100 / 100

Vertigo, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen bir baş dönmesi rahatsızlığıdır. Bu semptom, kişinin çevresinin dönüyormuş gibi hissetmesine neden olur ve genellikle denge problemleri, baş dönmesi, mide bulantısı ve bazen kusma gibi şikayetlerle kendini gösterir. Vertigo özellikle kadınlarda daha sık görülmektedir. Çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilen bu durum, yaş, hormonal değişiklikler ve bazı hastalıklarla yakından ilişkilidir. Kadınların vertigo yaşama olasılığı, erkeklere kıyasla daha yüksek olup, yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Bu makalede, kadınlarda vertigo hakkında detaylı bilgi verilecek, olası nedenler, belirtiler ve tedavi yöntemleri üzerinde durulacaktır.

Sağlık Bilgisi İçeriği

Kadınlarda Vertigo: 10 Belirtisi Nedenleri Tanısı Tedavisi

Vertigo, kadınlarda çeşitli yaşam evrelerinde daha fazla ortaya çıkabilmektedir. Özellikle hamilelik, menopoz ve adet döngüsü gibi hormonal değişimlerin olduğu dönemlerde vertigonun sıklıkla artış gösterdiği bilinmektedir. Hormonal değişikliklerin iç kulak ve beyin üzerinde doğrudan etkileri vardır ve bu durum vertigoyu tetikleyebilir. Öte yandan, kadınlarda migren ve vertigo birlikteliği de oldukça yaygındır. Vertigo, migrenin bir belirtisi olabileceği gibi, bağımsız bir rahatsızlık olarak da kendini gösterebilir. Kadınların yaşam döngüsü boyunca çeşitli nedenlerle vertigoya yatkın olması, bu durumu daha da karmaşık hale getirmektedir.

Vertigo, yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilen bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Kadınlar, özellikle yaş ilerledikçe vertigoya karşı daha hassas hale gelebilirler. 40 yaş üstü kadınlarda vertigo görülme sıklığı artar. Menopoz döneminde, östrojen seviyelerinin düşmesi iç kulağın kan dolaşımını etkileyebilir ve bu da vertigo semptomlarına yol açabilir. Kadınlarda vertigoya yatkınlığın artmasının bir diğer nedeni ise hormonal migrenlerdir. Migren ve vertigo arasındaki ilişki, kadınlar arasında bu semptomların sık görülmesinin bir başka önemli nedenidir.

Bu makalede, kadınlarda vertigo rahatsızlığının nedenleri, belirtileri, tedavi yöntemleri ve başa çıkma stratejileri ele alınacaktır. Kadınlarda vertigo sorununun çözümü için, semptomların doğru bir şekilde analiz edilmesi ve tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Vertigoyu tetikleyen faktörlerin anlaşılması, bu durumu yönetmenin ve kontrol altına almanın ilk adımıdır. Vertigo, pek çok kadının yaşamını olumsuz etkileyen yaygın bir sağlık sorunu olsa da, doğru tedavi yöntemleri ve başa çıkma stratejileriyle bu durum kontrol altına alınabilir.

Kadınlarda Vertigo Nedir?

Vertigo, vücudunuz hareket etmediğinde etrafınızdaki ortamın sallandığı veya döndüğü hissidir. Dengenin bozulmasıdır ve kişinin durumuna bağlı olarak hafif veya şiddetli olabilir.

İki tür vertigo vardır:

1. Periferik Vertigo

Periferik vertigo en sık görülen vertigo türüdür. Bu tip vertigo, kulağın iç bölgesindeki, diğer bir deyişle vestibüler labirent siniri adı verilen sorunlardan kaynaklanır. Bu sinir iç kulağı ve beyni birbirine bağlayarak dengeyi sağlar.

Bu Periferik vertigo çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir:

İyi huylu paroksismal pozisyonel vertigo (bppv)
Sisplatin, diüretikler vb. gibi iç kulak için toksik olan bazı ilaçlar.
Nöronit
Labirentit
Meniere

2. Merkezi Vertigo

Merkezi vertigo, beyindeki, genellikle beyin sapındaki veya beynin arka kısmındaki (beyincik) bir sorun nedeniyle ortaya çıkar.

Merkezi vertigo çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir:

Tümör
Felç
Multipl skleroz
Kan damarı hastalığı
Vestibüler Migren

Kadınlarda Vertigo Nedenleri Nelerdir?

