100 / 100

Boğaz kanseri, boğazda yer alan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyüyerek tümör oluşturması sonucu ortaya çıkan ciddi bir sağlık sorunudur. Boğaz kanserleri genellikle gırtlak, farenks ve bademcik gibi boğazın çeşitli bölgelerinde görülebilir. Bu kanser türü, hem erkeklerde hem de kadınlarda yaygın olarak görülmekle birlikte, özellikle sigara içen, aşırı alkol tüketen veya insan papilloma virüsü (HPV) gibi enfeksiyonlara maruz kalan kişilerde daha yüksek risk taşır. Boğaz kanseri belirtileri ve tedavisi, tümörün bulunduğu bölgeye ve yayılma derecesine göre değişiklik gösterebilir.

Sağlık Bilgisi İçeriği

Boğaz Kanseri Tedavisi: 10 Belirtisi Ve Nedenleri

Boğaz kanseri belirtileri arasında, uzun süreli ses kısıklığı, yutma güçlüğü, boğaz ağrısı ve kulak ağrısı yer alır. Bu belirtiler genellikle soğuk algınlığı veya alerji gibi daha hafif rahatsızlıklarla karıştırılabilir. Ancak bu semptomlar birkaç hafta boyunca geçmiyorsa, bir uzmana başvurmak gereklidir. Erken teşhis, boğaz kanseri tedavisinde kritik bir rol oynar. Çünkü erken dönemde tespit edilen boğaz kanserlerinde tedavi şansı çok daha yüksektir.

Boğaz kanseri tedavisinde cerrahi müdahaleler, radyoterapi ve kemoterapi gibi yöntemler kullanılır. Tedavi planı, tümörün boyutu, yayılma durumu ve hastanın genel sağlık durumu göz önünde bulundurularak belirlenir. Son yıllarda immünoterapi ve hedefe yönelik tedaviler gibi yenilikçi yaklaşımlar da tedavide umut verici sonuçlar sunmaktadır. Bu tedaviler, kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını durdurmak için hastanın bağışıklık sistemini güçlendirmeyi hedefler.

Hastalık hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak, bu hastalıktan korunma ve erken teşhis açısından önemlidir. Toplumda bu konuda farkındalık yaratmak, özellikle risk altında olan bireyler için büyük bir öneme sahiptir. Bu makalede, boğaz kanseri nedenleri, risk faktörleri, belirtileri, teşhis ve tedavi yöntemleri hakkında kapsamlı bilgiler sunulacak ve hastalığın önlenmesine yönelik öneriler tartışılacaktır.

Boğaz Kanseri Nedenleri Nelerdir?

Boğaz kanseri, çeşitli genetik ve çevresel faktörlerin bir araya gelmesi sonucu gelişir.

Sigara ve Tütün Kullanımı: Sigara, pipo ve puro gibi tütün ürünlerinin uzun süreli kullanımı, boğaz kanseri riskini önemli ölçüde artırır. Tütün dumanında bulunan zararlı kimyasallar, boğazdaki hücrelere zarar vererek kanser gelişimine zemin hazırlar.
Alkol Tüketimi: Aşırı alkol tüketimi de riski artıran önemli bir faktördür. Alkol, boğazın mukoza zarına zarar vererek hücrelerin anormal şekilde büyümesine neden olabilir. Alkol ve tütün ürünlerinin birlikte kullanımı, riski daha da artırır.
İnsan Papilloma Virüsü (HPV): HPV, bazı boğaz kanseri türlerinin gelişiminde rol oynayan bir virüstür. Özellikle orofaringeal kanserlerin önemli bir kısmı, HPV enfeksiyonları ile ilişkilidir. Korunmasız cinsel temas ve ağız yoluyla bulaşma, bu virüsün yayılmasına neden olabilir.
Aile Geçmişi: Ailede boğaz kanseri veya başka bir kanser öyküsü olan kişilerde bu hastalığın görülme olasılığı daha yüksektir. Genetik yatkınlık, boğaz kanserinin gelişiminde etkili olabilir.
Kötü Beslenme: Vitamin ve mineral eksiklikleri, özellikle A ve C vitamini gibi antioksidanlar açısından yetersiz bir diyet, boğaz kanseri riskini artırabilir. Sağlıklı bir diyet, hücrelerin normal işlevlerini korumasına yardımcı olur.
Asbest ve Kimyasal Maruziyet: Asbest ve bazı kimyasal maddelere uzun süreli maruz kalmak, boğaz kanseri riskini artırabilir. Bu tür maddelerle çalışan kişiler, koruyucu önlemler alarak kendilerini korumalıdır.
Zayıf Bağışıklık Sistemi: Bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, kanser hücreleriyle savaşmada daha güçsüzdür. Bu durum, boğaz kanseri de dahil olmak üzere çeşitli kanser türlerinin gelişme riskini artırabilir.

