Kadınlarda Anorgazmi (Orgazm Olamama)
Kadınlarda Anorgazmi, kadınlarda orgazm olamama veya orgazm olma güçlüğü olarak tanımlanan cinsel bir disfonksiyondur. Bu durum, birçok kadının hayatını olumsuz etkileyen önemli bir cinsel sağlık sorunudur ve cinsel işlev bozuklukları arasında yaygın olarak karşılaşılan bir problem olarak bilinir. Anorgazmi yaşayan kadınlar, cinsel uyarılma ve ilişki sırasında fiziksel olarak zevk almalarına rağmen, orgazma ulaşmada zorluk yaşarlar. Bu durum, hem bireysel hem de ilişki açısından olumsuz sonuçlara yol açabilir. Bu yazıda, anorgazminin nedenleri, belirtileri, tanı yöntemleri ve tedavi seçenekleri detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
Sağlık Bilgisi İçeriği
Kadınlarda Anorgazmi Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi (Orgazm Olamama)
Anorgazmi, biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörlerin bir kombinasyonu olarak ortaya çıkabilir. Hormonal dengesizlikler, nörolojik rahatsızlıklar veya ilaç kullanımı gibi fiziksel nedenlerin yanı sıra, stres, anksiyete, depresyon ve travmatik geçmiş deneyimler de bu duruma katkıda bulunabilir. Ayrıca, kültürel ve toplumsal baskılar, kadın cinselliği konusundaki yanlış inanışlar ve cinsel bilgi eksikliği de anorgazminin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu durum, kadının kendini suçlu hissetmesine ve cinsel kimliği üzerinde olumsuz etkiler yaratmasına yol açabilir.
Anorgazmi, cinsel sağlık ve genel yaşam kalitesi üzerinde derin etkiler bırakabilir. Kadınlar, bu durum nedeniyle cinsel aktivitelerden kaçınma eğiliminde olabilir ve partnerleri ile olan ilişkilerinde problemler yaşayabilirler. Cinsel tatmin eksikliği, çiftler arasında iletişim sorunlarına ve duygusal uzaklaşmaya neden olabilir. Anorgazmi yaşayan kadınlar, cinsel isteksizlik, düşük özgüven ve duygusal yorgunluk gibi belirtilerle de karşı karşıya kalabilirler.
Anorgazminin etkilerini hafifletmek ve bu durumu yönetmek için çeşitli tedavi yöntemleri mevcuttur. Psikoterapi, cinsel terapi, ilaç tedavisi ve çift terapisi gibi yöntemler, kadınların bu sorunu aşmalarına yardımcı olabilir. Ancak, anorgazmiye yaklaşımda en önemli adım, bu durumun bir sağlık sorunu olduğunu kabul etmek ve profesyonel yardım aramaktan çekinmemektir. Bu makale, anorgazmi hakkında detaylı bilgi sunarak, bu sorunu yaşayan kadınlar ve onların partnerleri için rehber olmayı amaçlamaktadır.
Kadınlarda Anorgazmi Belirtileri
Orgazm, cinsel aktiviteyi uyarmaya yanıt olarak yoğun bir haz hissinin doruk noktasına ulaşmasıdır.
Seks sırasında vajinal penetrasyon dolaylı olarak klitorisi uyarır. Ancak bu orgazm için yeterli uyarı olmayabilir. Pek çok kadının orgazma ulaşmak için klitorisin doğrudan elle veya oral olarak uyarılmasına da ihtiyacı olabilir.
Anorgazmi veya kadın orgazm bozukluğu, bunlardan herhangi birinin önemli bir şekilde yaşanması olarak tanımlanır:
- Gecikmiş orgazm
- Orgazmın olmaması
- Daha az orgazm
- Daha az yoğun orgazmlar
Anorgazmi ayrıca şunlar olabilir:
- Eğer hiç orgazm yaşamadıysanız ömür boyu
- Edinilmiş, orgazm olma konusunda yeni sorunlarınız varsa
- Duruma bağlı olarak, yalnızca belirli durumlarda, belirli türde uyarılmalarla veya belirli partnerlerle orgazm sorunu yaşıyorsanız
- Genelleştirilmiş, herhangi bir durumda orgazm sorunu yaşıyorsanız
Cinsel ilişki sırasında her zaman orgazma ulaşamayan kadınlar bunu üzücü bulmayabilir. Bu durumda orgazm olamamak bir rahatsızlık sayılmaz.
