Video – Çocuklarda Apandisit Belirtileri

Çocuklar, sağlık sorunlarına yetişkinlerden farklı yanıtlar verirler ve bu nedenle bazı durumlar, küçük yaş grubunda çok daha zor tespit edilebilir. Apandisit, özellikle çocuklar arasında sık görülen ve hızlı teşhis edilmesi gereken bir sağlık sorunudur. Çocuklarda apandisit, apendiks adı verilen ince bağırsakların başlangıcında yer alan küçük, kör bir tüpün iltihaplanmasıdır. Apendiks, tam olarak hangi işlevi gördüğü bilinmemekle birlikte, iltihaplandığında ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Çocuklarda apandisit belirtilerini tanımak, bu ciddi durumu erken teşhis etmek ve tedaviye başlamak için oldukça önemlidir. Apandisit, tedavi edilmediğinde apendiksin patlamasına ve bu da karın boşluğunda yaygın bir enfeksiyon olan peritonite yol açabilir. Bu durum yaşamı tehdit eden komplikasyonlar doğurabilir ve bu nedenle vakit kaybetmeden müdahale edilmesi gerekmektedir.

Video – Çocuklarda Apandisit Belirtileri

Aşağıdaki resme tıklayarak Op. Dr. Ali Gürtuna tarafından hazırlanan Çocuklarda apandisit belirtileri nasıl anlaşılır? videosunu YouTube üzerinden izleyebilirsiniz!

Çocuklarda Apandisit Nedir?

Apandisit, apendiksin iltihaplanması sonucunda ortaya çıkan bir durumdur. Apendiks, karın bölgesinin sağ alt kısmında bulunan küçük, ince bir organdır. Bu organın işlevi tam olarak bilinmemekle birlikte, iltihaplandığında ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Genellikle bakteriyel bir enfeksiyonun sonucunda meydana gelir ve hızla tedavi edilmezse, apendiksin patlamasıyla sonuçlanabilir. Bu durum, karın boşluğuna yayılan enfeksiyonların ciddi komplikasyonlara neden olabileceği anlamına gelir.

Apandisit, çocuklarda sık görülen bir durumdur, ancak belirtileri çoğu zaman diğer sağlık sorunlarıyla karıştırılabilir. Çocuklarda apandisit vakalarının büyük çoğunluğu, 5 ile 15 yaş arasındaki çocuklarda görülür. Bu yaş grubundaki çocuklar, apandisit ağrısını ve diğer belirtileri doğru bir şekilde ifade edemeyebilirler. Bu yüzden ebeveynler, çocuklarının sağlık durumunu dikkatle izlemeli ve herhangi bir olağandışı belirtide doktora başvurmalıdır. Erken teşhis, apandisit tedavisinde kritik bir rol oynar.

Çocuklarda Apandisit Belirtileri

Apandisit, çocuklarda genellikle karın ağrısı ve genel rahatsızlık gibi semptomlarla kendini gösterir. Ancak çocukların hastalıkları yetişkinlere göre daha farklı deneyimleyebileceği ve ifade edebileceği unutulmamalıdır. Bu durum, belirtilerin doğru bir şekilde anlaşılmasını zorlaştırabilir. Çocuklarda apandisit belirtileri, genellikle erken safhalarda başka mide-bağırsak rahatsızlıklarıyla karıştırılabilir. Ancak belirtiler ilerledikçe ve daha spesifik hale geldikçe, apandisit olasılığı daha güçlü hale gelir.

