Bebek Besleme Teknikleri: Emzirmenin 10 Faydası

Bebek besleme, bir annenin bebeği ile kurduğu en temel ve önemli bağlardan biridir. İlk aylardan itibaren, sağlıklı bir beslenme düzeni hem bebeğin hem de annenin sağlığı için büyük önem taşır. Bu dönemde en çok önerilen besleme yöntemi ise emzirmedir. Emzirme, yalnızca besleyici bir ihtiyaç olarak değil, aynı zamanda bir duygusal bağ kurma yolu olarak da ön plana çıkar. Anne sütü, bebeklerin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için gerekli olan tüm vitaminleri, mineralleri, yağları ve proteinleri içerir. Bununla birlikte, süreç her zaman kolay bir deneyim olmayabilir. Bu süreçte anneler birçok teknik öğrenmek ve çeşitli zorluklarla başa çıkmak zorunda kalabilir.

Bebek Besleme Teknikleri: Emzirmenin 10 Faydası

Emzirme, bebeğin bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olan temel besinleri sağlaması nedeniyle de kritik bir rol oynar. Anne sütü, bebekleri enfeksiyonlardan ve hastalıklardan koruyan antikorlar içerir. Ayrıca, bu süreç, annelerin doğum sonrası toparlanmasını hızlandırarak rahmin eski haline dönmesine yardımcı olur. Ancak, doğru emzirme tekniklerini bilmek, hem bebeğin yeterli beslenmesini sağlamak hem de annenin rahat bir emzirme deneyimi yaşaması için gereklidir. Yanlış pozisyonlar veya teknikler hem bebeğin hem de annenin emzirme sürecinde sıkıntı yaşamasına neden olabilir.

Annelerin en sık karşılaştığı zorluklardan biri, doğru emzirme pozisyonunu bulmaktır. Bebeğin bu süreçte rahat olması, süt akışını olumlu yönde etkiler ve annenin memelerinde oluşabilecek ağrıların önüne geçer. Ayrıca, bebeğin doğru şekilde kavrayışı da bu süreçte büyük önem taşır. Eğer bebek meme ucunu tam kavrayamazsa, süt alımı yetersiz olur ve bu hem bebeğin aç kalmasına hem de annenin meme uçlarında tahrişe neden olabilir. Bu nedenle, emzirme teknikleri konusunda bilgi sahibi olmak, başarılı bir deneyim için temel bir gerekliliktir.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve birçok sağlık otoritesi, bebeklerin ilk altı ay sadece anne sütüyle beslenmesini önermektedir. Anne sütü, bebeklerin ihtiyacı olan tüm besinleri sağladığı gibi, gelişim süreçlerinde de büyük bir destek sunar. Ayrıca, bebeğin duygusal gelişimi ve anne-bebek ilişkisi için de oldukça faydalıdır. Bu makalede, emzirmenin faydalarından, doğru emzirme tekniklerinden ve karşılaşılabilecek zorluklardan detaylı bir şekilde bahsedilecek ve annelere rehberlik edecek ipuçları sunulacaktır.

Emzirmenin Faydaları

Emzirme, bebeklerin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için en doğal ve ideal beslenme yöntemidir. Anne sütü, bebeklerin beslenme ihtiyaçlarını karşılamakla kalmaz, aynı zamanda çeşitli sağlık yararları sunar. Emzirmenin faydaları, hem anne hem de bebek için pek çok açıdan önemlidir ve bu bölümde detaylı olarak ele alınacaktır.

