Yetişkin Apandisit Skoru Hesaplama, Apandisit Riski
Apandisit Skoru Hesaplama Programı ile hızlı ve güvenilir bir şekilde apandisit riskinizi ölçün. Elinizin altında, anında sonuçlarla sağlığınızı kontrol edin. Ücretsiz apandisit risk testi ile acil durum sağlık kontrollerini yapın. Apandisit, apendiks adı verilen organın iltihaplanması sonucu ortaya çıkan akut bir hastalıktır. Karın bölgesinde şiddetli ağrıya neden olan bu durum, genellikle acil cerrahi müdahale gerektirir. Apandisit, özellikle erken teşhis edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabileceğinden hızlı ve doğru tanı çok önemlidir. Ancak hastalığın semptomları, diğer karın içi rahatsızlıklarla karışabildiği için teşhisi zor olabilir. Bu noktada, apandisit skoru hesaplama sistemleri, klinik sürecin önemli bir parçası haline gelmiştir. Doğru tanı için uygulanan bu skor sistemleri, hastaların cerrahiye yönlendirilip yönlendirilmemesi konusunda karar vermeye yardımcı olur.
Sağlık Bilgisi İçeriği
Yetişkin Apandisit Skoru Hesaplama Programı, Apandisit Riski
- Apandisit skoru hesaplama programı, erişkin hastaların akut apandisit hastası olma ihtimalini hesaplayan tanı koymaya yardımcı araçtır.
- Bazı değişkenlerin göz ardı edilmesi ve sisteme eksik girilmesi durumunda, puanın güvenilmez olduğunu ve çok düşük olasılık gösterebileceğini unutmayın.
- Bu puan, acil kliniklerinde çalışan hekimler için geliştirilmiştir ve kullanımı klinik muayene ile ilgili temel bilgileri gerektirir.
- Apandisitli hastalar için tanısal görüntüleme de önerilir (skor 11-15).
- Apandisit olasılığı düşük olan hastalar, cerrah tarafından aksi bir durum değerlendirilmesi yapılmadıysa, çok düşük apandisit riskiyle taburcu edilebilirler.
- Apandisit, kalın (kolon) ve ince bağırsağın birleştiği yerde yer alan küçük, parmak benzeri bir tüp olan appendiksin (ek) iltihabıdır.
Apandisit Skoru Hesaplama
Günümüzde apandisit teşhisi için kullanılan farklı skorlama sistemleri mevcuttur. Bu sistemlerin amacı, fiziksel muayene bulgularıyla laboratuvar sonuçlarını bir araya getirerek tanı koymayı kolaylaştırmaktır. Ayrıca bu skor sistemleri, gereksiz cerrahi müdahaleleri önlemeye yardımcı olduğu gibi, gerçek apandisit vakalarını da gözden kaçırmamayı sağlar. Skor sistemleri, özellikle çocuklar ve yaşlılar gibi semptomları farklılık gösterebilen gruplarda oldukça faydalıdır. Erken teşhis, bu hastalığın komplikasyonlarını önlemek ve hastaların sağlık durumunu hızla iyileştirmek için kritik bir faktördür.
Apandisit skoru hesaplama yöntemleri, çeşitli klinik kriterlerin bir arada değerlendirilmesiyle oluşturulur. Hastanın yaşı, cinsiyeti, ağrının başladığı yer, bulantı, kusma, iştahsızlık, ateş, kan tahlilleri ve fiziksel muayene bulguları bu kriterler arasında yer alır. En sık kullanılan skorlar arasında Alvarado Skoru, Appendisit İnflamasyon Skoru (AIR) ve Pediatric Appendicititis Score (PAS) gibi sistemler bulunur. Her bir skorlama yöntemi, farklı hasta gruplarında tanısal doğruluğu artırmaya yönelik olarak geliştirilmiştir. Aynı zamanda, bu skorlar üzerinden yapılan değerlendirmeler, klinik sürecin hızlanmasına da katkı sunar.