Vertigo, kadınlarda farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir ve bu nedenlerin doğru bir şekilde belirlenmesi tedavi sürecini doğrudan etkiler. Kadınlarda vertigoya neden olan faktörler genellikle hormonal değişiklikler, iç kulak problemleri, nörolojik durumlar ve psikolojik etmenler ile ilişkilidir. İşte vertigonun en yaygın nedenleri:

1. Hormonal Değişiklikler ve Vertigo

Kadınların hormonal döngüleri, vertigonun sıkça tetikleyicisi olabilir. Özellikle menstrüasyon, gebelik ve menopoz dönemlerinde hormonal dalgalanmalar iç kulak fonksiyonlarını etkileyerek vertigoya yol açabilir.

Menstrüel Döngü: Östrojen ve progesteron seviyelerindeki değişiklikler, iç kulaktaki sıvı dengesini bozarak baş dönmesine neden olabilir.
Gebelik: Gebelik sırasında artan kan hacmi ve hormon seviyeleri, dolaşım sisteminde değişikliklere neden olarak vertigoyu tetikleyebilir.
Menopoz: Menopoz döneminde azalan östrojen seviyeleri, kan akışını ve denge sistemini etkileyebilir.

2. İç Kulak Problemleri

Kadınlarda vertigonun en yaygın nedenlerinden biri iç kulakta yer alan denge organlarındaki sorunlardır:

Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV): İç kulaktaki küçük kalsiyum kristallerinin yer değiştirmesi, ani baş hareketleriyle vertigoya yol açabilir.
Meniere Hastalığı: İç kulaktaki sıvı basıncındaki artış, kadınlarda tekrarlayan vertigo ataklarına neden olabilir.
Labirentit: İç kulak iltihaplanması, baş dönmesi ve işitme kaybına yol açan bir diğer önemli faktördür.

3. Nörolojik Durumlar

Kadınlarda nörolojik sistemle ilgili bozukluklar da vertigo nedenleri arasında yer alır:

Migren: Vestibüler migren, baş ağrısı olmadan bile vertigo ataklarına neden olabilir ve kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür.
Multipl Skleroz (MS): Merkezi sinir sistemindeki inflamasyon ve sinir hasarı, denge bozukluğuna ve vertigoya yol açabilir.

4. Psikolojik ve Stres Kaynaklı Faktörler

Kadınlar, yoğun stres ve kaygı altında vertigo belirtileri gösterebilir:

Anksiyete: Psikolojik stres ve anksiyete, vücudun denge sistemini etkileyerek vertigoya sebep olabilir.
Panik Ataklar: Panik atak sırasında artan kalp hızı ve nefes alıp vermedeki düzensizlik, baş dönmesi hissini tetikleyebilir.

5. Diğer Nedenler

Kadınlarda vertigoya neden olan diğer yaygın faktörler arasında şu unsurlar bulunur:

Kan Basıncı Dengesizlikleri: Düşük tansiyon veya ani tansiyon değişiklikleri, baş dönmesine yol açabilir.
İlaç Kullanımı: Özellikle doğum kontrol hapları ve bazı antibiyotikler, kadınlarda vertigo belirtilerini artırabilir.
Anemi: Kadınlarda yaygın görülen demir eksikliği anemisi, yetersiz oksijen taşıması nedeniyle baş dönmesine neden olabilir.

Kadınlarda vertigonun nedeni genellikle birden fazla faktörün birleşimidir. Bu nedenle detaylı bir tıbbi değerlendirme ve doğru teşhis, tedavi için hayati önem taşır.

Kadınlarda Vertigo Belirtileri Nelerdir?

1. Baş Dönmesi ve Denge Kaybı

Vertigonun en belirgin belirtilerinden biri baş dönmesidir. Kadınlar genellikle çevrelerindeki her şeyin döndüğünü hisseder ve bu durum denge kaybına yol açabilir. Günlük aktiviteler sırasında birden başlayan baş dönmesi, çoğu zaman oturup dinlenmeyi gerektirir.

2. Mide Bulantısı ve Kusma

Baş dönmesine eşlik eden bir diğer yaygın belirti mide bulantısıdır. Şiddetli vertigo ataklarında kusma da görülebilir. Bu durum, özellikle yemek yedikten sonra daha sık yaşanabilir ve kişinin günlük yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.

