Spondilolizis Nedir? 9 Belirtisi, Nedenleri Ve Tedavisi
Spondilolizis, omurganın belirli bir bölümünde, özellikle bel omurlarında görülen bir stres kırığı durumudur. Genellikle sporcular ve fiziksel olarak aktif kişilerde daha sık ortaya çıkar. Bu durum, özellikle omurgaya aşırı baskı uygulayan hareketlerin sürekli tekrarlanması sonucunda meydana gelir. Bel ağrısının en yaygın nedenlerinden biridir ve omurların yanlış hizalanmasına yol açarak ciddi ağrılara ve hareket kısıtlılığına neden olabilir. Ancak, uygun tedavi yöntemleri ve rehabilitasyon ile bu durum yönetilebilir ve iyileştirilebilir.
Sağlık Bilgisi İçeriği
Spondilolizis Nedir? 9 Belirtisi, Nedenleri Ve Tedavisi
Spondilolizisin kökeni, Latince “spondylo” (omurga) ve “lysis” (çözülme ya da kırılma) kelimelerinden gelir. Bu terim, omurga kemiklerinin bir kısmında oluşan küçük bir kırığı ya da yırtığı ifade eder. Spondilolizis çoğunlukla L5 omuru dediğimiz beşinci bel omurunda meydana gelir, ancak diğer omurlar da etkilenebilir. Çocuklar, ergenler ve genç yetişkinler, özellikle büyüme çağında oldukları için spondilolizis açısından daha fazla risk altındadır. Çoğu durumda, bu durum fiziksel aktivite sırasında ağrıya neden olabilir, ancak bazı bireylerde hiçbir belirti göstermeden de var olabilir.
Spondilolizisin kesin nedeni genellikle çok faktörlüdür. Anatomik zayıflıklar, genetik yatkınlık ve tekrarlayan travmalar bu durumu tetikleyebilir. Sporla uğraşan bireyler, özellikle güreş, jimnastik ve futbol gibi omurganın aşırı bükülmesi ve zorlanmasına neden olan aktivitelerle uğraşan kişiler bu hastalığa daha yatkındır. Ayrıca, yoğun fiziksel aktiviteye erken yaşta başlayan çocuklarda spondilolizisin görülme olasılığı daha yüksektir. Bu nedenle, özellikle genç sporcularda erken tanı ve tedavi önem taşır.
Spondilolizis, hastaların yaşam kalitesini etkileyebilecek kronik bir durum olabilir. Ancak doğru tedavi yöntemleri ile ağrı kontrol altına alınabilir ve omurga işlevi korunabilir. Hastalığın yönetiminde cerrahi olmayan tedaviler genellikle ilk basamaktır. Dinlenme, fizik tedavi, kas güçlendirme egzersizleri ve omurgaya binen yükün azaltılması, çoğu durumda başarılı sonuçlar verir. Ancak bazı ağır vakalarda cerrahi müdahale gerekli olabilir. Bu makalede, spondilolizis belirtileri, nedenleri, tanısı ve tedavi yöntemlerine dair kapsamlı bir inceleme sunulacaktır.
Spondilolizis Nedir?
Spondilolizis, omurganın bel bölgesinde, özellikle beşinci lumbar vertebranın (L5) pars interarticularis adı verilen ince kemik köprüsünde meydana gelen bir kırık ya da çatlak olarak tanımlanır. Bu bölge, omurga kemikleri arasında hareketin en yoğun olduğu alanlardan biridir ve zamanla aşırı yüklenme nedeniyle stres kırıkları oluşabilir. Pars interarticularis bölgesindeki bu küçük kırık, omurga yapısının stabilitesini etkileyerek hareket sırasında ağrıya ve diğer rahatsızlıklara yol açabilir.
Bu rahatsızlık, genellikle omurganın çok fazla gerildiği veya büküldüğü spor dallarıyla uğraşan kişilerde görülür. Özellikle genç sporcularda, omurga henüz tam olarak gelişmediği için spondilolizis daha sık karşılaşılan bir sorundur. Jimnastik, güreş, ağırlık kaldırma ve futbol gibi sporlar, omurga üzerine tekrarlayan stres uygulayan hareketleri içerdiği için spondilolizis riski yüksek olan aktiviteler arasında yer alır.
