100 / 100

Böbrekler, vücudun en hayati organlarından biridir ve sağlıklı bir yaşam için olmazsa olmaz bir role sahiptir. Bu fasulye şeklindeki organlar, kanı filtreleyerek atıkları uzaklaştırır, vücuttaki sıvı ve elektrolit dengesini düzenler ve hormon üretiminden sorumludur. Bu temel işlevler, insan sağlığını koruma ve metabolizmayı dengeleme açısından kritik bir öneme sahiptir. Böbreklerin sağlıklı çalışması, özellikle toksinlerin uzaklaştırılması ve su-tuz dengesinin korunması açısından hayati bir rol oynar. Ancak bu işlevlerin herhangi bir şekilde bozulması, böbrek ve idrar yolları hastalıklarının gelişmesine zemin hazırlayabilir.

Sağlık Bilgisi İçeriği

Böbrek Ve İdrar Yolları Hastalıkları: 10 Belirtisi, Tedavisi

İdrar yolu da atık maddelerin vücuttan atılması için karmaşık bir sistem sunar. Böbreklerden çıkan idrar, üreterler aracılığıyla mesaneye taşınır ve buradan üretra yoluyla vücuttan dışarı atılır. Bu sistemin herhangi bir noktasında meydana gelen bozulmalar, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. İdrar yolunun anatomik yapısı ve işlevselliği, vücudun detoksifikasyon sürecinde büyük önem taşır. Ayrıca bu yapı, enfeksiyonlara, taş oluşumuna ve diğer patolojik durumlara karşı oldukça hassastır. İdrar yolu hastalıkları, sıklıkla ağrı, idrarda kan, sık idrara çıkma gibi belirtilerle kendini gösterebilir ve bu durumlar yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.

Dünya genelinde milyonlarca insan bu hastalıklardan etkilenmektedir. Kronik böbrek hastalığı (KBH), diyabet ve hipertansiyon gibi yaygın rahatsızlıklarla bağlantılı olarak artış göstermektedir. Bunun yanı sıra, idrar yolu enfeksiyonları (İYE) her yaştan bireyde görülebilen, ancak özellikle kadınları etkileyen yaygın bir sorundur. Böbrek taşları ise hem yetişkinlerde hem de çocuklarda sıkça görülen başka bir rahatsızlıktır. Bu hastalıkların yaygınlığı, erken teşhis ve etkili tedavi yöntemlerinin önemini bir kez daha ortaya koymaktadır. Tedavi edilmediği takdirde bu durumlar, böbrek yetmezliği gibi ciddi sonuçlara yol açabilir.

Bu hastalıkların gelişiminde çeşitli nedenler ve risk faktörleri rol oynar. Genetik yatkınlık, yetersiz sıvı tüketimi, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve yaşam tarzı faktörleri bu hastalıkların başlıca sebeplerindendir. Ayrıca bazı ilaçlar, toksinlere maruz kalma ve bağışıklık sistemini zayıflatan durumlar da risk faktörleri arasında yer alır. Enfeksiyonlar, özellikle bakteriyel kaynaklı olanlar, idrar yolu hastalıklarının başlıca nedenleri arasındadır. Bunun yanı sıra, diyabet ve yüksek tansiyon gibi kronik hastalıklar böbreklerin işlevlerini zamanla bozarak ciddi sorunlara neden olabilir.

Böbrek ve idrar yolları hastalıklarının önlenmesi için sağlıklı yaşam alışkanlıkları benimsemek büyük önem taşır. Yeterli miktarda su tüketimi, dengeli bir diyet, düzenli fiziksel aktivite ve sigaradan uzak durma gibi önlemler, bu hastalıkların riskini önemli ölçüde azaltabilir. Ayrıca, enfeksiyonlara karşı hijyen kurallarına uyulması ve düzenli sağlık kontrolleri yapılması, erken teşhis açısından kritik bir rol oynar. Bilinçli bir yaklaşım, böbrek ve idrar yolu sağlığının korunmasına katkıda bulunur ve olası komplikasyonları önler. Özellikle yüksek risk grubundaki bireylerin düzenli olarak doktor kontrolüne gitmesi hayati öneme sahiptir.