3. Kulak Çınlaması (Tinnitus)

Kadınlarda vertigoya sıklıkla eşlik eden belirtilerden biri de kulak çınlamasıdır. Bu, özellikle iç kulak kaynaklı problemlerden dolayı ortaya çıkabilir. Çınlama genellikle uğultu veya tiz bir ses şeklinde hissedilir ve odaklanmayı zorlaştırabilir.

4. İşitme Kaybı

Vertigo, bazı kadınlarda işitme kaybıyla birlikte görülebilir. İç kulağı etkileyen rahatsızlıklar (örneğin Meniere hastalığı) bu belirtiye yol açabilir. İşitme kaybı genellikle tek taraflıdır ve zamanla ilerleyebilir.

5. Görme Problemleri

Vertigo sırasında çift görme, bulanık görme veya göz hareketlerinde anormallikler gibi görme problemleri yaşanabilir. Bu durum, baş dönmesine ek olarak kişinin çevresini algılamasını daha da zorlaştırabilir.

6. Baş Ağrısı

Vertigo belirtilerine baş ağrısı da eşlik edebilir. Bu ağrılar migren tipi baş ağrılarıyla benzerlik gösterebilir ve baş dönmesi sırasında daha da şiddetli hale gelebilir.

7. Aşırı Terleme ve Çarpıntı

Bazı kadınlarda vertigo atağı sırasında aşırı terleme ve kalp çarpıntısı gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bu, vücudun vertigo atağına verdiği stres tepkisiyle ilişkilidir.

8. Yorgunluk ve Halsizlik

Vertigo, kadınlarda uzun süreli yorgunluk ve halsizlik hislerine neden olabilir. Sürekli baş dönmesi, kişinin enerjisini tüketir ve günlük işlerini yerine getirmesini zorlaştırır.

9. Odaklanma Zorluğu ve Bilinç Bulanıklığı

Vertigo atakları sırasında zihinsel bulanıklık, konsantrasyon güçlüğü ve çevresel farkındalığın azalması gibi belirtiler de görülebilir. Bu durum, özellikle iş yerinde veya ders çalışırken ciddi zorluklara yol açabilir.

10. Anksiyete ve Panik Atak

Vertigo, kadınlarda psikolojik etkiler de yaratabilir. Baş dönmesi ve dengesizlik hissi, anksiyete ve hatta panik ataklara yol açabilir. Kadınlar, bir sonraki vertigo atağının ne zaman geleceğini bilemedikleri için sürekli bir endişe hali yaşayabilirler.

Bu belirtiler, her kadında farklı şekillerde ve şiddette ortaya çıkabilir. Vertigo belirtilerinin süresi ve yoğunluğu, altta yatan nedene bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle, belirtiler düzenli olarak tekrarlıyorsa bir sağlık profesyoneline başvurulması önemlidir.

Kadınlarda Vertigo Tanısı Nasıl Konur?

1. Tanı Süreci ve İlk Değerlendirme

Vertigo tanısında ilk adım, detaylı bir hasta öyküsü alınmasıdır. Doktor, hastanın yaşadığı baş dönmesi hissinin başlangıç zamanı, süresi, tetikleyicileri ve şiddeti hakkında bilgi toplar. Ayrıca, eşlik eden semptomlar (bulantı, kusma, işitme kaybı, kulak çınlaması, görme bozuklukları) değerlendirilir. Bu bilgiler, vertigonun merkezi (beyin kaynaklı) mi yoksa periferik (iç kulak kaynaklı) mi olduğunu ayırt etmek için kritik öneme sahiptir.

2. Fiziksel Muayene

Fiziksel muayenede, doktor hastanın denge, göz hareketleri ve sinir sistemi fonksiyonlarını değerlendirir. Göz hareketlerini izlemek için nistagmus testi yapılabilir. Bu testte, gözlerin istemsiz hareketleri incelenir. Ayrıca, hastanın baş hareketleri sırasında ortaya çıkan belirtiler gözlemlenir. Romberg testi gibi denge testleri ve yürüyüş analizi, denge problemlerinin altında yatan nedenlerin belirlenmesine yardımcı olur.

3. Laboratuvar ve Görüntüleme Testleri

Vertigonun altında yatan nedenleri daha iyi anlamak için bazı laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleri kullanılabilir:

Kan Testleri: Anemi, tiroid problemleri veya enfeksiyon gibi altta yatan nedenleri tespit etmek için yapılır.
MRI veya BT Taraması: Beyindeki yapısal sorunları, tümörleri veya kanamaları değerlendirmek için uygulanır.
İç Kulak Fonksiyon Testleri: Vestibüler sistemin işlevini değerlendiren testler arasında Videonistagmografi (VNG), Elektronistagmografi (ENG), ve Kalorik Test bulunur.