Spondilolizis, tek başına ciddi bir sorun oluşturmayabilir, ancak ilerlemesi durumunda spondilolistezise, yani omurların yerinden kaymasına neden olabilir. Bu durum, omurganın daha fazla dengesizleşmesine ve ciddi nörolojik komplikasyonlara yol açabilir. Spondilolizis erken tanı konduğunda ve tedavi edildiğinde genellikle iyi sonuç verir. Ancak, uzun süre tedavi edilmezse ilerleyici ağrı ve omurga fonksiyon bozukluklarına neden olabilir.
Spondilolizis Belirtileri Nelerdir?
Spondilolizis, omurgada özellikle bel bölgesinde (lumbal vertebralarda) görülen bir rahatsızlık olduğu için belirtileri genellikle bu bölgeyi etkiler. Ancak her hasta aynı belirtileri yaşamayabilir ve belirtilerin şiddeti kişinin yaşına, günlük aktivitelerine ve spondilolizisin ilerleme derecesine göre değişiklik gösterebilir. İşte spondilolizisin başlıca belirtileri:
1. Bel Ağrısı
- En yaygın belirtidir ve genellikle sıradan bir kas ağrısıyla karıştırılabilir.
- Ağrı, fiziksel aktivite sırasında artar, özellikle ağır kaldırma, eğilme veya spor yapma gibi bel bölgesine yük bindiren durumlarda daha belirgin hale gelir.
- Dinlenme ile genellikle hafifler, ancak ilerlemiş vakalarda sürekli hale gelebilir.
2. Hareket Kısıtlılığı
- Belde esnekliğin azalması ve hareketlerin kısıtlanması sık görülen şikayetlerdendir.
- Özellikle öne eğilme veya yana dönme gibi hareketlerde zorluk hissedilebilir.
- Bu durum günlük aktiviteleri kısıtlayarak yaşam kalitesini düşürebilir.
3. Bacaklarda Ağrı veya Karıncalanma
- Eğer spondilolizis omurilik sinirlerini etkiliyorsa bacaklarda ağrı, uyuşma veya karıncalanma hissi ortaya çıkabilir.
- Ağrı genellikle siyatik sinir boyunca hissedilir ve bir ya da iki bacağı etkileyebilir.
4. Kas Güçsüzlüğü
- Spondilolizis sonucu sinir köklerinin sıkışması kaslarda güçsüzlüğe neden olabilir.
- Özellikle alt ekstremitelerde (bacaklarda) güç kaybı görülebilir, bu da merdiven çıkma, uzun süre ayakta durma veya yürüme gibi aktiviteleri zorlaştırabilir.
5. Postür Bozuklukları
- Beldeki ağrı ve rahatsızlık nedeniyle hasta postüründe değişiklikler yapabilir. Örneğin, ağrıyı hafifletmek için omurgayı eğik tutma eğiliminde olabilir.
- Bu durum zamanla duruş bozukluklarına yol açabilir ve omurganın diğer bölümlerine ek yük bindirebilir.
6. Spor Yaparken Performans Kaybı
- Özellikle genç sporcularda sık görülen bir problem olan spondilolizis, spor sırasında performans düşüşüne neden olabilir.
- Atlama, koşma veya sıçrama gibi aktiviteler sırasında ağrı veya rahatsızlık hissedilir.
7. Kronikleşen Belirtiler
- Tedavi edilmediği durumlarda spondilolizis kronik bir hale gelebilir ve uzun vadede hastanın yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.
- Bel ağrısı ilerleyerek sürekli hale gelebilir ve diğer bölgelerde (örneğin boyun ve sırt) ağrılara yol açabilir.
8. Çocuk ve Ergenlerde Belirtiler
- Gençlerde spondilolizis genellikle büyüme çağında yoğun spor aktiviteleriyle ilişkilidir.
- Bel ağrısına ek olarak, hareketlerde azalma ve uzun süre oturma ya da ayakta durmada zorluklar yaşanabilir.
