100 / 100

Endokrin sistem, vücutta hormonları salgılayan ve bu hormonların vücutta düzenleyici rol oynamasını sağlayan bir bez ağıdır. Endokrin sistem; hipotalamus, hipofiz bezi, tiroit bezi, paratiroit bezi, pankreas, böbrek üstü bezleri, gonadlar (yumurtalıklar ve testisler) ve epifiz bezini içerir. Bu bezlerden salgılanan hormonlar, vücudun metabolizmasını, büyümesini, gelişimini, üreme fonksiyonlarını, uykusunu ve ruh halini düzenler. Endokrin hastalıklar, bu bezlerin işlevini etkileyen bozukluklardan kaynaklanır ve belirtileri genellikle karmaşık ve çok çeşitli olabilir. Bu belirtiler, çoğu zaman başka sağlık sorunlarıyla karıştırılabildiği için, doğru tanı ve tedavi için dikkatli bir analiz gerektirir.

Sağlık Bilgisi İçeriği

Endokrin Hastalıkların Belirtileri

Endokrin hastalıklarının belirtileri, hormonal dengesizliklerin tipine ve etkilenen organa bağlı olarak büyük ölçüde farklılık gösterir. Örneğin, tiroit hormonlarının yetersiz salgılandığı hipotiroidizmde hastalar genellikle yorgunluk, kilo artışı, soğuk hissetme ve depresyon gibi belirtiler yaşarken, hipertiroidizmde, yani tiroit hormonlarının aşırı salgılanması durumunda ise kilo kaybı, sinirlilik, hızlı kalp atışı ve terleme gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Endokrin hastalıkları, insülin dengesizliği gibi metabolik hastalıklardan, üreme hormonlarındaki düzensizliklere kadar geniş bir yelpazeye yayılır. Bu hastalıkların belirtilerini anlamak, erken teşhis ve tedavi için kritik öneme sahiptir.

Günümüzde stres, beslenme alışkanlıkları, çevresel faktörler ve genetik yatkınlık gibi birçok faktör, endokrin sistemin işleyişini olumsuz etkileyebilir. Özellikle diyabet, hipertiroidizm, hipotiroidizm, Addison hastalığı, Cushing sendromu ve polikistik over sendromu gibi yaygın endokrin hastalıkları, global olarak milyonlarca insanı etkileyen önemli sağlık sorunları arasında yer alır. Bu hastalıkların belirtileri ise genellikle başlangıçta hafif olduğundan, birçok kişi bu semptomları göz ardı eder. Ancak, belirtilerin farkına varmak ve zamanında bir uzmana başvurmak, bu hastalıkların ilerlemesini önleyebilir ve hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir.

Endokrin hastalıkları, genellikle vücutta hormonal dengesizliklere yol açtığından, erken teşhis edilmesi oldukça zordur. Bu hastalıklar, bazen yıllarca belirti vermeden gelişebilir ve yalnızca ileri evrelerde klinik belirtiler ortaya çıkar. Bu durum, teşhisin gecikmesine ve hastalığın ilerlemesine yol açabilir. Endokrin hastalıklarının belirtilerinin farkında olmak, yalnızca hastalar için değil, aynı zamanda hekimler için de erken müdahale ve doğru tedavi süreçlerini başlatmak adına büyük bir önem taşır. Bu makalede, çeşitli endokrin hastalıklarının belirtilerine detaylı bir bakış sunulacak ve bu belirtilerin hangi hastalıklara işaret edebileceği konusunda bilgi verilecektir.

Yaygın Endokrin Hastalıkların Belirtileri Nelerdir?

1. Diyabet

Diyabet, insülin hormonunun yetersizliği veya etkisizliği nedeniyle kan şekeri düzeylerinin anormal şekilde yükselmesiyle karakterize edilen bir endokrin hastalıktır. İki ana tipi vardır: Tip 1 diyabet ve Tip 2 diyabet. Her iki türde de ortak belirtiler görülse de, hastalığın tipi ve şiddeti belirtilerin derecesini etkileyebilir.