Bebeğin Sağlığına Faydaları

1. Bağışıklık Sistemi Gelişimi: Anne sütü, bebeklerin bağışıklık sistemini güçlendiren doğal antikorlar ve immünolojik faktörler içerir. Özellikle ilk günlerde salgılanan kolostrum, bebeği enfeksiyonlara karşı korur ve bağışıklık sisteminin güçlü bir temel atmasına yardımcı olur. Emzirilen bebeklerde, kulak enfeksiyonları, mide bağırsak enfeksiyonları, solunum yolu enfeksiyonları ve menenjit gibi hastalıkların görülme sıklığı daha düşüktür. Ayrıca, astım ve alerjik hastalık riskini de azaltır.
2. Daha Az Kronik Hastalık Riski: Emzirilen bebeklerin daha az obezite, tip 1 ve tip 2 diyabet, kanser ve otoimmün hastalıklar gibi kronik sağlık sorunlarına yakalanma riski vardır. Ayrıca, emzirme beyin gelişimini destekler ve ilerleyen yaşlarda daha yüksek zekâ seviyeleri ile ilişkilendirilmiştir.
3. Daha Sağlıklı Sindirim: Anne sütü, bebeklerin sindirim sistemini düzenler ve hazımsızlık gibi sorunları önler. İçerdiği prebiyotikler ve probiyotikler sayesinde bağırsak florasını korur, zararlı bakterilerin yerleşmesini engeller ve sağlıklı bir sindirim sistemi sağlar. Bu, ishal gibi sindirim sorunlarını da azaltır.
4. Ağlama ve Stresi Azaltır: Emzirilen bebekler genellikle daha az ağlar ve stresli durumlarla başa çıkmada daha iyidir. Emzirme, bebekler için bir rahatlama kaynağıdır ve anneyle daha yakın bir bağ kurmalarını sağlar. Bu yakınlık, güven duygusu ve duygusal istikrarı artırır.
5. Gelişmiş Beyin ve Göz Sağlığı: Anne sütünde bulunan omega-3 yağ asitleri, beyin ve göz sağlığı için kritik öneme sahiptir. Emzirilen bebeklerde, daha yüksek IQ seviyeleri ve görme becerileri gelişmiştir. Ayrıca, anne sütünde bulunan DHA (dokozahekzaenoik asit) ve A vitamini gibi bileşikler görme yetisini ve beyin fonksiyonlarını destekler.

Annenin Sağlığına Faydaları

1. Daha Hızlı Uterin Geri Dönüş: Emzirme, annenin rahminin daha hızlı iyileşmesine ve normal boyutuna dönmesine yardımcı olur. Bu süreç, postpartum (doğum sonrası) iyileşmeyi hızlandırır ve kanamayı azaltır.
2. Emzirme ile Kalori Yakımı: Kalorilerin daha hızlı yakılmasını sağlar ve annelerin doğum sonrası kilo kaybını destekler. Bu, özellikle doğum sonrası kilo vermek isteyen anneler için avantajlıdır.
3. Hormon Dengesini Sağlar: Oksitosin hormonunun salgılanmasını teşvik eder. Bu hormon, hem annenin süt üretimini destekler hem de duygusal iyilik halini artırır. Ayrıca, prolaktin hormonunun artışı süt üretimini desteklerken, stres hormonlarının seviyesini düşürür.
4. Süt ile Doğum Sonrası Aile Planlaması: Emzirme, doğum sonrası doğal bir kontraseptif olarak işlev görebilir ve annenin tekrar hamile kalma olasılığını azaltabilir. Ancak, bu yöntem her zaman güvenli bir korunma yöntemi değildir ve diğer doğum kontrol seçenekleriyle desteklenmelidir.
5. Annelik Bağını Güçlendirir: Anne ile bebek arasında duygusal bir bağ oluşturur. Bu yakınlık, annenin bebekle güvenli ve sevgi dolu bir ilişki kurmasına yardımcı olur ve ilerleyen yıllarda çocuğun duygusal sağlığı üzerinde olumlu etkiler yaratır.

Bu çeşitli sağlık yararları, hem bebekler hem de anneler için önemlidir. Bebeğin sağlıklı bir başlangıç yapmasına ve annenin postpartum dönemde kendini iyi hissetmesine yardımcı olur. Bu nedenle, emzirme desteklenmeli ve teşvik edilmelidir.

Emzirme Teknikleri

Başarılı bir deneyim için doğru teknikleri bilmek oldukça önemlidir. Yanlış teknikler hem annenin hem de bebeğin sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Doğru emzirme tekniklerine dair ipuçları:

1. Doğru Pozisyon Seçimi

Bebek ve annenin rahat olduğu bir pozisyonda emzirmek, süreci hem kolaylaştırır hem de keyifli hale getirir.