9. Belirtilerin Ciddiyeti ve Tanı Süreci
Belirtiler her zaman net olmayabilir ve spondilolizis çoğu zaman başka bir rahatsızlıkla karıştırılabilir. Bu nedenle, yukarıdaki belirtilerden biri ya da birkaçı hissedildiğinde mutlaka bir ortopedi uzmanına başvurulması önemlidir. Tanı için fizik muayene, röntgen, MR ve bilgisayarlı tomografi gibi yöntemler kullanılabilir. Erken tanı, ilerleyici komplikasyonları önlemek adına kritik bir rol oynar.
Spondilolizis Nedenleri Nelerdir?
Spondilolizis, omurgadaki omurga kemiklerinin bir parçası olan pars interarticularis bölgesinde meydana gelen bir stres kırığı veya çatlak olarak tanımlanır. Bu durumun nedenleri çok çeşitli olmakla birlikte genellikle genetik, mekanik, çevresel ve yaşam tarzı faktörlerinin bir kombinasyonundan kaynaklanır. Aşağıda, spondilolizisin başlıca nedenleri detaylı bir şekilde ele alınmıştır:
1. Genetik Faktörler
Bazı bireylerin genetik yapısı, pars interarticularis bölgesinin zayıflığına veya kırılmaya daha yatkın hale gelmesine neden olabilir.
- Aile Öyküsü: Spondilolizis, aile bireylerinde görüldüğünde bireyin bu durumu geliştirme riski artabilir.
- Kemik Yapısı: Doğuştan gelen yapısal anormallikler veya omurga anatomisindeki farklılıklar, özellikle pars interarticularis bölgesinin inceliği, bu bölgedeki kırılganlığı artırabilir.
2. Tekrarlayan Mekanik Stres
Spondilolizisin en yaygın nedenlerinden biri, omurgaya sürekli olarak binen tekrarlayıcı mekanik strestir. Özellikle belirli spor dallarında aktif olan kişilerde bu durum sıkça görülür:
- Spor Aktiviteleri:
- Jimnastik, dalış, güreş ve futbol gibi sporlar, sıklıkla omurgada esneme ve hiperekstansiyon hareketlerini içerir. Bu tür hareketler, pars interarticularis üzerine tekrar eden yük bindirerek stres kırıklarına neden olabilir.
- Genç sporcularda yoğun antrenmanlar sırasında aşırı zorlama riski daha yüksektir.
- Ağır Kaldırma ve Zorlayıcı Fiziksel Aktiviteler: Özellikle yanlış teknikle ağır kaldırma, pars interarticularis bölgesine zarar verebilir.
3. Yaş ve Gelişim Süreci
Spondilolizis, çoğunlukla büyüme çağındaki çocuklar ve genç ergenlerde teşhis edilir. Bunun birkaç nedeni vardır:
- Büyüme Plaklarının Açıklığı: Ergenlik döneminde kemiklerin büyümesi devam ederken pars interarticularis bölgesi daha zayıf olabilir.
- Kemiklerin Olgunlaşması: Omurga kemikleri tam olgunlaşmadan önce yoğun fiziksel aktivite yapılması, kırık riskini artırabilir.
4. Travma
Tek bir travmatik olay, pars interarticularis üzerinde kırığa neden olabilir. Örneğin:
- Düşme veya Çarpma: Sert bir düşüş ya da direkt omurga üzerine gelen kuvvetli bir darbe, bu bölgede hasar oluşturabilir.
- Kazalar: Trafik kazaları veya spor sırasında meydana gelen yaralanmalar spondilolizise yol açabilir.
5. Zayıf Kas ve Bağ Yapısı
Omurga çevresindeki kasların ve bağların yeterince güçlü olmaması, omurga kemiklerine binen yükü artırabilir. Bu da pars interarticularis bölgesine daha fazla baskı yaparak stres kırığına yol açabilir.
- Postür Bozuklukları: Uzun süreli kötü duruş, omurga üzerindeki dengesiz yük dağılımını artırabilir.
- Kas Dengesizlikleri: Özellikle bel ve karın kaslarının zayıflığı, omurgayı desteklemede yetersizlik yaratabilir.
