Alkol Zehirlenmesi Nedir? 7 Belirtisi, Tanısı Ve Tedavisi

Alkol, dünya genelinde en yaygın olarak tüketilen maddelerden biridir ve sosyal ortamlarda, kutlamalarda, bazen de bireysel rahatlama amacıyla kullanılır. Ancak, aşırı alkol alımı ciddi sağlık riskleri doğurur ve bu risklerden en tehlikelisi alkol zehirlenmesidir. Alkol, vücudun merkezi sinir sistemine etki eder ve alındığında hafif bir rahatlama ve gevşeme sağlarken, aşırı tüketimi zehirlenmeye yol açabilir. Bu durum, vücutta alkolün zehirli seviyelere ulaşmasına neden olur ve hayati tehlike arz eden belirtilere sebep olabilir. Alkol zehirlenmesi, acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumdur ve hızlı bir şekilde tedavi edilmediğinde ölümcül sonuçlar doğurabilir.

Alkol Zehirlenmesi Nedir? 7 Belirtisi, Tanısı Ve Tedavisi

Alkol zehirlenmesi, bireyin kanda aşırı miktarda alkol bulunduğu bir durumu ifade eder. Bu durum, alkolün metabolize edilme kapasitesinin çok üzerinde bir hızla alınması sonucunda ortaya çıkar. Alkol vücuda girdiğinde, karaciğer tarafından parçalanır ve vücuttan atılır. Ancak, alınan alkol miktarı karaciğerin kapasitesini aştığında, vücutta birikmeye başlar ve toksik seviyelere ulaşır. Zehirlenme sürecinde, beyin fonksiyonları yavaşlar, solunum bozulur ve kalp atışları düzensiz hale gelir. Bu süreç son derece tehlikeli olup, bilinç kaybı ve koma gibi durumlara yol açabilir.

Alkol zehirlenmesi, sadece aşırı alkol tüketiminden kaynaklanmaz; bazı insanlar düşük miktarlarda bile bu duruma maruz kalabilir. Kişinin yaşı, cinsiyeti, genel sağlık durumu ve alkol tüketim sıklığı gibi faktörler, zehirlenme riskini artırabilir. Ayrıca, alkol ile birlikte başka maddelerin tüketilmesi, zehirlenme riskini büyük ölçüde yükseltir. Bu nedenle, alkol tüketimi sırasında dikkatli olunmalı ve bireylerin kendi sınırlarını bilmeleri hayati önem taşır. Bilinçsiz ve hızlı alkol tüketimi, özellikle gençler arasında sıkça görülen bir sorundur ve bu durum, hem bireysel hem de toplum sağlığı üzerinde ciddi sonuçlar doğurur.

Bu makalede, alkol zehirlenmesinin ne olduğu, belirtileri, nedenleri, tanı süreçleri ve tedavi yöntemleri detaylı olarak ele alınacaktır. Ayrıca, alkol zehirlenmesinin önlenmesi ve farkındalık yaratılması konularına da değinilecektir. Alkol zehirlenmesi konusunda bilgi sahibi olmak, bu durumu önlemek ve gerektiğinde doğru müdahaleyi yapmak açısından kritik öneme sahiptir. Alkolün vücut üzerindeki etkilerini anlamak ve bu etkilerin sınırlarını bilmek, hem bireylerin sağlığını korumak hem de toplumsal düzeyde alkol kaynaklı sorunların önüne geçmek için gereklidir.

Alkol Zehirlenmesi Nedir?

Alkol zehirlenmesi, bireyin aşırı miktarda alkol tüketmesi sonucu vücudunun bu maddeyi işleyememesi ve vücutta toksik seviyelere ulaşması durumudur. Alkol, etanol adı verilen kimyasal bir bileşik içerir ve bu bileşik merkezi sinir sistemini baskılayarak beynin işlevlerini yavaşlatır. Alkolün merkezi sinir sistemi üzerindeki bu etkileri, hafif sarhoşluk halinden, ciddi bilişsel bozukluklara ve ölümcül olabilecek solunum yetersizliklerine kadar geniş bir yelpazede ortaya çıkabilir. Zehirlenme, alkolün hızla ve büyük miktarlarda tüketilmesi sonucunda daha da hızlanır.