Ne zaman doktora görünmeli
Cinsel yaşamınızla ilgili endişeleriniz varsa, özellikle de orgazm olma yeteneğinizle ilgili endişeleriniz varsa, sağlık uzmanınızla konuşun.
Kadınlarda Anorgazmi Nedenleri
Cinsel uyarılma ve orgazm, çeşitli fiziksel, duygusal, duyusal ve psikolojik faktörlere verilen karmaşık tepkilerdir. Bu alanların herhangi birindeki zorluklar orgazm olma yeteneğinizi etkileyebilir.
Kişisel ve Psikolojik Faktörler
Geçmiş deneyimler, davranışlar, geçmiş veya zihinsel sağlık, orgazm sorunlarına katkıda bulunabilir. Bunlar şunları içerir:
- Geçmiş cinsel veya duygusal istismar
- Cinsel uyarılma veya etkileşimler hakkında bilgi eksikliği
- Zayıf vücut imajı
- Seksle ilgili suçluluk veya utanç
- Cinsiyetle ilgili kültürel veya dini inançlar
- Mali sorunlar veya sevilen birinin kaybı gibi stres yaratan durumlar
- Anksiyete veya depresyon gibi zihinsel sağlık koşulları
İlişki Faktörleri
Seks partnerinizle ilgili sorunlar orgazm sorunlarına katkıda bulunan faktörler olabilir. Bunlar şunları içerebilir:
- Duygusal yakınlık eksikliği
- Çözülmemiş çatışmalar
- Cinsel ihtiyaç ve tercihlerin zayıf iletişimi
- Sadakatsizlik veya güvenin ihlali
- Yakın partner şiddeti
- Partnerin cinsel işlev bozukluğu, örneğin erektil disfonksiyonu olan bir erkek partner
Fiziksel Nedenler
Çok çeşitli hastalıklar, fiziksel değişiklikler ve ilaçlar orgazmı etkileyebilir:
- Sağlık koşulları. Diyabet, aşırı aktif mesane veya multipl skleroz gibi uzun vadeli durumlar, orgazm bozukluklarına katkıda bulunan veya durumu karmaşıklaştıran faktörler olabilir.
- Jinekolojik tedaviler. Histerektomi veya kanser ameliyatı gibi jinekolojik ameliyatlardan kaynaklanan doku hasarı orgazm olma yeteneğini etkileyebilir.
- İlaçlar. Tansiyon ilaçları, antipsikotik ilaçlar, antihistaminikler ve antidepresanlar (özellikle seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar) dahil) birçok reçeteli ve reçetesiz ilaç orgazmı engelleyebilir.
- Alkol ve sigara. Alkol sinir sistemini baskılar ve orgazm olma yeteneğini engelleyebilir. Sigara içmek cinsel organlarınıza kan akışını sınırlayarak orgazm olma yeteneğinizi etkileyebilir.
- Vücutta yaşa bağlı değişiklikler. Menopozdan sonra veya yaşamın ilerleyen dönemlerinde vücutta meydana gelen değişiklikler, çeşitli cinsel işlev bozukluklarına katkıda bulunabilir.
İlgili Cinsel Bozukluklar
Anorgazmi yaşayan kadınların bir veya daha fazla ilgili cinsel sorunu olabilir. Bunlar orgazm sorununa katkıda bulunabilir veya sorunu karmaşıklaştırabilir. Bu koşullar şunları içerir:
- Cinsel uyarılma ile ilgili sorunlar
- Seks arzusunun az olması veya hiç olmaması
- Cinsel ilişkiden veya diğer cinsel uyarılardan kaynaklanan ağrı
- Vajina veya vulvanın kuruluğu
- Vajinanın istem dışı daralması (vajinismus)
Teşhisi
Birinci basamak sağlayıcınız veya jinekoloğunuz tıbbi geçmişinizi inceleyecek ve genel bir tıbbi muayene ve pelvik muayene yapacaktır. Bu muayeneler orgazm sorunlarına katkıda bulunan fiziksel koşulları belirleyebilir.
Sağlayıcınız size orgazm deneyimleriniz ve diğer ilgili konular hakkında sorular sorabilir. Ayrıca bu soruları yanıtlayan bir anket de alabilirsiniz. Size şunlar sorulabilir:
- Yakın zamandaki ve geçmişteki cinsel deneyimleriniz
- Partneriniz veya ortaklarınız
- Cinsel deneyimleriniz hakkında ne düşünüyorsunuz?
- Katıldığınız uyarım veya cinsel aktivite türleri
Sağlayıcınız hem sizinle hem de partnerinizle konuşmak ya da partnerinizle ayrı ayrı görüşmek isteyebilir.