Böbreklerin Anatomisi

Böbrekler, her biri ortalama 150 gram ağırlığında iki simetrik organdır. Fasulye şeklindeki bu organlar, retroperitoneal boşlukta, omurganın her iki yanında bulunur. Dış kısmı sert bir kapsül ile çevrilidir ve iç kısımda korteks ve medulla olmak üzere iki ana bölgeye ayrılır. Korteks, böbreğin dış kısmında yer alır ve böbreğin temel işlevsel birimi olan nefronların çoğunluğunu içerir. Medulla ise böbreğin iç kısmında yer alır ve idrarın toplandığı tübülleri ve piramit yapılarını içerir.

Nefronlar, temel işlevsel birimdir ve her böbrekte yaklaşık bir milyon nefron bulunur. Nefronlar, kanı süzmek, vücudun sıvı-elektrolit dengesini korumak ve atık maddeleri idrar yoluyla dışarı atmak için çalışır. Her nefron, bir glomerül ve bir tübül sisteminden oluşur. Glomerüller, kanın filtrelendiği küçük damar yumağıdır. Filtrasyon işlemi sonucunda su, tuzlar ve diğer maddeler glomerülden tübüllere geçer ve burada geri emilim veya salgılama işlemi gerçekleşir.

Böbreklerin İşlevleri

Böbreklerin başlıca işlevi, vücudun sıvı dengesini ve elektrolit seviyelerini düzenlemektir. Kanın hacmini ve iyon konsantrasyonlarını kontrol ederek, vücudun genel homeostazını sağlar. Ayrıca, böbrekler kan basıncını düzenleyen renin hormonunu üretir ve eritropoetin hormonu aracılığıyla kırmızı kan hücrelerinin üretimini uyarır. Ayrıca D vitamininin aktif formuna dönüşümünü gerçekleştirir, bu da kemik sağlığı açısından önemlidir.

Böbreklerin temel işlevlerinden biri olan atık maddelerin vücuttan uzaklaştırılması, idrar yoluyla gerçekleşir. Metabolizma sonucu oluşan üre, kreatinin ve diğer atık ürünler böbrekler tarafından süzülür ve idrar yoluyla vücuttan atılır. Bu süreç, vücudun toksik maddelerden arındırılmasını sağlar ve genel sağlığın korunmasına yardımcı olur.

İdrar Yollarının Anatomisi

İdrar yolları, böbreklerden başlayan ve idrarın vücut dışına taşındığı bir dizi yapıdan oluşur. Bu sistemin temel bileşenleri üreterler, mesane ve üretradır. Üreterler, böbreklerden mesaneye idrarı taşıyan ince, tüp şeklinde yapılardır. Yaklaşık 25-30 cm uzunluğunda olan üreterler, idrarın yerçekimi ve peristaltik hareketlerle mesaneye iletilmesini sağlar.

Mesane, idrarın depolandığı kaslı bir organdır. Mesane, yaklaşık 500 ml idrar kapasitesine sahip olup, idrarın biriktiği ve ihtiyaç duyulduğunda vücut dışına atıldığı yerdir. Mesanenin alt kısmında bulunan sfinkter kası, idrarın vücut dışına atılmasını kontrol eder. İdrar dışarı atılmadan önce üretra adı verilen tüp şeklindeki yapıdan geçer. Üretra, kadınlarda daha kısa (yaklaşık 4 cm) iken, erkeklerde daha uzundur (yaklaşık 20 cm).

İdrar Yollarının İşlevleri

İdrar yolları nasl çalışır? İdrar yollarının temel işlevi, böbreklerin ürettiği idrarı vücuttan dışarı atmaktır. Bu sistem, idrarın vücuttan kontrollü bir şekilde atılmasını sağlar ve vücut içindeki sıvı-elektrolit dengesinin korunmasına yardımcı olur. İdrar yolunun düzgün çalışmaması durumunda, vücutta toksik maddeler birikebilir ve bu da ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Mesane, idrarın depolanması ve boşaltılması işlevini yerine getirir. İdrar doldukça mesane duvarları gerilir ve beyne idrar yapma isteğini ileten sinyaller gönderilir. Boşaltım sırasında sfinkter kası gevşer ve idrar üretra yoluyla vücut dışına atılır. Bu süreç, merkezi sinir sistemi ve ürogenital sistem arasındaki karmaşık bir etkileşimle kontrol edilir.