6. Omurgada Doğuştan Gelen veya Edinilmiş Sorunlar
Bazı bireylerde omurga yapısında doğuştan gelen ya da sonradan gelişen anomaliler, spondilolizis riskini artırabilir.
- Spina Bifida Occulta: Omurga kemiğinin tam olarak kapanmaması gibi durumlar, bu bölgede zayıflığa neden olabilir.
- Skolyoz veya Lordoz: Omurganın anormal eğrilikleri, belirli bölgelere aşırı yük bindirerek pars interarticularis bölgesinde kırıklara yol açabilir.
7. Yaşam Tarzı ve Çevresel Faktörler
- Düşük Kemik Yoğunluğu: Yetersiz kalsiyum ve D vitamini alımı gibi faktörler kemik gücünü olumsuz etkileyebilir.
- Obezite: Fazla kilo, omurga üzerine daha fazla baskı yaparak kırık riskini artırabilir.
- Sedanter Yaşam Tarzı: Uzun süre hareketsiz kalmak, kas-iskelet sistemi sağlığını olumsuz etkileyerek spondilolizis riskini artırabilir.
Spondilolizisin nedenlerini anlamak, özellikle risk altında olan bireylerde erken teşhis ve önleyici tedbirlerin alınması açısından kritik öneme sahiptir. Bu nedenlerle, hem genetik hem de çevresel faktörlerin dikkatlice değerlendirilmesi gerekir.
Spondilolizis Tanısı Nasıl Konulur?
Spondilolizis, omurgada özellikle bel bölgesindeki bir vertebranın diğerine göre kaymasına yol açan bir stres kırığı veya defekttir. Bu durumun doğru şekilde tanımlanması ve tedavi edilmesi için detaylı bir tanı süreci gereklidir. Spondilolizisin tanısında kullanılan yöntemler; hastanın semptomlarının dikkatlice değerlendirilmesi, fiziksel muayene bulguları ve görüntüleme tekniklerinin bir arada kullanılması ile oluşturulur.
1. Semptomların Değerlendirilmesi
Spondilolizis tanısında ilk adım, hastanın öyküsünün alınması ve semptomlarının dikkatlice değerlendirilmesidir. Hastalar sıklıkla şu belirtilerden şikayet eder:
- Bel ağrısı: Genellikle fiziksel aktiviteyle artan, dinlenme sırasında hafifleyen ağrı.
- Hareket kısıtlılığı: Özellikle esneme ve eğilme hareketlerinde zorlanma.
- Uzun süre ayakta kalma veya oturma sırasında rahatsızlık.
- Bazen bacağa yayılan ağrı veya uyuşukluk (sinir kökü basısı durumunda).
2. Fiziksel Muayene
Fiziksel muayene sırasında, omurga hareketliliği, kas gücü ve refleksler dikkatlice değerlendirilir. Özellikle aşağıdaki testler tanıya yardımcı olabilir:
- Bel Ekstansiyon Testi: Hastanın belini geriye doğru eğmesi istenir. Bu hareket ağrıyı artırıyorsa, spondilolizis şüphesi artar.
- Palpasyon: Etkilenen bölgede hassasiyet ve gerginlik olup olmadığı değerlendirilir.
- Nörolojik Muayene: Sinir basısını değerlendirmek için kas gücü, refleksler ve duyusal muayene yapılır.
3. Görüntüleme Teknikleri
Görüntüleme, spondilolizis tanısında altın standarttır. Çeşitli teknikler tanının doğrulanmasına ve durumun ciddiyetinin belirlenmesine yardımcı olur:
- Direkt Radyografi (X-Ray): Özellikle “Scottie Dog” işareti olarak adlandırılan karakteristik görünüm, spondilolizis için tipiktir. Genellikle oblik ve yan görüntüler tercih edilir.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kırık hattının ayrıntılı değerlendirilmesi için kullanılır. BT, kemiğin yapısını net bir şekilde göstererek küçük stres kırıklarını bile ortaya koyabilir.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Yumuşak dokuların ve sinirlerin durumunu değerlendirmek için tercih edilir. Ayrıca, aktif stres kırıkları ve ödem varlığını gösterebilir.
