100 / 100

Bebeklerin beslenmesinde anne sütü, ilk altı ay boyunca kritik bir rol oynar ve bebeklerin sağlıklı bir gelişim göstermesi için en temel besin kaynağı olarak kabul edilir. Dünya Sağlık Örgütü ve birçok sağlık otoritesi, bebeklerin yaşamlarının ilk altı ayında yalnızca anne sütü ile beslenmelerini, ardından ek gıdalara geçişle birlikte en az iki yaşına kadar emzirmenin devam etmesini tavsiye eder. Bu süre zarfında, anne sütü bebeğin bağışıklık sistemini güçlendirir, hastalıklardan korur ve bilişsel gelişimi destekler. Ancak belirli bir noktada, bebeklerin sütten kesilmesi gereklidir. Bu süreç, bebeğin ve annenin hazır oluşuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir ve bazen zorlu bir geçiş süreci olabilir.

Sağlık Bilgisi İçeriği

Bebeği Sütten Kesmenin Yolları: Memeden Ayırma, 6 Süper Yöntem

Bebeği sütten kesmek, her ne kadar doğal bir süreç olsa da, çoğu anne için duygusal ve fiziksel anlamda zorlu bir deneyim olabilir. Annenin vücudu emzirmeye uyum sağladığı gibi, bebeğin de anne sütü dışındaki besinlerle beslenmeye alışması gerekir. Bu alışma süreci, hem bebek hem de anne için farklı zorluklar doğurabilir. Bazı bebekler kolaylıkla sütten kesilebilirken, bazıları bu sürece direnç gösterebilir. Annenin de bu süreçte süt üretimi azalırken fizyolojik değişiklikler yaşaması normaldir ve bu dönemde destek almak önemlidir. Sütten kesme, aynı zamanda bebeğin bağımsızlık kazanmasının ve bireysel bir beslenme düzenine geçişinin bir parçası olarak değerlendirilmelidir.

Bebeğin sütten kesilme zamanı, her aile için farklılık gösterebilir ve bu kararı verirken birçok faktör göz önünde bulundurulmalıdır. Anne ve bebeğin sağlık durumu, aile düzeni, annenin iş hayatına geri dönme planları gibi unsurlar bu kararda etkili olabilir. Bebeklerin beslenme ihtiyaçları değiştikçe ve fiziksel gelişimleri ilerledikçe, anne sütüne olan gereksinimleri de azalır. Bu noktada, anne sütünden katı gıdalara geçiş yavaş yavaş sağlanır. Ancak, bu geçişin zamanlaması kadar nasıl yapıldığı da önemlidir. Aceleci bir yaklaşım yerine, kademeli ve sabırlı bir geçiş stratejisi uygulanması, bebeğin ve annenin bu süreci daha rahat geçirmesine yardımcı olabilir.

Bebeği sütten kesme sürecinin başarılı olabilmesi için bilinçli bir planlama ve sağlıklı bir yaklaşım benimsemek büyük önem taşır. Bu süreç, her bebek ve anne için farklı ilerleyebilir. Bebeğin hazır olup olmadığı, beslenme alışkanlıkları ve annenin emzirme sürecine yaklaşımı gibi faktörler dikkate alınmalıdır. Ayrıca, sütten kesme döneminde bebeklerin psikolojik olarak da etkilenebileceği unutulmamalıdır. Emzirme, sadece bir beslenme biçimi değildir; aynı zamanda anne-bebek bağı açısından önemli bir süreçtir. Bu bağın bir anda kopmaması için kademeli bir şekilde sütten kesmek, bebeğin duygusal gelişimi açısından faydalı olacaktır.

Bebeği Sütten Kesme Sürecine Ne Zaman Başlanmalı?

1. Bebeğin Fiziksel ve Gelişimsel Hazırlığı

Bebeği sütten kesme sürecine başlamak için öncelikle bebeğin fiziksel ve gelişimsel açıdan hazır olup olmadığını değerlendirmeniz gerekir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bebeklerin ilk altı ay boyunca sadece anne sütüyle beslenmesini ve ardından uygun ek gıdalarla birlikte iki yaşına kadar emzirmenin devam etmesini önerir. Ancak her bebek farklıdır, bu yüzden bazı sinyalleri gözlemlemek önemlidir:

Diş Çıkarma: Bebek diş çıkarmaya başlamışsa, katı gıdalara ilgi gösterebilir.
Baş Kontrolü: Bebeğin başını dik tutabilmesi, ek gıdalara geçiş için önemlidir.
Gıda İlgisi: Yemek yerken çevresindekilere ilgi gösteriyorsa, sütten kesme zamanı yaklaşmış olabilir.

