100 / 100

Damar ağrısı, pek çok kişinin hayatının bir döneminde karşılaştığı, hafif rahatsızlıklardan ciddi sağlık sorunlarına kadar değişen bir spektrumda görülen yaygın bir semptomdur. Vücutta kanı taşıyan damarların işlev bozukluğu sonucunda oluşan bu ağrılar, genellikle dolaşım sistemindeki bozuklukların habercisi olabilir. Ağrının ortaya çıkış şekli, yoğunluğu ve süresi kişiden kişiye değişiklik gösterse de genellikle kan akışında bir engelle karşılaşıldığında veya damarların iltihaplanmasıyla kendini gösterir. Özellikle bacaklarda, kollarda ve vücudun diğer bölgelerinde hissedilen damar ağrıları, bazen günlük hayatı olumsuz yönde etkileyebilir.

Sağlık Bilgisi İçeriği

Damar Ağrısı Nedir? 8 Nedeni, Tanısı ve Tedavisi

Damar ağrısının nedenleri arasında birçok farklı etken bulunmaktadır. Bunlar arasında en yaygın nedenler damar tıkanıklıkları, varisler, damar iltihapları ve pıhtılaşma sorunları yer almaktadır. Damar yapısının bozulması veya tıkanması, dokulara yeterli oksijen ve besin taşıyamayan kanın yol açtığı ağrılarla sonuçlanır. Bu durum, bazen damar duvarlarının genişlemesi veya daralmasıyla da ilişkili olabilir. Ayrıca, uzun süreli hareketsizlik, sigara kullanımı, obezite, genetik faktörler ve yaşlanma gibi risk faktörleri de damar ağrılarının oluşumuna zemin hazırlayan unsurlar arasındadır.

Damar ağrısının belirtileri genellikle ağrının kaynağına göre değişiklik gösterir. Örneğin, varis kaynaklı damar ağrıları genellikle bacaklarda ortaya çıkar ve uzun süre ayakta durma veya oturma sonrası daha da şiddetlenir. Diğer yandan, pıhtılaşma problemleri nedeniyle oluşan damar ağrıları aniden ve şiddetli bir şekilde hissedilebilir. Ağrıya ek olarak, etkilenen bölgede şişlik, kızarıklık, ısı artışı ve bazen de cilt renginde değişiklikler görülebilir. Bu belirtiler, damar hastalıklarının ilerleyici doğası gereği zamanla daha kötüleşebilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Damar ağrısının tedavisi, altta yatan nedenlere bağlı olarak farklılık gösterir. Genellikle ilaç tedavileri, cerrahi müdahaleler ve yaşam tarzı değişiklikleri bir arada kullanılır. Bununla birlikte, damar sağlığını korumak ve ağrıların oluşumunu önlemek için düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve sigara kullanımının bırakılması gibi önlemler almak da oldukça önemlidir. Özellikle risk faktörlerine sahip bireyler için düzenli doktor kontrolleri ve erken müdahale, damar ağrılarının kronik hale gelmesini önlemek adına kritik rol oynar.

Damar Ağrısı Nedir?

Genellikle damarların içerisinde veya çevresinde meydana gelen ağrıya işaret eden bir terimdir. Damarlar, kanın vücut içinde dolaşımını sağlayan, genellikle elastik ve kaslı yapıya sahip tüplerdir. Bu damarların çeşitli nedenlerle tahriş olması veya hasar görmesi sonucu ortaya çıkabilir.

Damar Ağrısı Nedenleri Nelerdir?

Birçok farklı nedeni olabilir ve bu nedenler genellikle altta yatan sağlık sorunlarına bağlıdır.