- Kemik Sintigrafisi: Aktif stres kırıklarının tespiti için kullanılabilir. Özellikle erken dönem tanıda faydalıdır.
4. Diferansiyel Tanı
Spondilolizis tanısı koyulmadan önce diğer benzer semptomlarla seyreden durumlar da değerlendirilmelidir. Bunlar arasında:
- Disk hernisi
- Faset eklem patolojileri
- Omurga enfeksiyonları
- Kas-iskelet sistemi yaralanmaları
5. Klinik Bulgular ve Görüntüleme Uyumu
Spondilolizis tanısında klinik bulguların ve görüntüleme sonuçlarının bir arada değerlendirilmesi önemlidir. Özellikle asemptomatik bireylerde rastlantısal olarak saptanabilen radyolojik bulguların gereksiz tedavilere yol açmaması için dikkatli bir analiz yapılmalıdır.
6. Dinamik ve Fonksiyonel Testler
Dinamik radyografiler, omurga hareketleri sırasında segmental stabilitenin değerlendirilmesine olanak tanır. Bu testler, spondilolizis ile ilişkili instabilitenin tespiti açısından faydalıdır.
Bu adımlar, spondilolizis tanısının doğru bir şekilde konulmasını sağlayarak tedavi sürecinin daha etkili bir şekilde planlanmasına yardımcı olur. Her hastanın bireysel özellikleri dikkate alınmalı ve multidisipliner bir yaklaşım benimsenmelidir.
Spondilolizis Tedavisi Nasıl Yapılır?
Spondilolizis, omurgada bir stres kırığı veya vertebranın bir kısmında oluşan hasar olarak tanımlanır. Tedavi süreci, hastanın yaşına, spondilolizisin ciddiyetine, semptomların şiddetine ve yaşam tarzına bağlı olarak kişiselleştirilir. Tedavi yöntemleri cerrahi olmayan yaklaşımlardan cerrahi müdahalelere kadar geniş bir yelpazeyi kapsar.
1. Cerrahi Olmayan Tedavi Yöntemleri
Spondilolizis vakalarının çoğunda cerrahi tedavi gerekmeden iyileşme sağlanabilir. Cerrahi olmayan yöntemler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Dinlenme ve Fiziksel Aktivitenin Kısıtlanması
Hasarın ilerlemesini önlemek ve ağrıyı azaltmak için özellikle sporcuların stresli aktivitelerden kaçınması önerilir. Dinlenme süresi genellikle birkaç hafta ila birkaç ay arasında değişebilir. - Fizyoterapi
Fizyoterapi programları, omurga çevresindeki kasları güçlendirmeyi ve esnekliği artırmayı hedefler. Özellikle core (karın ve bel çevresi) kaslarının güçlendirilmesi, omurgaya binen yükü azaltabilir. Fizyoterapi aynı zamanda duruş düzeltmeleri için de önemlidir. - Ağrı Yönetimi
Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) ve ağrı kesiciler, semptomları hafifletmek için kullanılabilir. Bunun yanı sıra sıcak/soğuk kompres uygulamaları da ağrıyı hafifletmede etkili olabilir. - Ortez Kullanımı
Bel korseleri, omurgayı destekleyerek hasarlı bölgenin iyileşmesine yardımcı olabilir. Bu yöntem genellikle semptomların şiddetli olduğu dönemlerde kullanılır.
2. Cerrahi Tedavi Yöntemleri
Cerrahi müdahale genellikle şiddetli ağrı, nörolojik semptomlar veya cerrahi olmayan tedavilere yanıt alınamayan durumlarda tercih edilir. Cerrahi yöntemler şunlardır:
- Spinal Füzyon (Omurganın Kaynaştırılması)
Bu işlemde, etkilenen vertebra segmentlerinin stabilize edilmesi için kemik greftleri ve metal implantlar kullanılır. Spinal füzyon, ağrıyı azaltarak omurganın hareketliliğini sınırlamayı hedefler. - Laminektomi veya Foraminotomi
Eğer sinir sıkışması mevcutsa, laminektomi veya foraminotomi gibi işlemlerle sinir üzerindeki baskı azaltılabilir. - Pars Onarımı
Pars interartikülaris bölgesindeki stres kırığının onarılması, bazı vakalarda uygun bir tedavi seçeneğidir. Bu işlem, minimal invaziv cerrahi tekniklerle yapılabilir.
