Diyabet Diyeti: Diyabet Diyet Listesi 2025
Diyabet, modern dünyada hızla artan ve bireylerin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Diyabet hastalığı, vücudun insülin üretiminde veya kullanımında sorun yaşadığı bir durumdur ve bu durum kan şekerinin anormal seviyelere yükselmesine neden olur. İki temel tipi olan Tip 1 ve Tip 2 diyabet, birbirinden farklı olsa da her iki durumda da hastaların yaşam tarzlarını önemli ölçüde değiştirmeleri gerekmektedir. Bu değişimlerin en önemlilerinden biri, sağlıklı ve dengeli bir diyabet diyeti uygulamaktır. Bu diyet, sadece kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmakla kalmaz, aynı zamanda bireylerin genel sağlık durumlarını iyileştirmeye de yardımcı olur. Diyabetin kontrol altında tutulması için sağlıklı bir diyetin önemi her geçen gün daha fazla vurgulanmaktadır.
Sağlık Bilgisi İçeriği
Diyabet Diyeti: Diyabet Diyet Listesi 2025
Diyabet diyeti, genellikle karbonhidratların, yağların ve proteinlerin dikkatli bir şekilde dengelenmesi üzerine kuruludur. Diyabet hastalarının en büyük zorluklarından biri, günlük yaşamda kolayca karşılaşılan işlenmiş gıdalar ve rafine şekerlerdir. Bu gıdalar kan şekeri seviyelerini hızla yükseltebilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bunun yanı sıra, diyabet hastalarının yiyecek seçimlerinde lif açısından zengin besinler tercih etmeleri, sağlıklı yağlar ve yeterli protein almaları büyük önem taşır. Ayrıca, porsiyon kontrolü ve düzenli yemek yeme alışkanlıkları da diyabet yönetiminde kritik rol oynar.
Diyabet yönetiminde diyetin bu kadar önemli olmasının bir diğer nedeni, beslenme düzeninin vücutta insülin kullanımını doğrudan etkilemesidir. İnsülin, vücudun enerji için glikozu nasıl kullandığını düzenleyen bir hormondur. Tip 1 diyabet hastalarında insülin üretimi yetersizken, Tip 2 diyabet hastalarında vücut insülini gerektiği gibi kullanamaz. Her iki durumda da uygun bir diyet, insülin seviyelerini ve kan şekerini kontrol etmeye yardımcı olabilir. Bu da uzun vadede diyabetin neden olduğu komplikasyonların önlenmesine katkı sağlar. Sağlıklı beslenme alışkanlıklarının, diyabetin olumsuz etkilerini azaltmakta ne kadar etkili olduğu bilimsel araştırmalarla defalarca kanıtlanmıştır.
Diyabet hastası ne yemeli? Diyabet diyet listesi, sadece kan şekeri kontrolünü sağlamakla kalmaz, aynı zamanda kalp sağlığını korur, böbrek fonksiyonlarını iyileştirir ve genel olarak daha iyi bir yaşam kalitesi sağlar. Diyabet hastalarının sıklıkla karşılaştığı yüksek tansiyon, yüksek kolesterol gibi sorunlar da bu diyetin yardımıyla büyük ölçüde önlenebilir. Dolayısıyla, diyabet diyeti, yalnızca bir beslenme planı değil, aynı zamanda diyabet hastalarının yaşam kalitesini artıran bir yaşam tarzı değişikliği olarak görülmelidir. Bu yazıda, diyabet diyetinin temel prensipleri, önerilen yiyecekler, kaçınılması gereken besinler ve genel beslenme stratejileri hakkında detaylı bilgi sunulacaktır.
Diyabet Hastalığı Nedir?
Diyabet, vücudun kan şekerini (glikoz) düzenleme yeteneğini etkileyen kronik bir metabolik hastalıktır. İki ana türü vardır:
- Tip 1 Diyabet: Pankreasın insülin üretmemesi veya çok az üretmesi nedeniyle oluşur. Genellikle çocukluk veya gençlik döneminde ortaya çıkar.
