler sıklıkla asitli içeceklerle karıştırılarak tüketildiği için, bu durum diş minesinin daha hızlı aşınmasına yol açabilir. Alkol tüketimini sınırlandırmak, hem genel sağlık hem de diş açısından büyük fayda sağlar. Ağız sağlığını korumak için alkol tüketiminin ardından su içmek, dişleri çalkalamak ya da diş fırçalamak faydalı bir alışkanlıktır.

11. Diş Eti Hastalıklarının Tedavisi

Diş eti hastalıkları, diş kaybının en büyük nedenlerinden biridir. Diş eti hastalığı, diş etlerinde başlayan iltihaplanma ile ortaya çıkar ve tedavi edilmezse dişlerin çevresindeki kemik dokusunu tahrip edebilir. Diş eti hastalığı ilk evrelerinde fark edilmezse, ilerleyerek periodontitise dönüşebilir. Bu durumda dişleri destekleyen kemik ve dokular zayıflar ve diş kaybı kaçınılmaz hale gelir.

Diş eti hastalıkları genellikle dişlerde biriken plak ve tartar nedeniyle gelişir. Plak temizlenmezse, zamanla diş etlerine zarar vererek diş eti iltihabına yol açar. Diş eti hastalığının erken belirtileri arasında diş etlerinde kanama, şişlik ve kızarıklık yer alır. Bu belirtiler fark edildiğinde, vakit kaybetmeden diş hekimine başvurmak ve profesyonel temizlik yaptırmak önemlidir. Diş eti hastalığını önlemek için düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanımı ve düzenli diş hekimi kontrolleri büyük önem taşır.

12. Stres Yönetimi

Stres, sadece genel sağlık üzerinde değil, aynı zamanda diş sağlığı üzerinde de ciddi etkiler yaratabilir. Yüksek stres seviyeleri, diş gıcırdatma (bruksizm) gibi alışkanlıkları tetikleyebilir. Bruksizm, dişlerin aşınmasına, hassaslaşmasına ve zamanla diş kaybına neden olabilir. Stres ayrıca bağışıklık sistemini zayıflatarak diş eti hastalıklarının ilerlemesine yol açabilir.

Stresi yönetmek, diş bakımı ve sağlığını korumak için önemlidir. Yoga, meditasyon, düzenli egzersiz gibi stres yönetimi teknikleri uygulayarak dişlerinize olumlu katkılar sağlayabilirsiniz. Aynı zamanda, stres kaynaklarını belirlemek ve bu durumlarla başa çıkmak için bir uzmandan yardım almak, dişlerinizi dolaylı olarak koruyabilir.

13. Doğru Fırçalama Tekniği Kullanmak

Dişleri doğru teknikle fırçalamak, diş kaybını önlemenin en önemli adımlarından biridir. Yanlış fırçalama tekniği, diş etlerine zarar verebilir ve diş minesini aşındırabilir. Dişlerinizi fırçalarken nazik ve dairesel hareketlerle fırçalamak, hem diş etlerinizi hem de dişlerinizi korumanıza yardımcı olur. Çok sert fırçalamak, diş eti çekilmesine ve diş minesinin zayıflamasına yol açabilir.

Diş fırçalarken dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise fırçalama süresidir. Dişlerinizi en az iki dakika boyunca fırçalamalısınız. Ayrıca, her fırçalamada dişlerin tüm yüzeylerini temizlemek önemlidir. Diş etleri, diş araları ve dişlerin çiğneme yüzeyleri dikkatlice temizlenmelidir. Diş fırçanızın kıllarının yumuşak olmasına dikkat etmek ve her 3 ayda bir diş fırçasını yenilemek de doğru fırçalama alışkanlıkları arasında yer alır.

14. Koruyucu Diş Aplikasyonları Kullanmak

Diş hekimleri tarafından uygulanan koruyucu tedaviler, diş kaybını önlemek için etkili bir yöntemdir. Özellikle çürük riski yüksek olan kişilerde florür uygulamaları ve fissür örtücü (diş yüzeyindeki oyukları kapatan) tedaviler dişlerin çürümesini önlemede büyük rol oynar. Florür tedavisi, diş minesini güçlendirerek diş çürümelerine karşı ek bir koruma sağlar.