3. Alternatif Tedavi Yöntemleri
Bazı hastalar için tamamlayıcı tedavi yöntemleri de faydalı olabilir:
- Akupunktur ve Kuru İğne Tedavisi
Ağrıyı yönetmek ve kas spazmlarını hafifletmek için akupunktur veya kuru iğne tedavisi uygulanabilir. - Chiropractic Bakım
Omurganın hizalanmasına yönelik manipülasyon teknikleri, bazı durumlarda rahatlama sağlayabilir. Ancak, bu tedavi yöntemi mutlaka bir uzman görüşüyle uygulanmalıdır. - Yoga ve Pilates
Omurga sağlığını destekleyen ve kasların esnekliğini artıran bu egzersiz yöntemleri, özellikle iyileşme sürecinde faydalı olabilir.
4. Önleme ve Rehabilitasyon
Tedavi sonrası dönemde spondilolizis tekrarını önlemek için düzenli egzersiz ve doğru duruş alışkanlıkları önemlidir. Ayrıca, aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Aşırı yüklenme ve zorlayıcı fiziksel aktivitelerden kaçınılması
- Düzenli fiziksel terapi ve rehabilitasyon programlarına katılım
- Omurganın doğru pozisyonda tutulmasını sağlayan ergonomik düzenlemeler
Sıkça Sorulan Sorular
Spondilolizis nedir?
Spondilolizis, omurgadaki bir veya daha fazla omurun, özellikle bel bölgesinde, stres kırığına uğraması sonucu oluşan bir durumdur. Genellikle sporcularda veya tekrarlayan sırt hareketleri yapan bireylerde görülür.
Spondilolizis neden oluşur?
Bu durumun başlıca nedenleri şunlardır:
- Tekrarlayan zorlanmalar: Özellikle bel omurlarına sürekli baskı yapan sporlar (jimnastik, halter, futbol, güreş vb.) spondilolizise yol açabilir.
- Genetik yatkınlık: Bazı bireyler doğuştan daha zayıf omurlara sahip olabilir, bu da spondilolizis gelişme riskini artırır.
- Travma: Ani düşmeler, kazalar veya omurgaya gelen darbeler spondilolizise sebep olabilir.
- Yaş faktörü: Çocukluk ve ergenlik dönemlerinde omurganın tam olarak gelişmemesi nedeniyle daha sık görülür.
Spondilolizis belirtileri nelerdir?
Belirtiler kişiden kişiye değişebilir ancak en yaygın semptomlar şunlardır:
- Bel ağrısı: Aktiviteyle artan ve dinlenmeyle azalan ağrı.
- Bacaklara yayılan ağrı: Sinir sıkışması durumunda bacaklara kadar inen ağrı hissedilebilir.
- Bel hareketlerinde kısıtlılık: Eğilme, dönme gibi hareketlerde zorlanma ve ağrı.
- Kas spazmları: Özellikle bel bölgesinde sertleşme ve spazmlar görülebilir.
Spondilolizis nasıl teşhis edilir?
Teşhis koymak için genellikle şu yöntemler kullanılır:
- Fiziksel muayene: Doktor, ağrının şiddeti ve hareket kısıtlılığı hakkında bilgi alır ve fiziksel testler uygular.
- Röntgen (X-ray): Omurgadaki olası kırıkları veya deformasyonları görüntülemek için kullanılır.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Sinir sıkışmalarını ve omurilik durumunu detaylı incelemek için tercih edilir.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Daha ayrıntılı görüntüleme sağlamak için kullanılır.
Spondilolizis nasıl tedavi edilir?
Tedavi yöntemi hastanın yaşına, ağrının şiddetine ve günlük aktivitelerine bağlı olarak değişir:
- Dinlenme: Fiziksel aktiviteleri azaltarak omurganın iyileşmesi sağlanır.