Bu makalede, apandisit skoru hesaplama yöntemlerini ayrıntılı şekilde inceleyeceğiz. Alvarado Skoru, Appendisit İnflamasyon Skoru ve PAS gibi yaygın kullanılan sistemlerin nasıl çalıştığı, hangi durumlarda tercih edildiği ve tanı sürecine nasıl katkıda bulunduğu detaylı olarak ele alınacaktır. Ayrıca, skorların avantajları, sınırlamaları ve klinik sonuçlar üzerindeki etkisi hakkında da bilgi sunulacaktır. Bu kapsamlı inceleme ile sağlık profesyonellerine ve araştırmacılara apandisit teşhisi konusunda faydalı bir kaynak sunmak amaçlanmaktadır.
1. Apandisit Skoru Nedir?
Apandisit skoru, hastaların klinik semptomları, muayene bulguları ve laboratuvar testlerinin birleşiminden elde edilen puanlamaya dayalı bir değerlendirme aracıdır. Bu skorlama sistemleri, özellikle akut apandisit gibi acil durumların erken teşhisinde önemli rol oynar. Tanı sürecinde yaşanabilecek belirsizlikleri en aza indirmeyi amaçlayan bu sistem, cerrahi müdahaleye karar verme sürecini de kolaylaştırır.
Apandisit skoru hesaplanırken her bir bulgu veya belirtiye belirli bir puan atanır. Örneğin, sağ alt kadran ağrısı, iştahsızlık, ateş gibi semptomlar puanlanarak toplam bir skor elde edilir. Skorun belirli bir eşik değeri aşması durumunda, apandisit teşhisi olası kabul edilerek cerrahi müdahale veya ileri görüntüleme yöntemlerine başvurulur. Eğer skor düşükse hasta izlem altında tutulabilir ve gereksiz ameliyatların önüne geçilir. Bu sayede hastalara gereksiz cerrahi müdahaleden kaçınılırken, acil müdahale gereken vakalar da hızla belirlenmiş olur.
Skorlama sistemleri sadece klinik bulgulara dayanmaz; bazı sistemler kan testleri, inflamasyon belirteçleri (C-reaktif protein gibi) ve ultrason gibi görüntüleme yöntemlerinin sonuçlarını da değerlendirmeye dahil eder. Bu şekilde elde edilen bilgilerle apandisit olasılığı daha objektif bir şekilde hesaplanabilir. Özellikle semptomların net olmadığı çocuklar, yaşlılar veya hamile kadınlar gibi hasta gruplarında skor sistemleri tanı doğruluğunu artırır. Ancak her durumda, skorlama sonuçları yalnız başına tanı koymak için yeterli değildir. Ek tetkiklerle ve klinik deneyimle desteklenmesi gereken bir karar süreci vardır.
Apandisit skoru sistemleri arasında en yaygın olarak kullanılanlar Alvarado Skoru, Appendisit İnflamasyon Skoru (AIR) ve Pediatrik Apandisit Skoru (PAS) sistemleridir. Her biri farklı yaş ve hasta grupları için optimize edilmiştir. Örneğin PAS, çocuklar için geliştirilmişken, AIR daha çok yetişkinlerde kullanılır. Tüm bu skor sistemleri, klinik karar alma sürecini hızlandırır ve hastaya en doğru müdahalenin yapılmasını sağlar.
2. Alvarado Skoru
Alvarado Skoru, apandisit teşhisi için yaygın kullanılan ve pratik bir araç olarak öne çıkar. 1986 yılında Alvarado tarafından geliştirilen bu sistem, akut apandisiti tespit etmek için klinik bulgulara ve laboratuvar sonuçlarına dayalı bir puanlama sunar. Basit ve uygulanabilir olması nedeniyle acil servislerde hızlı karar vermek için sıkça tercih edilir. Toplam 10 puan üzerinden hesaplanan Alvarado Skoru, her bulgunun belirli bir ağırlığa sahip olduğu bir yapıya sahiptir.