- Tip 2 Diyabet: Vücut insülini gerektiği gibi kullanamaz (insülin direnci) ve zamanla insülin üretimi yetersiz kalabilir. Genellikle erişkinlerde görülür ancak obezite ve kötü beslenme nedeniyle gençlerde de artmaktadır.
- Gestasyonel Diyabet: Hamilelik sırasında ortaya çıkan geçici bir diyabet türüdür.
Diyabetin semptomları arasında aşırı susama, sık idrara çıkma, yorgunluk, kilo kaybı ve bulanık görme bulunur. Uzun vadede kontrolsüz diyabet, kalp hastalıkları, böbrek yetmezliği, sinir hasarı ve görme kaybı gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Diyabet Diyetinin Temel Prensipleri
Diyabet diyetinin en önemli unsurlarından biri, kan şekeri seviyelerini sabit tutmayı hedeflemektir. Bu nedenle, diyabet hastalarının düzenli aralıklarla dengeli ve besleyici yiyecekler tüketmeleri önerilir. Diyabet diyetinin temel prensipleri şu şekildedir:
- Karbonhidrat Kontrolü: Diyabet yönetiminde karbonhidrat alımı büyük bir rol oynar. Karbonhidratlar, vücutta glikoza dönüştürülerek enerji sağlar. Ancak aşırı karbonhidrat tüketimi, kan şekerinde ani yükselmelere yol açabilir. Bu nedenle, karbonhidratların doğru şekilde planlanması ve yüksek glisemik indeksli yiyeceklerden kaçınılması önemlidir.
- Lif Tüketimi: Lif açısından zengin yiyecekler, kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmaya yardımcı olur. Lifli gıdalar, sindirimi yavaşlatarak glikozun kana karışma hızını azaltır. Bu nedenle, tam tahıllar, sebzeler, meyveler ve baklagiller gibi besinler, diyabet diyetinde önemli bir yer tutar.
- Protein ve Yağ Dengesi: Diyabet diyetinde protein ve yağ dengesi de kritik bir rol oynar. Sağlıklı protein kaynakları olarak balık, tavuk, hindi ve bitkisel proteinler önerilirken; sağlıklı yağ kaynakları olarak zeytinyağı, avokado ve kuruyemişler tercih edilmelidir. Bu besinler, kan şekeri kontrolüne yardımcı olur ve genel sağlığı destekler.
- Porsiyon Kontrolü: Diyabet hastalarının dikkat etmesi gereken bir diğer önemli nokta porsiyon kontrolüdür. Aşırı yemek yemek, kan şekeri seviyelerinin kontrol edilmesini zorlaştırabilir. Bu nedenle, öğünlerde dengeli ve uygun porsiyonlarda yemek tüketmek önemlidir.
Diyabet Hastaları Ne Yemeli?
Diyabet diyetinde önerilen yiyecekler, kan şekerini dengede tutmaya ve genel sağlığı iyileştirmeye yardımcı olan besinlerden oluşur. Aşağıda diyabet hastalarının beslenme planlarında sıklıkla yer alması gereken yiyecekler listelenmiştir:
- Tam Tahıllar: Yulaf, kepekli makarna, tam buğday ekmeği ve kahverengi pirinç gibi tam tahıllar, lif açısından zengin olmaları nedeniyle diyabet diyeti için idealdir. Bu besinler, sindirimi yavaşlatır ve kan şekeri seviyelerini sabit tutmaya yardımcı olur.
- Sebzeler: Sebzeler, düşük kalori ve yüksek lif içeriği sayesinde diyabet yönetiminde kritik bir rol oynar. Brokoli, ıspanak, biber ve havuç gibi yeşil yapraklı sebzeler özellikle önerilir.
- Meyveler: Diyabet hastaları için uygun olan meyveler, düşük glisemik indeksli ve lif açısından zengin olanlardır. Elma, armut, çilek ve böğürtlen gibi meyveler, kan şekerini ani yükseltmeden tatlı ihtiyacını karşılayabilir.