Sık idrara çıkma: Yüksek kan şekeri, böbreklerin daha fazla su atmasına neden olur.
Aşırı susama: Vücudun su kaybı arttıkça, sıvı ihtiyacı da artar.
Açlık hissi: Hücreler yeterince glikoz alamadığında, sürekli bir açlık hissi oluşabilir.
Yorgunluk: Vücudun enerji üretimi azaldığında, sürekli bir yorgunluk hali meydana gelir.
Yavaş iyileşen yaralar: Diyabet, bağışıklık sistemini ve kan dolaşımını olumsuz etkileyebilir.

2. Hipotiroidizm

Hipotiroidizm, tiroit bezinin yeterli miktarda tiroit hormonu üretememesi durumudur. Metabolizmayı yavaşlatan bu durum, genellikle aşağıdaki belirtilerle kendini gösterir:

Yorgunluk: Metabolizmanın yavaşlamasıyla birlikte enerji seviyeleri düşer.
Kilo alımı: Düşük tiroit hormonları, metabolizmanın yavaşlamasına ve kilo alımına neden olur.
Soğuk intoleransı: Vücut ısısını düzenlemekte zorlandığından, hastalar sürekli üşüyebilir.
Kabızlık: Sindirim sistemi de yavaşlar, bu da kabızlık sorununa yol açabilir.
Depresyon ve ruh hali değişiklikleri: Beyindeki hormon dengesizlikleri, depresif ruh hali oluşturabilir.

3. Hipertiroidizm

Hipertiroidizm, tiroit bezinin aşırı tiroit hormonu üretmesidir. Bu durum, metabolizmanın aşırı hızlanmasına neden olur ve çeşitli belirtilerle kendini gösterir:

Aşırı terleme: Metabolizmanın hızlanmasıyla birlikte vücut ısısı artar.
Hızlı kalp atışı: Tiroit hormonlarının fazlalığı kalp atış hızını artırabilir.
Sinirlilik ve anksiyete: Hormonlar ruh halini etkileyerek gerginlik ve endişeye neden olabilir.
Kilo kaybı: Hızlı metabolizma nedeniyle istemsiz kilo kaybı yaşanabilir.
Uyku problemleri: Hormonlardaki dengesizlikler uyku düzenini bozabilir.

4. Polikistik Over Sendromu (PCOS)

Polikistik Over Sendromu (PCOS), üreme çağındaki kadınları etkileyen hormonal bir bozukluktur. Yumurtalıklarda birçok küçük kist oluşumuna yol açabilir ve belirtileri oldukça çeşitlidir:

Düzensiz adet döngüsü: Hormonal dengesizlikler nedeniyle adet dönemleri düzensiz olabilir.
Aşırı kıllanma (hirsutizm): Erkek hormonlarının (androjenler) fazlalığı, yüz ve vücutta aşırı kıllanma yapabilir.
Akne: Hormonal değişiklikler ciltte yağ üretimini artırarak akne oluşumuna neden olabilir.
Kilo alımı: PCOS hastalarının büyük çoğunluğu kilo almakta zorlanır.
İnfertilite: Düzensiz yumurtlama nedeniyle hamile kalmak zorlaşabilir.

5. Addison Hastalığı

Addison Hastalığı, böbrek üstü bezlerinin yeterli miktarda kortizol ve aldosteron üretmemesi sonucunda ortaya çıkar. Bu hormonların eksikliği, vücudun stresle başa çıkma yeteneğini etkiler ve şu belirtilere yol açar:

Aşırı yorgunluk: Kortizol eksikliği, vücudun enerji üretimini azaltır.
Kas güçsüzlüğü: Hormonal dengesizlikler kas fonksiyonlarını etkileyebilir.
Düşük kan basıncı: Aldosteron eksikliği kan basıncını düşürebilir.
Ciltte koyulaşma: Melanin üretimindeki artış, ciltte koyulaşmaya neden olabilir.
Tuz isteği: Aldosteron eksikliği nedeniyle vücut tuz kaybeder ve hastalar yoğun bir tuz isteği duyabilir.