En yaygın emzirme pozisyonlarından bazıları şunlardır:

• Beşik Tutma Pozisyonu: Bu klasik pozisyonda anne, bebeği bir koluyla başından destekleyerek tutar. Bebeğin vücudu annenin vücuduna paralel olmalıdır.
• Ters Beşik Tutma Pozisyonu: Bebeği tutarken annenin serbest kolu başı destekler, bu sayede bebek daha iyi kavrayabilir.
• Yan Yatma Pozisyonu: Gece emzirmelerinde yaygın olarak kullanılan bu pozisyonda anne ve bebek yan yana yatar. Bu pozisyon, özellikle sezaryen sonrası anneler için rahat olabilir.
• Çapraz Tutuş: Anne, bebeği memenin altından kavrayarak tutar ve diğer eliyle bebeğin başını destekler. Bu, yenidoğanlar için ideal olabilir.

2. Bebeğin Doğru Şekilde Meme Ucunu Kavraması

Beslenme sırasında bebeğin doğru kavrama yapması, süt akışını artırır ve annenin meme uçlarının zarar görmesini engeller. Bebeğin ağzı genişçe açılmalı ve hem meme ucu hem de areola (meme ucu çevresindeki koyu alan) ağza alınmalıdır. Yalnızca meme ucunu kavrayan bebekler yeterince süt alamaz ve bu durum annenin meme uçlarında tahrişe neden olabilir.

3. Emzirme Süresi ve Sıklığı

Bebekler genellikle her 2-3 saatte bir beslenmeye ihtiyaç duyar. Ancak her bebek farklıdır ve bazıları daha sık talep edebilir. Yeni doğan bir bebeğin midesi çok küçük olduğu için sık sık emzirme normaldir. İlk günlerdeki süreler kısa olabilir, ancak bebek büyüdükçe bu süreler uzayabilir. Anne, bebeğin açlık belirtilerini (emme refleksi, ağlama, ağız arama) gözlemleyerek emzirme sıklığını ayarlayabilir.

4. İyi Bir Kavrama Sağlama

Başarılı bir deneyim için bebek ve annenin doğru pozisyonda olması kadar, bebeğin memeyi iyi kavraması da önemlidir. Bebek, memeyi yeterince derin bir şekilde kavramazsa süt alımı azalır ve meme uçları tahriş olabilir. Bu durum hem bebeğin yeterince beslenememesine hem de annenin ağrı hissetmesine yol açabilir.

Emzirme Zorlukları ve Çözümleri

Her ne kadar doğal bir süreç olsa da, bazı anneler bu süreçte çeşitli zorluklar yaşayabilir.

Emzirme sırasında karşılaşılan yaygın sorunlar ve bu sorunlarla başa çıkma yolları:

1. Meme Ucu Ağrısı

Meme ucu ağrısı, emziren birçok annenin karşılaştığı yaygın bir sorundur. Bu durum, genellikle bebeğin memeyi yanlış kavramasından kaynaklanır. Eğer ağrı devam ederse, meme uçlarının iyileşmesi için beslenme arasında bir süre ara vermek gerekebilir. Ayrıca, doğru kavrama teknikleri öğrenilerek bu sorunun önüne geçilebilir.

2. Süt Yetersizliği Endişesi

Bazı anneler, sütlerinin bebekleri için yeterli olmadığını düşünebilir. Ancak, anne sütü üretimi genellikle bebeğin taleplerine göre ayarlanır. Bebek ne kadar sık emzirilirse, süt üretimi o kadar artar. Bu nedenle, sık sık emzirmek süt üretimini artırabilir. Ayrıca, bol sıvı tüketmek ve dengeli beslenmek de süt üretimini destekler.

3. Tıkanmış Süt Kanalları

Tıkanmış süt kanalları, süt akışının engellendiği durumlardır. Bu durum, meme bölgesinde sertlik ve ağrıya yol açabilir. Tıkanmış süt kanalları genellikle sık emzirme ve hafif masajla açılabilir. Ancak, eğer bu durum düzelmezse, enfeksiyon (mastit) riski olabilir ve bir doktora başvurulması gerekebilir.

4. Mastit (Meme İltihabı)

Mastit, beslenme sırasında annelerin karşılaşabileceği ciddi bir sağlık sorunudur. Meme dokusunun enfekte olmasıyla ortaya çıkar ve ateş, yorgunluk, meme bölgesinde ağrı gibi belirtiler gösterir. Bu durumda doktora başvurulmalı ve uygun tedavi yöntemi uygulanmalıdır. Mastit durumunda bile emzirmeye devam etmek genellikle önerilir.