- Yağsız Proteinler: Tavuk, hindi, balık ve bitkisel protein kaynakları, diyabet diyetinde önemli bir yer tutar. Bu besinler, tokluk hissini artırır ve kan şekeri seviyelerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur.
- Sağlıklı Yağlar: Zeytinyağı, avokado, ceviz ve badem gibi sağlıklı yağlar, kalp sağlığını destekler ve kan şekerini dengelemeye yardımcı olur. Sağlıklı yağlar, diyabet diyetinde kontrollü miktarda tüketilmelidir.
Diyabet Hastaları Ne Yememeli?
Diyabet diyetinde kaçınılması gereken yiyecekler genellikle kan şekeri seviyelerini hızla yükselten veya sağlık sorunlarına yol açabilecek gıdalardır. Diyabet hastası diyet listesinde bu tür yiyeceklerden uzak durmaları önerilir:
- Rafine Şeker: Şekerlemeler, kekler, kurabiyeler ve gazlı içecekler gibi rafine şeker içeren gıdalar, kan şekeri seviyelerinde ani yükselmelere neden olabilir. Bu tür gıdalardan kaçınmak, diyabet yönetiminin temel unsurlarından biridir.
- İşlenmiş Gıdalar: Hazır gıdalar, işlenmiş et ürünleri ve fast food, yüksek oranda trans yağ ve sodyum içerir. Bu tür yiyecekler, hem diyabet kontrolünü zorlaştırır hem de kalp sağlığını olumsuz etkiler.
- Beyaz Ekmek ve Makarnalar: Rafine edilmiş karbonhidratlar, kan şekeri seviyelerinde ani yükselmelere yol açabilir. Beyaz ekmek, beyaz pirinç ve beyaz makarna yerine tam tahıllı alternatifler tercih edilmelidir.
- Tatlandırılmış İçecekler: Şekerli içecekler, meyve suları ve enerji içecekleri gibi yüksek şeker içeriğine sahip içecekler, kan şekerini hızla yükseltir ve diyabet kontrolünü zorlaştırır.
Diyabet Diyetinde Planlama Stratejileri
Diyabet diyetini uygularken planlı ve disiplinli olmak son derece önemlidir. Aşağıda, diyabet hastalarının diyetlerini daha etkin bir şekilde planlamalarına yardımcı olacak bazı stratejiler bulunmaktadır:
- Yemek Planı Oluşturma: Haftalık yemek planları, diyabet hastalarının sağlıklı beslenme alışkanlıklarını sürdürmelerine yardımcı olabilir. Bu planlar, uygun porsiyonları ve sağlıklı yiyecekleri içermelidir.
- Ara Öğünlere Dikkat Etme: Ara öğünler, kan şekerini dengede tutmaya yardımcı olabilir. Fındık, yoğurt veya taze meyveler gibi sağlıklı ara öğün seçenekleri tercih edilmelidir.
- Düzenli Öğünler: Diyabet yönetiminde düzenli öğünlerin önemi büyüktür. Uzun süre aç kalmak, kan şekeri seviyelerinin dengesiz hale gelmesine neden olabilir. Bu nedenle, 3 ana öğün ve 2-3 ara öğün içeren bir yemek düzeni oluşturulmalıdır.
Diyabet Hastaları Nasıl Beslenmeli?
Diyabet yönetiminde dengeli ve düzenli bir beslenme çok önemlidir. Kan şekerini kontrol altında tutmak için aşağıdaki prensiplere dikkat edilmelidir:
- Düşük Glisemik İndeksli Besinler Tüketin: Kan şekerini yavaşça yükselten tam tahıllar, sebzeler, baklagiller gibi yiyecekler tercih edilmelidir.
- Karbonhidratları Dengeli Dağıtın: Gün boyunca eşit aralıklarla az miktarda karbonhidrat tüketimi, kan şekerini dengelemeye yardımcı olur.