6. Cushing Sendromu

Cushing Sendromu, vücutta aşırı kortizol üretimi ile karakterize edilen bir endokrin hastalıktır. Kortizol fazlalığı, birçok organ ve sistem üzerinde olumsuz etkilere neden olur:

Yüzde yuvarlaklaşma (ay yüzü): Kortizol fazlalığı yüz bölgesinde yağ birikmesine neden olur.
Kilo artışı: Özellikle karın ve sırt bölgesinde yağ birikimi görülür.
Ciltte incelme ve morarma: Cilt yapısı bozulur ve kolay morarma meydana gelir.
Kas zayıflığı: Aşırı kortizol kas fonksiyonlarını zayıflatabilir.
Yüksek tansiyon: Kortizol fazlalığı kan basıncını yükseltebilir.

Endokrin Hastalıkların Tanısı Nasıl Konulur?

1. Hastanın Tıbbi Geçmişinin Değerlendirilmesi

Endokrin hastalıkların tanısında ilk adım, hastanın detaylı bir tıbbi öyküsünün alınmasıdır. Doktor, hastanın yaşadığı belirtileri, süresini, şiddetini ve aile öyküsünü değerlendirir. Özellikle diyabet, tiroid hastalıkları ve hormon bozuklukları gibi genetik yatkınlığı olan hastalıklar açısından aile geçmişi önemli bir ipucu sağlar.

2. Fiziksel Muayene

Endokrin hastalıklar genellikle vücuttaki belirli değişimlerle kendini gösterir. Doktor, hastanın:

Cilt yapısı ve rengi (hiperpigmentasyon, cilt kuruluğu vb.)
Vücut ağırlığı (ani kilo kaybı veya alımı)
Saç dökülmesi veya aşırı kıllanma
El ve ayak büyümesi
Boy ve gelişim geriliği gibi belirtilerini değerlendirir.

Fiziksel muayene, spesifik hormonal bozuklukların belirlenmesinde önemli bir adımdır.

3. Laboratuvar Testleri

Endokrin sistem, hormonların kan dolaşımına salınmasıyla çalışır. Bu nedenle, hormonal dengenin değerlendirilmesi için laboratuvar testleri yapılır. En sık kullanılan testler şunlardır:

Kan Testleri: Tiroid hormonları (TSH, T3, T4), kortizol, insülin, büyüme hormonu, prolaktin ve diğer hormon seviyeleri ölçülür.
İdrar Testleri: Belirli hormonların 24 saatlik idrar örneklerinde analizi yapılır. Özellikle adrenal bez hastalıklarının tanısında kullanılır.
Glukoz Tolerans Testi (OGTT): Diyabet teşhisinde kullanılır. Hastaya belirli miktarda glikoz verilir ve vücudunun glikozu nasıl işlediği takip edilir.

4. Görüntüleme Yöntemleri

Hormon salgılayan organların yapısal değerlendirilmesi için çeşitli görüntüleme teknikleri kullanılır:

Ultrasonografi: Tiroid ve diğer endokrin organların büyüklüğü, nodülleri veya kitleleri değerlendirmek için kullanılır.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Hipofiz bezi ve adrenal bez gibi küçük yapıların detaylı incelenmesini sağlar.
Bilgisayarlı Tomografi (BT): Adrenal bez tümörleri veya hipofiz lezyonlarının tespitinde tercih edilir.
Sintigrafi: Tiroid nodüllerinin iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğunu anlamak için radyoaktif madde kullanılarak yapılan bir görüntüleme testidir.