Boğaz Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Boğaz kanseri, erken teşhis edilmesi hayati öneme sahip olan ciddi bir sağlık sorunudur. Bu nedenle belirtilerin farkında olmak, hastalığın erken evrede tanınmasına yardımcı olabilir. Boğaz kanserinin belirtileri genellikle diğer yaygın sağlık sorunlarıyla karıştırılabilir, bu yüzden özellikle uzun süre devam eden veya kötüleşen semptomlar dikkate alınmalıdır. İşte boğaz kanserinin sık görülen belirtileri:

1. Ses Kısıklığı ve Ses Değişiklikleri

Boğaz kanserinin en yaygın belirtilerinden biri ses kısıklığıdır. Eğer ses kısıklığı üç haftadan uzun sürüyorsa ya da ses tonunda belirgin değişiklikler varsa bir uzmana danışmak önemlidir. Bu durum genellikle ses tellerini etkileyen tümörlerden kaynaklanır.

2. Yutkunma Güçlüğü (Disfaji)

Yutkunma sırasında ağrı, takılma hissi ya da gıdaların yutulmasında zorluk boğaz kanserinin belirtilerinden biri olabilir. Özellikle yutkunma güçlüğü günlük yaşamı etkiliyorsa ve giderek kötüleşiyorsa, bir uzmana görünmek gerekir.

3. Boğaz Ağrısı ve Sürekli Rahatsızlık Hissi

Boğazda sürekli bir ağrı veya tahriş hissi boğaz kanserinin habercisi olabilir. Özellikle bu ağrı, sıradan bir enfeksiyondan kaynaklanmıyor ve uzun süre geçmiyorsa dikkate alınmalıdır.

4. Kulak Ağrısı

Boğaz kanseri vakalarında, boğazdaki tümörlerden dolayı kulak ağrısı hissedilebilir. Özellikle tek taraflı kulak ağrısı ve işitme sorunları bir uzmana başvurmayı gerektirir.

5. Lenf Bezlerinde Şişlik

Boyunda ya da çene altında ele gelen ağrısız şişlikler, boğaz kanserinin bir belirtisi olabilir. Bu şişlikler genellikle kanserin lenf düğümlerine yayıldığını gösterebilir.

6. Nefes Darlığı ve Hırıltılı Solunum

Hırıltılı nefes alma, nefes darlığı ya da boğazda daralma hissi, özellikle ilerlemiş vakalarda sıkça karşılaşılan belirtilerdir. Bu tür semptomlar, solunum yollarını etkileyen tümörlere işaret edebilir.

7. Açıklanamayan Kilo Kaybı

Kilo kaybı, birçok kanser türünün erken belirtisi olabilir. Boğaz kanseri vakalarında yutkunma zorluğu nedeniyle iştahsızlık ve beslenme sorunları yaşanabilir. Bu da hızlı ve kontrolsüz kilo kaybına neden olabilir.

8. Kronik Öksürük ve Kanlı Balgam

Uzun süre devam eden ve geçmeyen öksürük, boğaz kanserinin önemli bir işareti olabilir. Balgamda kan görülmesi de dikkate alınması gereken bir durumdur ve hemen tıbbi değerlendirme gerektirir.