- Lifli Gıdaları Artırın: Sebzeler, meyveler ve tam tahıllar lif bakımından zengindir. Bu besinler sindirimi yavaşlatarak kan şekerini daha stabil tutar.
- Sağlıklı Yağlar Kullanın: Zeytinyağı, avokado, fındık ve badem gibi sağlıklı yağ kaynaklarını tercih edin. Trans yağlardan ve doymuş yağlardan uzak durun.
- Protein Alımını Dengede Tutun: Tavuk, balık, yumurta, yoğurt ve baklagiller gibi protein kaynakları kan şekerini dengelemeye destek olur.
- Şeker ve İşlenmiş Gıdalardan Kaçının: Rafine şekerler, beyaz un ürünleri ve paketli gıdalardan uzak durulmalıdır.
- Su Tüketimini Artırın: Yeterli miktarda su içmek metabolizmayı destekler ve kan şekerini düzenler.
Gestasyonel Diyabet Diyeti Nasıl Olmalı?
Hamilelik döneminde ortaya çıkan gestasyonel diyabet, hem anne hem de bebek sağlığı açısından dikkatle kontrol edilmelidir. Gestasyonel diyabet diyetinde şunlara dikkat edilmelidir:
- Küçük ve Sık Öğünler: Kan şekerindeki ani dalgalanmaları önlemek için öğünleri 3 ana ve 2-3 ara öğün şeklinde düzenleyin.
- Kompleks Karbonhidratlar Tercih Edin: Tam buğday ekmeği, bulgur, yulaf gibi kompleks karbonhidratlar yavaş sindirilir ve kan şekerini dengelemeye yardımcı olur.
- Protein ve Lif Alımını Artırın: Protein kaynakları ve lifli yiyecekler, sindirimi yavaşlatarak glikoz emilimini dengeler.
- Tatlı İhtiyacına Alternatif Bulun: Meyve, yoğurt veya az miktarda kuru yemiş gibi doğal tatlı alternatiflerini tercih edin.
- Kan Şekeri Kontrollerini İhmal Etmeyin: Günlük kan şekeri takibi ve düzenli doktor kontrolleri diyetin etkinliğini değerlendirmek için önemlidir.
- Magnezyum ve Omega-3 Zengini Besinler: Hamilelikte insülin duyarlılığını artırabilecek ceviz, badem, chia tohumu gibi besinler diyetinize dahil edilebilir.
Canan Karatay Diyabet Diyeti
Canan Karatay, diyabet yönetiminde düşük karbonhidratlı ve sağlıklı yağlarla zenginleştirilmiş bir diyet modelini önerir. Karatay diyetinin temel prensipleri şunlardır:
- Doğal ve İşlenmemiş Gıdalar Tüketin: Paketli gıdalardan kaçının, taze ve mevsimsel yiyecekler tercih edin.
- Şeker ve Tahıl Ürünlerinden Kaçının: Beyaz ekmek, pirinç, makarna gibi glisemik indeksi yüksek yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
- Bol Protein ve Sağlıklı Yağlar: Yumurta, peynir, zeytinyağı, tereyağı gibi sağlıklı yağ kaynakları ve proteinler diyetin temelini oluşturur.
- Ara Öğünlerden Vazgeçin: Karatay diyetinde insülin direncini düşürmek için ara öğünler önerilmez.
- Doğal Şekeri Tercih Edin: Şeker ihtiyacını meyveler ve kuru yemişlerle karşılamak önerilir.
- Limonlu Su ve Şekersiz Çay: Gün boyu şekersiz içecekler tüketerek toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olun.
- Fiziksel Aktivite: Sağlıklı bir diyetle birlikte düzenli fiziksel egzersiz yapılması önerilir.
Canan Karatay diyeti modeli, özellikle Tip 2 diyabet hastalarının insülin direncini kırmasına yardımcı olabilir. Ancak her diyabet hastasının sağlık durumu farklı olduğu için diyetin bir uzman gözetiminde uygulanması önemlidir.
