İçe Basan Ayak: İçe Basmanın 9 Belirtisi (Pes Planus)
İnsanların ayak yapısı, hareket kabiliyeti ve genel yaşam kalitesini doğrudan etkiler. Ayakların anatomik özellikleri sayesinde vücut ağırlığı dengelenir ve hareket sırasında denge sağlanır. Ancak, bazı kişilerde ayak yapısındaki sorunlar nedeniyle bu işlevler bozulabilir. Bunlardan biri de içe basma veya tıbbi adıyla pes planus durumudur. İçe basma, ayak kavisinin yeterince oluşmaması veya tamamen kaybolması sonucu, ayağın düz bir şekilde yere temas etmesiyle ortaya çıkar. Bu durum çocukluk çağından yetişkinliğe kadar devam edebilir ve eğer tedavi edilmezse zamanla ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Sağlık Bilgisi İçeriği
İçe Basan Ayak: İçe Basmanın 9 Belirtisi Ve Tedavisi (Pes Planus)
İçe basma, hem yetişkinlerde hem de çocuklarda sıkça görülen bir durumdur. Çocuklarda genellikle esnek pes planus olarak adlandırılan form görülür ve bu durum büyüme sürecinde kendiliğinden düzelebilir. Ancak, durum düzelmezse, ilerleyen yaşlarda kalıcı bir sorun haline gelebilir. Yetişkinlerde ise genellikle genetik faktörler, obezite, ayak yaralanmaları ve bağ doku zayıflığı gibi nedenlerden kaynaklanır. Günlük yaşam aktivitelerini zorlaştıran içe basma, ilerleyen aşamalarda yürüyüş düzenini ve postürü de olumsuz etkileyebilir.
Bu yazıda, içe basmanın ne olduğunu, belirtilerini, nedenlerini ve tedavi seçeneklerini kapsamlı bir şekilde ele alacağız. İçe basma genellikle göz ardı edilen veya hafife alınan bir sorun olsa da, erken teşhis ve uygun tedavi ile ciddi komplikasyonların önüne geçmek mümkündür. Ayrıca, bu makalede içe basmanın nasıl tanınabileceğini ve belirtilerinin neler olduğunu ayrıntılı olarak açıklayacağız.
Ayak sağlığı, genellikle genel sağlık ile doğrudan bağlantılıdır. Özellikle ayakta uzun süre kalmayı gerektiren mesleklerde çalışanlar ve sporcular için ayak problemleri, performans ve yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. İçe basma durumunun neden olduğu belirtileri tanımak ve erken müdahale etmek, hem ayak sağlığını korumak hem de vücudun diğer bölgelerini etkileyebilecek komplikasyonları önlemek için kritik öneme sahiptir.
İçe Basma Nedir? Pes Planus Tanımı
İçe basma, tıbbi adıyla pes planus, ayak kavisinin düzleşmesi veya tamamen kaybolması sonucu ayağın yere neredeyse tamamen düz bir şekilde temas etmesi durumudur. Sağlıklı bir ayakta, ayağın orta kısmında bulunan kavis, vücut ağırlığının eşit şekilde dağılmasını sağlar ve hareket sırasında dengeyi korumaya yardımcı olur. Ancak içe basan kişilerde bu kavis ya çok az gelişmiştir ya da hiç yoktur. Bu durum, ayak yapısının biyomekanik dengesini bozarak hem ayakta hem de vücudun diğer bölgelerinde çeşitli problemlere yol açabilir. İçe basma, her iki ayakta aynı anda görülebileceği gibi yalnızca bir ayakta da ortaya çıkabilir ve belirtiler genellikle ayakta uzun süre durma veya fiziksel aktivite sırasında daha belirgin hale gelir.