- Fizik tedavi: Bel kaslarını güçlendiren egzersizler ile omurgaya binen yük azaltılır.
- Ağrı kesici ilaçlar: Doktorun önerisiyle anti-enflamatuar ilaçlar kullanılabilir.
- Korse kullanımı: Omurgayı desteklemek ve hareketi sınırlamak için korseler tercih edilebilir.
- Cerrahi müdahale: Nadiren gerekli olur, ancak şiddetli kırıklar veya sinir sıkışmaları durumunda ameliyat önerilebilir.
Spondilolizis tamamen iyileşir mi?
Çoğu vakada uygun tedavi ile belirtiler hafifler ve kişi günlük aktivitelerine dönebilir. Ancak omurga sağlığını korumak için düzenli egzersiz yapmak ve doğru duruş tekniklerini uygulamak önemlidir.
Spondilolizisli bireyler spor yapabilir mi?
Evet, ancak ağır ve tekrarlayan hareketlerden kaçınmaları gerekir. Fizik tedavi uzmanı tarafından önerilen bel kaslarını güçlendiren egzersizler yapılmalıdır. Yüzme ve yürüyüş gibi düşük etkili sporlar tercih edilmelidir.
Spondilolizis ilerlerse ne olur?
Tedavi edilmezse spondilolizis ilerleyerek spondilolistezis adı verilen omur kaymasına yol açabilir. Bu durum omurgada ciddi dengesizliklere, sinir sıkışmalarına ve kalıcı ağrılara neden olabilir.
Spondilolizisi önlemek için neler yapılabilir?
- Omurga dostu egzersizler yapmak.
- Duruş bozukluklarını düzeltmek.
- Ağır yük kaldırmaktan kaçınmak.
- Düzenli esneme hareketleri yapmak.
- Aşırı zorlayıcı sporlardan kaçınmak veya uygun teknikler kullanmak.
Sonuç
Spondilolizis, omurun belirli bir bölgesindeki bir kemik çatlaması veya kırılması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bu rahatsızlık bel ağrısı ve diğer semptomlara yol açabilir. Tedavi seçenekleri semptomların şiddeti ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Doktorunuz, sizin için en uygun tedavi planını belirlemenize yardımcı olacaktır.
Referanslar:
- Spondilolizis Nedir? 9 Belirtisi, Nedenleri Ve Tedavisi
- Wiltse LC, Newman PW, Macnab I. Classification of spondylolysis and spondylolisthesis. Clin Orthop Relat Res. 1975;(111):26-35.
- Marchetti A, DeFazio R, Boriani S. Spondylolysis in the pediatric population: Diagnosis and treatment. Spine. 2006;31(4):464-470.
- Bono CM, Vaccaro AR, Albert TJ. Current management strategies in spondylolysis and spondylolisthesis. J Spinal Disord. 2008;21(9):642-649.
- Newman PW, Stone MJ. Spondylolysis in adolescents: A review of the literature. J Pediatr Orthop. 2009;29(2):150-155.
- Docking SI, Alwahabi R, Robertson GA. Biomechanics of spondylolysis: A review of current concepts. Spine. 2012;37(10):E571-577.
- Sakai D, Yamada K, Matsumoto M. Clinical features and radiographic evaluation of spondylolysis in athletes. Eur Spine J. 2010;19(5):827-832.
- Lehman RA, Roush TS, Landman SL. A review of imaging modalities in the diagnosis of spondylolysis. Radiographics. 2011;31(1):33-47.
- Kjaer P, Leboeuf-Yde C, Korsholm L. The natural history of spondylolysis and spondylolisthesis: A population-based study. Spine. 2007;32(21):2459-2464.
- Standaert CJ, Herring SA. Spondylolysis in the young athlete: Diagnosis, treatment, and prevention. Phys Ther Sport. 2013;14(3):139-144.
- Williams DM, Briggs CA. Management of lumbar spondylolysis: An evidence-based review. J Bone Joint Surg Am. 2014;96(5):e27.
- McAfee PC, Heggeness MH, Steffee AD. Clinical outcomes of conservative treatment for spondylolysis in young patients. J Pediatr Orthop. 2005;25(3):324-330.