2. Annenin Hazırlığı ve Duygusal Durumu

Anne için sütten kesme süreci hem fiziksel hem de duygusal açıdan hassas bir dönemdir. Bu süreci başlatmadan önce annenin de hazır olduğundan emin olması gerekir:

Fiziksel Hazırlık: Anne süt üretimini azaltma yöntemlerini öğrenmeli ve bu süreçte yaşanabilecek meme dolgunluğu gibi durumlar için hazırlıklı olmalıdır.
Duygusal Hazırlık: Emzirmenin sona ermesi, anne-bebek bağının değişmesi anlamına gelebilir. Bu süreci sakin ve sevgi dolu bir şekilde geçirmek önemlidir.

3. Mevsim ve Çevresel Faktörler

Sütten kesme süreci için uygun mevsimi ve çevresel faktörleri göz önünde bulundurmalısınız. Özellikle yaz aylarında bebeklerin sıvı kaybı riski daha yüksek olabileceğinden, ek besinlerin bu ihtiyacı karşılayacak şekilde seçilmesi önemlidir. Ayrıca:

Hastalık Dönemleri: Bebeğiniz hasta olduğunda veya aşı döneminde sütten kesme işlemine başlamamak daha iyidir.
Yeni Ortamlar: Taşınma, seyahat veya ailede önemli bir değişiklik gibi durumlarda sütten kesme ertelenmelidir.

4. Bebek ile Anne Arasındaki İletişim

Sütten kesme sürecine başlamadan önce bebeğinizin sinyallerini iyi anlamanız önemlidir. Bebeğin hazır olduğunu gösteren işaretler:

Beslenme Sürelerinin Kısalması: Bebek daha kısa süreli emiyor ve daha az ilgi gösteriyorsa, sütten kesme zamanı gelebilir.
Gıdalara Yönelme: Bebek yeni tatlara açık bir şekilde tepki veriyorsa, bu süreç daha kolay olabilir.

6. Uygun Zamanın Belirlenmesi

Bebeğinizin ve sizin hazır olduğunuz bir dönemi seçmek, sütten kesme sürecinin başarılı geçmesini sağlar. Eğer hem fiziksel hem de duygusal olarak uygun bir dönemdeseniz, bu süreci adım adım planlayarak ilerleyebilirsiniz.

Bu detaylara dikkat ederek doğru zamanı seçmek, hem bebeğinizin hem de sizin için bu dönemi daha kolay ve keyifli bir hale getirebilir.

Bebeği Sütten Kesmenin Yolları

Bebeği sütten kesmek, anneler için hem duygusal hem de fiziksel olarak zorlu bir süreç olabilir. Ancak bu süreci doğru bir şekilde planlamak ve uygulamak, hem annenin hem de bebeğin rahat bir şekilde adapte olmasını sağlar. İşte sütten kesme yöntemlerini detaylı bir şekilde ele alıyoruz:

1. Hazırlık Sürecini Doğru Planlayın

Sütten kesme sürecine başlamadan önce hem sizin hem de bebeğinizin buna hazır olduğundan emin olun. Bu süreçte:

Zamanlamayı Doğru Seçin: Stresli dönemler (örneğin, diş çıkarma, hastalık veya taşınma) sütten kesmek için uygun değildir. Daha sakin ve rutin bir dönemde bu adımı atmayı tercih edin.
Kademeli Olarak Süreci Başlatın: Ani bir kesilme, hem fiziksel hem de duygusal açıdan zorlayıcı olabilir. Bu nedenle emzirme sıklığını yavaş yavaş azaltın.

2. Günlük Emzirme Rutinlerini Azaltın

Bebeğinizin en çok emzirmeyi talep ettiği öğünlerden başlayarak azaltmayı düşünebilirsiniz.

Alternatif Sunun: Emzirme yerine bebeğinizi dikkatini dağıtacak bir oyun, oyuncak veya başka bir etkinlik sunabilirsiniz.
Beslenme Alternatifleri: Eğer bebeğiniz 6 aydan büyükse, ek gıdalara yönlendirme süreci hızlandırabilir. Bebeğin sevdiği sağlıklı gıdaları sunarak anne sütüne olan bağımlılığı azaltabilirsiniz.