5. Dinamik Testler ve Fonksiyonel Testler

Bazı endokrin hastalıkların tanısı için yalnızca hormon seviyelerinin ölçülmesi yeterli olmaz. Hormonların vücut üzerindeki etkilerini daha iyi anlayabilmek için dinamik testler uygulanır:

Deksametazon Baskılama Testi: Cushing sendromunun teşhisinde kullanılır.
ACTH Uyarı Testi: Adrenal yetmezlik şüphesi olan hastalarda kortizol üretimini değerlendirmek için yapılır.
İnsülin Tolerans Testi: Büyüme hormonu ve kortizol rezervlerini ölçmek için kullanılır.
TRH Uyarı Testi: Tiroid bezinin fonksiyonlarını değerlendirmede yardımcı olabilir.

6. Genetik Testler

Ailesel geçiş gösteren endokrin hastalıklarının teşhisinde genetik testler önemli rol oynar. Özellikle:

MEN (Multipl Endokrin Neoplazi) sendromları
Konjenital adrenal hiperplazi
Genetik tiroid kanserleri gibi hastalıkların teşhisinde genetik analizler yapılabilir.

7. Biyopsi ve Doku İncelemeleri

Bazı endokrin hastalıkların kesin tanısı için doku örneklerinin alınarak patolojik inceleme yapılması gerekebilir. Örneğin:

Tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi, tiroid nodüllerinin kanser olup olmadığını anlamak için yapılır.
Adrenal biyopsi, adrenal bezlerdeki kitlelerin değerlendirilmesi için uygulanır.

8. Multidisipliner Yaklaşım

Endokrin hastalıkların tanısı ve yönetimi genellikle multidisipliner bir yaklaşımla gerçekleştirilir. Endokrinolog, dahiliye uzmanı, radyolog, genetik uzmanı ve cerrah gibi farklı branşlardan doktorlar birlikte çalışarak hastaya en uygun tanı ve tedavi planını oluştururlar.

Bu süreçlerin tamamı, endokrin hastalıkların erken teşhisi ve etkin bir şekilde tedavi edilmesi için kritik öneme sahiptir.

Endokrin Hastalıkların Tedavisi Nasıl Yapılır?

Endokrin hastalıkların tedavisi, hastalığın türüne, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre farklılık gösterir. Hormon dengesizliği ve bezlerin işlev bozuklukları gibi sorunlar çeşitli yöntemlerle kontrol altına alınabilir. Aşağıda, endokrin hastalıkların tedavi yöntemlerini ayrıntılı şekilde ele alıyoruz.

1. İlaç Tedavisi

Endokrin hastalıkların tedavisinde en yaygın kullanılan yöntemlerden biri ilaç tedavisidir. İlaçlar, eksik olan hormonların yerine konulmasını veya fazla hormon üretiminin baskılanmasını sağlar.

Hormon Replasman Tedavisi (HRT): Hipotiroidi gibi hastalıklarda eksik hormonları tamamlamak için kullanılır. Örneğin, tiroid hormon eksikliği durumunda levotiroksin (T4) içeren ilaçlar reçete edilir.
Hormon Baskılayıcı İlaçlar: Hipertiroidi veya Cushing sendromu gibi fazla hormon üretimi ile ilişkili hastalıklarda hormon üretimini azaltan ilaçlar kullanılır.
İnsülin ve Diyabet İlaçları: Diyabet tedavisinde insülin enjeksiyonları ve metformin gibi oral antidiyabetik ilaçlar kullanılır.

2. Cerrahi Müdahale

Bazı endokrin hastalıklarında ilaç tedavisi yeterli olmayabilir ve cerrahi müdahale gerekebilir.

Tiroid Cerrahisi: Tiroid bezinde nodül veya kanserli dokuların bulunması durumunda tiroidin tamamı veya bir kısmı cerrahi olarak çıkarılabilir.
Hipofiz Tümörlerinin Ameliyatı: Hipofiz bezinde tümör bulunması durumunda cerrahi müdahale ile tümör alınabilir.
Adrenalektomi (Adrenal Bezlerin Ameliyatı): Böbrek üstü bezlerinin aşırı hormon üretmesi durumunda cerrahi olarak alınması gerekebilir.