Diyabet Hastalarında Egzersizin Rolü
Diyabet tedavisinde diyet kadar önemli olan bir diğer unsur ise egzersizdir. Düzenli fiziksel aktivite, kan şekeri seviyelerinin dengelenmesine yardımcı olmanın yanı sıra, insülin duyarlılığını artırır ve genel sağlık üzerinde olumlu etkiler yaratır. Diyabet hastalarının egzersiz yaparken dikkat etmeleri gereken birkaç önemli nokta vardır. Diyet ve egzersiz arasındaki bu etkileşim, diyabet hastalarının genel yaşam kalitelerini artırmakta kritik rol oynar.
Egzersizin Faydaları
Diyabet hastaları için düzenli egzersiz yapmanın pek çok faydası bulunmaktadır. Başlıca faydalar şunlardır:
- Kan Şekerini Kontrol Altına Alma: Egzersiz yapmak, kasların glikozu daha etkili kullanmasına yardımcı olur. Bu sayede kan şekeri seviyeleri daha stabil hale gelir.
- Kilo Yönetimi: Egzersiz, fazla kiloların verilmesine yardımcı olabilir. Tip 2 diyabet hastalarında kilo vermek, insülin duyarlılığını artırarak hastalığın seyrini olumlu yönde etkileyebilir.
- Kalp Sağlığını Koruma: Düzenli egzersiz, kalp ve damar sağlığını destekler, tansiyonun ve kolesterol seviyelerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur.
- Ruh Sağlığını Destekleme: Egzersiz, stres seviyelerini azaltır ve genel ruh sağlığını iyileştirir. Diyabet hastaları arasında yaygın olan depresyon ve kaygı gibi ruhsal sağlık sorunlarının yönetiminde etkili olabilir.
Diyabet Diyetinde Sıvı Tüketimi
Sıvı tüketimi, diyabet yönetiminde göz ardı edilmemesi gereken önemli bir unsurdur. Diyabet hastalarının doğru sıvı alımı, kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesine ve genel sağlıklarının korunmasına yardımcı olur. Ancak, yanlış sıvı tercihleri kan şekerini olumsuz yönde etkileyebilir.
Önerilen Sıvılar
Diyabet diyetinde sıvı tüketimi, genellikle şeker içermeyen ve düşük kalorili içeceklerle sağlanmalıdır. Aşağıda diyabet hastalarının güvenle tüketebileceği bazı sıvılar sıralanmıştır:
- Su: Su, diyabet hastaları için en ideal içecektir. Vücudun hidrasyon ihtiyacını karşılar ve kan şekeri üzerinde olumsuz bir etkisi yoktur.
- Bitki Çayları: Şekersiz bitki çayları, hidrasyonu sağlamanın yanı sıra çeşitli sağlık faydaları sunar. Özellikle yeşil çay ve papatya çayı, antioksidan özellikleriyle bilinir.
- Şekersiz Kahve: Kahve, ölçülü tüketildiğinde diyabet hastaları için uygun bir içecek olabilir. Ancak, kahveye eklenen şeker ve krema gibi katkı maddelerinden kaçınılmalıdır.
Kaçınılması Gereken Sıvılar
Diyabet hastalarının uzak durması gereken sıvılar, genellikle yüksek şeker içeren ve kan şekerini hızla yükselten içeceklerdir. Aşağıda bu tür sıvılar sıralanmıştır:
- Gazlı İçecekler: Şekerli gazlı içecekler, yüksek miktarda rafine şeker içerir ve kan şekeri seviyelerinde ani yükselmelere neden olabilir.
- Tatlandırılmış Meyve Suları: Meyve suları doğal olarak şeker içerir ve tatlandırılmış versiyonları kan şekerini hızla yükseltebilir. Bu nedenle, meyve suları sınırlı tüketilmelidir.
- Enerji İçecekleri: Enerji içecekleri yüksek şeker ve kafein içerir, bu da diyabet hastaları için zararlı olabilir.