3. Gece Emzirmesini Azaltın

Gece emzirmesi, sütten kesme sürecinde en zorlanılan adımlardan biri olabilir.

Yavaş Yavaş Azaltma: Gece emzirmelerini kademeli olarak azaltarak süreci kolaylaştırabilirsiniz.
Babadan veya Başka Bir Yakından Destek Alın: Gece boyunca bebeğinizi sakinleştirmek için babanın veya bir aile bireyinin yardımcı olması etkili olabilir.

4. Yeni Rutinler ve Alışkanlıklar Geliştirin

Bebeğinizin günlük hayatına yeni rutinler ekleyerek sütten kesme sürecine uyum sağlamasına yardımcı olun.

Uyku Rutinleri Oluşturun: Emzirme yerine biberon, kitap okuma veya ninni söyleme gibi alternatif uyku yöntemleri deneyebilirsiniz.
Güven Sağlayın: Bu süreçte bebeğinizi kucaklamak, sevgiyle dokunmak ve sakin bir ses tonuyla konuşmak, emzirme sonrası duygusal ihtiyacını karşılayabilir.

5. Doğru İletişim Kurun

Bebeğinizle sakin ve sevgi dolu bir şekilde konuşarak sütten kesme sürecini anlamasına yardımcı olun.

Yaşına Uygun Açıklamalar Yapın: Daha büyük çocuklar için memenin artık onlara ihtiyaç duymadığını basit bir dille açıklayabilirsiniz.
Pozitif Yaklaşım: Sütten kesmenin büyüme yolunda bir adım olduğunu vurgulayarak bu süreci olumlu bir deneyim haline getirebilirsiniz.

6. Annenin Kendisine Dikkat Etmesi

Sütten kesme süreci sadece bebek için değil, anne için de önemli bir dönemdir. Bu süreçte annenin kendisine iyi bakması gerekir.

Göğüs Sağlığına Dikkat Edin: Göğüslerinizde biriken süt, ağrıya ve rahatsızlığa yol açabilir. Gerekirse sütünüzü sağarak bu durumu hafifletebilirsiniz.
Duygusal Destek Alın: Bu süreçte bir eş, arkadaş veya uzmandan destek almak, süreci daha kolay yönetmenizi sağlar.

Sütten kesme süreci sabır ve kararlılık gerektirir. Unutmayın ki her bebek farklıdır ve bazı yöntemler diğerlerinden daha etkili olabilir. Süreci bebeğinizin ihtiyaçlarına göre uyarlamaktan çekinmeyin.

Bebeği Sütten Kesme Sonrası Annenin Yaşayabileceği Zorluklar

1. Fiziksel Zorluklar

Bebeği sütten kesmek, annenin vücudunda bazı fiziksel değişikliklere neden olabilir. Bu zorluklar şunlardır:

Göğüslerde Dolgunluk ve Ağrı: Anne süt üretimi devam ederken emzirmenin kesilmesi, göğüslerde dolgunluk ve rahatsızlık yaratabilir. Bu durum mastite (göğüs enfeksiyonu) yol açabilir.
Hormonal Dalgalanmalar: Emzirmenin sona ermesiyle prolaktin ve oksitosin hormonlarının azalması, annenin vücudunda fiziksel değişikliklere neden olabilir.
Yorgunluk ve Enerji Düşüklüğü: Emzirmenin sona ermesi vücudun bir adaptasyon sürecine girmesine yol açabilir ve bu süreçte enerji seviyeleri etkilenebilir.

2. Duygusal Zorluklar

Emzirmenin sona ermesi, birçok anne için duygusal bir geçiş dönemidir. Annenin yaşadığı bazı duygusal zorluklar:

Hüzün ve Suçluluk Duygusu: Anne, bebeğin ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz hissetme ya da onu zorlamış olma düşüncesiyle suçluluk hissedebilir.
Bağlılık Eksikliği Hissi: Emzirme, anne ve bebek arasında özel bir bağ oluşturduğu için, bu bağın kopması bazı annelerde boşluk hissine yol açabilir.
Hormonların Duygusal Etkileri: Hormon seviyelerindeki değişim, duygusal dalgalanmaları ve hatta depresyonu tetikleyebilir.