3. Radyoterapi ve Radyoaktif İyot Tedavisi

Radyoterapi, özellikle hipofiz veya tiroid tümörleri gibi durumlarda kullanılabilir. Radyoaktif iyot tedavisi ise genellikle hipertiroidi tedavisinde tercih edilir.

Radyoaktif İyot Tedavisi: Tiroid bezinin fazla çalıştığı hipertiroidi hastalarında, radyoaktif iyot tiroid bezini küçültmek için kullanılır.
Radyoterapi: Hipofiz bezindeki tümörler veya bazı malign endokrin tümörler için uygulanabilir.

4. Beslenme ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Endokrin hastalıklarının yönetiminde sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri büyük rol oynar.

Dengeli Beslenme: Diyabet hastalarında düşük glisemik indeksli gıdalar, sağlıklı yağlar ve protein içeren besinler tüketmek önemlidir.
Egzersiz ve Fiziksel Aktivite: Düzenli egzersiz, insülin direncini azaltabilir, metabolizmayı hızlandırabilir ve hormonal dengeyi destekleyebilir.
Stres Yönetimi: Kortizol gibi stres hormonlarının dengede tutulması için yoga, meditasyon ve nefes egzersizleri gibi teknikler önerilir.

5. Alternatif ve Destekleyici Tedaviler

Geleneksel tedavilerin yanı sıra, bazı alternatif ve tamamlayıcı yöntemler de endokrin hastalıklarının yönetiminde destekleyici olarak kullanılabilir.

Bitkisel Takviyeler: Örneğin, diyabet yönetiminde tarçın ve zerdeçal gibi bitkisel bileşenler yardımcı olabilir.
Akupunktur: Stres hormonlarını dengelemeye yardımcı olabilir.
Probiyotikler ve Bağırsak Sağlığı: Bağırsak sağlığı, hormon dengesini etkileyebilir. Bu nedenle probiyotik açısından zengin gıdalar tüketmek faydalı olabilir.

6. Düzenli Kontroller ve Takip

Endokrin hastalıkları kronik olabileceğinden, düzenli doktor kontrolleri büyük önem taşır.

Kan Testleri ve Hormon Seviyelerinin Takibi: Tedavi sürecinin etkinliğini değerlendirmek için düzenli olarak kan testleri yapılmalıdır.
Düzenli Muayeneler: Özellikle tiroid, diyabet ve hipofiz hastalıkları gibi durumlar için düzenli endokrinoloji uzmanı kontrolleri gereklidir.

Endokrin hastalıkların tedavisi, hastaya özel olarak belirlenen multidisipliner bir yaklaşımı gerektirir. Bu nedenle tedavi planı, hastanın genel sağlık durumu, yaşam tarzı ve bireysel ihtiyaçlarına göre şekillendirilmelidir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Endokrin sistem nedir ve vücuttaki görevi nedir?

Endokrin sistem, hormon salgılayan bezlerden oluşan bir sistemdir. Bu bezler, kan dolaşımına hormonları salgılayarak vücudun büyüme, gelişme, metabolizma, üreme ve stres tepkisi gibi birçok önemli işlevini düzenler. Başlıca endokrin bezler arasında hipofiz, tiroid, paratiroid, pankreas, adrenal (böbreküstü) bezleri ve üreme organları bulunur.

Endokrin hastalıkları nelerdir?