Bu durum, iki temel türde görülebilir: esnek pes planus ve rijit pes planus. Esnek pes planus, ayakta durulmadığında ayak kavisinin normal göründüğü ancak yere basıldığında kaybolduğu bir durumdur. Çoğunlukla çocukluk döneminde görülür ve zamanla düzelme eğilimindedir. Ancak bu düzelme her zaman gerçekleşmez ve kalıcı hale gelebilir. Rijit pes planus ise ayakta durulmadığı zamanlarda bile kavis kaybının olduğu daha ciddi bir formdur. Bu durum genellikle anatomik bozukluklar, bağ doku hastalıkları veya travmalardan kaynaklanır. Her iki türde de doğru teşhis ve tedavi uygulanmadığında, durum ilerleyerek hareket kısıtlılığı ve kronik ağrıya neden olabilir.
İçe basmanın neden olduğu problemlerin başında ayakta aşırı yüklenme ve buna bağlı gelişen ağrılar gelir. Ayağın yanlış hizalanması, vücudun diğer bölümlerini de etkileyerek diz, kalça ve omurga üzerinde ek yük oluşturabilir. Bunun sonucunda, postür bozuklukları, yürüyüş sorunları ve uzun vadede eklem iltihapları gibi ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. İçe basma yalnızca fiziksel bir problem değil, aynı zamanda bireylerin günlük yaşam aktivitelerine katılımını kısıtlayarak yaşam kalitesini düşüren bir durumdur. Bu nedenle, erken dönemde fark edilmesi ve gerekli müdahalelerin yapılması büyük önem taşır.
Pes Planus Çeşitleri Nelerdir?
Pes planus, yani içe basma veya düz tabanlık, ayağın yapısına ve altta yatan nedenlere bağlı olarak farklı kategorilere ayrılabilir. Bu sınıflandırma, düz tabanlık durumunun doğru şekilde anlaşılmasına, teşhis edilmesine ve uygun tedavi yönteminin seçilmesine yardımcı olur. Genel olarak pes planus, anatomik özelliklerine, gelişim sürecine ve semptomların şiddetine göre üç ana kategoriye ayrılır: esnek pes planus, sert pes planus ve edinsel pes planus. Aşağıda bu çeşitler detaylı olarak ele alınmıştır:
1. Esnek Pes Planus (Flexible Flatfoot)
Tanım:
Esnek pes planus, özellikle çocukluk döneminde sıkça görülen, ayağın yük taşımadığı durumlarda normal bir ayak kavisine sahip olduğu ancak yük taşıdığı zaman kavisin kaybolduğu bir düz tabanlık türüdür. Çoğu çocukta bu durum büyüdükçe kendiliğinden düzelir.
Özellikleri:
- Ayağın kavisi, otururken veya ayakta durmadan önce normal görünebilir. Ancak kişi ayağa kalktığında kavis kaybolur ve ayak tamamen yere temas eder.
- Ağrı genellikle hafiftir veya hiç görülmez.
- Çocuklarda genetik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir ve genellikle ayak bağlarının gevşekliğiyle ilişkilidir.
Tedavi:
Çoğu durumda tedavi gerekmez. Ancak, ağrı veya hareket kısıtlılığı varsa, ortopedik ayakkabılar veya tabanlıklar kullanılabilir. Düzenli egzersizlerle ayağın güçlendirilmesi önerilir.
2. Sert Pes Planus (Rigid Flatfoot)
Tanım:
Sert pes planus, ayağın kavisinin hem yük taşırken hem de dinlenme halindeyken tamamen kaybolduğu daha ciddi bir düz tabanlık türüdür. Bu tür genellikle doğuştan gelen yapısal bir problem veya başka bir sağlık durumu ile ilişkilidir.
Özellikleri:
- Kavis yoktur ve ayak her durumda düz görünür.
- Ayağın hareket kabiliyeti sınırlıdır; ayak bileği ve eklemler genellikle serttir.
- Ağrı, esnek pes planusa göre daha belirgin olabilir. Özellikle uzun süre ayakta kalma veya fiziksel aktivite sonrasında ağrı şiddetlenebilir.