Alvarado Skoru’nu oluşturan kriterler ve puanlamalar şu şekildedir:
- Migratuar ağrı (1 puan): Ağrının göbek çevresinden sağ alt karın bölgesine kayması, klasik apandisit belirtisidir.
- İştahsızlık (1 puan): Apandisitte yaygın olarak gözlenen bir semptomdur.
- Bulantı ve kusma (1 puan): Mide bulantısı ve kusma sık rastlanan belirtilerdendir.
- Sağ alt kadranda hassasiyet (2 puan): Fiziksel muayenede sağ alt karında ağrı ve hassasiyet apandisit açısından önemli bir bulgudur.
- Ateş (1 puan): Enfeksiyon kaynaklı vücut ısısının artışı, inflamasyonun varlığına işaret eder.
- Lökositoz (2 puan): Beyaz kan hücrelerinin sayısında artış, vücuttaki enfeksiyona işaret eder.
- Nötrofili (1 puan): Lökositlerin alt grubu olan nötrofillerin artışı, ciddi enfeksiyonların göstergesidir.
Bu skor sistemine göre:
- 7 puan ve üzeri: Apandisit olasılığı yüksek olup genellikle cerrahi müdahale önerilir.
- 5-6 puan: Orta düzeyde risk; daha ileri tetkiklere ihtiyaç duyulur.
- 4 puan ve altı: Apandisit olasılığı düşüktür, gözlem ve destekleyici tedavi tercih edilir.
Alvarado Skoru, basit ve hızlı bir değerlendirme sunmasına rağmen her zaman kesin tanı sağlamaz. Özellikle atipik vakalarda veya çocuk ve yaşlı hastalarda yanıltıcı olabilir. Bu nedenle, ileri görüntüleme yöntemleriyle desteklenmesi önerilir.
3. Appendisit İnflamasyon Skoru (AIR)
Appendisit İnflamasyon Skoru (AIR), Alvarado Skoru’na göre daha dengeli ve ayrıntılı bir değerlendirme sunar. 2012 yılında Andersson ve arkadaşları tarafından geliştirilen bu sistem, özellikle yetişkinlerde tanısal doğruluğu artırmak amacıyla tasarlanmıştır. AIR, sadece klinik semptomları değil, inflamasyon belirteçlerini de dikkate alarak daha kapsamlı bir yaklaşım sunar. Bu sayede, gereksiz cerrahi müdahalelerden kaçınılması ve doğru tanının koyulması daha olası hale gelir.
AIR skorunda değerlendirilen başlıca kriterler:
- Sağ alt kadranda ağrı: Apandisit için önemli bir bulgudur ve ağrının şiddeti göz önüne alınır.
- Bulantı veya kusma: Enfeksiyonun yaygın semptomlarıdır.
- Ateş: İnflamasyonun yayılması nedeniyle vücut ısısında artış görülebilir.
- Lökositoz ve nötrofili oranları: Kan testlerinde beyaz kan hücrelerinin ve nötrofillerin artışı, enfeksiyon varlığına işaret eder.
- C-reaktif protein (CRP): Vücutta inflamasyon olduğunu gösteren bir belirteçtir ve özellikle apandisit tanısında değerli bilgiler sunar.
AIR Skoru, toplam puana göre hastaları düşük, orta ve yüksek risk gruplarına ayırır.
- Düşük riskli hastalar genellikle gözlem altına alınır ve cerrahiye hemen başvurulmaz.
- Orta riskli hastalarda ileri tetkikler yapılması önerilir; ultrason veya bilgisayarlı tomografi (BT) ile tanı doğrulanır.
- Yüksek riskli hastalarda apandisit olasılığı güçlüdür ve cerrahi müdahale önerilir.