Endokrin hastalıklar, hormon üreten bezlerin fonksiyonlarında meydana gelen bozukluklardan kaynaklanır. En yaygın endokrin hastalıklar şunlardır:

Diyabet (Şeker Hastalığı): Pankreasın insülin hormonunu yeterli üretmemesi veya vücudun insülini etkili kullanamaması sonucu ortaya çıkar.
Hipotiroidi: Tiroid bezinin yeterli tiroid hormonu üretmemesi durumudur.
Hipertiroidi: Tiroid bezinin fazla çalışarak aşırı tiroid hormonu üretmesi ile meydana gelir.
Cushing Sendromu: Böbreküstü bezlerinin aşırı kortizol üretmesi sonucu gelişir.
Polikistik Over Sendromu (PCOS): Kadınlarda hormonal dengesizliklere neden olan bir hastalıktır.
Akromegali: Hipofiz bezinin aşırı büyüme hormonu üretmesi sonucu gelişir.
Addison Hastalığı: Böbreküstü bezlerinin yeterince kortizol ve aldosteron üretmemesi ile ortaya çıkar.

Endokrin hastalıklarının belirtileri nelerdir?

Endokrin hastalıklarının belirtileri hastalığa bağlı olarak değişebilir. Yaygın görülen belirtiler şunlardır:

Kronik yorgunluk ve halsizlik
Ani kilo kaybı veya kilo alımı
Ciltte kuruluk veya aşırı yağlanma
Depresyon ve ruh hali değişiklikleri
Aşırı susama ve sık idrara çıkma
Kas zayıflığı ve kramplar
Kadınlarda adet düzensizlikleri
Erkeklerde cinsel istekte azalma

Endokrin hastalıkları nasıl teşhis edilir?

Endokrin hastalıklarının teşhisinde çeşitli yöntemler kullanılır:

Kan Testleri: Hormon seviyelerinin ölçülmesi için yapılır. Örneğin, tiroid fonksiyon testleri, insülin ve glikoz testleri.
İdrar Testleri: Kortizol ve diğer hormon seviyelerini ölçmek için kullanılır.
Görüntüleme Yöntemleri: Tiroid ultrasonu, manyetik rezonans (MR) veya bilgisayarlı tomografi (BT) gibi yöntemlerle bezlerin yapısı incelenir.
Biyopsi: Nodül veya tümör şüphesi olan durumlarda hücre örnekleri alınarak analiz edilir.

Endokrin hastalıkları nasıl tedavi edilir?

Tedavi yöntemi hastalığın türüne ve şiddetine bağlı olarak değişir. Genel tedavi yaklaşımları şunlardır:

İlaç Tedavisi: Hormon seviyelerini düzenlemek için kullanılır (örneğin, insülin, tiroid hormonları veya kortikosteroidler).
Cerrahi Müdahale: Tiroid nodülleri, tümörler veya hormon bezlerinde anormallikler varsa cerrahi operasyon gerekebilir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve stres yönetimi gibi yöntemler tedavinin önemli bir parçasıdır.

Diyabet (Şeker Hastalığı) endokrin bir hastalık mıdır?

Evet, diyabet pankreasın insülin üretimiyle ilgili bir sorun olduğu için endokrin hastalıklar arasında yer alır. Diyabetin iki ana türü vardır:

Tip 1 Diyabet: Pankreas insülin üretmez veya çok az üretir.
Tip 2 Diyabet: Vücut insüline karşı direnç geliştirir ve insülinin etkisi azalır.

Her iki diyabet türü de ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve ömür boyu yönetilmesi gereken hastalıklardır.

Tiroid hastalıkları nasıl kontrol altına alınır?

Tiroid hastalıklarının yönetimi hastalığın türüne bağlıdır. Hipotiroidi tedavisinde tiroid hormonu takviyesi yapılırken, hipertiroidi tedavisinde hormon üretimini azaltan ilaçlar veya radyoaktif iyot tedavisi uygulanabilir. Tiroid bezinde nodüller veya kanser varsa cerrahi tedavi gerekebilir.

Endokrin hastalıkları genetik midir?