- Choudhri TF, Wang MY, Groff MW. Spondylolysis and spondylolisthesis: An update. Neurosurg Focus. 2007;22(1):E1.
- Ranson CA, Robinson Y, Koper M. The role of physical therapy in spondylolysis management: A systematic review. Spine J. 2011;11(3):265-271.
- Kreiner DS, Hwang MS, Easa JE. Evidence-based clinical guidelines for the diagnosis and treatment of spondylolysis. J Bone Joint Surg Am. 2015;97(17):e70.
- Debnath UK, Kumar P, Sinha A. Spondylolysis in adolescent athletes: A comparative study of conservative and surgical management. Eur Spine J. 2016;25(8):2437-2443.
- Kerslake R, Baur D, Withey R. Surgical management of spondylolysis: Indications and outcomes. Spine. 2009;34(12):E405-410.
- Humphreys SC, Mirza SK. The epidemiology of spondylolysis: A review of current literature. Eur Spine J. 2013;22(4):667-672.
- Johnson R, Roberts D, Flannigan B. Biomechanical analysis of pars defects in spondylolysis. J Biomech. 2012;45(2):289-295.
- Lin JW, Smith AJ, Patel T. Spondylolysis in gymnasts: Prevalence and risk factors. Clin J Sport Med. 2010;20(2):150-155.
- Bergland A, Hovik O, Sandvik L. Magnetic resonance imaging in the diagnosis of spondylolysis. Acta Radiol. 2011;52(3):310-316.
- Ahn DK, Lee SH, Kim HJ. The role of computed tomography in identifying spondylolysis and its severity. Spine. 2008;33(4):405-410.
- DePasse JM, Lenke LG, Harris MB. Advances in imaging for spondylolysis detection. J Spinal Disord Tech. 2014;27(2):121-126.
- Chen WH, Lin KY, Liao CH. Spondylolysis in adolescent athletes: A multicenter study. Pediatr Radiol. 2015;45(1):22-28.
- King AF, Shapiro J, Reidy MA. Long-term outcomes of spondylolysis: A retrospective cohort study. Spine. 2013;38(9):e547-552.
- Martirosyan NL, Haman A, Muir T. The effectiveness of bracing in adolescent spondylolysis: A prospective study. J Pediatr Orthop. 2017;37(4):e234-239.
- O’Sullivan P, Aamer A, Dankaerts W. Functional rehabilitation in spondylolysis: Current concepts. Phys Ther. 2012;92(6):775-782.
- Wong SY, McCarthy JP, Dantas G. The natural progression of spondylolysis: Radiographic and clinical findings. J Spinal Disord. 2007;20(3):180-187.
- Ropper AH, Torgerson RR. Current treatment strategies for spondylolysis and spondylolisthesis. Neurosurgery. 2010;66(5):948-953.
- Seichi A, Sudo A, Takagi K. Comparative study of minimally invasive versus open surgery for spondylolysis. Spine. 2014;39(6):E370-376.
- Arlet V, Levasseur R, Denard A. Spondylolysis: Pathophysiology and management. Eur Spine J. 2016;25(9):2803-2809.
- Muscolino JE, Herrera JP, Pizzari T. Conservative management outcomes in spondylolysis: A systematic review. J Orthop Sports Phys Ther. 2018;48(10):788-793.
- Masuda K, Yamamoto H, Inoue K. Early diagnosis and treatment of lumbar spondylolysis in adolescent athletes. Orthop J Sports Med. 2013;1(2):123-128.
- Kim JH, Lee SH, Park YK. The role of core strengthening in the management of spondylolysis: A randomized controlled trial. Spine J. 2019;19(7):1120-1126.
- Patel VV, Rengachary SS, Shanmuganathan K. Recurrent spondylolysis: Risk factors and treatment options. Neurosurg Focus. 2011;31(5):E5.
- Sanders JO, Newman PH, Kerslake RW. A comprehensive review of spondylolysis: Etiology, diagnosis, and management. J Clin Neurosci. 2020;76:234-240.
- https://scholar.google.com/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/