Diş hekimleri, bu koruyucu uygulamaları özellikle çocuklar ve çürük riski yüksek yetişkinler için önerir. Fissür örtücüler, dişlerin çiğneme yüzeylerindeki derin oyukları doldurarak bu bölgelerde çürük oluşumunu engeller. Koruyucu tedaviler, düzenli diş hekimi ziyaretleri sırasında uygulanabilir ve diş kaybını uzun vadede önlemeye yardımcı olur.

Sonuç

Diş kaybı, hem estetik hem de fonksiyonel açıdan büyük bir sorun olup yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Ancak, diş kaybını önlemek için alınacak basit önlemlerle bu sorunun önüne geçmek mümkündür. Bu makalede ele aldığımız 14 ipucu, diş sağlığını korumak için atılacak önemli adımları içermektedir. Düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanımı, dengeli beslenme ve diş hekimi kontrolleri gibi alışkanlıklar, dişleri korumada en etkili yöntemler arasında yer alır. Dişlerinizi kaybetmemek için bu yöntemleri düzenli ve doğru şekilde uygulamak, yaşam boyu sağlıklı dişlere sahip olmanızı sağlayacaktır.

Ayrıca, diş korumanın sadece dişlerinizle sınırlı kalmadığını, genel sağlığınıza da büyük katkılar sağladığını unutmamak önemlidir. Ağız ve diş sağlığı, kalp hastalıkları, diyabet ve solunum problemleri gibi ciddi sağlık sorunlarıyla doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle dişlerinize gereken önemi vermek, sadece estetik bir kaygı değil, genel sağlığınızı koruma adına da önemli bir yatırımdır. Sağlıklı dişler, genel sağlığınızın temel taşlarından biridir.

Diş kaybını önlemede farkındalık yaratmak da büyük önem taşır. Erken yaşlardan itibaren doğru alışkanlıklar edinmek ve diş bakımı ve sağlığına yönelik adımları bilinçli şekilde atmak, diş kaybı riskini en aza indirir. Genç yaşlarda başlayan düzenli diş bakımı ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları, ileri yaşlarda diş kaybı ve diş eti hastalıkları gibi sorunların ortaya çıkmasını büyük ölçüde engelleyebilir. Bu nedenle, hem bireysel hem de toplumsal olarak diş bakımı ve sağlığı bilincinin yaygınlaştırılması, genel sağlık için önemli bir adımdır.

Sonuç olarak, diş kaybını önlemek için uygulanan bu 14 ipucu, herkesin kolayca hayatına dahil edebileceği basit ve etkili yöntemlerden oluşmaktadır. Dişlerinizi korumanın en iyi yolu, düzenli bakım ve sağlıklı alışkanlıklar geliştirmektir. Diş kaybını önlemede disiplinli olmak ve diş bakımı ve sağlığını bir öncelik haline getirmek, ileri yaşlarda karşılaşılabilecek diş sorunlarını minimize edecektir. Sağlıklı bir ağız, sağlıklı bir vücut anlamına gelir; bu yüzden dişlerinize gereken özeni göstermek uzun vadeli bir yatırımdır.

Referanslar:

1. Diş Kaybını Önlemek İçin 14 İpucu
2. “Oral Health in America: A Report of the Surgeon General,” U.S. Department of Health and Human Services, 2000.
3. “Periodontal Disease and Its Association with Systemic Disease,” Journal of Dental Research, 2013.
4. “The Role of Nutrition in Periodontal Health: A Systematic Review,” Nutrients, 2020.
5. “Effects of Smoking on the Periodontium: An Update,” Journal of Periodontology, 2019.
6. “Fluoride Therapy for Dental Health: Benefits and Risks,” Clinical Oral Investigations, 2021.
7. “The Impact of Oral Health on Overall Health,” World Health Organization, 2012.
8. “Diet and Dental Health: The Interplay of Nutrition, Inflammation, and Microbial Homeostasis,” Frontiers in Nutrition, 2021.
9. “The Effect of Sugary Foods and Drinks on Oral Health: A Review,” Journal of Dentistry, 2018.
10. “The Prevalence of Bruxism and Its Correlation with Stress: A Systematic Review,” Sleep Medicine Reviews, 2020.
11. “Oral Hygiene and Its Importance in Preventing Tooth Loss,” British Dental Journal, 2019.
12. “Saliva and Oral Health: A Comprehensive Review,” Journal of Clinical and Diagnostic Research, 2020.
13. “Alcohol Consumption and Oral Health: Risks and Guidelines,” International Journal of Environmental Research and Public Health, 2021.
14. “Management of Periodontal Diseases in General Practice,” American Journal of Dentistry, 2020.
15. “The Relationship Between Stress and Oral Health,” Journal of Occupational Health, 2019.
16. “Prevention and Treatment of Gingivitis and Periodontitis,” Journal of Clinical Periodontology, 2018.
17. “The Impact of Tooth Brushing Techniques on Gingival Recession,” International Journal of Dental Hygiene, 2019.
18. “Fluoride Varnish Applications in the Prevention of Dental Caries,” Cochrane Database of Systematic Reviews, 2020.
19. “Oral Health-Related Quality of Life in Adults: A Systematic Review,” Journal of Oral Rehabilitation, 2021.
20. “The Relationship Between Oral Health and Cardiovascular Disease,” Journal of the American Dental Association, 2020.
21. “The Role of Dental Hygiene in Preventing Systemic Diseases,” International Journal of Dentistry, 2019.
22. “Oral Health and Nutrition: How Food Choices Affect Dental Health,” Journal of Clinical Nutrition, 2021.
23. “The Connection Between Diabetes and Gum Disease,” American Diabetes Association, 2018.
24. “Smoking and Oral Health: Risks of Tobacco Use on Gum Disease and Tooth Loss,” International Journal of Oral Science, 2020.
25. “Effects of Alcohol on Oral Health: A Review,” Journal of Oral Health and Dentistry, 2019.
26. “The Impact of Stress on Oral Health and Bruxism,” Journal of Dental Research, 2020.
27. “Preventive Dental Care: Fluoride and Sealants,” Cochrane Database of Systematic Reviews, 2019.
28. “The Effects of Aging on Oral Health,” Gerodontology Journal, 2021.
29. “Managing Dry Mouth: Causes, Symptoms, and Treatment,” Journal of Oral Rehabilitation, 2020.
30. “Oral Health and Its Impact on Quality of Life,” International Journal of Dental Hygiene, 2021.
31. “Periodontal Therapy and Its Role in Preventing Tooth Loss,” Journal of Periodontology, 2019.
32. “The Influence of Fluoride on Dental Health: A Comprehensive Review,” Journal of Dental Sciences, 2020.
33. “The Relationship Between Oral Hygiene and Respiratory Diseases,” British Medical Journal, 2018.
34. “The Role of Diet in Maintaining Oral Health: A Nutritional Perspective,” Clinical Nutrition Journal, 2021.
35. “The Long-Term Effects of Tooth Loss on Oral Function and Aesthetics,” Journal of Prosthetic Dentistry, 2020.
36. “Advances in Preventive Dentistry: New Techniques and Technologies,” International Journal of Dental Research, 2021.
37. “Impact of Oral Hygiene on Overall Health in the Elderly Population,” Geriatric Dentistry Journal, 2019.
38. “The Importance of Early Detection in Gum Disease Prevention,” Journal of Periodontal Research, 2018.
39. “Dental Plaque and Its Role in Oral Diseases: A Comprehensive Review,” Journal of Dental Hygiene, 2020.
40. https://scholar.google.com/
41. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
42. https://www.researchgate.net/
43. https://www.mayoclinic.org/
44. https://www.nhs.uk/
45. https://www.webmd.com/