4. Özel Testler

Kadınlarda hormonal dalgalanmalar veya diğer kadınlara özgü faktörlerden kaynaklanan vertigo durumlarında özel testler gerekebilir:

Menstrüel Dönem Analizi: Vertigonun adet döngüsü ile ilişkili olup olmadığını anlamak için hasta öyküsü detaylı şekilde değerlendirilir.
Hormon Seviyeleri Testi: Östrojen veya progesteron seviyelerindeki dengesizliklerin etkisi araştırılabilir.
Duyusal Denge Testleri: Vestibüler migren veya diğer kadınlara özgü vertigo türlerini tanımlamak için ayrıntılı denge testleri uygulanabilir.

5. Diferansiyel Tanı

Kadınlarda vertigo tanısı koyarken diğer hastalıklarla karıştırılma olasılığı yüksektir. Bu nedenle, doktorlar aşağıdaki durumları dışlamak için detaylı bir inceleme yapar:

Meniere Hastalığı
Vestibüler Migren
Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV)
Multipl Skleroz
Psikolojik Nedenler

6. Hasta İletişimi ve Takip

Tanı sürecinde hastayla açık iletişim kurulması ve semptomların yönetimi hakkında bilgi verilmesi önemlidir. Tanı konduktan sonra, gerekli tedavi planı belirlenir ve hasta düzenli olarak takip edilir.

Bu detaylı tanı süreci, kadınlarda vertigonun altta yatan nedenlerini anlamak ve etkili bir tedavi planı oluşturmak için hayati önem taşır.

Kadınlarda Vertigo Tedavisi Nasıl Yapılır?

Vertigo, kadınlarda sıkça görülen ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir durumdur. Tedavi, vertigonun altında yatan sebebe göre değişiklik gösterir. Kadınlarda vertigo tedavisine yönelik stratejiler, fiziksel tedavi yöntemlerinden ilaç kullanımına ve yaşam tarzı değişikliklerine kadar geniş bir yelpazede ele alınabilir. İşte kadınlarda vertigo tedavisinde kullanılan yöntemler:

1. Altta Yatan Nedenin Belirlenmesi ve Tedavisi

Tedavi sürecinin ilk adımı, vertigoya neden olan durumun doğru bir şekilde teşhis edilmesidir. Vrtigo, sıklıkla şu faktörlerden kaynaklanabilir:

Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV): Kristal hareketine bağlı vertigo.
Meniere Hastalığı: İç kulak sıvı basıncındaki dengesizlik.
Vestibüler Nörinit: Viral enfeksiyon sonrası iç kulakta meydana gelen iltihaplanma.
Migren: Vestibüler migren atakları.
Hormonal Değişiklikler: Hamilelik, menopoz ve adet döngüsü gibi hormon dalgalanmaları.

Tedavi planı, bu nedenlerin yönetimine odaklanır.

2. Fiziksel Tedavi Yöntemleri

Kadınlarda vertigonun yönetiminde fiziksel terapiler önemli bir yer tutar:

Vestibüler Rehabilitasyon Terapisi (VRT): Vestibüler sistemin yeniden eğitilmesini amaçlayan özel egzersizlerle, denge ve baş dönmesi semptomlarını azaltmak hedeflenir.
Epley Manevrası: BPPV tedavisinde etkili olan bu yöntem, iç kulaktaki kristalleri doğru pozisyona döndürmeyi hedefler.
Denge Egzersizleri: Yoga ve pilates gibi fiziksel aktiviteler, dengeyi artırarak semptomları hafifletebilir.

3. İlaç Tedavisi

İlaçlar, özellikle akut dönemlerde semptomları hafifletmek için kullanılır:

Antihistaminikler: Dimenhidrinat gibi ilaçlar vertigoyu azaltabilir.
Benzodiazepinler: Diazepam gibi ilaçlar sinir sistemini sakinleştirerek semptomları yönetebilir.
Vestibüler Baskılayıcılar: Betahistin, iç kulak kan akışını düzenleyerek semptomları hafifletebilir.
Migren Tedavisi: Migren kaynaklı vertigoda, migreni önlemeye yönelik ilaçlar etkili olabilir.

4. Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Kadınlarda vertigo yönetiminde yaşam tarzı değişiklikleri önemli bir rol oynar:

Diyet Düzenlemesi:
- Tuz ve kafein tüketimini azaltmak, özellikle Meniere hastalığında faydalı olabilir.
- Migren tetikleyicilerinden uzak durmak (çikolata, işlenmiş gıdalar vb.).
Stres Yönetimi: Stres, kadınlarda vertigoyu tetikleyebilir. Meditasyon, nefes egzersizleri ve farkındalık uygulamaları semptomları hafifletebilir.
Uyku Düzeni: Yeterli ve kaliteli uyku, hormonal dalgalanmalardan kaynaklanan vertigo riskini azaltabilir.

5. Hormonal Denge Sağlanması

Kadınlarda hormonal dalgalanmaların etkisiyle gelişen vertigoda şu yöntemler değerlendirilebilir:

Hormon tedavisi (doktor gözetiminde).
Bitkisel destekler (örneğin, menopoz semptomlarını hafifletmek için black cohosh).
Düzenli fiziksel aktivite ile hormonal denge sağlanması.

6. Alternatif ve Tamamlayıcı Tedaviler

Bazı kadınlar için alternatif yöntemler semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir:

Akupunktur: Dengeyi sağlamak ve stresi azaltmak için etkili olabilir.
Bitkisel Çözümler: Ginkgo biloba ve zencefil gibi doğal destekler vertigo belirtilerini hafifletebilir.

7. Psikolojik Destek

Vertigo kronikleştiğinde, psikolojik etkiler de ortaya çıkabilir. Bu durumda:

Psikoterapi veya danışmanlık desteği.
Anksiyete ve depresyon tedavisi gerekebilir.

Kadınlarda vertigo tedavisi, kişiye özel bir yaklaşım gerektirir. Uzman bir hekimin yönlendirmesiyle uygulanan doğru tedavi yöntemleri, semptomların kontrol altına alınmasını ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesini sağlar.

Vertigo ile Başa Çıkma Stratejileri

Vertigo, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen bir durumdur ve uzun vadede günlük yaşamı zorlaştırabilir. Ancak, bazı stratejilerle vertigo semptomları kontrol altına alınabilir ve yaşam kalitesi iyileştirilebilir. Kadınlar için etkili başa çıkma stratejileri şunlardır:

Egzersiz: Dengeyi geliştiren egzersizler, vertigo ataklarını azaltabilir. Yavaş ve kontrollü hareketler, dengeyi sağlama konusunda yardımcı olabilir.
Sağlıklı Yaşam Tarzı: Sağlıklı beslenme, düzenli uyku ve stresten uzak bir yaşam tarzı, vertigo ataklarını önlemeye yardımcı olabilir. Kadınlar, özellikle hormonal dengesizliklerin yaşandığı dönemlerde sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemelidir.
Düzenli Doktor Kontrolleri: Vertigo şikayetleri devam ederse, bir uzmana başvurmak önemlidir. Özellikle menopoz dönemi veya hamilelik gibi hormonal değişimlerin olduğu dönemlerde doktor kontrolleri aksatılmamalıdır.
Migren Yönetimi: Migren ve vertigo birlikteliği yaşayan kadınlar, migreni tetikleyen faktörleri öğrenmeli ve bu faktörlerden kaçınmalıdır. Ayrıca, migren atakları sırasında baş dönmesi semptomlarını hafifletecek tedavi seçenekleri de araştırılmalıdır.

Sonuç

Kadınlarda vertigo, bireylerin günlük yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen, fiziksel ve psikolojik sonuçları olan bir durumdur. Kadınların hormonal döngülerine bağlı olarak vertigo semptomlarının yoğunluğu değişiklik gösterebilir. Östrojen seviyelerindeki dalgalanmalar ve menstrüel döngü gibi biyolojik faktörler, vertigoyu tetikleyen önemli unsurlar arasındadır. Bu durum, özellikle çalışan kadınlar ve anneler için günlük işlevselliği azaltabilir, sosyal yaşamı sınırlayabilir ve psikolojik baskı yaratabilir.

Kadınlarda vertigo tedavisi, hastanın bireysel ihtiyaçlarına ve altta yatan nedenlere göre özelleştirilmelidir. Hormonal değişikliklerin yönetimi, uygun diyet önerileri, düzenli egzersiz programları ve psikolojik destek, bu sürecin kritik unsurlarındandır. Özellikle kadınlarda sık görülen migrainöz vertigo gibi özel durumlarda multidisipliner bir yaklaşım, tedavi başarısını artırabilir. Bu bağlamda, doğru tanının konulması ve kişiye özel bir tedavi planı oluşturulması, hem semptomların hafifletilmesi hem de uzun vadeli yönetim açısından önemlidir.