Alkol vücuda alındıktan sonra karaciğer tarafından metabolize edilir. Ancak karaciğerin alkolü parçalama kapasitesi sınırlıdır. Bu kapasite aşıldığında, kandaki alkol seviyesi hızla artar ve vücut üzerinde toksik etkiler göstermeye başlar. Kandaki alkol seviyesinin artması, bilinç kaybına, solunum durmasına ve kalp yetmezliğine yol açabilir. Bu durum, hızlı ve etkili bir tıbbi müdahale gerektirir. Aksi takdirde alkol zehirlenmesi, kalıcı beyin hasarına veya ölüme neden olabilir.

Alkol Zehirlenmesi Belirtileri

Alkol zehirlenmesi belirtileri, bireyin kandaki alkol seviyesine ve vücut kitle indeksine göre değişiklik gösterebilir.

Ancak genel olarak, alkol zehirlenmesinin en yaygın belirtileri şu şekildedir:

1. Bilinç Kaybı: Alkol zehirlenmesi yaşayan kişilerde bilinç kaybı sık görülen bir belirtidir. Bu durum, beynin alkolün etkisine yenik düşmesi ve vücut fonksiyonlarının kontrolünün kaybolması sonucu meydana gelir.
2. Yavaş veya Düzensiz Solunum: Zehirlenme durumu ilerledikçe solunum yavaşlar veya düzensiz hale gelir. Dakikada 8’den az nefes alıp verme veya nefes alma sırasında uzun aralıkların olması, ciddi bir tehlikenin habercisidir.
3. Soğuk, Solgun ve Nemli Cilt: Alkol, vücut sıcaklığını düşürerek hipotermiye neden olabilir. Bu durumda cilt soğuk, solgun ve nemli hale gelir.
4. Düşük Vücut Isısı: Alkol, vücut sıcaklığını düşürür ve bu da hipotermiye yol açabilir. Hipotermi, tedavi edilmezse ölümcül olabilir.
5. Kusma: Alkol zehirlenmesi genellikle şiddetli mide bulantısı ve kusma ile kendini gösterir. Kusma, vücudun alkolü dışarı atmaya çalışmasının bir yoludur, ancak aynı zamanda kusma sırasında solunum yollarının tıkanması ve boğulma riski de artar.
6. Nöbetler: Kandaki alkol seviyesi çok yüksek olduğunda, vücutta nöbetler meydana gelebilir. Bu, beynin fonksiyonlarının ciddi şekilde etkilendiğinin bir işaretidir.
7. Yavaş Kalp Atışı: Alkol, vücut fonksiyonlarını yavaşlatır ve bu da kalp atışlarının düzensiz veya yavaş olmasına neden olabilir. Bu durum, kalp yetmezliğine yol açabilir.

Bu belirtilerden biri veya birkaçı ortaya çıktığında acil tıbbi müdahale gereklidir. Zehirlenme durumu hızlı bir şekilde ilerleyebilir ve kısa sürede ciddi sonuçlara yol açabilir.

Alkol Zehirlenmesi Nedenleri

Alkol zehirlenmesinin temel nedeni, vücuda aşırı miktarda alkol alınmasıdır.

Ancak, bu durumun ortaya çıkmasında birkaç faktör rol oynar:

1. Bireysel Faktörler: Kişinin vücut ağırlığı, yaşı, cinsiyeti ve genel sağlık durumu, alkolün vücut üzerindeki etkilerini doğrudan etkiler. Daha küçük vücut ağırlığına sahip bireyler, aynı miktarda alkol tükettiklerinde daha hızlı zehirlenme belirtileri gösterebilirler.
2. Hızlı Tüketim: Alkol zehirlenmesi genellikle alkolün çok hızlı ve büyük miktarlarda tüketilmesi sonucu ortaya çıkar. Kısa sürede çok fazla alkol almak, karaciğerin alkolü işleme kapasitesini aşar ve kandaki alkol seviyesi hızla yükselir.
3. Farklı Maddelerle Kombinasyon: Alkol ile birlikte uyuşturucu maddelerin veya ilaçların kullanılması, zehirlenme riskini büyük ölçüde artırır. Bu maddeler, alkolün etkilerini güçlendirerek solunum durması, koma ve ölüm riskini artırabilir.
4. Alkol Türü: Farklı alkol türlerinin farklı yoğunlukta olması, kişinin ne kadar alkol aldığını kontrol etmesini zorlaştırabilir. Özellikle yüksek alkollü içeceklerin hızla tüketilmesi, zehirlenme riskini artırır.
5. Kronik Alkol Kullanımı: Uzun süreli ve düzenli alkol kullanımı, vücudun alkol metabolizmasını olumsuz etkileyebilir ve daha düşük miktarda alkol alındığında bile zehirlenme belirtileri ortaya çıkabilir.