Kadınlarda Anorgazmi Tedavisi
Anorgazminin tedavisi soruna neyin katkıda bulunduğuna bağlıdır. Olası tedaviler arasında yaşam tarzı değişiklikleri, terapi ve ilaç tedavisi yer alır. Altta yatan bir tıbbi durum anorgazmiye katkıda bulunuyorsa, sağlayıcınız uygun tedaviyi önerecektir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve Terapi
Anorgazminin tedavisi genellikle vücudunuzu daha iyi anlamak, sizin için neyin işe yaradığını öğrenmek ve davranışları değiştirmek için bir veya daha fazla yaklaşımla başlar. Bu tedaviler şunları içerebilir:
- Eğitim. Sağlayıcınız muhtemelen kadın cinsel anatomisi ve anatominin farklı bölümlerinin uyarıma nasıl tepki verdiğiyle ilgili bir tartışmayla başlayacaktır. Bu konuşma tüm sorularınızı yanıtlamanıza, yanlış anlamaları gidermenize ve önerilen diğer tedavilerin amacını anlamanıza yardımcı olabilir. Sağlayıcınız ayrıca eğitim materyalleri de önerebilir.
- Yönlendirilmiş mastürbasyon. Bu eğitim ve ev egzersiz programı, kendi vücudunuza aşina olmanıza ve kendi kendine yönlendirilen cinsel uyarılmayı keşfetmenize yardımcı olur. Kendinizi orgazma ulaştırmayı öğrendikten sonra, öğrendiklerinizle ilgili bilgileri partnerinizle birlikte uygularsınız.
- Duyusal odaklanma. Çiftlere yönelik bu yaklaşım, talimatlar ve evde egzersizler sağlar. Erotik olmayan dokunuşla başlar ve yavaş yavaş daha samimi bir dokunuş ve cinsel uyarım getirir. Her bir partnerin diğer kişinin ihtiyaçlarını anlaması ve orgazma ulaşmak için nasıl iletişim kuracağını ve birbirini nasıl yönlendireceğini öğrenmesi amaçtır.
- Cinsel pozisyonlardaki değişiklikler. Sağlayıcınız, vajinal seks sırasında klitorisin uyarılmasını artıracak cinsel pozisyonlarda değişiklikler önerebilir.
- Cinsel geliştirme cihazları. Cinsel uyarımı artıran cihazlar orgazm olmanıza yardımcı olabilir. Bunlar arasında klitorisi uyaran vibratörler ve hava titreşimli cihazlar bulunur. Klitoris üzerinde tutulan başka bir cihaz, kan akışını artırmak için hafif bir emme kuvveti oluşturur. Sağlayıcınız, sizin için neyin işe yaradığını anlamak için bunları tek başına kullanmanızı ve ardından bunları partnerinizle denemenizi önerebilir.
- Bilişsel davranışçı terapi. Bireysel terapi veya çift terapisi, genel olarak veya partnerinizle seks hakkındaki düşüncelerinizi ele almanıza yardımcı olabilir. Terapi, partnerinizle seks hakkında konuşmanın yollarını öğrenmek veya seks sırasında ihtiyaçlarınızı iletmek gibi iyi cinsel ilişkileri teşvik edebilecek davranışlara yardımcı olabilir.
Tıbbi Tedaviler
Bazı ilaçlar anorgazmiyi tedavi etmek için test edilmiş olsa da bunların kullanımını destekleyecek yeterli kanıt yoktur. Hormon replasman tedavilerinin bazı faydaları olabilir ancak dikkatli takip gerektiren riskleri de vardır. Bunlar şunları içerir:
- Östrojen tedavisi. Menopoz semptomları için tedavi görüyorsanız, tedavinin cinsel deneyimin iyileşmesi üzerinde de bir miktar etkisi olabilir. Ayrıca, krem veya fitil gibi vajinaya yönelik düşük dozda östrojen tedavisi, cinsel organlara kan akışını iyileştirebilir ve vajinanın yağlanmasını iyileştirebilir. Östrojen haplarının uzun süreli kullanımı meme kanseri ve kardiyovasküler hastalık riski ile ilişkilidir.
- Testosteron tedavisi. Testosteron düzeyleri kadınlar için tipik kabul edilenden daha düşük olan bazı menopoz sonrası kadınlar için, testosteron replasmanı uyarılmayı ve orgazmı iyileştirebilir. Yan etkiler arasında sivilce, aşırı vücut kılları, HDL veya “iyi” kolesterolde düşüş ve östrojen replasman tedavisine benzer riskler sayılabilir.