9. Boğazda Kitle Hissi

Boğazın arka kısmında, yutkunma sırasında bir şey takılıyormuş gibi hissetmek veya boğazda bir kitle varmış hissi, erken belirtiler arasında yer alabilir.

10. Ağız Kokusu

Boğaz kanseri, kötü kokulu bir enfeksiyona neden olabilir. Özellikle kalıcı ağız kokusu, altta yatan ciddi bir sorunun göstergesi olabilir.

Belirtiler Ne Zaman Ciddiye Alınmalıdır?

Belirtiler birkaç gün veya hafta içinde iyileşmiyorsa, giderek kötüleşiyorsa veya birden fazla belirti bir arada görülüyorsa, mutlaka bir kulak burun boğaz (KBB) uzmanına başvurulmalıdır. Özellikle sigara ve alkol kullanım öyküsü olan kişiler, risk grubu içinde yer aldığından belirtileri hafife almamalıdır.

Erken teşhis, boğaz kanserinin tedavisinde başarı şansını artırır. Bu nedenle vücudunuzdaki değişiklikleri fark etmek ve gerektiğinde uzman bir doktora başvurmak hayati önem taşır.

Boğaz Kanseri Teşhisi

Boğaz kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi başarı oranı yüksek olan ancak genellikle ilerlemiş aşamalarda fark edilen ciddi bir hastalıktır. Bu nedenle, doğru teşhis yöntemlerinin bilinmesi ve bu sürecin adımlarının anlaşılması büyük önem taşır. Teşhis süreci genellikle hastanın şikayetleri, fiziksel muayene ve ileri tanı yöntemlerinin bir kombinasyonu ile gerçekleştirilir. İşte boğaz kanserinin teşhisine yönelik detaylı bir inceleme:

1. Hastanın Şikayetlerinin Değerlendirilmesi

Boğaz kanseri teşhisinin ilk adımı, hastanın belirtilerini doktora aktarmasıyla başlar. Aşağıdaki belirtiler, hastaların doktora başvurma nedenleri arasında sıkça yer alır:

Uzun süredir geçmeyen boğaz ağrısı
Ses kısıklığı veya ses değişiklikleri
Yutkunma güçlüğü veya ağrılı yutma
Boyunda şişlik veya lenf düğümlerinde büyüme
Açıklanamayan kilo kaybı
Sürekli öksürük, bazen kanlı balgam

Bu belirtiler başka bir hastalıkla ilişkili olabileceği için doktorun ayrıntılı bir değerlendirme yapması gerekir.

2. Fiziksel Muayene

Doktor, belirtileri değerlendirdikten sonra fiziksel muayeneye geçer. Bu muayenede doktor:

Boğazın, ağız boşluğunun ve dilin durumunu incelemek,
Boyundaki lenf düğümlerini şişlik veya sertlik açısından kontrol etmek,
Gırtlak ve ses tellerini gözlemlemek için bir ışıklı cihaz kullanmak gibi yöntemlere başvurur.

Fiziksel muayene, genellikle daha ileri tetkiklerin gerekip gerekmediğini belirler.

3. Endoskopik İnceleme

Boğaz kanseri şüphesinin güçlenmesi durumunda endoskopi yöntemi kullanılır. Bu işlemde:

Esnek bir endoskop yardımıyla boğaz, gırtlak ve yemek borusu detaylı olarak incelenir.
Endoskopun ucundaki kamera, doktorun görüntüleri gerçek zamanlı olarak görmesine olanak tanır.
Anormal doku veya şüpheli bölgeler tespit edilirse biyopsi alınabilir.

Endoskopi, genellikle hafif bir anestezi altında yapılır ve hastalar tarafından genellikle iyi tolere edilir.