3. Uyku Düzenindeki Değişiklikler

Bebeği sütten kesmek, hem anne hem de bebek için uyku düzeninde değişikliklere neden olabilir:

Süt Sağma Rutininin Sona Ermesi: Özellikle gece süt sağma alışkanlığı olan anneler, bu rutini bırakırken uyku düzenlerinde bozulma yaşayabilir.
Bebeğin Uyku Düzeni Üzerindeki Etkiler: Bebek emzirme rutinine alışkınsa, bu rutinin kesilmesi gece uyanmalarına ve annenin uykusunun bölünmesine neden olabilir.

4. Sosyal ve Çevresel Faktörler

Sütten kesme sürecinde çevresel ve sosyal faktörler de annenin üzerindeki stresi artırabilir:

Yakın Çevrenin Baskısı: Aile bireyleri ya da çevredeki kişiler, sütten kesme yöntemleriyle ilgili farklı fikirler ileri sürebilir ve bu durum annenin stresini artırabilir.
Desteğin Eksikliği: Sütten kesme sürecinde annenin yeterli desteği bulamaması, hem duygusal hem de fiziksel zorlukları daha da artırabilir.

5. Süreçte Kararlılık Sağlama Güçlüğü

Bebeği sütten kesmek sabır ve kararlılık gerektirir:

Bebeğin Direnci: Bebek emzirmeye devam etmek istediğinde annenin bu durumu yönetmesi zor olabilir.
Süreçte Kararsızlık: Bazı anneler, bebeğin tepkisi ya da kendi duygusal bağları nedeniyle sütten kesme sürecini yeniden değerlendirmek isteyebilir.

6. Destek Almanın Önemi

Zorluklarla başa çıkmak için anneye destek olması önemlidir:

Aile ve Eş Desteği: Anne, sütten kesme sürecinde partneri ve yakın çevresinden destek görmelidir.
Profesyonel Destek: Bir emzirme danışmanı ya da sağlık uzmanından yardım almak, süreci daha kolay hale getirebilir.

Bu zorlukların farkında olmak, annenin sütten kesme sürecini daha bilinçli ve planlı bir şekilde yönetmesine yardımcı olabilir. Annenin fiziksel ve duygusal sağlığına özen göstermesi, bu dönemi daha rahat atlatmasını sağlar.

Bebeğin Sütten Kesilmesi Sırasında Karşılaşılabilecek Zorluklar

1. Bebeğin Duygusal Tepkileri

Bebekler sütten kesilme sürecinde duygusal zorluklar yaşayabilirler. Bu durum, annesiyle kurduğu güçlü bağın bir parçasını kaybetme hissinden kaynaklanabilir. Bebek, huzursuzluk, ağlama nöbetleri veya artan huysuzluk gibi davranışlarla bu durumu ifade edebilir. Bu dönemde bebeğe sevgi ve sabırla yaklaşmak, duygusal ihtiyaçlarını karşılamak önemlidir.

2. Annenin Duygusal Durumu

Anneler de sütten kesme sırasında duygusal dalgalanmalar yaşayabilir. Anne, bebeğiyle arasındaki özel bağı kaybetme hissi yaşayabilir ya da bebeğinin üzgün olduğunu görmek onu etkileyebilir. Bu süreçte annenin duygusal desteğe ihtiyaç duyabileceği unutulmamalıdır.

3. Fiziksel Rahatsızlıklar

Sütten kesme sürecinde anne ve bebek farklı fiziksel zorluklarla karşılaşabilir:

Bebekte Fiziksel Tepkiler: Bebeğin süt yerine alternatif besinlere alışması zaman alabilir. Karın ağrısı, kabızlık veya ishal gibi sindirim sorunları yaşanabilir.
Annede Süt Dolgunluğu: Ani sütten kesme durumunda anne göğüslerinde dolgunluk ve ağrı hissedebilir. Bu durum meme iltihabına (mastit) yol açabilir. Kademeli sütten kesme, bu riski azaltmaya yardımcı olabilir.

4. Bebeğin Uyku Düzeni Bozuklukları

Emzirme, bebekler için yalnızca beslenme değil, aynı zamanda rahatlama ve uykuya geçiş aracı olarak da işlev görür. Sütten kesme sürecinde bebek, uykuya dalmakta zorluk yaşayabilir veya gece sık sık uyanabilir. Bu dönemde bebeğe alternatif rahatlatıcı yöntemler sunmak önemlidir.