- Bazen tarsal koalisyon (ayak kemiklerinin birbirine kaynaşması) gibi doğumsal bir durumdan kaynaklanır.
Tedavi:
Sert pes planus daha karmaşık bir tedavi gerektirir. Ortopedik tabanlıklar veya destekleyici cihazlar kullanılabilir. Ağrı şiddetliyse veya günlük yaşamı etkiliyorsa cerrahi müdahale gerekebilir.
3. Edinsel Pes Planus (Adult-Acquired Flatfoot)
Tanım:
Bu tür pes planus, genellikle yetişkinlik döneminde ortaya çıkar ve zamanla kötüleşebilir. Yetişkinlerde görülen bu durumun başlıca nedenleri arasında posterior tibial tendon disfonksiyonu (PTTD), artrit ve travma yer alır.
Özellikleri:
- Ayak kavisinin zamanla çökmesi ile ortaya çıkar.
- Ağrı genellikle şiddetlidir ve ayak bileği çevresinde veya topukta yoğunlaşabilir.
- Ayakta şişlik, hareket kısıtlılığı ve yürüme sırasında zorlanma gibi semptomlarla kendini gösterebilir.
- Kadınlarda daha sık görülür ve genellikle 40 yaş üstü bireylerde teşhis edilir.
Alt Kategoriler:
- Posterior Tibial Tendon Disfonksiyonu (PTTD): Posterior tibial tendonun zayıflaması veya hasar görmesi sonucu ayağın kavisi çöker.
- Artritik Pes Planus: Artrit nedeniyle eklemlerdeki deformasyonlardan kaynaklanır.
- Travmatik Pes Planus: Ayak veya ayak bileği kemiklerinin kırılması veya bağ dokusunun hasar görmesi sonucu ortaya çıkar.
Tedavi:
Tedavi, durumun şiddetine bağlı olarak değişir. Erken aşamalarda fizik tedavi ve ortopedik ayakkabılar kullanılabilir. İleri aşamalarda ise cerrahi müdahale gerekebilir.
4. Doğumsal Pes Planus (Congenital Flatfoot)
Tanım:
Doğumdan itibaren var olan ve genellikle genetik faktörlere bağlı olan pes planus türüdür. Ayağın yapısındaki doğumsal deformasyonlar nedeniyle gelişir. En sık görülen nedenler arasında tarsal koalisyon ve vertikal talus deformitesi bulunur.
Özellikleri:
- Ayağın doğal şekli bozulmuştur ve hareket kabiliyeti kısıtlanmıştır.
- Hem yük taşıma sırasında hem de dinlenme halinde ayağın kavisinin olmadığı görülür.
- Diğer düz tabanlık türlerine göre daha nadir görülür.
Tedavi:
Doğumsal pes planus genellikle cerrahi müdahale gerektirir. Çocukluk döneminde teşhis edilirse, daha az invaziv tedavi yöntemleriyle yönetilebilir.
5. Nörolojik veya Kas-Sinir Sistemi Kaynaklı Pes Planus
Tanım:
Bu tür düz tabanlık, sinir veya kas hastalıklarına bağlı olarak gelişir. Örneğin, serebral palsi, kas distrofisi veya periferik nöropati gibi durumlar ayağın yapısını etkileyebilir.
Özellikleri:
- Kas gücü kaybı nedeniyle ayağın kavisi çöker.
- Ayakta şekil bozukluğu ve hareket kısıtlılığı sıklıkla görülür.
- Yüksek oranda ağrı ve günlük yaşamda ciddi kısıtlamalara neden olabilir.
Tedavi:
Tedavi, altta yatan nörolojik veya kas sorunlarına bağlı olarak planlanır. Destekleyici cihazlar, fizik tedavi ve bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
6. Fonksiyonel Pes Planus
Tanım:
Bu tür pes planus, anatomik bir deformasyon olmaksızın, ayak kaslarının ve bağlarının zayıflaması sonucu ortaya çıkar. Ayak yapısı normal olsa da, işlev bozukluğu nedeniyle kavis kaybı yaşanır.