4. Biyopsi

Boğaz kanseri teşhisinin kesinleşmesi için biyopsi şarttır. Şüpheli bölgeden alınan küçük bir doku örneği laboratuvarda patolojik incelemeye tabi tutulur. Biyopsi, kanserin varlığını doğrulamakla kalmaz, aynı zamanda kanserin türü ve derecesi hakkında da bilgi verir:

İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (FNAB): Boyundaki şişlik veya lenf düğümlerinden örnek almak için kullanılır.
Eksizyonel veya İnsizyonel Biyopsi: Anormal dokunun cerrahi olarak çıkarılması veya bir kısmının alınması ile gerçekleştirilir.

5. Görüntüleme Yöntemleri

Hastalığın yayılımını ve evresini belirlemek için çeşitli görüntüleme teknikleri kullanılır:

Bilgisayarlı Tomografi (BT): Boğazın ve boyundaki yapıların detaylı kesitsel görüntülerini sağlar.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Yumuşak dokuların ve tümörün sınırlarının değerlendirilmesinde kullanılır.
Pozitron Emisyon Tomografisi (PET): Kanserin diğer organlara yayılıp yayılmadığını tespit eder.
Ultrasonografi: Boyundaki lenf düğümlerinin durumu hakkında bilgi verir.

6. Laboratuvar Testleri

Bazı durumlarda, kan testleri de teşhis sürecinde yardımcı olabilir. Örneğin:

Enfeksiyon veya inflamasyon belirtilerini tespit etmek,
Kanserle ilişkili biyobelirteçleri araştırmak.

7. Teşhisin Doğrulanması ve Evreleme

Boğaz kanseri teşhisi doğrulandıktan sonra, hastalığın hangi evrede olduğu belirlenir. Bu süreç, tedavi planlaması için kritik öneme sahiptir. Kanserin boyutları, lenf düğümlerine yayılımı ve uzak metastaz yapıp yapmadığına göre evreleme yapılır (örneğin, TNM sistemi).

Teşhis, multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Hasta şikayetlerinden patolojik incelemeye kadar her aşama dikkatle ele alınmalıdır. Erken teşhis, hastanın yaşam kalitesini artırır ve tedavi şansını önemli ölçüde yükseltir. Bu nedenle, özellikle risk faktörleri taşıyan bireylerin düzenli sağlık kontrollerini ihmal etmemesi önemlidir.

Boğaz Kanseri Türleri Nelerdir?

Boğazın farklı bölgelerinde oluşabilir ve bu nedenle farklı tipleri vardır.

En sık rastlanan türleri şunlardır:

Larenks Kanseri (Gırtlak Kanseri):
- Larenks kanseri, gırtlak bölgesindeki dokularda başlar. Gırtlak, ses tellerini ve hava yolunu içerir.
- Larenks kanseri genellikle sigara içmek ve aşırı alkol tüketmek gibi risk faktörleri ile ilişkilendirilir.
- Erken evrelerde teşhis edilirse, ses tellerini korumak için cerrahi müdahale uygulanabilir. Radyoterapi ve kemoterapi de tedavi seçeneklerindendir.
Farenks Kanseri (Yutak Kanseri):
- Farenks kanseri, yutak bölgesinde oluşur ve ağız, dil, bademcikler ve yutak dokularını içerir.
- HPV (İnsan Papillomavirüs) enfeksiyonları, farenks kanserinin artmasına neden olabilir.
- Tedavi, kanserin evresine ve yayılma derecesine bağlı olarak cerrahi, radyoterapi, kemoterapi veya bir kombinasyonu olabilir.
Özofagus Kanseri (Yemek Borusu Kanseri):
- Boğaz kanseri bazen yemek borusunu da etkileyebilir. Özofagus kanseri, yemek borusunun iç yüzeyinde başlar.
- Bu kanser türü, ileri evrelerde teşhis edilir ve tedavisi zor olabilir.
- Tedavi seçenekleri arasında cerrahi, radyoterapi, kemoterapi ve yemek borusunun yeniden şekillendirilmesi yer alabilir.
Nasofarenks Kanseri (Burun Arkası Kanseri):
- Nasofarenks kanseri, burunun arkasında yer alan nazofarenks bölgesinde gelişir.
- Bu kanser türü, Epstein-Barr virüsü ile ilişkilendirilir ve Asya’da daha yaygındır.
- Tedavi seçenekleri arasında radyoterapi, kemoterapi ve bazen cerrahi müdahale yer alabilir.
Hipofarenks Kanseri (Boğaz Altı Kanseri):
- Hipofarenks kanseri, boğazın alt kısmında oluşur.
- Bu kanser, genellikle sigara içmek ve aşırı alkol tüketimi ile ilişkilendirilir.
- Tedavi, kanserin yayılma derecesine bağlı olarak cerrahi, radyoterapi ve kemoterapiyi içerebilir.