Sonuç
Diyabet diyeti, yalnızca kan şekeri kontrolünü sağlamakla kalmaz, aynı zamanda kalp sağlığını korumaktan böbrek fonksiyonlarını iyileştirmeye kadar pek çok alanda fayda sağlar. Diyabet hastalarının yaşam kalitelerini artırmak ve hastalığın getirdiği riskleri en aza indirmek için sağlıklı bir beslenme düzeni benimsemeleri büyük önem taşır. Diyabet diyetinin temel prensipleri, sağlıklı bir yaşam tarzının olmazsa olmazları arasında yer alır ve bu diyet, uzun vadeli başarı için anahtar bir rol oynar.
Referanslar:
- Diyabet Diyeti: Diyabet Diyet Listesi 2025
- ADA. (2022). Standards of Medical Care in Diabetes—2022. Diabetes Care, 45(Supplement 1), S1-S264.
- Evert, A. B., Dennison, M., Gardner, C. D., et al. (2019). Nutrition therapy for adults with diabetes or prediabetes: A consensus report. Diabetes Care, 42(5), 731-754.
- Hu, F. B., van Dam, R. M., & Liu, S. (2001). Diet and risk of Type II diabetes: The role of types of fat and carbohydrate. Diabetologia, 44(7), 805-817.
- Franz, M. J., Boucher, J. L., Rutten-Ramos, S., et al. (2015). Lifestyle weight-loss intervention outcomes in overweight and obese adults with Type 2 diabetes: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 115(9), 1447-1463.
- Salas-Salvadó, J., Martinez-Gonzalez, M. A., Bulló, M., et al. (2011). The role of diet in the prevention of Type 2 diabetes. Nutrition, Metabolism, and Cardiovascular Diseases, 21(2), B32-B48.
- Ley, S. H., Hamdy, O., Mohan, V., et al. (2014). Prevention and management of Type 2 diabetes: Dietary components and nutritional strategies. The Lancet, 383(9933), 1999-2007.
- Forouhi, N. G., Misra, A., Mohan, V., et al. (2018). Dietary and nutritional approaches for prevention and management of Type 2 diabetes. BMJ, 361, k2234.
- Slavin, J. L. (2005). Dietary fiber and body weight. Nutrition, 21(3), 411-418.
- Esposito, K., Maiorino, M. I., Bellastella, G., et al. (2014). Mediterranean diet for Type 2 diabetes: Cardiometabolic benefits. Endocrine, 46(1), 27-32.
- Marathe, P. H., Gao, H. X., & Close, K. L. (2017). American Diabetes Association standards of medical care in diabetes 2017. Journal of Diabetes, 9(4), 320-324.
- Jenkins, D. J., Wolever, T. M., Taylor, R. H., et al. (1981). Glycemic index of foods: A physiological basis for carbohydrate exchange. The American Journal of Clinical Nutrition, 34(3), 362-366.
- Riccardi, G., Rivellese, A. A., & Giacco, R. (2008). Role of glycemic index and glycemic load in the healthy state, in prediabetes, and in diabetes. The American Journal of Clinical Nutrition, 87(1), 269S-274S.
- Sluijs, I., Beulens, J. W. J., van der A, D. L., et al. (2010). Dietary intake of total, animal, and vegetable protein and risk of Type 2 diabetes in the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC)-NL study. Diabetes Care, 33(1), 43-48.
- Toeller, M., Klischan, A., Heitkamp, G., et al. (1996). Nutrient intakes as predictors of body weight in European people with Type 1 diabetes. International Journal of Obesity, 20(5), 461-468.
- Ludwig, D. S., Hu, F. B., Tappy, L., et al. (2018). Dietary carbohydrates: Role of quality and quantity in chronic disease. BMJ, 361, k2340.
- Ajala, O., English, P., & Pinkney, J. (2013). Systematic review and meta-analysis of different dietary approaches to the management of Type 2 diabetes. The American Journal of Clinical Nutrition, 97(3), 505-516.
- Willett, W. C., & Hu, F. B. (2021). The role of carbohydrate quality in the prevention and management of Type 2 diabetes. Clinical Chemistry, 67(3), 421-428.