Özellikleri:
- Genellikle ağrıya neden olmaz ve semptomlar hafiftir.
- Uzun süreli fiziksel aktivite sırasında veya sonrasında yorgunluk hissi görülür.
- Ağırlıklı olarak yanlış ayakkabı seçimi veya ayak kaslarının zayıf olması nedeniyle ortaya çıkar.
Tedavi:
Egzersizler, uygun ayakkabı seçimi ve tabanlık kullanımı genellikle yeterlidir. Tedaviye erken başlanırsa ilerleme riski düşüktür.
Pes Planus Çeşitlerinin Tedavideki Önemi
Pes planus çeşitlerinin ayrımını doğru yapmak, tedavi sürecinde kritik bir rol oynar. Hafif vakalar sadece yaşam tarzı değişiklikleri ve konservatif tedaviyle yönetilebilirken, ciddi vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Hangi türde olursa olsun, içe basma belirtileri fark edildiğinde bir ortopedi uzmanına başvurulması gereklidir. Bu, hem semptomların şiddetlenmesini önlemek hem de yaşam kalitesini artırmak için atılacak ilk adımdır.
İçe Basma Nedenleri Nelerdir?
Pes planus nedenleri ve gelişimi birçok faktöre bağlı olabilir. Bu faktörler arasında genetik yatkınlık, kas ve bağ doku zayıflığı, aşırı kilo, travma ve bazı nörolojik hastalıklar yer alır. Genetik faktörler, pes planusun aile üyeleri arasında sık görülmesine neden olabilir. Ayrıca, doğuştan gelen bazı ayak ve bacak anomalileri de pes planusa yol açabilir.
- Genetik Yatkınlık: Aile bireylerinde pes planus geçmişi olan kişilerde bu durumun görülme olasılığı daha yüksektir. Genetik yatkınlık, kemik ve kas yapısının zayıflığı ile ilişkilidir.
- Kas ve Bağ Doku Zayıflığı: Ayak kemerini destekleyen kas ve bağ dokuların zayıf olması, pes planusa neden olabilir. Özellikle tibialis posterior kasının zayıflığı, ayak kemerinin çökmesine yol açar.
- Aşırı Kilo: Vücudun normalden fazla ağırlığı, ayak kemerine ekstra yük bindirir ve zamanla bu kemerin düzleşmesine neden olabilir. Obezite, pes planus gelişiminde önemli bir risk faktörüdür.
- Travma ve Yaralanmalar: Ayak bileği veya ayak kemerinde meydana gelen kırıklar, burkulmalar veya tendon yırtılmaları pes planusa yol açabilir. Bu tür yaralanmalar, ayak kemerini destekleyen yapıları zayıflatır ve kemerin çökmesine neden olur.
- Nörolojik Hastalıklar: Serebral palsi veya kas distrofisi gibi nörolojik hastalıklar, ayak kaslarının kontrolünü zorlaştırarak pes planusa neden olabilir. Bu tür hastalıklarda, kas tonusu ve koordinasyon eksikliği, ayak kemerinin oluşmasını engeller.
İçe Basma Belirtileri
İçe basma, farklı bireylerde çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir. Bu belirtiler bazen hafif olabilir ve günlük yaşamda fark edilmeyebilir. Ancak, zamanla ilerleyen bir durum olduğu için belirtiler şiddetlenebilir ve hareket kabiliyetini olumsuz etkileyebilir. Aşağıda içe basmanın en yaygın 9 belirtisi detaylı olarak açıklanmıştır.