Vaskülit (Damar İltihabı): Vaskülit, damarların iltihaplanması sonucu oluşan bir hastalıktır. Bu iltihaplanma, damar duvarlarını zayıflatabilir ve ağrıya neden olabilir. Vaskülit, genellikle bağışıklık sistemi ile ilgili sorunlardan kaynaklanır ve damarlarda ciddi hasarlara yol açabilir.
Varis ve Venöz Yetmezlik: Varis, damarlarda meydana gelen genişlemeler ve deformasyonlar sonucu ortaya çıkar. Genellikle bacaklarda görülen bu durum, kanın geri akışını engelleyerek damar içinde birikmesine neden olur. Bu da damar ağrılarına ve bacaklarda ağırlık hissine yol açar. Venöz yetmezlik, kanın kalbe geri dönüşünde zorluk yaşandığı durumlarda ortaya çıkar ve varislerle yakından ilişkilidir.
Damar Tıkanıklığı: Ateroskleroz, damarlarda yağ plaklarının birikmesiyle oluşan bir hastalıktır. Zamanla bu plaklar sertleşerek damarları daraltır ve kan akışını engeller. Bu durum, özellikle bacaklarda ve kollarda damar ağrısına neden olabilir. Ateroskleroz aynı zamanda kalp krizi ve felç riskini de artıran ciddi bir sağlık sorunudur.
Damar Yaralanmaları: Damarlarda meydana gelen travmalar, özellikle kaza, düşme veya yaralanmalardan kaynaklanabilir. Damar içinde kan birikmesi ve bu alanda hasar, ağrıya neden olabilir.
Tromboflebit: Tromboflebit, bir damarın içinde pıhtı oluşması ve damarın iltihaplanmasıdır. Bu durum genellikle bacaklarda, özellikle de derin ven trombozu adı verilen durumda ortaya çıkabilir.
Dolaşım Sorunları: Zayıf dolaşım, özellikle soğuk hava veya uzun süre ayakta durma gibi durumlarda damarlarda ağrıya neden olabilir. Dolaşım sorunları genellikle bacaklarda veya ellerde hissedilir.
Diyabet: Diyabet, uzun süreli yüksek kan şekeri seviyelerine bağlı olarak damarları etkileyebilir. Bu durum, damar ağrısına ve dolaşım sorunlarına yol açabilir.
Derin Ven Trombozu (DVT): Derin ven trombozu, bacaklarda derin damarlar içinde kan pıhtısı oluşmasıyla meydana gelen bir durumdur. Bu pıhtılar, kanın serbest dolaşımını engelleyerek ağrı, şişlik ve kızarıklığa yol açar. DVT, hayatı tehdit eden bir durum olabilir, çünkü pıhtıların koparak akciğerlere ulaşması pulmoner emboli adı verilen ciddi bir soruna yol açabilir.

Her bireyin durumu farklı olduğundan, ağrının nedenini belirlemek için doktor muayenesi ve gerekli testler gerekebilir. Eğer ağrı, özellikle şiddetli ve sürekli ise, bir sağlık uzmanına başvurmak önemlidir.

Damar Ağrısı Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler, genellikle altta yatan nedenlere bağlı olarak değişiklik gösterir.

Ağrı veya Zonklama Hissi: Damar ağrısı genellikle belli bir bölgede ağrı, yanma veya zonklama hissi olarak kendini gösterir. Bu ağrı, genellikle damarın içerisinde veya çevresinde meydana gelen iltihaplanma, genişleme veya tıkanma gibi durumların bir sonucu olabilir.
Şişlik ve Kızarıklık: Damarlardaki iltihaplanma veya tıkanıklık, etkilenen bölgede şişlik ve kızarıklığa neden olabilir. Bu belirtiler, özellikle damar iltihapları veya tromboflebit gibi durumlarla ilişkilidir.
Soğukluk veya Sıcaklık Değişiklikleri: Dolaşım sorunlarına bağlı olarak ağrı yaşayan kişiler, etkilenen bölgede soğukluk veya tersine aşırı sıcaklık hissi yaşayabilirler. Bu durum genellikle kan dolaşımının yetersiz olduğu bölgelerde ortaya çıkar.
Damarların Görünür Olması: Varisler, damarların genişlemesi ve deformasyonu sonucu cilt altında belirgin hale gelebilir. Bu durum, özellikle bacaklarda, damarların morumsu veya mavimsi renkte belirgin bir şekilde görünmesine neden olabilir.
Ağrının Hareketle Artması veya Azalması: Damar ağrısı genellikle belirli hareketlerle artabilir veya azalabilir. Örneğin, bacaklarda damar tıkanıklığına bağlı ağrı, yürüme veya ayakta durma sırasında artabilir.
Uyuşma veya Karıncalanma: Damarlardaki kan akışının bozulması, etkilenen bölgede uyuşma veya karıncalanma hissine neden olabilir. Bu durum genellikle dolaşım sorunlarıyla ilişkilidir.
Ağrının Şiddetinde Değişiklik: Damar ağrıları, zaman içinde değişebilir. Şiddetli veya aniden ortaya çıkan bir ağrı, acil tıbbi müdahale gerektirebilir.