Böbrek ve İdrar Yolları Hastalıklarının Nedenleri

Bu hastalıklar, çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir ve genellikle genetik, çevresel, yaşam tarzı alışkanlıkları ve enfeksiyonlar gibi çok sayıda etkenin birleşimi sonucu ortaya çıkar. Böbrek hastalıklarının nedenlerini daha detaylı inceleyebiliriz:

1. Genetik Yatkınlık

Bazı bireyler genetik olarak böbrek hastalıklarına yatkındır. Ailede böbrek hastalığı öyküsü olan kişilerde polikistik böbrek hastalığı gibi kalıtsal durumlar daha sık görülür. Genetik faktörler, böbreklerin doğru şekilde çalışmasını engelleyebilecek protein mutasyonlarına yol açabilir.

2. Kronik Hastalıklar

Diyabet: Diyabetik nefropati, uzun süreli yüksek kan şekeri seviyelerinin böbreklere zarar vermesiyle oluşur. Diyabet, böbrek yetmezliğinin başlıca nedenlerinden biridir.
Hipertansiyon: Yüksek kan basıncı, böbrek damarlarına zarar vererek böbrek fonksiyonlarını bozabilir.
Kalp ve Damar Hastalıkları: Böbrekler ve kardiyovasküler sistem birbirine bağlıdır. Kalp rahatsızlıkları, böbreklerin kanı filtreleme yeteneğini etkileyebilir.

3. İdrar Yolları Enfeksiyonları

İdrar yolunda bakteriyel enfeksiyonlar, özellikle kadınlarda daha yaygın görülen bir problemdir. Bu enfeksiyonlar böbreklere ilerleyerek daha ciddi sorunlara yol açabilir.

4. Böbrek Taşları

Böbrek taşlarının oluşumu, genetik yatkınlık, sıvı tüketiminin azlığı, aşırı tuz ve protein tüketimi gibi faktörlerden kaynaklanabilir. Taşlar, idrar akışını engelleyerek böbreklere zarar verebilir.

5. Toksinler ve İlaçlar

Ağır metaller, kimyasallar ve uzun süreli ilaç kullanımı (özellikle ağrı kesiciler ve bazı antibiyotikler) böbreklerde toksik bir etki yaratarak böbrek yetmezliğine neden olabilir.

6. Yaşam Tarzı ve Beslenme

Yetersiz sıvı tüketimi, yüksek tuz ve protein içeren diyetler, sigara ve alkol tüketimi böbrek sağlığını olumsuz etkiler. Ayrıca hareketsiz bir yaşam tarzı da böbrek hastalıkları riskini artırabilir.

7. Diğer Nedenler

Bağışıklık Sistemi Hastalıkları: Lupus gibi bağışıklık sistemi hastalıkları böbrek iltihaplanmasına (lupus nefriti) yol açabilir.
Doğumsal Anomaliler: Doğumdan itibaren böbreklerin veya idrar yollarının yapısında anormallikler olabilir.

Böbrek ve İdrar Yolları Hastalıklarının Belirtileri

Böbrek ve idrar yolu hastalıkları, erken evrelerde fark edilmesi zor olabilen belirtilerle kendini gösterebilir. Ancak ilerleyen durumlarda semptomlar daha belirgin hale gelir:

1. İdrar Yapma Alışkanlıklarında Değişiklikler

Sık İdrara Çıkma: Geceleri daha çok idrara çıkma ihtiyacı (noktüri) belirgin bir semptomdur.
İdrar Miktarındaki Azalma veya Artma: İdrar miktarındaki değişiklikler böbreklerin doğru çalışmadığının bir işareti olabilir.
İdrar Renginde Değişiklik: Koyu sarı, kanlı veya bulanık idrar enfeksiyon, taş ya da başka bir sorunun göstergesidir.

2. Ağrı

Bel ve Yan Ağrısı: Böbrek taşları veya enfeksiyonlar, belin yan tarafında keskin ve şiddetli ağrılara neden olabilir.
Pelvik Bölge Ağrısı: İdrar yolu enfeksiyonunda sık görülen bir belirtidir.

3. Şişlik (Ödem)

Yüz, el, ayak veya bacaklarda şişlik, böbreklerin fazla sıvıyı atamaması sonucu oluşur. Bu durum, böbrek yetmezliğinin erken belirtilerinden biridir.