Emzirme Desteği ve Danışmanlık

Emzirme süreci her anne ve bebek için farklı olabilir. Bu süreçte zorluk yaşayan anneler, profesyonel danışmanlardan yardım alabilirler. Bu danışmanlar, doğru teknikleri öğrenme ve karşılaşılan sorunları çözme konusunda rehberlik eder. Ayrıca, birçok hastanede ve doğum merkezinde yeni anneler için destek grupları bulunmaktadır. Bu gruplar, annelerin birbirleriyle deneyimlerini paylaşmalarına ve destek almalarına olanak tanır.

Bu süreçbazen sabır gerektirebilir. Ancak, doğru bilgilere ve destekleyici bir çevreye sahip olmak, bu süreci hem anne hem de bebek için daha kolay ve keyifli hale getirebilir.

Bebek Besleme Teknikleri

Biberonla Besleme

Biberonla besleme, emzirme mümkün olmadığında ya da anne sütü dışında mama ile besleme gerektiğinde tercih edilen bir yöntemdir. Biberonla besleme, hem anne sütü hem de formül mama kullanılarak yapılabilir. Bu yöntem, özellikle emzirme problemi yaşayan anneler ya da emziremeyenler için pratik bir alternatiftir.

Biberonla Beslemenin Avantajları:

• Esneklik sağlar: Biberonla besleme, annenin besleme sorumluluğunu paylaşmasına olanak tanır. Babalar ya da diğer aile üyeleri de bebeği biberonla besleyebilir.
• Besin takibi: Biberonla besleme, bebeğin ne kadar süt aldığının kolayca takip edilmesini sağlar. Bu, özellikle bebeğin yeterince beslendiğinden emin olamayan anneler için faydalıdır.
• Daha uzun beslenme aralıkları: Formül mama, anne sütüne göre daha yavaş sindirildiği için, biberonla beslenen bebeklerin beslenme aralıkları genellikle daha uzundur.

Biberonla Besleme Teknikleri:

Biberonla besleme sırasında da doğru tekniklerin uygulanması bebeğin sağlığı açısından önemlidir. İşte biberonla besleme için dikkat edilmesi gereken noktalar:

• Bebeğin başının desteklenmesi: Bebeğin başı dik bir şekilde tutulmalı ve biberonun meme ucu bebeğin ağzına nazikçe yerleştirilmelidir. Bebeğin biberonun ucunu tam kavradığından emin olunmalıdır.
• Biberonun açısına dikkat etmek: Biberonun içindeki hava kabarcıklarının bebeğin mideye gitmemesi için biberonun dik tutulmasına özen gösterilmelidir. Aksi takdirde, bebek gaz problemleri yaşayabilir.
• Yavaş akışlı biberon başlığı kullanmak: Yeni doğanlar için yavaş akışlı biberon başlıkları tercih edilmelidir. Bu, bebeğin biberondan rahatça süt emmesine ve boğulma riskinin azalmasına yardımcı olur.

Katı Gıdaya Geçiş

Bebekler yaklaşık 6 aylık olduktan sonra, yalnızca sütle beslenmek yeterli olmayabilir ve yavaş yavaş katı gıdalara geçiş yapılması gerekebilir. Bu süreç, bebeğin hem gelişimsel hem de beslenme ihtiyaçlarına uygun şekilde düzenlenmelidir.

Katı Gıdaya Geçiş Teknikleri:

• Yavaş başlama: İlk başta püre haline getirilmiş sebzeler ve meyveler gibi basit ve alerjen olmayan yiyeceklerle başlanmalıdır. Bebeğin gıdaya nasıl tepki verdiği gözlemlenmelidir.
• Farklı tatlara alıştırma: Bebeklere farklı tatları tanıtmak için çeşitli sebze ve meyveler denenmelidir. Bu, ilerleyen dönemde bebeğin damak zevkini genişletmeye yardımcı olabilir.
• Bebek liderliğinde beslenme: Bebek liderliğinde beslenme (BLW – Baby Led Weaning) yöntemi, bebeğin kendi kendine yemek yemesine teşvik eden bir tekniktir. Bebek, eline verilen gıdaları kendisi tutarak yer ve bu, motor becerilerini de geliştirir.