İşte çocuklarda apandisit belirtileri:

1. Karın Ağrısı

Apandisitli çocukların en belirgin şikayeti karın ağrısıdır. Karın ağrısı, genellikle çocuklarda apandisit belirtisi olarak ilk ortaya çıkan semptomdur ve hastalığın seyrine göre değişiklik gösterebilir. Apandisit ağrısı, başlangıçta göbek çevresinde başlar ve zamanla karnın sağ alt bölgesine yayılır. Bu ağrı, çoğunlukla hafif başlayıp birkaç saat içinde daha şiddetli hale gelir. Apandisit nedeniyle oluşan karın ağrısının tipik özellikleri şunlardır:

• Başlangıçta yaygın ağrı: Apandisit ağrısı başlangıçta belirsiz olabilir ve çocuğun tüm karnında hissedilebilir. Göbek çevresinde ya da mide üstünde hafif bir rahatsızlıkla başlayabilir. Çocuklar genellikle ağrının kesin yerini belirtmekte zorlanabilir.
• Sağ alt karına lokalize olma: Zamanla ağrı, tipik olarak apendiksin bulunduğu sağ alt karın bölgesine yerleşir. Bu, apandisiti diğer karın ağrısı nedenlerinden ayırmada önemli bir işarettir.
• Hareketle artan ağrı: Çocuklarda apandisit ağrısı genellikle hareket, yürüme ya da öksürme ile daha kötü hale gelir. Çocuklar hareket etmek istemez ve bir pozisyonda kalmaya çalışabilirler, çünkü bu şekilde ağrı hafifler.

2. İştahsızlık

Apandisitli çocuklar genellikle iştahsızlık şikayeti yaşarlar. Çocuklar yemek yemeyi reddedebilir veya daha önce sevdikleri yiyeceklerden kaçınabilirler. Bu belirti, diğer mide-bağırsak enfeksiyonlarıyla karıştırılabilir; ancak apandisit durumunda iştahsızlık, karın ağrısı ile birleştiğinde önemli bir uyarı işaretidir. Aileler, çocuklarının yeme alışkanlıklarındaki ani değişikliklere dikkat etmelidir.

3. Bulantı ve Kusma

Apandisit, çocuklarda mide bulantısı ve kusmaya neden olabilir. Bu semptomlar, genellikle karın ağrısından sonra ortaya çıkar. Çocuklarda mide-bağırsak rahatsızlıklarının yaygın bir belirtisi olan kusma, apandisitte de görülmesine rağmen, özellikle karın ağrısıyla birleştiğinde dikkate alınmalıdır. Apandisitte kusma, genellikle şiddetli değildir ve bu nedenle, sürekli kusmanın olmadığı durumlarda dahi apandisit düşünülmelidir.

4. Ateş

Apandisitli çocuklarda hafif bir ateş olabilir. Genellikle bu ateş 37,5°C ile 38°C arasında seyreder. Ancak apandisit ilerleyip apendiks patlarsa, ateş daha da yükselebilir ve 39°C’nin üzerine çıkabilir. Bu durum, enfeksiyonun karın boşluğuna yayılmasının bir işareti olabilir ve acil tıbbi müdahale gerektirir. Ebeveynler, çocuğun ateşinin yanı sıra karın ağrısı ve diğer belirtileri gözlemlemelidir. Hafif bir ateş tek başına ciddi bir durum göstermese de, diğer apandisit semptomları ile birlikte değerlendirilmelidir.

5. Karında Sertlik ve Hassasiyet

Apandisitli çocuklarda karın, özellikle sağ alt kısımda, sert ve hassas hale gelebilir. Karın bölgesine hafif bir dokunuş bile çocuk için çok acı verici olabilir. Doktorlar, bu hassasiyeti kontrol etmek için fiziksel muayene sırasında çocuğun karnını bastırarak ağrının yerini tespit ederler. Karındaki bu sertlik ve hassasiyet, apendiksin iltihaplanmasına ve karın zarını etkileyen peritonit gibi ciddi bir komplikasyonun işareti olabilir.