Alternatif Tıp
L-arginin veya Rus zeytin ağacı ekstresi ile yapılanlar gibi doğal ürünler, kadınların cinsel yaşamlarını iyileştirmek amacıyla pazarlanmaktadır. Çok sayıda bitkisel ürün kullanılarak veya diğer ilaçlarla veya yaşam tarzı yönetim programlarıyla birleştirilerek çok küçük denemelerde incelenmiştir. Herhangi bir tedavi etkisinin olup olmadığını bilmek için yeterli veri yok.
Yan etkilere neden olabilecek ve diğer ilaçlarla etkileşime girebilecek doğal tedavileri denemeden önce sağlayıcınızla konuşun.
Referanslar:
- Kadınlarda Anorgazmi Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi (Orgazm Olamama)
- Levin, R. J. (2002). The physiology of female sexual arousal: A systemic review. Sexual and Marital Therapy, 17(3), 191-201.
- Basson, R. (2001). Female sexual response: The role of drugs in the management of sexual dysfunction. Obstetrics & Gynecology, 98(2), 350-353.
- Laan, E., & van Lunsen, R. H. (1997). Hormones and sexuality in postmenopausal women: A psychophysiological study. Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology, 18(2), 126-132.
- Bancroft, J., & Graham, C. A. (2011). The varied nature of women’s sexual desire: Clinical and research perspectives. Hormones and Behavior, 59(5), 729-735.
- Brotto, L. A., & Luria, M. (2014). Sexual interest/arousal disorder in women: Treatment options, efficacy, and mechanisms. Journal of Clinical Psychology, 70(11), 1074-1087.
- Clayton, A. H., & Ramamurthy, S. (2008). The impact of physical illness on sexual dysfunction. Advances in Psychosomatic Medicine, 29, 70-88.
- Hayes, R. D., & Dennerstein, L. (2005). The impact of aging on sexual function and sexual dysfunction in women: A review of population-based studies. Journal of Sexual Medicine, 2(3), 317-330.
- Kingsberg, S. A. (2004). The impact of aging on sexual function in women and their partners. Archives of Sexual Behavior, 33(5), 554-556.
- Laumann, E. O., Paik, A., & Rosen, R. C. (1999). Sexual dysfunction in the United States: Prevalence and predictors. JAMA, 281(6), 537-544.
- Masters, W. H., & Johnson, V. E. (1966). Human sexual response. Little, Brown and Co.
- McCabe, M. P., & Goldhammer, D. L. (2013). Prevalence and correlates of sexual dysfunction in a community sample of older women. Journal of Sexual Medicine, 10(11), 2637-2645.
- Nobre, P. J., & Pinto-Gouveia, J. (2008). Cognitive schemas associated with sexual dysfunction: Differences between sexually functional and dysfunctional men and women. Journal of Sexual Medicine, 5(7), 1855-1866.
- Nappi, R. E., & Albani, F. (2011). Causal factors and management of female sexual dysfunction. Journal of Endocrinological Investigation, 34(10), 782-788.
- Rosen, R., Brown, C., Heiman, J., Leiblum, S., Meston, C., Shabsigh, R., Ferguson, D., & D’Agostino, R. (2000). The Female Sexual Function Index (FSFI): A multidimensional self-report instrument for the assessment of female sexual function. Journal of Sex & Marital Therapy, 26(2), 191-208.
- Shifren, J. L., & Gass, M. L. (2014). The role of testosterone in the treatment of hypoactive sexual desire disorder in postmenopausal women. Climacteric, 17(1), 8-18.
- Simons, J. S., & Carey, M. P. (2001). Prevalence of sexual dysfunctions: Results from a decade of research. Archives of Sexual Behavior, 30(2), 177-219.
- Taylor, E., & Rellini, A. H. (2014). Sexual functioning and self-reported symptoms in women with a history of childhood sexual abuse: The role of shame and guilt. Journal of Sexual Medicine, 11(1), 246-257.
- Van Anders, S. M., & Dunn, E. J. (2009). Are gonadal steroids linked with orgasm perceptions and sexual assertiveness in women and men?. Hormones and Behavior, 56(2), 168-176
- https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/24640-anorgasmia
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3044590/
- https://www.healthline.com/health/healthy-sex/anorgasmia-in-people-who-have-a-vulva
- https://medlineplus.gov/ency/article/001953.htm
- https://www.womenshealthaz.com/anorgasmia-in-women/