AIR skoru, inflamasyon belirteçleriyle desteklenmiş olması nedeniyle, özellikle klinik bulguların belirsiz olduğu durumlarda önemli bir avantaj sunar. Ancak her durumda olduğu gibi, bu skor da tek başına kesin tanı için yeterli değildir. Skorun yanı sıra doktorun klinik deneyimi ve görüntüleme yöntemleri de tanı sürecine dahil edilmelidir.
Bu sistem, yetişkin hastalar için daha güvenilir sonuçlar sunarken, çocuklarda veya yaşlılarda dikkatli değerlendirme gerektirir. Ayrıca, CRP gibi laboratuvar testlerinin sonucunu beklemek, zaman alıcı olabilir. Bu durum, acil müdahale gerektiren vakalarda süreci uzatabilir. Ancak genel olarak AIR Skoru, apandisit olasılığını değerlendirirken oldukça faydalı bir araçtır.
4. Pediatrik Apandisit Skoru (PAS)
Pediatrik Apandisit Skoru (PAS), özellikle çocuklarda apandisit teşhisi için geliştirilmiş bir sistemdir. Çocuklarda apandisitin tanısı, yetişkinlere göre daha zordur, çünkü semptomlar daha belirsiz olabilir veya diğer çocukluk çağı rahatsızlıklarıyla karışabilir. PAS, bu zorlukların üstesinden gelmek için çocukların klinik bulgularını puanlayan bir sistemdir. İlk olarak Samuel tarafından 2002 yılında tanıtılan PAS, 10 puan üzerinden hesaplanır ve çocuklarda erken teşhise yardımcı olmayı amaçlar.
PAS’in kriterleri ve puanlamaları şu şekildedir:
- İştahsızlık (1 puan): Çocuklarda apandisit belirtisi olarak iştahın azalması sık görülür.
- Bulantı veya kusma (1 puan): Gastrointestinal rahatsızlıkların belirtisi olarak kabul edilir.
- Ateş (1 puan): Enfeksiyon ve iltihaplanmanın yaygın belirtisidir.
- Karında hassasiyet (2 puan): Sağ alt kadran bölgesinde belirgin ağrı ve hassasiyet, apandisitin önemli bir göstergesidir.
- Rebound hassasiyet (2 puan): Karın muayenesinde basınç bırakıldığında ağrının artması durumudur.
- Lökositoz (1 puan): Beyaz kan hücrelerinin artışı, enfeksiyon göstergesidir.
- Nötrofili (1 puan): Beyaz kan hücrelerinin alt grubunda artış, inflamasyon varlığına işaret eder.
PAS’e göre:
- 7 puan ve üzeri: Apandisit olasılığı yüksektir ve cerrahi müdahale önerilir.
- 4-6 puan: Orta risk grubudur; hastanın gözlem altına alınması veya ileri tetkik yapılması gerekebilir.
- 3 puan ve altı: Apandisit olasılığı düşüktür, ancak hasta semptomları izlenmeye devam edilmelidir.
Pediatrik Apandisit Skoru, çocuklarda apandisit riskini hızlı ve doğru bir şekilde değerlendirmeye yardımcı olur. Ancak çocukların semptomları, yaş gruplarına göre farklılık gösterebildiğinden, PAS her durumda kesin sonuç vermeyebilir. Örneğin, küçük çocuklar ağrıyı net bir şekilde tarif edemeyebilir veya karın ağrısı, başka hastalıklarla karışabilir. Bu nedenle PAS skoru, doktorların deneyimi ve ek tetkiklerle desteklenerek kullanılmalıdır.
Ayrıca PAS, çocukların gereksiz ameliyatlara yönlendirilmesini önlerken, acil müdahale gerektiren vakaların da gözden kaçmasını engeller. Ancak semptomların belirsiz olduğu durumlarda ultrason veya MR gibi görüntüleme yöntemlerinin kullanılması gerekebilir. PAS, pediatrik yaş grubundaki hastaların teşhis ve tedavi sürecinde önemli bir rehberlik sağlar.