5. Alışkanlıkların Değişimi

Bebekler emzirme alışkanlıklarına sıkı sıkıya bağlı olabilir. Bu nedenle, emzirme sırasında kullanılan ritüellerin ve rutinlerin değişmesi, bebekte stres yaratabilir. Yeni bir rutin oluşturmak ve bebeği bu rutine kademeli olarak alıştırmak, süreci kolaylaştırabilir.

6. Beslenme Düzenine Alışma

Sütten kesilen bebeklerin yeni beslenme düzenine adapte olması zaman alabilir. Özellikle daha katı gıdalara geçişte bebekler damak tadı farklılıkları nedeniyle bazı gıdaları reddedebilir. Bu durum, ebeveynlerde kaygıya yol açabilir. Sabırlı olunmalı ve bebeğin yeni gıdaları denemesi için teşvik edilmelidir.

7. Sosyal ve Çevresel Etkiler

Aile bireyleri veya çevreden gelen farklı görüşler, annenin üzerinde baskı oluşturabilir. Bazı kişiler sütten kesme sürecine müdahil olabilir veya annenin yöntemlerini eleştirebilir. Annenin kendi planına sadık kalması ve bu süreçte destek bulması önemlidir.

8. Kademeli Sütten Kesmenin Getirdiği Zorluklar

Kademeli olarak sütten kesmek, genellikle daha az stresli bir yöntemdir, ancak bu süreç zaman alabilir. Anne ve bebek arasında denge kurmak ve her iki tarafın da uyum sağlamasını beklemek sabır gerektirir. Bu süreçte zorluklarla karşılaşmak, yöntemin yanlış olduğu anlamına gelmez; aksine, her bebeğin farklı bir adaptasyon süreci olduğu unutulmamalıdır.

Sonuç

Bebeği sütten kesme, her ne kadar doğal bir süreç olsa da, hem anne hem de bebek için duygusal ve fiziksel zorluklar içerebilir. Kademeli bir geçiş, sabırlı ve anlayışlı bir yaklaşım, sürecin daha rahat bir şekilde atlatılmasına yardımcı olur. Her bebeğin ve annenin ihtiyaçlarının farklı olduğu unutulmamalı ve bu süreç kişisel bir deneyim olarak ele alınmalıdır. Duygusal bağın farklı yollarla devam ettirilmesi, hem anne hem de bebeğin bu dönemi sağlıklı bir şekilde atlatmalarını sağlayacaktır.

Referanslar:

Bebeği Sütten Kesmenin Yolları: Memeden Ayırma, 6 Süper Yöntem
World Health Organization. “Infant and young child feeding: Model chapter for textbooks for medical students and allied health professionals.” Geneva: World Health Organization, 2009.
American Academy of Pediatrics. “Breastfeeding and the use of human milk.” Pediatrics, vol. 129, no. 3, 2012, pp. e827-e841.
Gartner, L. M., et al. “Breastfeeding and the use of human milk.” Pediatrics, vol. 115, no. 2, 2005, pp. 496-506.
Dettwyler, K. A. “A time to wean: The hominid blueprint for the natural age of weaning in modern human populations.” In Breastfeeding: Biocultural Perspectives, edited by Patricia Stuart-Macadam and Katherine A. Dettwyler, Aldine de Gruyter, 1995, pp. 39-73.
Victora, C. G., et al. “Breastfeeding in the 21st century: Epidemiology, mechanisms, and lifelong effect.” The Lancet, vol. 387, no. 10017, 2016, pp. 475-490.
Heinig, M. J., and Dewey, K. G. “Health effects of breastfeeding for mothers: A critical review.” Nutrition Research Reviews, vol. 10, no. 1, 1997, pp. 35-56.
Oddy, W. H., et al. “The long-term effects of breastfeeding on child and adolescent mental health: A pregnancy cohort study followed for 14 years.” Journal of Pediatrics, vol. 156, no. 4, 2010, pp. 568-574.
Brown, A. “What do women really want? Lessons for breastfeeding promotion and education.” Breastfeeding Medicine, vol. 11, no. 3, 2016, pp. 102-110.
Horta, B. L., and Victora, C. G. “Long-term effects of breastfeeding: A systematic review.” Geneva: World Health Organization, 2013.
Kramer, M. S., et al. “Promotion of Breastfeeding Intervention Trial (PROBIT): A randomized trial in the Republic of Belarus.” JAMA, vol. 285, no. 4, 2001, pp. 413-420.
Labbok, M. H. “Effects of breastfeeding on the mother.” Pediatric Clinics of North America, vol. 48, no. 1, 2001, pp. 143-158.
Hornell, A., et al. “Breastfeeding and introduction of solid foods: Evidence for a reverse causality.” Pediatrics, vol. 113, no. 3, 2004, pp. 703-707.
Walker, M. “Breastfeeding management for the clinician: Using the evidence.” Jones & Bartlett Learning, 2020.
UNICEF. “Breastfeeding: A mother’s gift, for every child.” New York: UNICEF, 2018.
Lawrence, R. A., and Lawrence, R. M. “Breastfeeding: A guide for the medical profession.” Elsevier, 2015.
Aarts, C., et al. “Exclusive breastfeeding and its effect on tongue movement and pre-oral feeding.” Acta Paediatrica, vol. 89, no. 6, 2000, pp. 615-620.
Riordan, J. M., and Wambach, K. “Breastfeeding and human lactation.” Jones & Bartlett Publishers, 2014.
Kent, J. C., et al. “Volume and frequency of breastfeeding and milk production.” Pediatrics, vol. 117, no. 3, 2006, pp. e387-e395.
Hinde, K., and Milligan, L. A. “Primate milk synthesis: Proximate mechanisms and ultimate perspectives.” Evolutionary Anthropology, vol. 20, no. 1, 2011, pp. 9-23.
Neville, M. C., et al. “Lactation: Physiology, nutrition, and breast milk composition.” Advances in Experimental Medicine and Biology, vol. 503, 2002, pp. 3-11.
Thulier, D., and Mercer, J. “Variables associated with breastfeeding duration.” JOGNN, vol. 38, no. 3, 2009, pp. 259-268.
McFadden, A., et al. “Support for healthy breastfeeding mothers with healthy term babies.” Cochrane Database of Systematic Reviews, 2017.
Fein, S. B., et al. “Infant feeding patterns and maternal employment.” Pediatrics, vol. 122, no. S2, 2008, pp. S63-S70.
Grummer-Strawn, L. M., and Rollins, N. “Summarizing the health effects of breastfeeding.” Acta Paediatrica, vol. 104, 2015, pp. 1-3.
Britton, J. R., et al. “Breastfeeding, sensitivity, and attachment.” Pediatrics, vol. 118, no. 5, 2006, pp. e1436-e1443.
Duijts, L., et al. “Prolonged and exclusive breastfeeding reduces the risk of infectious diseases in infancy.” Pediatrics, vol. 126, no. 1, 2010, pp. e18-e25.
Taveras, E. M., et al. “Attitudes, practices, and concerns about breastfeeding among women from different racial and ethnic groups.” Pediatrics, vol. 125, no. 4, 2010, pp. 896-902.
Amir, L. H. “Breastfeeding management and COVID-19: The ultimate balancing act.” Maternal & Child Nutrition, vol. 16, no. 3, 2020, p. e13008.
Binns, C., et al. “The long-term public health benefits of breastfeeding.” Asia Pacific Journal of Public Health, vol. 28, no. 1, 2016, pp. 7-14.
Ip, S., et al. “Breastfeeding and maternal and infant health outcomes in developed countries.” Evidence Report/Technology Assessment No. 153, Agency for Healthcare Research and Quality, 2007.
Renfrew, M. J., et al. “Addressing the learning deficit in breastfeeding: Strategies for change.” Maternal & Child Nutrition, vol. 13, no. S2, 2017, p. e12397.
Rosenblatt, K. A., and Thomas, D. B. “Lactation and the risk of epithelial ovarian cancer.” International Journal of Epidemiology, vol. 22, no. 2, 1993, pp. 192-197.
Dewey, K. G., et al. “Risk factors for suboptimal infant breastfeeding behavior, delayed onset of lactation, and excess neonatal weight loss.” Pediatrics, vol. 112, no. 3, 2003, pp. 607-619.
UNICEF/WHO. “Global strategy for infant and young child feeding.” Geneva: WHO, 2003.
Ballard, O., and Morrow, A. L. “Human milk composition: Nutrients and bioactive factors.” Pediatric Clinics of North America, vol. 60, no. 1, 2013, pp. 49-74.
https://scholar.google.com/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.researchgate.net/
https://www.nhs.uk/

Bebeği Sütten Kesmenin Yolları: Memeden Ayırma, 6 Süper Yöntem

Sağlık Bilgisi Paylaş !