Besleme Düzeni ve Takibi

Bebeklerin beslenme ihtiyaçları yaşlarına, kilo alımlarına ve gelişim süreçlerine göre değişiklik gösterir. Bu nedenle, bebeğin gelişimi ve sağlığı için beslenme düzeninin takip edilmesi büyük önem taşır. İşte besleme düzenine dair ipuçları:

• Sık emzirme ve beslenme: Yeni doğan bebeklerin mide kapasitesi küçük olduğundan sık sık beslenmeleri gerekir. Bebek büyüdükçe bu süreler uzayabilir.
• Gelişim takibi: Bebeklerin kilo alımı, boy uzaması ve genel sağlık durumu düzenli olarak takip edilmelidir. Bu, beslenmenin yeterli olup olmadığını anlamak için önemlidir.
• Doktor kontrolü: Bebeklerin belirli aralıklarla çocuk doktoruna götürülmesi ve doktorun tavsiyelerine göre beslenme düzeninin gözden geçirilmesi gerekmektedir.

Sonuç

Bebek besleme teknikleri, bebek sağlığı ve gelişimi için kritik öneme sahiptir. Bu makale, emzirmenin faydalarını ve doğru emzirme tekniklerini detaylandırarak, annelere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmıştır. Emzirme, sadece beslenme sağlamakla kalmaz, aynı zamanda bebek ile anne arasında güçlü bir bağ kurulmasını sağlar. Ayrıca, annenin psikolojik sağlığı ve süt üretimi üzerinde olumlu etkiler yaratır.

Doğru emzirme teknikleri, hem anne hem de bebek için konforlu ve etkili olmalıdır. Emzirme sırasında bebeğin doğru pozisyonda yerleştirilmesi, anne-bebek arasında uygun temasın sağlanması, bebeğin doğru emme tekniğini öğrenmesi ve anne sütünün yeterliliği gibi faktörler önemlidir. Yanlış pozisyon veya eksik teknikler, hem annenin meme uçlarında ağrıya neden olabilir hem de bebeğin yeterli besin almasını engelleyebilir. Bu nedenle, annelerin eğitimli sağlık profesyonelleri veya danışmanlarla süreci doğru şekilde öğrenmeleri önemlidir.

Ayrıca, doğru emzirme teknikleri ile birlikte, bebeğin gelişim süreçlerinde katkıları göz ardı edilmemelidir. Bebeklerin bağışıklık sistemlerini güçlendirir, enfeksiyonlara karşı direncini artırır ve uzun vadede sağlıklı bir büyüme ve gelişme için temel besinleri sağlar. Anneler, emzirmenin sağladığı bu avantajları bilerek, süreci doğru bir şekilde yönetmek için destek ve rehberlik almalıdır. Ayrıca, bebeklerin beslenme alışkanlıkları ve sağlıklı yaşam tarzları, gelecekteki sağlığı için önemli bir temel oluşturur.

Sonuç olarak, bebeklerin sağlıklı büyüme ve gelişimi için kritik bir rol oynamaktadır. Doğru tekniklerin uygulanması ve annelerin bu süreçte desteklenmesi, hem kısa vadede hem de uzun vadede bebeklerin sağlığı üzerinde olumlu etkiler yaratır. Doğru bilgi ve rehberlik, annelere güven verir ve sürecin başarıyla tamamlanmasını sağlar. Hem anne hem de bebek açısından ideal olan, bu doğal ve faydalı beslenme yönteminin doğru bir şekilde uygulanmasıdır.