- Ayak Ağrısı
İçe basmanın en yaygın belirtisi ayakta ağrıdır. Özellikle ayağın iç kısmında hissedilen bu ağrı, ayak kavisinin çökmesiyle bağlantılıdır. Ağrı genellikle uzun süre ayakta kalma veya fiziksel aktivite sonrası artar. Ayrıca, topuk bölgesinde ve ayak bileği çevresinde de rahatsızlık hissedilebilir. - Ayak Bileğinde Şişlik
İçe basma durumunda ayak bileği çevresinde şişlik oluşabilir. Bu şişlik, ayağın yanlış hizalanması nedeniyle çevre dokuların zorlanmasından kaynaklanır. İleri seviyelerde bu durum, hareket sırasında ciddi rahatsızlık verebilir. - Yürüyüş Bozuklukları
Düz tabanlık veya içe basma, kişinin yürüme şeklini doğrudan etkileyebilir. Ayağın yere teması sırasında dengenin bozulması, yürüyüş sırasında aksamalara ve yanlış basmaya neden olabilir. Bu durum, ayak ve bacak kaslarının aşırı zorlanmasına yol açar. - Topuk Dikeni
İçe basma, topuk dikeni adı verilen bir başka ayak problemine yol açabilir. Topuk dikeni, ayağın alt kısmındaki bağ dokusunun zorlanması sonucu oluşan bir kemik çıkıntısıdır. Bu durum, özellikle sabahları ilk adımlarda keskin bir ağrı ile kendini gösterebilir. - Diz ve Kalça Ağrısı
Ayak kavisinin çökmesi, vücut ağırlığının yanlış dağılımına yol açar. Bu durum, dizlerde ve kalçalarda ağrıya neden olabilir. Uzun vadede bu tür yanlış yüklenmeler, eklem iltihabı ve aşınma gibi sorunları tetikleyebilir. - Bel Ağrısı
Ayağın doğru hizalanmaması, omurganın doğal duruşunu da etkileyebilir. Özellikle uzun süre ayakta duran veya yürüyen bireylerde bel ağrısı, içe basmanın dolaylı bir belirtisi olabilir. Bu durum, postürde bozulmalara yol açar. - Ayakkabıların Eşit Olmayan Aşınması
İçe basan bireylerin ayakkabılarında genellikle belirgin aşınma farkları görülür. Ayakkabının iç kenarlarının daha fazla aşındığı fark ediliyorsa, bu durum içe basmanın bir işareti olabilir. Bu belirti, özellikle spor ayakkabılarda daha net bir şekilde görülür. - Ayakta Sertlik ve Hareket Kısıtlılığı
İçe basma nedeniyle ayakta hareket kısıtlılığı ve sertlik hissedilebilir. Bu durum, ayağın doğal esnekliğini kaybetmesiyle ilgilidir. Zamanla bu sertlik, günlük aktiviteleri bile zorlaştırabilir. - Kas Yorgunluğu
Ayak, bacak ve hatta sırt kaslarında sık görülen bir yorgunluk hissi, içe basmanın belirtilerinden biri olabilir. Ayağın yanlış hizalanması nedeniyle kaslar normalden fazla çalışır ve bu da yorgunluğa neden olur.
İçe Basma Teşhisi Nasıl Konulur?
Pes planus teşhisi, genellikle fiziksel muayene ve bazı görüntüleme yöntemleri ile konur. Doktorlar, hastanın ayak yapısını, duruşunu ve yürüyüş şeklini inceleyerek pes planus olup olmadığını belirler. Yaygın teşhis yöntemleri şunlardır:
- Fiziksel Muayene: Ayak yapısının ve kemer yüksekliğinin değerlendirilmesi. Doktor, hastanın ayakta durduğu ve yürüdüğü durumlarda ayak kemerini inceler.
- Röntgen: Ayak kemik yapısını ve eklemlerin durumunu değerlendirmek için kullanılır.
- MRI ve Ultrason: Tendon ve bağ dokularının durumunu değerlendirmek için daha detaylı görüntüleme yöntemleri kullanılır.
- Podometrik Analiz: Ayak basınç dağılımını ve kemer yüksekliğini ölçmek için kullanılan bir yöntemdir.
İçe Basma Tedavisi Nasıl Yapılır?