Belirtilerin şiddeti ve tipleri, altta yatan nedenlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Eğer bir kişi ağrıyı yaşıyorsa ve bu belirtilerden bir veya birkaçı mevcutsa, bir sağlık profesyoneli ile iletişime geçmek önemlidir. Uzman muayenesi, doğru teşhisin konulmasını ve uygun tedavi planının belirlenmesini sağlar.

Damar Ağrısının Risk Faktörleri Nelerdir?

Damar ağrısının oluşumuna katkıda bulunan birçok risk faktörü vardır.

Bu faktörler, hem damar sağlığını doğrudan etkileyen hem de dolaylı yoldan damar ağrılarına yol açabilecek durumlardır:

Sigara Kullanımı: Sigara, damarların daralmasına ve sertleşmesine neden olarak ateroskleroz gibi hastalıkların gelişimine zemin hazırlar. Aynı zamanda kan dolaşımını olumsuz etkiler.
Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon): Yüksek tansiyon, damar duvarlarına zarar vererek damar tıkanıklıklarına ve ağrıya yol açabilir. Uzun süreli hipertansiyon, özellikle kalp ve beyin damarlarında ciddi hasarlara neden olabilir.
Hareketsizlik: Uzun süre hareketsiz kalmak, kan dolaşımını yavaşlatarak damar ağrılarına neden olabilir. Bu durum özellikle derin ven trombozu riskini artırır.
Ailede Damar Hastalığı Geçmişi: Genetik faktörler, damar hastalıklarına yatkınlığı artırabilir. Ailede varis, ateroskleroz veya tromboz gibi hastalıkların varlığı, bu ağrıyı yaşama riskini artırır.
Yaşlanma: Yaş ilerledikçe damarlar esnekliğini kaybeder ve bu durum damar ağrılarının daha sık yaşanmasına yol açabilir.

Damar Ağrısının Tanısı Nasıl Konur?

Damar ağrısının tanısı, altta yatan nedene bağlı olarak karmaşık ve çok yönlü bir değerlendirme sürecini gerektirir. Hastanın öyküsünün dikkatli bir şekilde alınması, fizik muayene, laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleri, tanıya ulaşmak için birlikte kullanılır. İşte damar ağrılarının tanısında kullanılan temel yöntemler ve süreçler:

1. Hastanın Öyküsünün Alınması

Damar ağrısının tanısında ilk adım, detaylı bir hasta öyküsüdür. Aşağıdaki sorular, ağrının kaynağını belirlemeye yardımcı olabilir:

Ağrının başlangıcı: Ani mi, yoksa zamanla mı gelişti?
Ağrının yeri: Lokalize mi yoksa yaygın mı?
Ağrının karakteri: Keskin, yanıcı, zonklayıcı ya da sıkıştırıcı mı?
Ağrının süresi ve şiddeti: Sürekli mi yoksa gelip geçici mi?
Ağrıyı tetikleyen veya artıran faktörler: Hareket, dinlenme, sıcaklık, soğukluk, vb.
Diğer belirtiler: Şişlik, kızarıklık, renk değişikliği, uyuşma veya karıncalanma eşlik ediyor mu?

Bu bilgiler, ağrının venöz ya da arteriyel kaynaklı olup olmadığını anlamak için önemlidir.

2. Fizik Muayene

Fizik muayene sırasında aşağıdaki değerlendirmeler yapılır:

Palpasyon: Ağrının yerini ve ciddiyetini anlamak için ağrılı bölgeye hafifçe dokunulur.
Derinin incelenmesi: Ciltte renk değişikliği, şişlik, ısı artışı veya yara varlığı kontrol edilir.
Periferik nabızlar: Nabızların zayıf ya da hiç alınamaması arteriyel bir soruna işaret edebilir.
Kapiller dolum zamanı: Tırnak yatağına basılarak dolaşımın ne kadar hızlı düzeldiği gözlemlenir.