Alkol zehirlenmesinin önlenmesi, bu nedenlerin bilinmesi ve alkol tüketimi sırasında dikkatli olunması ile mümkündür. Özellikle gençler ve alkol deneyimi olmayan kişiler, alkol zehirlenmesi riski altında olabilirler.

Alkol Zehirlenmesi Tanısı

Alkol zehirlenmesi tanısı, genellikle klinik belirtilere dayanarak konulur. Ancak kesin tanı için birkaç test yapılabilir. Bu testler, hastanın durumunun ciddiyetini belirlemeye ve gerekli tedaviyi planlamaya yardımcı olur.

1. Fizik Muayene: Doktor, hastanın solunum hızı, kalp atışı, vücut sıcaklığı ve bilinç durumu gibi yaşamsal belirtilerini değerlendirir. Alkol zehirlenmesi vakalarında solunum sıkıntısı, hipotermi ve bilinç kaybı gibi belirtiler dikkat çeker. Fiziksel muayene, zehirlenmenin şiddetini anlamak açısından önemli bir ilk adımdır.
2. Kan Testleri: Kandaki alkol seviyesi (BAC – Blood Alcohol Concentration) belirlenir. Alkol seviyesi promil (‰) cinsinden ölçülür ve bu, kişinin vücudundaki alkol oranını gösterir. 0,08 promil üzerinde bir seviye, genellikle sarhoşluk belirtisi olarak kabul edilirken, 0,3 promil ve üzeri alkol zehirlenmesi için ciddi bir risk oluşturur. 0,4 promil veya üzeri seviyelerde ise ölüm riski oldukça yüksektir.
3. İdrar Testleri: Alkol zehirlenmesi vakalarında idrar testi de yapılabilir. İdrar testleri, kandaki alkol seviyesini belirlemeye yardımcı olabilir ve vücutta başka toksik maddelerin varlığını tespit edebilir.
4. Görüntüleme Yöntemleri: Şiddetli alkol zehirlenmesi vakalarında, özellikle kafa travması veya bilinç kaybı gibi durumların olup olmadığını belirlemek için beyin tomografisi (CT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi görüntüleme tekniklerine başvurulabilir.

Alkol zehirlenmesi tanısı, hızlı bir şekilde konulmalı ve gerekli müdahaleler vakit kaybetmeden yapılmalıdır. Tanı süreci, hastanın hayati fonksiyonlarının korunması açısından büyük önem taşır.

Risk Faktörleri

Aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörler alkol zehirlenmesi riskinizi artırabilir:

1. Boyunuz ve kilonuz.
2. Vücudunuzun alkolü işleme biçimini etkileyen sağlık koşulları.
3. Yakın zamanda yemek yemiş olup olmadığınızı.
4. Sağlık nedenleriyle aldığınız ilaçlar da dahil olmak üzere diğer uyuşturucularla birlikte alkol alıp almadığınız.
5. İçeceklerinizdeki alkol yüzdesi.
6. Ne kadar hızlı ve ne kadar alkol içtiğiniz.
7. Vücudunuz alkolü nasıl işler?

Komplikasyonları

Aşağıdakiler de dahil olmak üzere alkol zehirlenmesinden ciddi komplikasyonlar kaynaklanabilir:

1. Boğulma. Alkol kusmaya neden olabilir. Öğürme refleksini bastırdığından, kişinin bayılması durumunda kusmukla boğulma riski artar.
2. Nefes almayı durdurmak. Kusmuğun yanlışlıkla akciğerlere çekilmesi, boğulma olarak da bilinen tehlikeli veya ölümcül bir solunum kesintisine yol açabilir.
3. Ciddi sıvı kaybı. Kusma, vücutta yeterli su ve diğer sıvıların bulunmadığı durumlarda meydana gelen ciddi dehidrasyona neden olabilir. Bu, tehlikeli derecede düşük tansiyona ve hızlı kalp atışına yol açabilir.
4. Nöbetler. Kan şekeri seviyesi nöbetlere neden olacak kadar düşebilir.
5. Hipotermi. Vücut ısısı o kadar düşebilir ki kalp durmasına yol açabilir.
6. Olağandışı kalp atışı. Düzenli olmayan bir kalp atışına neden olabilir. Hatta kalbin durmasına bile neden olabilir.
7. Beyin hasarı. Ağır içki, geri dönüşü olmayan beyin hasarına neden olabilir.
8. Ölüm. Yukarıdaki sorunlardan herhangi biri ölüme yol açabilir.