Referanslar:

1. Bebek Besleme Teknikleri: Emzirmenin 10 Faydası
2. Lawrence, R.A., & Lawrence, R.M. (2010). Breastfeeding: A Guide for the Medical Profession. Elsevier Health Sciences.
3. World Health Organization (WHO). (2003). Global Strategy for Infant and Young Child Feeding.
4. American Academy of Pediatrics. (2012). Breastfeeding and the Use of Human Milk.
5. Riordan, J., & Wambach, K. (2014). Breastfeeding and Human Lactation. Jones & Bartlett Learning.
6. U.S. Department of Health and Human Services. (2011). The Surgeon General’s Call to Action to Support Breastfeeding.
7. Gartner, L.M., et al. (2005). Breastfeeding and the Use of Human Milk. Pediatrics, 115(2), 496-506.
8. Ip, S., et al. (2007). Breastfeeding and Maternal and Infant Health Outcomes in Developed Countries. Evidence Report/Technology Assessment.
9. Ball, T.M., & Wright, A.L. (1999). Health Care Costs of Formula-Feeding in the First Year of Life. Pediatrics, 103(4), 870-876.
10. Victora, C.G., et al. (2016). Breastfeeding in the 21st Century: Epidemiology, Mechanisms, and Lifelong Effect. Lancet, 387(10017), 475-490.
11. Horta, B.L., & Victora, C.G. (2013). Long-term Effects of Breastfeeding: A Systematic Review.
12. Labbok, M.H., & Krasovec, K. (1990). Toward Consistency in Breastfeeding Definitions. Studies in Family Planning, 21(4), 226-230.
13. Eidelman, A.I., et al. (2012). Breastfeeding and the Use of Human Milk. Pediatrics, 129(3), e827-e841.
14. Kramer, M.S., & Kakuma, R. (2012). Optimal Duration of Exclusive Breastfeeding. Cochrane Database of Systematic Reviews.
15. Walker, M. (2017). Breastfeeding Management for the Clinician: Using the Evidence. Jones & Bartlett Learning.
16. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG). (2016). Breastfeeding Toolkit.
17. Newman, J., & Pitman, T. (2014). The Ultimate Breastfeeding Book of Answers. Harmony Books.
18. Hale, T.W., & Rowe, H.E. (2017). Medications and Mothers’ Milk. Springer Publishing Company.
19. Smith, L.J. (2010). Impact of Birthing Practices on Breastfeeding. Jones & Bartlett Learning.
20. Kent, J.C., et al. (2015). Breastfeeding: Physiology, Biochemistry and Nutrition. Springer.
21. Schanler, R.J., et al. (2019). Breastfeeding Medicine: Strategies for Clinical Management. McGraw-Hill Education.
22. Geddes, D.T., & Sakalidis, V.S. (2016). Breastfeeding: How Do They Do It? Infant Feeding Explained through Ultrasound Studies. Journal of Human Lactation, 32(1), 29-38.
23. Abrahams, S.W., & Labbok, M.H. (2009). Exploring the Impact of Breastfeeding on Maternal and Infant Health Outcomes. Public Health Reports, 124(4), 585-596.
24. Wambach, K., & Riordan, J. (2016). Breastfeeding and Human Lactation (5th ed.). Jones & Bartlett Learning.
25. Eiger, M.S., & Olds, S.W. (1999). The Complete Book of Breastfeeding. Workman Publishing.
26. Britton, C., et al. (2007). Support for Breastfeeding Mothers. Cochrane Database of Systematic Reviews.
27. Aarts, C., et al. (2001). Breastfeeding Patterns and Prolonged Breastfeeding in Sweden: Frequency, Duration, and Determinants. Acta Paediatrica, 90(3), 244-250.
28. Oddy, W.H. (2001). Breastfeeding Protects Against Illness and Infection in Infants and Children: A Review of the Evidence. Breastfeeding Review, 9(2), 11-18.
29. Wiessinger, D., et al. (2010). The Womanly Art of Breastfeeding (8th ed.). La Leche League International.
30. Stuebe, A.M. (2009). The Risks of Not Breastfeeding for Mothers and Infants. Reviews in Obstetrics and Gynecology, 2(4), 222-231.
31. Agostoni, C., et al. (2009). Breastfeeding: A Commentary by the ESPGHAN Committee on Nutrition. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 49(1), 112-125.
32. Lessen, R., & Kavanagh, K. (2015). Position of the Academy of Nutrition and Dietetics: Promoting and Supporting Breastfeeding. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 115(3), 444-449.
33. Binns, C., et al. (2016). The Long-Term Public Health Benefits of Breastfeeding. Asia Pacific Journal of Public Health, 28(1), 7-14
34. https://scholar.google.com/
35. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
36. https://www.researchgate.net/
37. https://www.mayoclinic.org/
38. https://www.nhs.uk/
39. https://www.webmd.com/