6. İshal ya da Kabızlık

Apandisit vakalarında sindirim sistemi de etkilenebilir. Çocuklarda kabızlık ya da ishal gibi bağırsak problemleri görülebilir. İshal, özellikle apandisit patlamadan önce yaygın bir belirti olabilir. Çocuklar, normalden daha sık tuvalete gitme ihtiyacı duyabilirler, ancak dışkılama genellikle zorlayıcı ve ağrılı olabilir. Diğer yandan bazı çocuklarda apandisit belirtileri kabızlık olarak da kendini gösterebilir. Bu nedenle, ebeveynlerin çocuklarının bağırsak hareketlerindeki ani değişiklikleri gözlemlemesi önemlidir.

7. Genel Halsizlik ve Yorgunluk

Apandisit geçiren çocuklar, genellikle halsiz ve yorgun hissederler. Vücuttaki enfeksiyon ve iltihaplanma, enerji seviyelerinin düşmesine ve çocukların kendini hasta hissetmesine neden olabilir. Çocuklar, normal aktivitelerini yapamaz hale gelebilir ve sürekli dinlenmek isteyebilirler. Bu genel halsizlik hali, vücudun enfeksiyonla mücadele etmeye çalıştığının bir işaretidir. Özellikle iştahsızlık, karın ağrısı ve yorgunluk bir arada görülüyorsa, apandisit ihtimali düşünülmelidir.

8. Çocuğun Davranışlarındaki Değişiklikler

Apandisit geçiren küçük çocuklar, ağrılarını ve rahatsızlıklarını doğru şekilde ifade edemeyebilirler. Bu nedenle ebeveynler, çocuklarının genel davranışlarındaki değişikliklere dikkat etmelidir. Örneğin, daha önce aktif olan bir çocuk aniden içine kapanabilir, oyun oynamaktan kaçınabilir ya da sürekli ağrıyı işaret edebilir. Daha büyük çocuklar ise ağrının yerini ve şiddetini daha iyi tanımlayabilirler, ancak bu da her zaman kolay olmayabilir. Çocuğun normalde alışık olunan hareketlerinde, uyku düzeninde ve genel davranışlarında meydana gelen değişiklikler, bir sağlık sorununun habercisi olabilir.

9. Rektal Ağrı

Apandisitli çocuklarda bazen rektal bölgede ağrı hissedilebilir. Bu durum, apandisin konumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir ve nadir olmakla birlikte rektal ağrı apandisit belirtisi olabilir. Çocuk, tuvalet sırasında ya da otururken rahatsızlık hissedebilir. Bu belirtiler, apandisit teşhisi koyarken dikkate alınması gereken ek bulgular olabilir.

10. Öksürük ya da Hapşırıkla Ağrının Artması

Apandisit ağrısı, özellikle öksürük ya da hapşırık gibi ani hareketlerle şiddetlenebilir. Çocuklar bu tür hareketlerden kaçınabilir ve ağrıyı hafifletmek için vücutlarını kıvırarak bir pozisyonda durabilirler. Bu durum, çocukların acıyı yönetme şekliyle doğrudan ilişkilidir ve ebeveynler tarafından gözlemlenmesi gereken bir davranış değişikliği olabilir. Ayrıca, çocuğun karın bölgesine dokunulduğunda şiddetli ağrı hissetmesi de tipik apandisit belirtilerindendir.

11. Yürümede Zorluk

Apandisitli çocuklar, karın ağrısının şiddeti nedeniyle dik yürümekte zorlanabilirler. Ağrıdan kaçınmak için vücutlarını öne doğru eğebilirler ya da daha yavaş adımlar atabilirler. Eğer çocuk normal şekilde yürümekte zorlanıyor, yürürken sürekli sağ tarafını tutuyorsa ya da ağrılı bir şekilde yürüyorsa, bu apandisitin önemli bir işareti olabilir.