5. Apandisit Skorlarının Avantajları ve Sınırlamaları
Apandisit skoru hesaplama sistemlerinin klinik karar alma sürecine birçok katkısı bulunmaktadır. Bu sistemler, doktorların hızlı ve objektif karar vermesini sağlarken, gereksiz cerrahi müdahalelerin önüne geçer ve tanı sürecini hızlandırır. Ancak her değerlendirme aracı gibi, apandisit skorlarının da avantajları kadar sınırlamaları vardır. Bu bölümde, apandisit skorlarının artı ve eksilerini detaylı olarak ele alacağız.
Avantajları
- Hızlı Değerlendirme: Skorlama sistemleri sayesinde doktorlar, hastanın durumunu kısa sürede değerlendirebilir ve acil müdahale gerekip gerekmediğine hızlıca karar verebilir. Özellikle acil servislerde zaman kazanmak açısından büyük avantaj sağlar.
- Objektif Karar Alma: Apandisit skoru hesaplama sistemleri, klinik bulgulara dayandığı için tanı sürecine nesnellik kazandırır. Bu sayede, hasta hakkında verilen kararlar daha sistematik bir temele oturtulabilir.
- Gereksiz Ameliyatları Önleme: Apandisit skorlarının kullanımı, gereksiz cerrahi müdahalelerin önüne geçer. Skorlar düşükse, hasta gözlem altında tutulabilir veya ileri görüntüleme yöntemlerine başvurulabilir.
- Erken Müdahale: Skorların yüksek olduğu durumlarda, apandisit vakaları hızla tespit edilerek cerrahi müdahale yapılabilir. Bu, komplikasyonların önlenmesi ve hasta sağlığının korunması açısından kritik öneme sahiptir.
- Çocuk ve Yaşlı Hastalarda Farklı Değerlendirme İmkanı: PAS gibi yaş gruplarına özel olarak geliştirilmiş skorlar, çocuk ve yaşlı hastaların daha doğru bir şekilde değerlendirilmesine olanak tanır. Bu da bu özel hasta gruplarında tanısal doğruluğu artırır.
Sınırlamaları
- Her Vakada Kesin Tanı Sağlamaz: Apandisit skoru yüksek olan her hasta apandisit olmayabilirken, düşük skorlu bazı hastalarda da apandisit gelişebilir. Bu nedenle skorlar, her zaman kesin tanı sağlamaz.
- Ek Tetkiklere İhtiyaç Duyulabilir: Skorlama sistemleri tek başına yeterli olmadığı için, ultrason, MR veya bilgisayarlı tomografi gibi ileri tetkiklerin yapılması gerekebilir. Özellikle atipik semptom gösteren hastalarda bu tetkikler zorunludur.
- Yanıltıcı Sonuçlar Verebilir: Çocuklar, yaşlılar ve hamileler gibi özel gruplarda, apandisit skorları bazen yanıltıcı olabilir. Bu durumda klinik bulguların dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi gerekir.
- Klinik Deneyime İhtiyaç Duyar: Skorların doğru yorumlanabilmesi için doktorların deneyimine ihtiyaç vardır. Skorlama sonuçları, doktorun klinik gözlemleri ve değerlendirmeleriyle desteklenmelidir.
- Enfeksiyon Belirtilerini Başka Hastalıklarla Karıştırabilir: Apandisit belirtileri, mide-bağırsak enfeksiyonları, böbrek taşı veya pelvik enfeksiyon gibi diğer rahatsızlıklarla benzerlik gösterebilir. Bu durum, yanlış tanı riskini artırabilir.
Apandisit skoru sistemleri, klinik süreci hızlandıran ve doktorlara önemli bir rehberlik sunan araçlardır. Ancak bu sistemlerin sınırlamaları da göz önünde bulundurularak, ek tetkiklerle desteklenmesi önemlidir. Klinik bulgular, doktorun deneyimi ve gerektiğinde görüntüleme yöntemleri birlikte kullanıldığında, apandisit teşhisinde en doğru sonuçlara ulaşılabilir. Skorlama sistemlerinin avantajlarından tam anlamıyla yararlanmak için her hastanın durumu bireysel olarak ele alınmalı ve tedavi süreci kişiselleştirilmelidir.