3. Laboratuvar Testleri

Damar ağrılarının tanısında kan testleri önemli bir yer tutar:

D-Dimer testi: Derin ven trombozu (DVT) şüphesi olan hastalarda kullanılır. Pozitif sonuç, damar içinde pıhtılaşma olabileceğini gösterir.
Kan gazı analizi: Arteriyel kanla ilgili sorunlarda oksijen ve karbondioksit düzeylerini değerlendirir.
Tam kan sayımı: Enfeksiyon, anemi ya da diğer sistemik hastalıkların varlığı kontrol edilir.

4. Görüntüleme Yöntemleri

Görüntüleme, damar ağrılarının kaynağını doğrulamada kritik öneme sahiptir. En sık kullanılan yöntemler şunlardır:

Doppler Ultrasonografi: Damarların içinden geçen kan akışını değerlendirir. Tıkanıklık ya da daralma olup olmadığını gösterir.
BT Anjiyografi: Damarların anatomik yapısını detaylı bir şekilde görüntüler ve pıhtı, darlık ya da anevrizma gibi sorunları tespit eder.
MR Anjiyografi: Manyetik rezonans teknolojisi kullanılarak damarların daha detaylı incelenmesini sağlar. Özellikle kronik damar hastalıklarının değerlendirilmesinde tercih edilir.
Venografi veya Arteriografi: Damarların içine kontrast madde verilerek X-ray görüntüleri çekilir.

5. Özel Tanısal Yöntemler

Ayırıcı Tanı Testleri: Bu ağrı ile karışabilecek diğer hastalıkları (örneğin nörolojik ya da kas-iskelet sistemi ağrıları) dışlamak için ek testler yapılabilir.
Egzersiz Testleri: Özellikle periferik arter hastalığı şüphesi olan hastalarda yürüyüş testi veya treadmill testi ile ağrının egzersizle ilişkisi değerlendirilir.

6. Multidisipliner Yaklaşım

Damar ağrılarının kompleks nedenleri olabileceğinden, kardiyolog, damar cerrahı, radyolog ve gerekirse nörolog gibi uzmanların birlikte çalışması gerekebilir.

Damar ağrısının tanısı, sistematik bir yaklaşım ve modern tanı araçlarının kombinasyonu ile konulur. Erken ve doğru tanı, ciddi komplikasyonların önlenmesi açısından kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, hastaların belirtilerini önemsemesi ve uzman bir doktora başvurması önerilir.

Damar Ağrısı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Damar ağrısı nasıl tedavi edilir? Damar ağrısının tedavisi, altta yatan nedene, ağrının şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterir. Tedavi süreci genellikle multidisipliner bir yaklaşımı gerektirir ve yaşam tarzı değişikliklerinden cerrahi müdahalelere kadar geniş bir yelpazede yöntemler içerir.

1. Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Ağrı tedavisinin ilk adımı genellikle yaşam tarzı değişiklikleriyle başlar. Özellikle damar hastalıklarının erken evrelerinde, bu değişiklikler hastalığın ilerlemesini durdurmada ve ağrının hafifletilmesinde etkili olabilir:

Düzenli Egzersiz: Kan dolaşımını iyileştirir, damar tıkanıklığını önler ve kasları güçlendirir.
Sağlıklı Beslenme: Trans yağlardan ve doymuş yağlardan uzak bir diyetle damar sertliğini azaltmak mümkündür. Omega-3 açısından zengin balık, taze sebze ve meyve tüketimi önerilir.
Sigara ve Alkolün Bırakılması: Sigara, damar sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratır ve damar sertliğini hızlandırır. Alkol tüketimi de sınırlı olmalıdır.
Kilo Kontrolü: Fazla kilolar damarlar üzerindeki baskıyı artırır. Kilo kaybı, kan dolaşımını ve genel damar sağlığını iyileştirir.

2. Medikal Tedavi

Damar ağrısının nedeni genellikle damar tıkanıklığı, varisler veya inflamasyon gibi sorunlardır. Bu durumların tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır:

Kan Sulandırıcılar: Kan sulandırıcı ilaçlar, tromboz riskini azaltarak kan dolaşımını artırır.
Anti-enflamatuvar İlaçlar: Damar iltihaplanmasını azaltır ve ağrıyı hafifletir.
Kolesterol Düşürücü İlaçlar: LDL kolesterol seviyelerini kontrol altına alarak damar tıkanıklığını önler.
Analjezikler: Ağrının şiddetini azaltmak için kullanılan ağrı kesicilerdir.
Antispazmodik İlaçlar: Damar spazmlarını önler.