Alkol Zehirlenmesi Tedavisi

Alkol zehirlenmesi acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumdur ve tedavinin hedefi, hastanın hayati fonksiyonlarını stabil hale getirmektir.

Tedavi sürecinde izlenen adımlar şunlardır:

1. Acil Yardım: Alkol zehirlenmesi yaşayan bir kişiye ilk yardım uygulanırken öncelikli olarak solunum yollarının açık olup olmadığı kontrol edilmelidir. Bilinç kaybı yaşayan bir kişi yan yatırılmalı ve solunum yolunun tıkanmaması sağlanmalıdır. Kusma gibi durumlarda, boğulmayı önlemek amacıyla bu pozisyon önemlidir. Ayrıca, kişinin vücut sıcaklığı düşebilir, bu yüzden sıcak tutulması sağlanmalıdır.
2. İntravenöz Sıvı Verilmesi: Alkol zehirlenmesi durumunda vücut susuz kalabilir ve elektrolit dengesizlikleri ortaya çıkabilir. Bu nedenle, intravenöz (IV) sıvılar verilir. Sıvı tedavisi, vücuttaki dehidrasyonu gidermeye yardımcı olur ve elektrolit dengesini yeniden sağlar. Ayrıca, böbreklerin daha hızlı çalışarak alkolü vücuttan atmasına yardımcı olur.
3. Oksijen Tedavisi: Alkol zehirlenmesi solunum yollarını baskılayarak oksijen seviyelerini düşürebilir. Bu durumda, oksijen tedavisi uygulanarak hastanın kanındaki oksijen seviyesi yükseltilir. Solunum durması gibi ciddi vakalarda, hastaya mekanik ventilatör bağlanması gerekebilir.
4. Aktif Kömür: Eğer alkol zehirlenmesi çok kısa bir süre önce gerçekleşmişse ve midenin boşaltılması gerekliyse, aktif kömür uygulanabilir. Aktif kömür, alkolün mide ve bağırsaklardan emilimini engelleyebilir, ancak bu yöntem alkolün hızla emildiği göz önüne alındığında her zaman etkili değildir.
5. Hemodiyaliz: Şiddetli alkol zehirlenmesi vakalarında, alkol vücuttan hızla uzaklaştırılmalıdır. Bu durumda hemodiyaliz (kanın temizlenmesi) uygulanabilir. Hemodiyaliz, böbrekler tarafından atılamayan alkolü hızla vücuttan uzaklaştırmak için kullanılır. Genellikle kronik alkolizm veya alkol ile birlikte kullanılan diğer toksik maddelerin varlığında tercih edilir.
6. Vitamin Takviyeleri: Alkol vücutta ciddi vitamin eksikliklerine yol açabilir. Özellikle tiamin (B1 vitamini) eksikliği, Wernicke-Korsakoff sendromu gibi nörolojik sorunlara neden olabilir. Bu nedenle, alkol zehirlenmesi tedavisinde vitamin takviyeleri de önemli bir rol oynar.
7. Psikolojik ve Sosyal Destek: Alkol zehirlenmesi sonrası, kişi iyileştikten sonra uzun vadeli alkol kullanımını değerlendirmek ve psikolojik destek almak gerekebilir. Alkol bağımlılığı sorunu olan bireyler, terapi ve destek gruplarına yönlendirilerek alkol kullanımını sınırlamak için yardım alabilirler.

Alkol Zehirlenmesinin Önlenmesi

Alkol zehirlenmesini önlemek, alkol tüketimi sırasında bilinçli hareket etmeyi gerektirir.

Bu noktada, bireylerin alkol tüketirken dikkat etmeleri gereken bazı stratejiler şunlardır:

• Sınırları Bilmek: Bireyler kendi sınırlarını bilmeli ve aşırıya kaçmadan alkol tüketmelidirler. Vücut ağırlığı, cinsiyet ve alkol toleransı gibi kişisel faktörler dikkate alınarak uygun miktarda alkol tüketilmelidir.
• Yavaş Tüketim: Alkolün etkileri zamanla ortaya çıkar, bu yüzden yavaş içmek önemlidir. Hızlı tüketim, zehirlenme riskini artırır.
• Su İçmek: Alkol vücudu susuz bırakır, bu yüzden alkol tüketimi sırasında su içmek vücuttaki sıvı dengesini korumaya yardımcı olabilir.
• Alkol ile Birlikte İlaç Kullanmamak: Alkol, ilaçlar ve diğer maddelerle birlikte tüketildiğinde ciddi yan etkilere neden olabilir. Alkol tüketimi sırasında herhangi bir ilaç kullanılıyorsa mutlaka bir doktora danışılmalıdır.
• Gıda Tüketimi: Aç karnına alkol tüketmek, vücutta alkolün daha hızlı emilmesine yol açar. Bu nedenle, alkol almadan önce ve alkol tüketimi sırasında yemek yemek, zehirlenme riskini azaltabilir.
• Bilinçsiz Alkol Tüketiminden Kaçınmak: Özellikle gençler arasında yaygın olan bilinçsiz ve aşırı alkol tüketimi, alkol zehirlenmesi riskini artırır. Farkındalık yaratmak ve eğitim programları ile bu risk azaltılabilir.

Sonuç

Alkol zehirlenmesi, sağlık sistemleri ve toplumlar için önemli bir sorun oluşturarak fiziksel, psikolojik ve ekonomik açıdan ciddi sonuçlara yol açmaktadır. Bu durum, genellikle yüksek miktarda alkol alımının ardından hızla gelişir ve tedavi edilmediği takdirde hayati risk taşır. Özellikle genç nüfus ve risk gruplarını etkileyen alkol zehirlenmesi, sadece bireyin sağlığını değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik dengeleri de tehdit eder. Sağlık profesyonellerinin bu alanda erken müdahale yöntemlerini bilmesi ve risk faktörlerini belirlemesi, ölüm oranlarını azaltmada kritik bir rol oynar.

Son yıllarda yapılan çalışmalar, alkol zehirlenmesinin önlenmesi ve tedavisinde toplumsal farkındalığın artırılmasının etkili olduğunu göstermiştir. Sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması, risk altındaki bireylerin belirlenmesi ve eğitim programlarının yaygınlaştırılması, bu sorunun önüne geçmek için alınması gereken önemli adımlardır. Ayrıca, yasal düzenlemelerle alkol tüketiminin sınırlandırılması ve genç bireyler arasında bilinçlendirme kampanyalarının düzenlenmesi, alkol zehirlenmesi vakalarının azaltılmasına katkı sağlayabilir.

Sonuç olarak, alkol zehirlenmesinin önlenmesi ve tedavisi, multidisipliner bir yaklaşımı gerektirir. Erken tanı, doğru tedavi protokollerinin uygulanması ve toplum bazlı önlemler, bu ciddi sağlık probleminin yükünü azaltabilir. Bireysel farkındalığın artırılması ve sağlık profesyonellerinin bu konuda güncel bilgilere erişmesi, uzun vadede alkolle ilişkili komplikasyonların ve ölümlerin önlenmesinde hayati önem taşımaktadır. Alkol tüketim alışkanlıklarının yeniden değerlendirilmesi, bu sorunun çözümüne yönelik en temel adımlardan biri olacaktır.

Referanslar:

1. Alkol Zehirlenmesi Nedir? 7 Belirtisi, Tanısı Ve Tedavisi
2. Swift R, Davidson D. Alcohol hangover: mechanisms and mediators. Alcohol Health Res World. 1998;22(1):54-60.
3. Zakhari S. Overview: how is alcohol metabolized by the body? Alcohol Res Health. 2006;29(4):245-254.
4. Cederbaum AI. Alcohol metabolism. Clin Liver Dis. 2012;16(4):667-685.
5. Brick J, Erickson CK. Intoxication is not always visible: implications for alcohol intervention in trauma centers. J Trauma. 2009;66(5):164-167.
6. Kraut JA, Mullins ME. Toxic alcohols. N Engl J Med. 2018;378(3):270-280.
7. Collins SE. Associations between socioeconomic factors and alcohol outcomes. Alcohol Res Curr Rev. 2016;38(1):83-94.
8. Baskin AS, Somoza E, Steinberg J, Li H. Alcohol use and withdrawal. Am J Drug Alcohol Abuse. 2014;40(1):1-10.
9. Lieber CS. Hepatic, metabolic, and toxic effects of ethanol: 1991 update. Alcohol Clin Exp Res. 1991;15(4):573-592.
10. Samokhvalov AV, Irving H, Mohapatra S, Rehm J, Roerecke M. Alcohol consumption, unprovoked seizures, and epilepsy: a systematic review and meta-analysis. Epilepsia. 2010;51(7):1177-1184.
11. Das SK, Vasudevan DM. Alcohol-induced oxidative stress. Life Sci. 2007;81(3):177-187.
12. Rehm J, Baliunas D, Borges G, Graham K, Irving H, Kehoe T. The relation between different dimensions of alcohol consumption and burden of disease: an overview. Addiction. 2010;105(5):817-843.
13. Ewing JA. Detecting alcoholism: the CAGE questionnaire. JAMA. 1984;252(14):1905-1907.
14. Kelly DF, Lee SM, Pinanong PA, Hovda DA. Paradoxical effects of acute ethanolism in traumatic brain injury. J Neurosurg. 1997;86(5):876-882.
15. Mokdad AH, Marks JS, Stroup DF, Gerberding JL. Actual causes of death in the United States, 2000. JAMA. 2004;291(10):1238-1245.
16. Witkiewitz K, Litten RZ, Leggio L. Advances in the science and treatment of alcohol use disorder. Sci Adv. 2019;5(9):eaax4043.
17. Parry C, Rehm J, Poznyak V, Room R. Alcohol and infectious diseases: an overlooked causal linkage? Addiction. 2009;104(3):331-332.
18. Neumann T, Gentilello LM, Neuner B, et al. Screening trauma patients with the alcohol use disorders identification test and biomarkers of alcohol use. Alcohol Clin Exp Res. 2009;33(6):970-981.
19. Finn DA, Snelling C, Fretwell AM, Tanchuck MA. Sex differences in alcohol withdrawal. Alcohol Res Curr Rev. 2010;33(1):23-30.
20. Collins SE, Kirouac M, Taylor E, Glasser J. A systematic review of trauma-focused interventions for individuals with co-occurring alcohol use disorder and PTSD. J Trauma Stress. 2021;34(3):545-562.
21. Lundqvist C, Alling C, Knoth A, Volkwein U. Metabolic and morphologic effects of alcohol consumption on the brain. J Neural Transm Suppl. 2001;(61):71-90.
22. Habib S, El-Haroon M. Severe acute alcohol intoxication. BMJ Case Rep. 2014;2014:bcr2014205710.
23. Saunders JB, Aasland OG, Babor TF, de la Fuente JR, Grant M. Development of the Alcohol Use Disorders Identification Test (AUDIT): WHO collaborative project on early detection of persons with harmful alcohol consumption-II. Addiction. 1993;88(6):791-804.
24. Gold JA, Aronson MD, Cseke A. Approach to the adult patient with alcohol intoxication or withdrawal. UpToDate. 2020.
25. Saitz R. Clinical practice: Unhealthy alcohol use. N Engl J Med. 2005;352(6):596-607.
26. Whitfield CL, Thompson G, Lamb A, Spencer V, Pfefferbaum B. Detoxification of 1,024 alcoholic patients without psychoactive drugs. JAMA. 1978;239(14):1409-1410.
27. Bouza C, Angeles M, Muñoz A, Amate JM. Efficacy and safety of naltrexone and acamprosate in the treatment of alcohol dependence: a systematic review. Addiction. 2004;99(7):811-828.
28. Squeglia LM, Jacobus J, Tapert SF. The influence of substance use on adolescent brain development. Clin EEG Neurosci. 2009;40(1):31-38.
29. Vonghia L, Leggio L, Ferrulli A, et al. Acute alcohol intoxication. Eur J Intern Med. 2008;19(8):561-567.
30. Holman CD, English DR, Milne E, Winter MG. Meta-analysis of alcohol and all-cause mortality: a validation of NHMRC recommendations. Med J Aust. 1996;164(3):141-145.
31. Boniface S, Kneale J, Shelton N. Drinking pattern is more strongly associated with underreporting of alcohol consumption than socio-demographic factors: evidence from a mixed-methods study. BMC Public Health. 2014;14:1297.
32. Lee MR, Leggio L. Treatment of alcohol use disorder. Curr Opin Gastroenterol. 2020;36(3):192-198.
33. WHO. Global status report on alcohol and health 2018. World Health Organization, Geneva.
34. Fuller RK, Gordis E. Does disulfiram have a role in alcoholism treatment today? Addiction. 2004;99(1):21-24.
35. https://scholar.google.com/
36. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
37. https://www.researchgate.net/
38. https://www.mayoclinic.org/
39. https://www.nhs.uk/
40. https://www.webmd.com/