Boğaz kanseri türleri, teşhis edildiklerinde genellikle ileri evrelerdedir, bu nedenle erken teşhis büyük önem taşır. Herhangi bir belirti veya risk faktörü varsa, bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.

Boğaz Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Boğaz kanseri tedavisi, hastalığın evresi, tümörün tipi, boyutu, yerleşim yeri ve hastanın genel sağlık durumu gibi birçok faktöre bağlı olarak planlanır. Tedavi yöntemleri genellikle cerrahi müdahale, radyoterapi, kemoterapi ve hedefe yönelik tedavi gibi seçeneklerden bir veya birkaçını içerir. Bu tedavi yöntemleri, hastalığın ilerleme durumuna ve kişisel gereksinimlere göre bireyselleştirilir.

1. Boğaz Kanserinde Cerrahi Tedavi

Cerrahi, boğaz kanserinde en sık başvurulan tedavi yöntemlerinden biridir. Cerrahinin amacı, kanserli dokuyu tamamen çıkarmak ve aynı zamanda çevredeki sağlıklı dokuların korunmasını sağlamaktır. Cerrahi seçenekler şunları içerebilir:

Tümör Rezeksiyonu: Küçük tümörler genellikle minimal invaziv cerrahi tekniklerle çıkarılabilir. Lazer cerrahisi veya endoskopik cerrahi gibi yöntemler bu amaçla kullanılır.
Laringektomi: Ses tellerini tutan kanserlerde kısmi veya tam laringektomi gerekebilir. Bu işlem, konuşma ve yutma fonksiyonlarını etkileyebilir, ancak rehabilitasyon süreçleriyle yaşam kalitesi artırılabilir.
Faringektomi: Yutak bölgesinde kanser varlığında faringektomi uygulanabilir. Bu ameliyat, yutma işlevini yeniden yapılandırmayı gerektirebilir.
Boyun Diseksiyonu: Lenf düğümlerine yayılan kanserlerde, boyundaki lenf düğümlerinin cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.

2. Boğaz Kanseri Tedavisinde Radyoterapi

Radyoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için yüksek enerjili ışınlar kullanır. Boğaz kanserinin erken evrelerinde tek başına kullanılabilirken, ileri evrelerde genellikle diğer tedavi yöntemleriyle kombine edilir. İki ana radyoterapi türü vardır:

Dış Radyoterapi (External Beam Radiation Therapy): Kanserli bölgeye dışarıdan ışın gönderilir.
Brakiterapi: Kanserli bölgeye radyoaktif maddeler yerleştirilir. Bu yöntem daha lokalize bir tedavi sağlar.

Radyoterapinin yan etkileri arasında ağız kuruluğu, tat kaybı, yutma güçlüğü ve cilt tahrişi sayılabilir. Tedavi süresince destekleyici bakım büyük önem taşır.

3. Kemoterapi

Boğazkanseri tedavisinde kemoterapi, kanser hücrelerini yok etmek veya büyümelerini engellemek için ilaç kullanımını içerir. Genellikle radyoterapi ile birlikte uygulanır ve ileri evre kanserlerde sıkça tercih edilir. Kullanılan ilaçlar genellikle damar yoluyla verilir ve tüm vücuda yayılır, bu da metastatik kanserlerde etkili bir çözüm sunar.