Bazı endokrin hastalıkları genetik yatkınlık gösterebilir. Özellikle diyabet, tiroid hastalıkları, Cushing sendromu ve bazı tümörler aileden geçiş gösterebilir. Ancak çevresel faktörler ve yaşam tarzı da hastalıkların ortaya çıkmasında önemli rol oynar.

Endokrin hastalıkları önlenebilir mi?

Bazı endokrin hastalıklarını tamamen önlemek mümkün olmasa da, sağlıklı bir yaşam tarzı ile risk azaltılabilir:

Dengeli ve sağlıklı beslenmek
Düzenli fiziksel aktivite yapmak
Stresi yönetmek
Düzenli sağlık kontrollerini aksatmamak
Sigara ve alkol tüketiminden kaçınmak

Hangi durumlarda endokrinoloji uzmanına başvurulmalıdır?

Aşağıdaki belirtileri yaşayan bireyler bir endokrinoloji uzmanına başvurmalıdır:

Açıklanamayan kilo kaybı veya kilo artışı
Kronik yorgunluk ve halsizlik
Cilt, saç ve tırnak değişiklikleri
Aşırı susama ve sık idrara çıkma
Adet düzensizlikleri veya infertilite sorunları
Cinsel istekte azalma veya hormonal dengesizlik belirtileri

Endokrin hastalıkları erken teşhis edildiğinde tedavi süreci daha etkili olabilir. Bu nedenle belirtiler fark edildiğinde bir uzmana danışmak önemlidir.

Sonuç

Endokrin hastalıkları, vücudun genel sağlığı üzerinde derin etkiler yaratan karmaşık ve çeşitli bozukluklar grubudur. Hormonal dengesizliklerin zamanında tanınması, tedavi sürecinde kritik rol oynar. Diyabetten tiroit bozukluklarına, Addison hastalığından Cushing sendromuna kadar, her bir endokrin hastalığı, kendine özgü belirtilerle kendini gösterir ve bu belirtiler erken dönemde teşhis edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Sağlıklı bir yaşam için bu belirtilerin farkında olmak ve gerektiğinde bir endokrinoloji uzmanına başvurmak, hastalığın ilerlemesini önlemek açısından büyük önem taşır.

Referanslar:

Endokrin Hastalıkların Belirtileri
Atkinson MA, Eisenbarth GS, Michels AW. Type 1 diabetes. Lancet. 2014;383(9911):69-82.
American Diabetes Association. Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care. 2014;37(Suppl 1):S81–S90.
Fadista J, Thorleifsson G, Pers TH, et al. The genetic architecture of type 2 diabetes. Nat Genet. 2014;46(3):294–301.
Weetman AP. Autoimmune thyroid disease: propagation and progression. Eur J Endocrinol. 2003;148(1):1–9.
Bahn RS, Burch HB, Cooper DS, et al. Hyperthyroidism and other causes of thyrotoxicosis: management guidelines of the American Thyroid Association and American Association of Clinical Endocrinologists. Thyroid. 2011;21(6):593–646.
Larsen PR, Davies TF, Schlumberger MJ, et al. Thyroid. Lancet. 2008;372(9637):649–659.
Ross DS, Burch HB, Cooper DS, et al. 2016 American Thyroid Association guidelines for diagnosis and management of hyperthyroidism and other causes of thyrotoxicosis. Thyroid. 2016;26(10):1343–1421.
Ross DS. Graves’ disease. N Engl J Med. 2016;375(16):1552–1565.
Manson JE, Bassuk SS, Lee IM. Thyroid hormone and heart disease. Endocrine. 2012;41(1):107–114.
Jameson JL, Mandel SJ, Weetman AP. Disorders of thyroid function. In: Jameson JL, De Groot LJ, eds. Williams Textbook of Endocrinology. 13th ed. Philadelphia: Elsevier; 2016:525–574.
Melmed S, Casanueva FF, Hoffman AR, et al. Diagnosis and treatment of hyperprolactinemia. J Clin Endocrinol Metab. 2011;96(2):273–288.
Pereira AM, Lupi R, Marchetti P, et al. Endocrine consequences of obesity. Nat Rev Endocrinol. 2016;12(7):389–400.
Kahn SE, Hull RL, Utzschneider KM. Mechanisms linking obesity to insulin resistance and type 2 diabetes. Nature. 2006;444(7121):840–846.
Stumvoll M, Goldstein BJ, van Haeften TW. Type 2 diabetes: principles of pathogenesis and therapy. Lancet. 2005;365(9467):1333–1346.
Brunzell JD. Metabolic syndrome: overview of pathogenesis and management. Lancet. 2006;368(9531):1648–1656.
Ezzat S, Asa SL, Couldwell WT, et al. The prevalence of pituitary adenomas: a systematic review. Cancer. 2004;101(3):613–619.
Melmed S. Pituitary tumors. Endocrinol Metab Clin North Am. 2011;40(4):687–698.
Chanson P, Salenave S. Pituitary incidentalomas: a review. Pituitary. 2012;15(2):192–199.
Biller BM, Luciano A, Crosignani PG. Medical management of pituitary tumors. J Clin Endocrinol Metab. 2008;93(5):1698–1704.
Nieman LK, Ilias I. Pituitary and adrenal disorders. Endocrinol Metab Clin North Am. 2010;39(2):239–255.
Raff H. Adrenal incidentaloma. N Engl J Med. 2000;343(11):783–784.
Debono M, Hahner S, Lacroix A, et al. Adrenal disorders in the new millennium. Endocrinol Metab Clin North Am. 2013;42(2):385–406.
Newell-Price J, Bertagna X, Grossman AB, et al. Cushing’s syndrome. Lancet. 2006;367(9522):1605–1617.
Nieman LK, Biller BMK, Findling JW, et al. The diagnosis of Cushing’s syndrome: an Endocrine Society Clinical Practice Guideline. J Clin Endocrinol Metab. 2008;93(5):1526–1540.
Gurnell M, Chiarelli F, Lyons W, et al. The molecular basis of congenital adrenal hyperplasia. Nat Rev Endocrinol. 2009;5(6):351–360.
Nakhleh RE. Clinical practice. Congenital adrenal hyperplasia. N Engl J Med. 2006;355(20):2154–2164.
Arlt W, Allolio B. Adrenal insufficiency. Lancet. 2003;361(9372):1881–1893.
Charmandari E, Nicolaides NC, Chrousos GP. Adrenal insufficiency. Lancet. 2014;383(9935):2152–2167.
Yuen KCJ, Kok P, Waterfield MR, et al. Advances in the treatment of growth hormone deficiency. J Clin Endocrinol Metab. 2014;99(4):1381–1390.
Lamberts SW, van den Berghe G. Thyroid hormone regulation of metabolism. In: Feingold KR, Anawalt B, Boyce A, et al., editors. Endotext. South Dartmouth (MA): MDText.com, Inc.; 2000.
Katznelson L, Laws ER Jr, Melmed S, et al. Acromegaly: an Endocrine Society clinical practice guideline. J Clin Endocrinol Metab. 2014;99(11):3933–3951.
van der Lely AJ, Molitch ME, Kopchick JJ, et al. Development and safety of growth hormone secretagogues. Trends Endocrinol Metab. 2005;16(8):383–389.
Hofland LJ, Dekkers OM. A review of the optimal management of acromegaly. Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2012;19(3):234–242.
Giustina A, Barkan A, Casanueva FF, et al. A consensus on the diagnosis and treatment of acromegaly complications. J Clin Endocrinol Metab. 2008;93(7):2448–2461.
Chanson P, Beckers A. Acromegaly. Orphanet J Rare Dis. 2006;1:18.
https://scholar.google.com/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.researchgate.net/
https://www.nhs.uk/

Sağlık Bilgisi Paylaş !