İçe basma (pes planus), tedavi edilmediğinde uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir durumdur. Tedavi seçenekleri, durumun şiddetine, yaşa, kişinin genel sağlık durumuna ve içe basmanın neden olduğu belirtilere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Aşağıda içe basmanın tedavi yöntemleri detaylı bir şekilde ele alınmıştır.
1. Koruyucu ve Destekleyici Yöntemler
a. Uygun Ayakkabı Seçimi
İçe basmanın yönetiminde doğru ayakkabı seçimi oldukça önemlidir. Ayağı iyi destekleyen, yastıklama sağlayan ve kemer desteği olan ayakkabılar tercih edilmelidir. Sert tabanlı ayakkabılardan kaçınılmalı ve ayak kavisini destekleyen modeller kullanılmalıdır. Sporcular için özel olarak tasarlanmış, şok emici özelliklere sahip ayakkabılar önerilebilir.
b. Ortopedik Tabanlıklar ve Destekleyiciler
Ortopedik tabanlıklar, ayağın doğal kavisini destekleyerek içe basmayı düzeltmek ve ağrıyı azaltmak için kullanılan en etkili yöntemlerden biridir. Kişiye özel olarak yapılan tabanlıklar, ayak yapısına uygun şekilde tasarlanır ve ayakta doğru basma dengesini sağlar. Bu tür destekler aynı zamanda diz, kalça ve bel üzerindeki yüklenmeyi de azaltır.
c. Ayak Dinlendirme ve Ağırlık Yönetimi
Aşırı kilo, içe basmayı şiddetlendiren önemli bir faktördür. Bu nedenle, sağlıklı bir kiloyu korumak ve ayaklara binen yükü azaltmak için diyet ve egzersiz önerilebilir. Uzun süre ayakta kalmaktan veya ağır yük taşımaktan kaçınılması da önemlidir.
2. Egzersizler ve Fizik Tedavi
a. Ayak Kası Güçlendirme Egzersizleri
Ayağın kas yapısını güçlendirmek, kavis desteği sağlamak ve ayağın doğru hizalanmasını teşvik etmek için düzenli egzersizler önerilir. Aşağıda bazı etkili egzersizler yer almaktadır:
- Mermer Toplama Egzersizi: Parmaklar yardımıyla yerden küçük nesneler toplamak, ayak kaslarını güçlendirir.
- Kaviste Yuvarlama: Bir tenis topunu ayağın alt kısmında yuvarlayarak ayak kasları rahatlatılır ve esnekliği artırılır.
- Ayak Parmaklarını Çekme: Ayak parmaklarını aşağı ve yukarı doğru çekerek kaslar çalıştırılır.
b. Esneme Egzersizleri
Aşil tendonu ve plantar fasyayı esnetmek, ayağın hareket kabiliyetini artırır. Özellikle baldır kaslarını ve ayağın alt kısmını hedef alan esneme hareketleri önerilir.
c. Denge ve Propriyosepsiyon Egzersizleri
Denge tahtaları veya tek ayak üzerinde durma gibi egzersizler, ayak kavisini destekleyen kasların aktivitesini artırır. Bu tür egzersizler özellikle sporcular için faydalıdır.
d. Fizik Tedavi
Fizik tedavi uzmanları tarafından uygulanan terapi yöntemleri, ayağın esnekliğini artırmak ve ağrıyı azaltmak için etkili olabilir. Ultrason terapisi, masaj ve sıcak-soğuk uygulamaları bu yöntemler arasında yer alır.
3. Medikal Tedavi
a. İlaç Tedavisi
Ağrı ve iltihaplanmayı azaltmak için anti-inflamatuar ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar genellikle kısa süreli rahatlama sağlar ve tedavinin bir parçası olarak uygulanır. İlaç tedavisi, diğer yöntemlerle desteklenmelidir.
b. Kortikosteroid Enjeksiyonları
Ayağın belirli bölgelerindeki şiddetli ağrıyı hafifletmek için kortikosteroid enjeksiyonları yapılabilir. Ancak bu yöntem, genellikle geçici bir rahatlama sağlar ve uzun süreli kullanımı önerilmez.