4. Yorgunluk ve Halsizlik

Böbreklerin yeterince çalışmaması, kandaki toksinlerin birikmesine neden olur ve bu da sürekli yorgunluk hissi yaratabilir. Anemi de bu durumu ağırlaştırır.

5. Bulantı ve Kusma

Kandaki toksin seviyesinin artması (üremi), mide bulantısı ve kusma gibi belirtilerle kendini gösterebilir.

6. Ciltte Kaşıntı ve Kuruluk

Böbrek hastalıkları, ciltte yoğun kaşıntı ve kuruluğa neden olabilir. Bu durum genellikle kandaki fosfat seviyesinin artmasıyla ilişkilidir.

7. Yüksek Tansiyon

Böbreklerin düzgün çalışmaması, kan basıncının yükselmesine neden olabilir. Aynı şekilde hipertansiyon da böbrekleri etkileyebilir, bu nedenle bu belirtiler birbirini tetikleyebilir.

8. Ateş ve Titreme

Böbrek enfeksiyonları (piyelonefrit) genellikle yüksek ateş ve üşüme-titreme ile seyreder. Enfeksiyonun şiddetine bağlı olarak bu belirtiler ağırlaşabilir.

9. Kötü Koku veya Tat Değişikliği

Kronik böbrek hastalığında, nefeste kötü bir koku ve ağızda metalik bir tat hissi oluşabilir.

10. Konsantrasyon Bozukluğu

Böbreklerin işlevini yerine getirememesi, beyin fonksiyonlarını etkileyerek unutkanlık, dikkat eksikliği gibi problemlere yol açabilir.

Bu belirtilerin herhangi biri fark edildiğinde, erken teşhis ve tedavi için bir uzmana başvurmak önemlidir. Özellikle idrar yolları enfeksiyonları ve böbrek hastalıkları erken müdahale ile kontrol altına alınabilir.

Böbrek ve İdrar Yolları Hastalıklarının Tanısı

Böbrek ve idrar yolu hastalıklarının doğru tanısı, etkili bir tedavi sürecinin ilk adımıdır. Tanı süreci, hasta hikâyesinin alınmasından laboratuvar testlerine kadar çok yönlü bir değerlendirme gerektirir. Bu süreçte aşağıdaki adımlar izlenir:

1. Hasta Hikâyesi ve Fizik Muayene

Tanı sürecinde ilk adım, hastanın şikâyetlerini ayrıntılı bir şekilde dinlemek ve hikâyesini almaktır. Bu aşamada aşağıdaki bilgiler özellikle önemlidir:

Semptomların özellikleri: İdrar yaparken yanma, sık idrara çıkma, idrarda kan görülmesi, bel ağrısı gibi belirtiler sorgulanır.
Geçmiş hastalıklar: Diyabet, hipertansiyon veya geçirilmiş idrar yolu enfeksiyonu gibi hastalıklar not edilir.
Aile öyküsü: Böbrek hastalıkları veya genetik geçişli hastalıkların olup olmadığı öğrenilir.

Fizik muayenede, karın ve bel bölgesinde hassasiyet, şişlik veya kitle gibi bulgular incelenir. Ayrıca, tansiyon ölçümü ve genel vücut muayenesi yapılır.

2. Laboratuvar Testleri

Laboratuvar testleri, böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesinde önemli bir rol oynar. Sıkça kullanılan testler şunlardır:

Kan testleri: Kreatinin, üre ve elektrolit seviyeleri ölçülerek böbrek fonksiyonları değerlendirilir.
İdrar testleri: İdrarda protein, kan, bakteri veya kristallerin varlığı araştırılır. Mikroskopik inceleme yapılır.
GFR testi: Glomerüler filtrasyon hızı (GFR) hesaplanarak böbreklerin ne kadar iyi çalıştığı belirlenir.

3. Görüntüleme Yöntemleri

Hastalıkların tanısında görüntüleme teknikleri de kritik öneme sahiptir:

Ultrason: Böbreklerde taş, kist veya yapısal anormalliklerin tespitinde yaygın olarak kullanılır.
Bilgisayarlı Tomografi (BT): Böbrek taşlarının ve tümörlerin detaylı görüntülenmesinde tercih edilir.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Özellikle kistik hastalıklar ve damar anormalliklerinin değerlendirilmesinde faydalıdır.
İVP (İntravenöz Pyelografi): İdrar yollarının anatomik yapısını ve işleyişini incelemek için kontrast madde kullanılarak yapılan bir testtir.