Neoadjuvan Kemoterapi: Cerrahi öncesi tümörü küçültmek için uygulanır.
Adjuvan Kemoterapi: Cerrahi sonrası kalan kanser hücrelerini yok etmek için uygulanır.
Palyatif Kemoterapi: Hastalığın semptomlarını hafifletmek ve yaşam kalitesini artırmak için kullanılır.

Kemoterapinin yan etkileri arasında mide bulantısı, saç dökülmesi, bağışıklık sisteminde zayıflama ve yorgunluk yer alabilir.

4. Hedefe Yönelik Tedavi

Hedefe yönelik tedavi, kanser hücrelerinin belirli özelliklerini hedef alarak etkili bir şekilde çalışır. Bu yöntem, genellikle biyolojik veya genetik testlerle tespit edilen spesifik mutasyonları veya proteinleri hedef alır.

Monoklonal Antikorlar: Kanser hücrelerine bağlanarak büyümelerini engeller.
Epidermal Büyüme Faktörü Reseptörü (EGFR) İnhibitörleri: Boğaz kanserlerinde sık görülen EGFR mutasyonlarını hedef alır.

Bu tedavi genellikle daha az yan etki ile kanser hücrelerine spesifik bir saldırı sunar.

5. Bağışıklık Tedavisi (İmmünoterapi)

Bağışıklık tedavisi, vücudun bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücreleriyle savaşmasını sağlar. Programlanmış hücre ölümü proteinleri (PD-1/PD-L1) üzerinde etkili olan immünoterapiler, ileri evre hastalarda umut verici sonuçlar sunmaktadır.

6. Rehabilitasyon ve Destekleyici Tedavi

Boğaz kanseri tedavisi sırasında ve sonrasında, hastaların yaşam kalitesini artırmak için fiziksel, psikolojik ve sosyal destek sağlanması önemlidir. Bu kapsamda:

Logopedi: Konuşma ve yutma becerilerinin yeniden kazanılmasına yardımcı olur.
Beslenme Danışmanlığı: Tedavi süresince sağlıklı bir diyet sağlamak için rehberlik sunar.
Psikolojik Destek: Kanser teşhisi ve tedavisiyle başa çıkmak için danışmanlık ve terapi sunar.

7. Klinik Denemeler

Gelişen tıbbi araştırmalar, tedavide yenilikçi yöntemlerin keşfedilmesine olanak tanır. Klinik denemelere katılım, hastaların yeni tedavi seçeneklerine erişim sağlamasını mümkün kılabilir.

Boğaz kanseri tedavisinde başarı oranları, erken teşhis ve tedaviye zamanında başlanmasıyla artar. Bu nedenle, semptomların fark edilmesi durumunda bir sağlık uzmanına başvurmak hayati önem taşır.

Sonuç

Teşhis konmuş hastalar için umutlu bir gelecek bulunmaktadır. Modern tıbbın gelişmeleri, daha etkili tedavi seçeneklerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Teşhis edildiğinde erken evrelerde yakalanan ve multidisipliner bir yaklaşımla tedavi edilen boğaz kanseri, hastaların yaşam kalitesini artırabilir. İlerlemiş vakalarda bile, yeni tedavi yöntemleri ve klinik çalışmalar umut ışığı olabilir. Unutmayın ki her vaka farklıdır ve en iyi tedavi planı, bir sağlık profesyoneli tarafından belirlenmelidir.

Referanslar:

Boğaz Kanseri Tedavisi: 10 Belirtisi Ve Nedenleri
Siegel, R. L., Miller, K. D., & Jemal, A. (2020). Cancer statistics, 2020. CA: A Cancer Journal for Clinicians, 70(1), 7–30.
Ferlay, J., Colombet, M., Soerjomataram, I., Mathers, C., Parkin, D. M., Piñeros, M., & Bray, F. (2019). Estimating the global cancer incidence and mortality in 2018. International Journal of Cancer, 144(8), 1941–1953.
Bray, F., Ferlay, J., Soerjomataram, I., Siegel, R. L., Torre, L. A., & Jemal, A. (2018). Global cancer statistics 2018: GLOBOCAN estimates of incidence and mortality worldwide. CA: A Cancer Journal for Clinicians, 68(6), 394–424.
Tsimopoulou, I., Tasopoulou, K. M., Stavrianakou, N., & Gravas, S. (2020). Epidemiology and risk factors for laryngeal cancer. Clinical and Translational Oncology, 22(10), 1759–1767.
Hashibe, M., Brennan, P., Benhamou, S., Castellsague, X., Chen, C., Curado, M. P., … & Boffetta, P. (2007). Alcohol drinking in never users of tobacco, cigarette smoking in never drinkers, and the risk of head and neck cancer. Journal of the National Cancer Institute, 99(10), 777–789.
Chaturvedi, A. K., Engels, E. A., Pfeiffer, R. M., Hernandez, B. Y., Xiao, W., Kim, E., … & Gillison, M. L. (2011). Human papillomavirus and rising oropharyngeal cancer incidence in the United States. Journal of Clinical Oncology, 29(32), 4294–4301.
Gillison, M. L., Chaturvedi, A. K., Anderson, W. F., & Fakhry, C. (2015). Epidemiology of human papillomavirus–positive head and neck squamous cell carcinoma. Journal of Clinical Oncology, 33(29), 3235–3242.
Bhatia, A., Burtness, B., & Cohen, R. B. (2016). Novel therapeutics in squamous cell carcinoma of the head and neck: Translating biology into therapy. Seminars in Oncology, 43(3), 383–399.
Syrjänen, K. J. (2005). HPV infections and tonsillar carcinoma. Journal of Clinical Pathology, 58(5), 483–485.
Mehanna, H., Beech, T., Nicholson, T., El-Hariry, I., McConkey, C., Paleri, V., & Roberts, S. (2013). Prevalence of human papillomavirus in oropharyngeal and nonoropharyngeal head and neck cancer. Head & Neck, 35(5), 747–755.
Kreimer, A. R., Clifford, G. M., Boyle, P., & Franceschi, S. (2005). Human papillomavirus types in head and neck squamous cell carcinomas worldwide: A systematic review. Cancer Epidemiology Biomarkers & Prevention, 14(2), 467–475.
Ang, K. K., Harris, J., Wheeler, R., Weber, R., Rosenthal, D. I., Nguyen-Tan, P. F., … & Gillison, M. L. (2010). Human papillomavirus and survival of patients with oropharyngeal cancer. New England Journal of Medicine, 363(1), 24–35.
Forastiere, A. A., Zhang, Q., Weber, R. S., Maor, M. H., Goepfert, H., Pajak, T. F., … & Cooper, J. S. (2013). Long-term results of RTOG 91-11: A comparison of three nonsurgical treatment strategies to preserve the larynx in patients with locally advanced larynx cancer. Journal of Clinical Oncology, 31(7), 845–852.
Cooper, J. S., Zhang, Q., Pajak, T. F., Forastiere, A. A., Jacobs, J., Saxman, S. B., … & Ang, K. K. (2012). Long-term follow-up of the RTOG 91-11 trial: Patterns of failure and prognostic factors in locally advanced laryngeal carcinoma. International Journal of Radiation Oncology Biology Physics, 83(5), 1392–1399.
Blot, W. J., McLaughlin, J. K., Winn, D. M., Austin, D. F., Greenberg, R. S., Preston-Martin, S., … & Fraumeni, J. F. (1988). Smoking and drinking in relation to oral and pharyngeal cancer. Cancer Research, 48(11), 3282–3287.
Pelucchi, C., Gallus, S., Garavello, W., Bosetti, C., La Vecchia, C. (2006). Cancer risk associated with alcohol and tobacco use. Journal of the National Cancer Institute Monographs, 2006(37), 3–8.