- Schwingshackl, L., Chaimani, A., Hoffmann, G., et al. (2017). Impact of different dietary approaches on blood pressure in hypertensive and prehypertensive patients: Protocol for a systematic review and network meta-analysis. BMJ Open, 7(7), e015671.
- Hu, F. B. (2011). Globalization of diabetes: The role of diet, lifestyle, and genes. Diabetes Care, 34(6), 1249-1257.
- Thomas, D. E., Elliott, E. J., & Naughton, G. A. (2006). Exercise for Type 2 diabetes mellitus. Cochrane Database of Systematic Reviews, (3), CD002968.
- DeFronzo, R. A., Ferrannini, E., Groop, L., et al. (2015). Type 2 diabetes mellitus. Nature Reviews Disease Primers, 1(1), 15019.
- Pan, X. R., Li, G. W., Hu, Y. H., et al. (1997). Effects of diet and exercise in preventing NIDDM in people with impaired glucose tolerance. Diabetes Care, 20(4), 537-544.
- Chatterjee, S., Khunti, K., & Davies, M. J. (2017). Type 2 diabetes. The Lancet, 389(10085), 2239-2251.
- Reedy, J., Krebs-Smith, S. M., & Bosire, C. (2010). Evaluating the food environment: Application of the Healthy Eating Index-2005. American Journal of Preventive Medicine, 38(5), 465-471.
- Huo, R., Du, T., Xu, Y., et al. (2015). Effects of Mediterranean-style diet on glycemic control and cardiovascular risk factors in Type 2 diabetes: A meta-analysis. European Journal of Clinical Nutrition, 69(11), 1200-1208.
- Laaksonen, D. E., Lindstrom, J., Lakka, T. A., et al. (2005). Physical activity in the prevention of Type 2 diabetes: The Finnish diabetes prevention study. Diabetes, 54(1), 158-165.
- Knowler, W. C., Barrett-Connor, E., Fowler, S. E., et al. (2002). Reduction in the incidence of Type 2 diabetes with lifestyle intervention or metformin. The New England Journal of Medicine, 346(6), 393-403.
- Esposito, K., Kastorini, C. M., Panagiotakos, D. B., et al. (2011). Mediterranean diet and weight loss: Meta-analysis of randomized controlled trials. Metabolic Syndrome and Related Disorders, 9(1), 1-12.
- Sacks, F. M., Carey, V. J., Anderson, C. A., et al. (2014). Effects of high vs low glycemic index of dietary carbohydrate on cardiovascular disease and diabetes: A randomized clinical trial. JAMA, 312(23), 2531-2541.
- Hallberg, S. J., McKenzie, A. L., Williams, P. T., et al. (2018). Effectiveness and safety of a novel care model for the management of Type 2 diabetes at 1 year: An open-label, non-randomized, controlled study. Diabetes Therapy, 9(2), 583-612.
- Ludwig, D. S., & Ebbeling, C. B. (2018). The carbohydrate-insulin model of obesity: Beyond “calories in, calories out.” JAMA Internal Medicine, 178(8), 1098-1103.
- O’Keefe, J. H., Gheewala, N. M., & O’Keefe, J. O. (2008). Dietary strategies for improving post-prandial glucose, lipids, inflammation, and cardiovascular health. Journal of the American College of Cardiology, 51(3), 249-255.
- Capaldo, B., Annuzzi, G., & Patti, L. (2018). Dietary recommendations for Type 2 diabetes: Efficacy, challenges, and future directions. Current Diabetes Reports, 18(10), 94.
- Venn, B. J., & Green, T. J. (2007). Glycemic index and glycemic load: Measurement issues and their effect on diet–disease relationships. European Journal of Clinical Nutrition, 61(S1), S122-S131.
- Look AHEAD Research Group. (2013). Cardiovascular effects of intensive lifestyle intervention in Type 2 diabetes. The New England Journal of Medicine, 369(2), 145-154.
- https://scholar.google.com/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
- https://www.researchgate.net/
- https://www.nhs.uk/