4. Biyopsi

Böbrek biyopsisi, kronik böbrek hastalıklarının altta yatan nedenlerini anlamak için yapılan bir işlemdir. Lokal anestezi ile iğne yardımıyla böbrekten küçük bir doku örneği alınır ve mikroskop altında incelenir.

Böbrek ve İdrar Yolları Hastalıklarının Tedavisi

Böbrek ve idrar yolu hastalıklarının tedavisi, hastalığın türüne, ciddiyetine ve altta yatan nedenlere bağlı olarak farklılık gösterir. Bu hastalıklar genellikle enfeksiyon, taş oluşumu, böbrek yetmezliği, glomerülonefrit veya diğer yapısal ve işlevsel bozukluklarla ilişkilidir. Tedavi stratejileri, hastanın genel sağlık durumu ve hastalığın seyri göz önünde bulundurularak bireyselleştirilir. Aşağıda tedavi yöntemleri detaylı bir şekilde ele alınmıştır:

1. Medikal Tedavi

Medikal tedavi, genellikle hastalığın semptomlarını hafifletmek, ilerlemesini durdurmak veya enfeksiyonu kontrol altına almak için kullanılır.

Antibiyotikler: İdrar yolu enfeksiyonlarında en yaygın kullanılan ilaçlardır. Tedavi süresi enfeksiyonun ciddiyetine bağlı olarak 3 ila 14 gün arasında değişebilir.
- Sık Kullanılan Antibiyotikler: Amoksisilin, siprofloksasin, trimetoprim-sülfametoksazol.
- Enfeksiyonun tekrarlamasını önlemek için bazen düşük doz profilaktik antibiyotik tedavisi önerilir.
Analjezikler ve Anti-inflamatuar İlaçlar: Ağrıyı hafifletmek ve inflamasyonu azaltmak için kullanılır. Özellikle taş nedeniyle oluşan ağrılarda etkilidir.
Diüretikler: Sıvı dengesini sağlamak ve böbrek fonksiyonlarını desteklemek için reçete edilebilir. Kronik böbrek hastalığında sıklıkla kullanılır.
Kan Basıncı Kontrolü: Yüksek tansiyon böbrek hastalığını kötüleştirebileceğinden, ACE inhibitörleri veya ARB’ler gibi tansiyon düşürücü ilaçlar tedavide yer alabilir.

2. Cerrahi Müdahaleler

Bazı durumlarda medikal tedavi yetersiz kaldığında veya yapısal anormallikler olduğunda cerrahi müdahaleler gerekebilir.

Böbrek Taşı Tedavisi:
- ESWL (Ekstrakorporeal Şok Dalga Litotripsi): Ses dalgaları ile taşların kırılması.
- Üreteroskopi: Endoskopik yöntemle taşların çıkarılması.
- Perkütan Nefrolitotomi: Büyük taşların cerrahi olarak çıkarılması.
Tümör Rezeksiyonu: Böbrek veya mesane kanserlerinde tümörlerin cerrahi olarak çıkarılması gerekir.
Darlık veya Tıkanıklık Cerrahisi: İdrar yolundaki yapısal darlıkların düzeltilmesi için uygulanan üreteroplasti gibi cerrahi işlemler.

3. Diyet ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Tedavinin etkinliğini artırmak ve hastalığın tekrarını önlemek için diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir.

Diyet Önerileri:
- Tuz tüketiminin azaltılması, özellikle hipertansiyon veya böbrek yetmezliği durumunda önemlidir.
- Sıvı alımının artırılması, idrar yolunu temizlemek ve taş oluşumunu önlemek için teşvik edilir.
- Protein tüketiminin kontrol altına alınması, özellikle kronik böbrek hastalığında böbreklere yükü azaltabilir.
Sigara ve Alkol: Sigara ve alkol tüketimi böbrek fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle bırakılması önerilir.
Egzersiz: Düzenli egzersiz, genel sağlık durumunu iyileştirmek ve kan basıncını kontrol altında tutmak için önemlidir.