12. Apendisitin Patlaması Durumu

Apandisit belirtileri tedavi edilmediği takdirde, apendiks patlayabilir ve bu durum çok daha ciddi bir tabloya yol açabilir. Apendiks patladığında, çocuğun karın ağrısı aniden azalabilir, bu da durumu daha az acil gibi gösterebilir. Ancak kısa bir süre sonra karın içi enfeksiyon nedeniyle şiddetli karın ağrısı, yüksek ateş, mide bulantısı ve şiddetli halsizlik durumu ortaya çıkar. Apendiks patlaması hayatı tehdit eden bir durumdur ve acil müdahale gerektirir.

Çocuklarda Apandisit Belirtilerini Tanıma ve Hızlı Müdahale

Çocuklarda apandisit belirtileri, karın ağrısının yanı sıra iştahsızlık, kusma, ateş ve genel halsizlik gibi semptomlarla birleştiğinde ciddi bir sağlık sorununa işaret edebilir. Bu belirtileri erken fark etmek ve hızlı bir şekilde doktora başvurmak, çocuğun sağlığı açısından son derece önemlidir. Ebeveynlerin çocuklarının genel sağlık durumunu yakından gözlemlemesi ve herhangi bir karın ağrısının ciddiyetini hafife almaması gerekir. Özellikle apandisit şüphesi varsa, tıbbi yardım almak hayati öneme sahiptir.

Apandisitin Tanısı

Çocuklarda apandisit tanısı, dikkatli bir fiziksel muayene ve bazı tanı testleri ile konulabilir. Doktorlar, çocuğun karnını muayene ederek hangi bölgenin ağrılı olduğunu belirlemeye çalışırlar. Apandisit durumunda, karın sağ alt kısmında şiddetli bir ağrı hissedilir. Bunun yanı sıra çocuğun tıbbi geçmişi, belirtileri ve yaşadığı ağrının süresi de tanı koymada önemli bir rol oynar.

• Kan testleri: Apandisitli çocuklarda kan testi yapılması, enfeksiyonun varlığını gösterebilir. Enfeksiyon nedeniyle beyaz kan hücrelerinin sayısı genellikle artar.
• Ultrason: Apandisitin kesin tanısı için ultrason sıklıkla kullanılır. Ultrason, apendiksin boyutunu ve durumunu değerlendirmeye yardımcı olur.
• BT taraması (Bilgisayarlı Tomografi): Eğer ultrason yeterli değilse, doktorlar BT taraması ile apendiksin durumunu daha net bir şekilde görebilirler. Bu yöntem, apandisit teşhisinde oldukça hassastır.
• İdrar testleri: Bazı durumlarda apandisit, idrar yolları enfeksiyonu ile karıştırılabilir. İdrar testleri, bu iki durumu ayırt etmek için kullanılır.

Teşhis sürecinde doktorlar genellikle dikkatli bir gözlem yapar. Çocuğun durumunun kötüleşmesi ya da apandisit belirtilerinin şiddetlenmesi durumunda acil cerrahi müdahale gerekebilir.

Çocuklarda Apandisit Tedavisi

Apandisit tanısı konulduktan sonra tedavi genellikle cerrahidir. Apandisitin patlaması riskini önlemek için apendiksin çıkarılması gerekmektedir. Bu cerrahi işlem, apendektomi olarak bilinir.

Apendektomi, iki farklı yöntemle yapılabilir:

• Laparoskopik cerrahi: Laparoskopik apendektomi, küçük kesiler yoluyla yapılan minimal invaziv bir cerrahidir. Bu yöntemde iyileşme süresi daha kısa olabilir ve çocuk daha az ağrı hisseder.
• Açık cerrahi: Eğer apendiks patlamışsa ya da ciddi bir enfeksiyon varsa, doktorlar açık cerrahi yöntemini tercih edebilirler. Bu yöntemde, karın bölgesinde daha büyük bir kesi yapılır.

Cerrahiden sonra çocuğun iyileşme süreci genellikle hızlıdır. Ancak apendiks patladıysa, iyileşme süreci daha uzun ve zorlu olabilir. Cerrahi müdahale sonrası çocuklara antibiyotik tedavisi uygulanabilir.