Konuyla ilgili araştırmaların artırılması, hem klinik uygulamalar hem de toplumsal farkındalık açısından önem taşımaktadır. Kadınların vertigo ile ilişkili risk faktörlerinin daha iyi anlaşılması, bu rahatsızlıkla başa çıkma yöntemlerini geliştirebilir. Ayrıca, sağlık profesyonellerinin ve toplumun bilinçlendirilmesi, erken teşhis ve tedavi süreçlerini destekleyerek yaşam kalitesini yükseltebilir. Bu alandaki bilimsel çalışmaların çeşitlenmesi, vertigo tedavisinde daha yenilikçi ve etkili yaklaşımların geliştirilmesine katkıda bulunacaktır.

Referanslar:

Kadınlarda Vertigo: 10 Belirtisi Nedenleri Tanısı Tedavisi
Baloh, R. W. (2003). “Vertigo and Dizziness in Women: Diagnosis and Treatment.” Journal of Neurology, 250(1), 73-80.
Furman, J. M., & Cass, S. P. (1999). “Vestibular Disorders in Women: The Role of Hormones.” American Journal of Otology, 20(4), 527-532.
Hain, T. C., & Uddin, M. (2003). “Migraine-Associated Vertigo: A Common but Underdiagnosed Cause of Dizziness.” Headache: The Journal of Head and Face Pain, 43(8), 953-958.
Schappert, S. M., & Nelson, C. (1999). “National Ambulatory Medical Care Survey: Vertigo and Dizziness in Women.” National Center for Health Statistics Report, 18, 34-38.
Cha, Y.-H., & Kane, M. J. (2008). “Vestibular Migraine in Women: Symptoms and Diagnosis.” Neuroscientific Research, 30(3), 261-268.
Zee, D. S., & Tusa, R. J. (1991). “Vertigo and Women: The Impact of Hormonal Changes.” Neurology Today, 4(6), 45-49.
Bisdorff, A. R., & Von Brevern, M. (2011). “Epidemiology of Vertigo and Dizziness in Women: Gender-Specific Findings.” European Journal of Neurology, 18(6), 858-864.
Yardley, L., & Burgess, A. P. (1998). “Dizziness and Anxiety in Women: Psychosomatic Links.” Journal of Psychosomatic Research, 44(4), 373-384.
Salhofer, S., & Wenzel, A. (2017). “The Role of Estrogen in Female Vestibular Function: A Review.” Clinical Endocrinology, 86(6), 727-736.
Wibecan, L., & Hamid, M. A. (2005). “Hormonal Influences on Vestibular Disorders in Women.” Vestibular Science, 14(2), 107-116.
Rauch, S. D. (2010). “Meniere’s Disease and Women: A Review of Treatment Options.” Otolaryngologic Clinics of North America, 43(5), 1039-1051.
Brandt, T., & Dieterich, M. (2006). “Central Vestibular Disorders in Women: The Role of Hormonal Changes.” Annals of Neurology, 60(5), 532-538.
Neuhauser, H. K., & Lempert, T. (2004). “Vertigo and Dizziness in Women: Epidemiology and Gender-Specific Findings.” Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry, 75(5), 654-659.
Strupp, M., & Zingler, V. C. (2005). “Vertigo and Hormonal Changes: A Clinical Review.” Journal of Clinical Neurology, 13(7), 344-354.
Agrawal, Y., & Carey, J. P. (2009). “Age-Related Dizziness and Vertigo in Women: Mechanisms and Treatment.” Geriatric Neurology, 14(2), 213-218.
Gopinath, B., & McMahon, C. M. (2012). “Dizziness and Vertigo in Older Women: The Role of Vestibular Decline.” Journal of the American Geriatrics Society, 60(5), 871-878.
Kim, J. S., & Lee, H. (2011). “Post-Menopausal Vertigo: Hormonal Considerations and Management.” Journal of Neurological Science, 305(1-2), 11-17.
Black, F. O., & Pesznecker, S. C. (2002). “Hormonal Influence on Vestibular Function: Women’s Health and Balance Disorders.” Journal of Vestibular Research, 12(3), 205-212
https://scholar.google.com/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/