4. Cerrahi Müdahale
Cerrahi müdahale, genellikle diğer tedavi yöntemlerinin başarısız olduğu ciddi vakalarda tercih edilir. Çocukluk döneminde esnek pes planus genellikle cerrahi müdahaleye ihtiyaç duymazken, yetişkinlerde içe basma ciddi bir deformasyona neden olmuşsa cerrahi müdahale kaçınılmaz hale gelebilir.
a. Tendon Transferi
Ayağın iç kısmındaki zayıflayan tendonları güçlendirmek için yapılan bir cerrahi işlemdir. Bu yöntemle, ayağın kavisini yeniden oluşturmak ve doğru hizalanmasını sağlamak amaçlanır.
b. Osteotomi
Ayakta kemiklerin yeniden hizalanmasını sağlayan bu işlem, ayağın kavisini düzeltmek için kullanılan etkili bir yöntemdir. Özellikle ileri derece deformasyonlarda tercih edilir.
c. Füzyon (Artrodez)
Ayağın kavisini desteklemek için kemiklerin birleştirilmesi işlemidir. Bu yöntem, ciddi düz tabanlık vakalarında etkili olabilir ancak iyileşme süresi diğer yöntemlere göre daha uzundur.
d. Subtalar Eklem İmplantasyonu
Özellikle çocuklarda kullanılan bu yöntem, ayağın kavisini desteklemek için küçük bir implantın subtalar ekleme yerleştirilmesi işlemidir. Bu yöntem esnek pes planus tedavisinde oldukça başarılıdır.
5. Alternatif ve Tamamlayıcı Yöntemler
a. Manuel Terapi ve Masaj Teknikleri
Ayak kaslarını rahatlatmak ve dolaşımı artırmak için manuel terapi yöntemleri uygulanabilir. Özellikle refleksoloji, ayağın kavisini ve kas yapısını desteklemek için kullanılabilir.
b. Kinezyo Bantlama
Ayağın doğru hizalanmasını desteklemek ve ağrıyı azaltmak için kinezyo bantları kullanılabilir. Bu bantlar, ayak kavisini desteklerken aynı zamanda hareket kabiliyetini kısıtlamaz.
c. Alternatif Tıbbi Yöntemler
Akupunktur ve yoga gibi tamamlayıcı tıp yöntemleri, kas gerginliğini azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için önerilebilir. Yoga, özellikle ayak ve bacak kaslarını güçlendirmek için etkili bir araçtır.
Tedavinin Başarı Faktörleri
Tedavinin başarılı olması, kişinin düzenli olarak uyguladığı egzersizlere, ortopedik cihazların doğru kullanımına ve gerekirse yaşam tarzı değişikliklerine bağlıdır. Tedavi sürecinde şu faktörlere dikkat edilmelidir:
- Düzenli Kontrol: Ayak sağlığının takibi için bir ortopedi veya podiatri uzmanına düzenli olarak danışılmalıdır.
- Uzun Süreli İyileşme Planı: İçe basma durumunda tedavi süreci uzun olabilir ve sabır gerektirir.
- Bireysel Yaklaşım: Her bireyin ayak yapısı farklı olduğu için tedavi planı kişiye özel olarak oluşturulmalıdır.
Referanslar:
- İçe Basan Ayak: İçe Basmanın 9 Belirtisi Ve Tedavisi (Pes Planus)
- McKeon, P. O., et al. “The foot core system: a new paradigm for understanding intrinsic foot muscle function.” British Journal of Sports Medicine, 2015.
- Cavanagh, P. R., & Rogers, M. E. “The arch index: a useful measure from footprints.” Journal of Biomechanics, 1987.
- Williams, D. S., et al. “Overuse injuries in runners.” Current Sports Medicine Reports, 2001.