Sonuç

Çocuklarda apandisit belirtilerini erken tanımak ve zamanında müdahale etmek, olası komplikasyonları önlemenin anahtarıdır. Ebeveynlerin ve bakım verenlerin, çocuklarındaki herhangi bir olağan dışı karın ağrısı ve belirtileri ciddiye alması ve bir sağlık uzmanına başvurması, çocuğun sağlığı açısından kritik öneme sahiptir. Apandisit genellikle cerrahi müdahale ile tedavi edilen bir hastalık olsa da, zamanında teşhis ve tedaviyle çocuklar hızla iyileşebilirler.

——–

Çocuk Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Ali Gürtuna’nın resmi YouTube kanalıdır.

https://www.youtube.com/channel/UCEpIYMIKw_wmvwTCOzEtpPA/_g?sub_confirmation=1

Referanslar:

1. Çocuklarda apandisitin belirtileri
2. Humes, D. J., & Simpson, J. (2006). Acute appendicitis. BMJ, 333(7567), 530-534.
3. Addiss, D. G., et al. (1990). The epidemiology of appendicitis and appendectomy in the United States. American Journal of Epidemiology, 132(5), 910-925.
4. Anderson, J. E., et al. (2012). Effects of race and insurance on appendiceal perforation in children: a multisite analysis. Pediatrics, 129(5), e890-e897.
5. Bickell, N. A., et al. (2006). The risk of perforation and mortality in elderly patients with appendicitis. American Surgeon, 72(2), 137-141.
6. Bhangu, A., et al. (2015). Safety of short, in-hospital delays before surgery for acute appendicitis: Multicenter cohort study, systematic review, and meta-analysis. Annals of Surgery, 261(5), 894-903.
7. Birnbaum, B. A., & Wilson, S. R. (2000). Appendicitis at the millennium. Radiology, 215(2), 337-348.
8. Bower, W. F., et al. (2009). Acute appendicitis: Timing of surgery remains critical. ANZ Journal of Surgery, 79(5), 377-381.
9. Doria, A. S., et al. (2006). US or CT for diagnosis of appendicitis in children and adults? A meta-analysis. Radiology, 241(1), 83-94.
10. Glass, C., & Rangel, S. J. (2016). Overview and diagnosis of acute appendicitis in children. UpToDate.
11. Krishnamurthy, M., et al. (2011). Pediatric appendicitis: Clinical management and outcomes. Journal of Pediatric Surgery, 46(11), 2151-2157.
12. Livingston, E. H., & Woodward, W. A. (1993). Appendicitis in children. Surgical Clinics of North America, 73(3), 733-740.
13. Pogorelić, Z., et al. (2015). Differences in the clinical presentation and management of acute appendicitis in children and adults. Coll Antropol, 39(2), 293-298.
14. Puylaert, J. B. (1986). Acute appendicitis: US evaluation using graded compression. Radiology, 158(2), 355-360.
15. Rentea, R. M., et al. (2019). Appendicitis in pediatric patients. Surgical Clinics, 99(4), 725-735.
16. Rothrock, S. G., & Pagane, J. (2000). Acute appendicitis in children: Emergency department diagnosis and management. Annals of Emergency Medicine, 36(1), 39-51.
17. Sivit, C. J., et al. (2000). Imaging evaluation of children with acute abdominal pain. Radiology, 216(2), 430-435.
18. Taylor, G. A., & Callahan, M. J. (2007). CT of appendicitis in children. American Journal of Roentgenology, 188(2), 411-421.
19. Williams, N. M., & Scholefield, J. H. (1999). The management of acute appendicitis in children. BMJ, 319(7211), 126-128
20. https://scholar.google.com/
21. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
22. https://www.researchgate.net/
23. https://www.mayoclinic.org/
24. https://www.nhs.uk/
25. https://www.webmd.com/