Shin, D. M., & Khuri, F. R. (2005). Advances in the management of recurrent or metastatic squamous cell carcinoma of the head and neck. Head & Neck, 27(8), 703–711.
Psyrri, A., & DiMaio, D. (2008). Human papillomavirus in cervical and head-and-neck cancer. Nature Clinical Practice Oncology, 5(1), 24–31.
Ragin, C. C. R., Modugno, F., & Gollin, S. M. (2007). The epidemiology and risk factors of head and neck cancer: A focus on human papillomavirus. Journal of Dental Research, 86(2), 104–114.
Sturgis, E. M., & Ang, K. K. (2004). The epidemic of HPV-associated oropharyngeal cancer is here: Is it time to change our treatment paradigms? Journal of the National Comprehensive Cancer Network, 2(5), 579–585.
Lefebvre, J. L., Chevalier, D., Luboinski, B., Kirkpatrick, A., Collette, L., & Sahmoud, T. (1996). Larynx preservation in pyriform sinus cancer: Preliminary results of a European Organization for Research and Treatment of Cancer phase III trial. Journal of the National Cancer Institute, 88(13), 890–899.
Fakhry, C., & Gillison, M. L. (2006). Clinical implications of human papillomavirus in head and neck cancers. Journal of Clinical Oncology, 24(17), 2606–2611.
Gillison, M. L., Koch, W. M., Capone, R. B., Spafford, M., Westra, W. H., Wu, L., … & Sidransky, D. (2000). Evidence for a causal association between human papillomavirus and a subset of head and neck cancers. Journal of the National Cancer Institute, 92(9), 709–720.
Braakhuis, B. J. M., Leemans, C. R., & Brakenhoff, R. H. (2005). Genetic patterns in head and neck cancers. Nature Reviews Cancer, 5(1), 53–63.
Bosch, F. X., Lorincz, A., Muñoz, N., Meijer, C. J., & Shah, K. V. (2002). The causal relation between human papillomavirus and cervical cancer. Journal of Clinical Pathology, 55(4), 244–265.
Haddad, R. I., & Shin, D. M. (2008). Recent advances in head and neck cancer. New England Journal of Medicine, 359(11), 1143–1154.
Jemal, A., Siegel, R., Ward, E., Murray, T., Xu, J., & Thun, M. J. (2007). Cancer statistics, 2007. CA: A Cancer Journal for Clinicians, 57(1), 43–66.
Maier, H., Tisch, M., & Dietz, A. (1999). Tobacco and alcohol and the risk of head and neck cancer. Clinical Otolaryngology and Allied Sciences, 24(5), 448–450.
Warnakulasuriya, S. (2009). Global epidemiology of oral and oropharyngeal cancer. Oral Oncology, 45(4-5), 309–316.
Marur, S., & Forastiere, A. A. (2008). Head and neck squamous cell carcinoma: Update on epidemiology, diagnosis, and treatment. Mayo Clinic Proceedings, 83(4), 489–501.
Bonner, J. A., Harari, P. M., Giralt, J., Azarnia, N., Shin, D. M., Cohen, R. B., … & Ang, K. K. (2006). Radiotherapy plus cetuximab for squamous-cell carcinoma of the head and neck. New England Journal of Medicine, 354(6), 567–578.
Forastiere, A., Koch, W., Trotti, A., & Sidransky, D. (2001). Head and neck cancer. New England Journal of Medicine, 345(26), 1890–1900.
Argiris, A., Karamouzis, M. V., Raben, D., & Ferris, R. L. (2008). Head and neck cancer. The Lancet, 371(9625), 1695–1709.
Posner, M. R., Hershock, D. M., Blajman, C. R., Mickiewicz, E., Winquist, E., Gorbounova, V., … & Vermorken, J. B. (2007). Cisplatin and fluorouracil alone or with docetaxel in head and neck cancer. New England Journal of Medicine, 357(17), 1705–1715.
Ang, K. K., Harris, J., Wheeler, R., Weber, R., Rosenthal, D. I., Nguyen-Tan, P. F., … & Gillison, M. L. (2010). HPV and survival of patients with oropharyngeal cancer. New England Journal of Medicine, 363(1), 24–35
https://scholar.google.com/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/