- Zammit, G. V., & Payne, C. B. “Relationship between positive navicular drop and flat feet.” Journal of the American Podiatric Medical Association, 2007.
- Mosca, V. S. “Flexible flatfoot in children and adolescents.” Journal of Bone and Joint Surgery, 2010.
- Tiberio, D. “The effect of excessive subtalar joint pronation on patellofemoral mechanics.” Sports Medicine, 1987.
- Kulig, K., et al. “An in vivo study of arch height and foot function.” Foot & Ankle International, 2005.
- Kitaoka, H. B., et al. “Clinical rating systems for the ankle, hindfoot, midfoot, hallux, and lesser toes.” Foot & Ankle International, 1994.
- Nawoczenski, D. A., et al. “The effect of foot orthotics on three-dimensional kinematics of the leg and rearfoot.” Physical Therapy, 1995.
- Lee, W. C., et al. “Flatfoot deformity and associated ligament pathology.” Journal of Orthopaedic Research, 2005.
- Razeghi, M., & Batt, M. E. “Biomechanical analysis of the foot and ankle for sports performance and injury prevention.” Sports Medicine, 2000.
- Cobb, S. C., et al. “Gender differences in biomechanics of the foot and ankle.” Gait & Posture, 2007.
- Redmond, A. C., et al. “The foot posture index: a tool for assessing foot posture in clinical and research settings.” Journal of the American Podiatric Medical Association, 2006.
- Burns, J., et al. “Relationship between foot posture and plantar pressure during walking in adults.” Gait & Posture, 2005.
- Cornwall, M. W., & McPoil, T. G. “Relationship between static foot posture and foot mobility.” Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy, 1999.
- Donatelli, R. “Abnormal biomechanics of the foot and ankle.” Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy, 1987.
- Faris, D. W. “Pes planus and associated musculoskeletal pathology.” Clinical Orthopaedics and Related Research, 2000.
- Lin, C. W., et al. “Foot orthoses for treatment of plantar heel pain.” Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy, 2011.
- Hess, G. W. “Pes planus in adults: clinical and radiological considerations.” Orthopaedic Clinics of North America, 2010.
- Kitaoka, H. B., et al. “Arthrodesis for the treatment of flatfoot.” Journal of Bone and Joint Surgery, 1999.
- Hsu, A. R., et al. “Surgical approaches for adult-acquired flatfoot deformity.” Clinical Orthopaedics and Related Research, 2011.
- Brody, D. M. “Techniques in the evaluation and treatment of the injured runner.” Orthopaedic Clinics of North America, 1982.
- Nigg, B. M., & Wakeling, J. M. “Impact forces and muscle tuning: a new paradigm.” Exercise and Sport Sciences Reviews, 2001.
- Kidd, R., & Kidd, L. “Effects of flatfoot on knee joint mechanics.” The Knee Journal, 2008.
- Kulig, K., et al. “Impact of flatfoot on performance in athletic populations.” Journal of Biomechanics, 2012.
- Russo, G., et al. “The clinical significance of arch height in foot pathologies.” Clinical Biomechanics, 2015.
- Sinclair, J., et al. “Orthotics and their influence on lower limb mechanics.” Journal of Applied Biomechanics, 2014.
- Menz, H. B., & Lord, S. R. “The role of footwear in the prevention of falls in older adults.” Clinical Biomechanics, 2001.
- Chuter, V. H., & Janse de Jonge, X. A. K. “Proprioception in foot and ankle health.” Sports Medicine, 2012.
- Zammit, G. V. “Foot morphology and injury risk in athletes.” British Journal of Sports Medicine, 2010.
- Chevalier, T. L., et al. “The relationship between flat feet and hip function.” Gait & Posture, 2013.
- Neville, C., et al. “Flatfoot and muscle activation during gait.” Clinical Orthopaedics and Related Research, 2016.
- Woo, S. L., et al. “Biomechanical implications of flatfoot deformity.” Journal of Orthopaedic Research, 2019
- https://scholar.google.com/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/