Apandisit Riski
Apandisit skoru hesaplama sistemleri, akut apandisit gibi acil müdahale gerektiren durumların teşhisini kolaylaştıran önemli araçlardır. Bu sistemler, klinik bulguların nesnel bir şekilde değerlendirilmesine yardımcı olur ve doktorlara hızlı karar verme imkânı sunar. Alvarado Skoru, AIR ve PAS gibi yaygın kullanılan skorlar, hem yetişkin hem de pediatrik hastalarda tanısal doğruluğu artırmak amacıyla geliştirilmiştir. Bu sistemlerin sağladığı en büyük avantaj, gereksiz cerrahi müdahaleleri önlerken, gerçek apandisit vakalarını gözden kaçırma riskini de en aza indirmesidir. Böylece hasta sağlığına yönelik önemli bir koruma sağlanır.
Apandisit teşhisinde skorlama sistemleri, özellikle zamanın kritik olduğu durumlarda büyük rol oynar. Acil servislerde kullanılan bu sistemler sayesinde, hastalar gereksiz tetkik ve müdahalelerden kurtarılırken, acil müdahale gerektiren vakalar da zamanında tespit edilir. Skorlama sistemleri, ayrıca yoğun hasta akışına sahip sağlık merkezlerinde de süreçleri optimize eder. Bu sayede, tanı koyma süreci hızlanır ve hem hastanın hem de sağlık çalışanlarının zaman yönetimi daha etkin bir şekilde sağlanmış olur.
Ancak her değerlendirme aracı gibi, apandisit skorlarının da sınırlamaları vardır. Skorlama sistemlerinin her zaman doğru sonuç vermemesi, özellikle karmaşık ve belirsiz semptomlara sahip hastalarda yanıltıcı olabilir. Çocuklar ve yaşlılar gibi semptomları farklı seyreden hasta gruplarında, skorlar her zaman kesin tanı koymada yeterli olmayabilir. Bu nedenle, skorlama sistemleri mutlaka doktorların klinik deneyimi ve ek tetkiklerle desteklenmelidir. Görüntüleme yöntemleri, laboratuvar testleri ve klinik gözlemler, tanı sürecinde bütüncül bir yaklaşımı mümkün kılar.
Apandisit skoru sistemlerinin doğru kullanımı, komplikasyonların önlenmesinde önemli rol oynar. Erken teşhis edilen apandisit vakaları, perforasyon (delinme) ve peritonit gibi ciddi komplikasyonların önüne geçer. Ayrıca, gereksiz ameliyatlardan kaçınarak hastaların iyileşme süreci hızlandırılır. Cerrahi müdahaleye gerek duyulmayan hastaların sadece gözlem altında tutulması, sağlık kaynaklarının verimli kullanılmasını sağlar. Böylece hem hastanelerdeki iş yükü azalır hem de hasta memnuniyeti artar.
Sonuç olarak, apandisit skoru hesaplama sistemleri, klinik süreçte etkin bir rehber olarak kullanılabilir. Ancak her vaka kendine özgüdür ve her hastanın semptomları farklılık gösterebilir. Bu nedenle, skor sistemleri tanıda yol gösterici bir araç olarak kullanılmalı, ancak nihai karar doktorun klinik değerlendirmesine ve gerekli tetkik sonuçlarına dayanmalıdır. Skorlama sistemlerinin avantajlarını en üst düzeye çıkarmak için multidisipliner bir yaklaşım benimsenmeli ve hastalar kişiselleştirilmiş bir tedavi planı ile izlenmelidir. Apandisit skoru hesaplama, tıp alanında hem tanısal doğruluğu artıran hem de hasta güvenliğini destekleyen önemli bir yenilik olarak öne çıkmaktadır.