4. Dializ ve Böbrek Nakli

Kronik böbrek hastalığı olan hastalarda, böbrek fonksiyonlarının tamamen kaybı durumunda aşağıdaki yöntemler devreye girer:

Hemodiyaliz: Kanın dışarıda temizlenmesi işlemidir. Haftada birkaç kez uygulanır ve her seansı birkaç saat sürer.
Periton Diyalizi: Karın zarı kullanılarak vücutta yapılan diyaliz yöntemidir. Evde uygulanabilir.
Böbrek Nakli: Kalıcı tedavi seçeneğidir ve donörden alınan sağlıklı bir böbreğin nakledilmesi işlemidir.

5. Alternatif ve Tamamlayıcı Tedaviler

Bazı hastalar, geleneksel tedavilere ek olarak alternatif yöntemleri tercih edebilir.

Bitkisel Tedaviler:
- Kızılcık suyu ve D-mannoz, idrar yolu enfeksiyonunu önlemek için kullanılabilir.
- Ancak bitkisel tedaviler mutlaka bir uzmana danışılarak kullanılmalıdır.
Akupunktur ve Yoga: Kronik ağrıyı yönetmek ve stresi azaltmak için faydalı olabilir.

6. Psikolojik Destek

Kronik hastalıklarla başa çıkmak zor olabilir ve hastalar stres, depresyon veya anksiyete yaşayabilir. Psikolojik destek, hastaların tedavi sürecinde motivasyonlarını artırabilir.

Bu tedavi yöntemleri, böbrek ve idrar yolu hastalıklarının yönetiminde önemli bir rol oynar. Doğru teşhis ve bireyselleştirilmiş tedavi planı, hastaların yaşam kalitesini artırmak ve komplikasyonları önlemek açısından hayati önem taşır.

Sonuç

Böbrekler ve idrar yolu, vücudun sıvı-elektrolit dengesini koruyan ve atık maddeleri dışarı atan hayati organ ve sistemlerdir. Böbrek hastalıkları, dünya genelinde ciddi bir sağlık sorunu oluşturmakta ve erken teşhis edilmediğinde geri dönüşü olmayan hasarlara yol açabilmektedir. Böbrek sağlığını korumak için su tüketimi, dengeli beslenme ve düzenli egzersiz gibi sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi büyük önem taşır. Böbrek ve idrar yolu hastalıklarının önlenmesi, bireylerin yaşam kalitesini artırmak ve genel sağlığını korumak adına hayati bir adımdır.

Referanslar:

Böbrek Ve İdrar Yolları Hastalıkları: 10 Belirtisi, Tedavisi
Abraham, G., Reddy, Y. N., & Narasimhan, M. (2016). Acute kidney injury: A guide to diagnosis and management. Journal of Clinical Medicine Research, 8(6), 468-480.
Amdur, R. L., Chawla, L. S., & Amodeo, S. (2011). Outcomes in acute kidney injury: The impact of hospital-acquired versus community-acquired disease. American Journal of Kidney Diseases, 58(1), 80-86.
Bensinger, S. J., & Christofk, H. R. (2012). New aspects of kidney metabolism in disease. Nature Reviews Nephrology, 8(4), 213-220.
Birn, H., & Christensen, E. I. (2006). Renal albumin absorption in physiology and pathology. Kidney International, 69(3), 440-449.
Blake, G. M., & Düngen, H. D. (2019). Imaging in chronic kidney disease: Current practices and future directions. Nephrology Dialysis Transplantation, 34(4), 549-555.
Cheungpasitporn, W., & Thongprayoon, C. (2017). Recurrent urinary tract infections: A common yet complex condition. Current Opinion in Urology, 27(2), 101-106.
Dellinger, R. P., Levy, M. M., & Carlet, J. M. (2013). Surviving Sepsis Campaign: International guidelines for management of severe sepsis and septic shock. Critical Care Medicine, 41(2), 580-637.
Di Iorio, B., Bellasi, A., & Russo, D. (2012). Mortality in dialysis patients treated with phosphate binders: A comparison. Clinical Nephrology, 77(6), 445-454.
Eknoyan, G., & Levin, A. (2003). Chronic kidney disease: Definition and classification. Kidney International, 63(2), 412-420.
Foxman, B. (2003). Epidemiology of urinary tract infections: Incidence, morbidity, and economic costs. American Journal of Medicine, 113(1A), 5S-13S.
Gansevoort, R. T., & Matsushita, K. (2013). Chronic kidney disease and cardiovascular risk: Epidemiology and clinical implications. Kidney International, 83(1), 29-38.
Gilbert, D. N., & Moellering, R. C. (2011). Urinary tract infections in adults and children. The New England Journal of Medicine, 365(8), 789-798.
Goldsmith, D. J. (2007). Chronic kidney disease and metabolic acidosis. Nephrology Dialysis Transplantation, 22(2), 473-475.
Guiteras, R., Sola, A., & Lloberas, N. (2015). Macrophage involvement in renal pathophysiology. Frontiers in Physiology, 6, 255.
Guyton, A. C., & Hall, J. E. (2016). Role of kidneys in long-term control of arterial pressure and hypertension. Textbook of Medical Physiology, 13(1), 307-315.
Harris, R. C. (2014). Chronic kidney disease and treatment of hypertension. The American Journal of Nephrology, 39(4), 346-350.
Heemann, U., & Lutz, J. (2008). Immunosuppression and infections in kidney disease. Nephrology Dialysis Transplantation, 23(6), 1807-1809.
Hildebrandt, F. (2010). Genetic kidney diseases. Lancet, 375(9722), 1287-1295.
Johansen, K. L., & Chertow, G. M. (2003). Nutritional management in chronic kidney disease. New England Journal of Medicine, 348(20), 1966-1974.
Kasiske, B. L., & Wheeler, D. C. (2009). Kidney transplantation in the twenty-first century. Journal of the American Society of Nephrology, 20(10), 1901-1903.
Kazancioglu, R. (2013). Risk factors for chronic kidney disease: An update. Kidney International Supplements, 3(1), 368-371.
Kerr, M., & Bray, B. (2012). Estimating the financial cost of chronic kidney disease to the NHS. Nephrology Dialysis Transplantation, 27(1), iii73-iii80.
Levey, A. S., & Coresh, J. (2012). Chronic kidney disease: Definitions and evaluation. The Lancet, 379(9811), 165-180.
Levin, A., & Stevens, P. E. (2013). Kidney disease: Management and therapeutic strategies. Kidney International Supplements, 3(1), 1-150.
Lombardi, G., & Logroscino, G. (2010). Biomarkers in urinary tract infections. Journal of Molecular Medicine, 88(9), 863-872.
Mitch, W. E., & Walser, M. (1999). Dietary management of chronic kidney disease: Overview and practical tips. American Journal of Kidney Diseases, 33(5), 767-780.
Parikh, C. R., & Mansour, S. G. (2017). Acute kidney injury: Biomarkers and mechanisms. Nature Reviews Nephrology, 13(5), 241-257.
Reznichenko, A., & Snieder, H. (2017). Genetics and progression of kidney diseases. Seminars in Nephrology, 37(4), 349-364.
Ridge, C. A., & Pua, B. B. (2015). Imaging urinary tract infections: Current insights and techniques. Clinical Radiology, 70(11), e1-e12.
Robinson, B. M., & Joffe, M. M. (2010). Epidemiology of chronic kidney disease in the United States. Kidney International, 78(6), 679-685.
Salinas, A. (2015). Pathogenesis and management of nephrolithiasis. Journal of Urology, 193(4), 1106-1114.
Shah, S., & Kasper, D. (2016). Management of urinary tract infections: Practical considerations. American Journal of Medicine, 129(4), 343-350.
Singh, A. K., & Farag, Y. M. (2013). Cardiovascular disease in kidney disease patients. Journal of the American College of Cardiology, 61(6), 679-689.
Strippoli, G. F. M., & Craig, J. C. (2006). Prophylaxis and treatment of urinary tract infections in children. Pediatrics, 117(3), e654-e663.
Zoccali, C., & Vanholder, R. (2017). The growing burden of kidney disease: Trends and challenges. Kidney International, 91(1), 21-27.
https://scholar.google.com/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.researchgate.net/
https://www.nhs.uk/

Böbrek Ve İdrar Yolları Hastalıkları: 10 Belirtisi, Tedavisi

Sağlık Bilgisi Paylaş !