3. Minimal İnvaziv Yöntemler

Eğer yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisi yeterli olmazsa, minimal invaziv yöntemlere başvurulabilir:

Balon Anjiyoplasti: Tıkalı damarları açmak için kullanılan bir yöntemdir. Balon yardımıyla daralan bölge genişletilir.
Stent Yerleştirme: Balon anjiyoplasti sonrasında damarın açık kalmasını sağlamak için metal bir tüp (stent) yerleştirilir.
Skleroterapi: Varislerin tedavisinde kullanılır. Damar içerisine özel bir madde enjekte edilerek, damarların küçülmesi sağlanır.

4. Cerrahi Tedavi

İleri seviyedeki damar sorunlarında cerrahi müdahale gerekebilir. Bu tedaviler genellikle diğer yöntemlerin başarısız olduğu durumlarda tercih edilir:

Bypass Ameliyatı: Tıkalı damarları baypas ederek kan akışını yeniden sağlar.
Endarterektomi: Tıkalı damar içindeki plakların cerrahi olarak çıkarılması işlemidir.
Varis Cerrahisi: Ağrıya neden olan genişlemiş damarların çıkarılması.

5. Tamamlayıcı ve Alternatif Tedaviler

Bazı hastalar tamamlayıcı tedavilerden de yararlanabilir:

Masaj Terapisi: Kan dolaşımını artırarak ağrıyı hafifletir.
Akupunktur: Kan dolaşımını teşvik edebilir ve ağrıyı azaltabilir.
Bitkisel Takviyeler: Ginkgo biloba veya at kestanesi ekstresi gibi bitkisel ürünler, damar sağlığı üzerinde olumlu etkiler sağlayabilir. Ancak, bu ürünlerin kullanımı öncesinde mutlaka bir doktora danışılmalıdır.

6. Psikolojik Destek

Kronik damar ağrısı yaşayan hastalarda depresyon ve anksiyete gelişebilir. Bu durumlarda psikolojik destek ve stres yönetimi teknikleri, hastaların yaşam kalitesini artırabilir.

7. Düzenli Kontrol ve Takip

Damar ağrısı tedavisinde başarının devamlılığı için düzenli doktor kontrolleri önemlidir. Tedavi süreci boyunca damar sağlığı yakından takip edilmeli ve gerektiğinde tedavi planı güncellenmelidir.

Bu tedavi yöntemleri, ağrının şiddetine ve nedenine göre kişiselleştirilerek uygulanır. Damar sağlığını korumak ve ağrıyı yönetmek, multidisipliner bir yaklaşımla mümkündür.

Damar Ağrısının Önlenmesi

Damar ağrıları, genellikle kan dolaşımıyla ilgili sorunlardan, damar tıkanıklığından veya iltihaplanmadan kaynaklanır. Bu tür ağrıların önlenmesi için yaşam tarzı değişiklikleri, sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve düzenli tıbbi kontroller büyük önem taşır. Aşağıda damar ağrısını önlemek için alınabilecek detaylı önlemler sıralanmıştır:

1. Sağlıklı ve Dengeli Beslenme

Düşük yağ içeren diyet: Trans yağlar ve doymuş yağlar damar sertleşmesine (ateroskleroz) yol açabilir. Bunun yerine sağlıklı yağlar (zeytinyağı, avokado, omega-3 yağ asitleri) tercih edilmelidir.
Tuz tüketimini azaltma: Fazla tuz tüketimi tansiyonun yükselmesine neden olabilir ve bu durum damar sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Antioksidan açısından zengin besinler: Sebze, meyve ve tam tahıllar, damar yapısını koruyarak serbest radikallerin neden olduğu hasarı azaltır.
Su tüketimi: Yeterli miktarda su içmek, kanın akışkanlığını artırarak pıhtı oluşum riskini azaltır.

2. Fiziksel Aktivite

Düzenli egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta egzersiz yapmak kan dolaşımını iyileştirir ve damarları sağlıklı tutar.
Hareketsizlikten kaçınma: Uzun süre oturma veya hareketsiz kalma, özellikle bacak damarlarında ağrı ve pıhtı oluşum riskini artırır. Bu nedenle iş sırasında düzenli aralıklarla hareket etmek önemlidir.
Dolaşımı teşvik eden aktiviteler: Yürüyüş, yüzme, bisiklet gibi düşük etkili egzersizler damar sağlığı için faydalıdır.