Referanslar:
- Yetişkin Apandisit Skoru Hesaplama, Apandisit Riski
- Andersson, R. E. (2008). Meta-analysis of the clinical and laboratory diagnosis of appendicitis. British Journal of Surgery, 95(3), 246-254.
- Alvarado, A. (1986). A practical score for the early diagnosis of acute appendicitis. Annals of Emergency Medicine, 15(5), 557-564.
- Samuel, M. (2002). Pediatric appendicitis score. Journal of Pediatric Surgery, 37(6), 877-881.
- Andersson, M., & Andersson, R. E. (2012). The appendicitis inflammatory response score: a tool for the diagnosis of acute appendicitis that outperforms the Alvarado score. World Journal of Surgery, 36(1), 176-184.
- Körner, H., Søreide, J. A., & Søreide, K. (2013). Diagnostic accuracy of inflammatory markers in patients with suspected acute appendicitis. Surgery Today, 43(11), 1259-1266.
- Ohle, R., O’Reilly, F., O’Brien, K. K., Fahey, T., & Dimitrov, B. D. (2011). The Alvarado score for predicting acute appendicitis: a systematic review. BMC Medicine, 9(1), 139.
- D’Souza, N., & Nugent, K. (2016). Appendicitis. American Family Physician, 93(2), 142-143.
- Bhangu, A., Søreide, K., & Olsson, A. (2015). Acute appendicitis: modern understanding of pathogenesis, diagnosis, and management. The Lancet, 386(10000), 1278-1287.
- Kim, J. Y., et al. (2018). Diagnostic performance of CT for appendicitis. Radiology, 287(1), 104-113.
- Williams, R., et al. (2019). Pediatric appendicitis: evaluation and management. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 69(4), 476-482.
- Hoffman, J., & Rasmussen, O. O. (1989). Aids in the diagnosis of acute appendicitis. The British Journal of Surgery, 76(8), 774-779.
- Wagner, J. M., McKinney, W. P., & Carpenter, J. L. (1996). Does this patient have appendicitis? JAMA, 276(19), 1589-1594.
- Andersson, M. (2004). Diagnostic scores in the management of acute appendicitis. European Journal of Surgery, 170(5), 273-279.
- Smith, M. P., et al. (2017). Accuracy of MRI in diagnosis of pediatric appendicitis. Pediatrics, 140(3), e20170576.
- Strömberg, C., et al. (2007). Appendicitis diagnosis and delays. Acta Radiologica, 48(5), 497-502.
- Hale, D. A., et al. (1997). Appendectomy: The risks and benefits. Surgical Clinics of North America, 77(6), 1307-1320.
- Addiss, D. G., et al. (1990). Epidemiology of appendicitis and appendectomy. American Journal of Epidemiology, 132(5), 910-925.
- Park, H. C., et al. (2013). Ultrasonography versus computed tomography for suspected appendicitis in children. Pediatrics, 131(2), e367-e373.
- Fitz, R. H. (1886). Perforating inflammation of the vermiform appendix; with special reference to its early diagnosis and treatment. American Journal of the Medical Sciences, 92, 321-346.
- Drake, F. T., & Flum, D. R. (2013). Improvement in the diagnosis of appendicitis. Advances in Surgery, 47(1), 299-328.
- Stringer, M. D. (2017). Acute appendicitis. Journal of Paediatrics and Child Health, 53(11), 1071-1076.
- Emil, S. (2018). Appendicitis in children: Current diagnosis and treatment. Pediatric Annals, 47(2), e35-e38.
- van den Broek, L., et al. (2020). Imaging strategies for suspected appendicitis in children. European Radiology, 30(5), 2562-2570.
- https://scholar.google.com/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
- https://www.researchgate.net/
- https://www.mayoclinic.org/
- https://www.nhs.uk/
- https://www.webmd.com/