3. Sigara ve Alkol Tüketiminden Kaçınma

Sigarayı bırakma: Sigara, damar sertleşmesine ve kan damarlarının daralmasına neden olur. Bu da ağrıyı tetikleyen önemli bir faktördür.
Alkol tüketiminin sınırlandırılması: Aşırı alkol tüketimi damarlar üzerinde olumsuz etkiler yapabilir. Ölçülü tüketim veya tamamen kaçınmak önerilir.

4. Stres Yönetimi

Stresin etkisi: Kronik stres, kan basıncını yükselterek damarların zarar görmesine neden olabilir.
Rahatlama teknikleri: Meditasyon, yoga ve derin nefes egzersizleri gibi yöntemlerle stres azaltılabilir.

5. Kilo Kontrolü

Fazla kilonun etkisi: Obezite, damarlar üzerindeki basıncı artırarak dolaşımı zorlaştırır ve ağrıya yol açabilir.
Dengeli kilo yönetimi: Düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarıyla ideal kilo korunabilir.

6. Düzenli Tıbbi Kontroller

Kan değerlerinin izlenmesi: Kolesterol, kan şekeri ve tansiyon gibi değerler düzenli olarak kontrol edilmelidir.
Vasküler sağlık değerlendirmesi: Doktor kontrollerinde ultrason veya diğer görüntüleme yöntemleriyle damar sağlığı incelenmelidir.
Erken teşhis: Damar ağrılarına yol açabilecek risk faktörleri erken tespit edilip önlem alınabilir.

7. Risk Grupları için Ek Önlemler

Diyabet hastaları: Kan şekeri kontrolü sağlanmalı ve ayak bakımı ihmal edilmemelidir.
Yüksek tansiyon hastaları: Kan basıncını düşürücü tedavilere sadık kalınmalıdır.
Varis hastaları: Varis çorapları kullanmak ve düzenli egzersiz yapmak damar ağrılarını azaltabilir.

8. Doğru Ayakkabı ve Kıyafet Seçimi

Sıkı kıyafetlerden kaçınma: Kan dolaşımını engelleyebilecek dar giysilerden uzak durulmalıdır.
Destekleyici ayakkabılar: Özellikle uzun süre ayakta kalan kişiler, ayak ve bacak ağrısını önlemek için ortopedik ayakkabılar tercih etmelidir.

Damar ağrısının önlenmesi için bu önlemlerin hayata geçirilmesi, uzun vadede hem ağrı riskini azaltır hem de genel damar sağlığını iyileştirir. Bunun yanı sıra, herhangi bir belirti görüldüğünde vakit kaybetmeden bir sağlık uzmanına başvurmak da önemlidir.

Sonuç

Bu ağrılar, genellikle dolaşım sistemindeki bozukluklardan kaynaklanan ve çeşitli nedenlerle ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Ağrının kaynağına bağlı olarak belirtiler, risk faktörleri ve tedavi yöntemleri farklılık gösterir. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, damar ağrısını önlemenin ve tedavi etmenin en etkili yollarından biridir. Ancak, damar ağrılarının ciddiye alınması ve uygun tıbbi müdahale ile kontrol altına alınması gerekmektedir.

Referanslar:

Damar Ağrısı Nedir? 8 Nedeni, Tanısı Ve Tedavisi
Bonica, J. J. (1990). The Management of Pain. Lea & Febiger.
Woolf, C. J., & Ma, Q. (2007). Nociceptors—Noxious stimulus detectors. Neuron, 55(3), 353-364.
Tracey, I., & Mantyh, P. W. (2007). The cerebral signature for pain perception and its modulation. Neuron, 55(3), 377-391.
Scholz, J., & Woolf, C. J. (2002). Can we conquer pain? Nature Neuroscience, 5(Suppl), 1062-1067.
Fields, H. L. (2004). State-dependent opioid control of pain. Nature Reviews Neuroscience, 5(7), 565-575.
Julius, D., & Basbaum, A. I. (2001). Molecular mechanisms of nociception. Nature, 413(6852), 203-210.
Colloca, L., Ludman, T., Bouhassira, D., et al. (2017). Neuropathic pain. Nature Reviews Disease Primers, 3, 17002.
Serdaroglu, E., Caglayan, A. H., et al. (2005). Pain in vascular diseases: Clinical insights and management. Journal of Vascular Medicine, 12(2), 77-89.
Novakovic, S. D., & Kassotakis, L. (2005). Peripheral vascular disease and associated pain mechanisms. Pain Practice, 5(1), 28-35.
Alavi, A., Sibbald, R. G., et al. (2014). Venous leg ulcers: Pathophysiology and management. British Journal of Dermatology, 170(2), 337-351.
Criqui, M. H., & Aboyans, V. (2015). Epidemiology of peripheral artery disease. Circulation Research, 116(9), 1509-1526.
Hirsch, A. T., Haskal, Z. J., et al. (2006). ACC/AHA guidelines for the management of patients with peripheral arterial disease. Journal of the American College of Cardiology, 47(6), 1239-1312.
Diehm, C., Schuster, A., et al. (2004). Symptom management in arterial claudication. European Journal of Vascular and Endovascular Surgery, 28(4), 1-6.
Mills, J. L., & Conte, M. S. (2019). Reassessing outcomes in vascular disease. Journal of Vascular Surgery, 70(4), 1029-1037.
Breivik, H., Borchgrevink, P. C., et al. (2008). Assessment of pain. British Journal of Anaesthesia, 101(1), 17-24.
Geiss, W., & Temelkova-Kurktschiev, T. (2004). Pain mechanisms in diabetic vascular complications. Diabetes Care, 27(3), 734-740.
Kendall, P. C., & Hollon, S. D. (1979). Pain assessment in vascular disorders. Journal of Clinical Psychology, 35(2), 249-257.
Reddy, M., Gill, S. S., & Rochon, P. A. (2006). Preventing pressure ulcers: A systematic review. JAMA, 296(8), 974-984.
Melzack, R., & Wall, P. D. (1996). Pain mechanisms: A new theory. Science, 150(3699), 971-979.
Sommer, C., & Richter, H. (2004). Peripheral neuropathy and vascular pain. Current Opinion in Neurology, 17(5), 635-641.
Guyton, A. C., & Hall, J. E. (2006). Textbook of Medical Physiology. Saunders.
Hargens, A. R. (2008). The role of vascular health in chronic pain. The Lancet Neurology, 7(4), 384-394.
Peters, S. A., Huxley, R. R., & Woodward, M. (2014). Cardiovascular disease and pain management: A gender perspective. European Heart Journal, 35(17), 1124-1131.
Abbas, A. K., Lichtman, A. H., & Pillai, S. (2014). Cellular and Molecular Immunology. Saunders.
Bonner, F., & Schumm, J. (2017). Pain in critical limb ischemia: Approaches to relief. Annals of Vascular Surgery, 41, 84-91.
Altman, R., & Malaviya, A. (2004). Vascular pain in rheumatoid arthritis patients. Clinical and Experimental Rheumatology, 22(6), S21-S26.
Lee, C. W., & Berger, J. S. (2017). Peripheral artery disease and cardiovascular risk. Journal of the American College of Cardiology, 69(18), 2292-2299.
Topol, E. J. (2011). Textbook of Interventional Cardiology. Saunders.
Guo, Y., et al. (2016). The relationship between vascular function and chronic pain. European Journal of Pain, 20(3), 395-403.
Martin, J. L., & Levine, J. D. (2006). Vascular influences on inflammatory pain. Pain Medicine, 7(2), 171-178.
Walker, B. R., & Colledge, N. R. (2018). Davidson’s Principles and Practice of Medicine. Elsevier.
Moore, R. A., Derry, S., et al. (2014). Clinical efficacy and safety of treatments for vascular pain. Cochrane Database of Systematic Reviews, (11), CD001720.
Nicolaides, A. N. (2000). Medical therapy for vascular diseases. Journal of Vascular Surgery, 31(3), 8-19.
Hachul, D. T., Polak, J. F., & O’Leary, D. H. (2018). Ultrasonographic evaluation of vascular pain disorders. American Journal of Roentgenology, 210(5), 1068-1074.
Smith, G. D., & Ebrahim, S. (2003). Pain and vascular diseases in population studies. International Journal of Epidemiology, 32(4), 632-637
https://scholar.google.com/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/

Damar Ağrısı Nedir? 8 Nedeni, Tanısı Ve Tedavisi