Sünnet Nasıl Yapılır?
Sünnet, erkek çocuklarının doğumdan sonraki belirli bir dönemde, penis başını örten deri parçasının (prepusyum) cerrahi bir işlemle kesilmesi işlemidir. Bu uygulama, dünya genelinde birçok kültürde ve dini inançta köklü bir gelenek olarak varlığını sürdürmektedir. Hem İslam hem de Yahudi toplumlarında dini bir vecibe olarak kabul edilen sünnet, tıbbi nedenlerle de yaygın bir şekilde yapılmaktadır. Sünnet, tarihi boyunca farklı amaçlar ve yöntemlerle uygulanmış, birçok kültürde hem dini hem de sağlıkla ilgili faydalar sağladığı düşünülmüştür. Ancak bu işlem, basit gibi görünse de, dikkat ve bilgi gerektiren bir cerrahi müdahaledir. Peki sünnet nasıl yapılır ve bu işlemde dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
Sağlık Bilgisi İçeriği
Sünnet Nasıl Yapılır?
Sünnet işlemi, cerrahi bir müdahale olmasının yanı sıra, kültürel ve dini açıdan da önemli bir yere sahiptir. İslam inancında sünnet, erkek çocuklarının belirli bir yaşa geldiklerinde yerine getirmeleri gereken bir ritüeldir. Yahudilikte ise sünnet, doğumdan sekiz gün sonra “Brit Milah” adı verilen törenle gerçekleştirilir. Tarih boyunca sünnet, çeşitli tıbbi ve dini gerekçelerle dünya genelinde kabul görmüş bir uygulama olarak kalmıştır. Modern tıp bu işlemi steril bir ortamda ve eğitimli uzmanlar tarafından gerçekleştirerek güvenliği artırmıştır. Özellikle bebeklik ve çocukluk döneminde gerçekleştirilen sünnet, bu yaş grubundaki bireylerde daha kolay ve hızlı iyileşme sağladığı için tercih edilir.
Sünnet, sadece dini bir vecibe veya geleneksel bir ritüel olarak değil, aynı zamanda sağlık açısından da çeşitli faydalar sağlayabilen bir prosedür olarak kabul edilmektedir. Araştırmalar, sünnetin idrar yolu enfeksiyonlarını önlediğini, hijyenin kolaylaştırıldığını ve bazı cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağladığını ortaya koymuştur. Bu sağlık yararları, sünnetin modern tıpta da popüler bir işlem haline gelmesine katkıda bulunmuştur. Bununla birlikte, sünnetin doğru yapılmaması durumunda ortaya çıkabilecek komplikasyonlar, işlemin dikkatli ve titizlikle gerçekleştirilmesi gerektiğini gösterir.
Tarihsel ve kültürel anlamının yanı sıra sünnetin nasıl yapıldığı ve hangi tıbbi tekniklerin kullanıldığı da önemli bir konudur. Modern tıp, sünnet işlemini minimum riskle gerçekleştirmek için çeşitli cerrahi yöntemler geliştirmiştir. Sünnet, lokal anestezi ile yapılabildiği gibi genel anestezi altında da gerçekleştirilebilir. İşlem süresi genellikle kısa olup, uygun şekilde yapıldığında komplikasyon riski oldukça düşüktür. Ancak yine de sünnet işlemi sırasında ve sonrasında dikkat edilmesi gereken birçok detay vardır. İşlem sonrası bakım, enfeksiyon riskini azaltmak ve iyileşmeyi hızlandırmak için büyük önem taşır.
Sünnetin Tıbbi Aşamaları
Sünnet, genel olarak lokal veya genel anestezi altında yapılan basit bir cerrahi işlemdir. Genellikle bebeklerde ve çocuklarda lokal anestezi tercih edilirken, daha büyük çocuklar ve yetişkinlerde genel anestezi de uygulanabilir.
Sünnetin adımları genellikle aşağıdaki gibidir:
- Hazırlık Aşaması: Sünnet işlemine başlamadan önce, doktor hasta hakkında ayrıntılı bilgi alır ve tıbbi geçmişini değerlendirir. İşlem yapılacak alan sterilize edilir ve anestezi uygulanır. Bebekler ve küçük çocuklar genellikle lokal anestezi ile uyuşturulurken, daha büyük çocuklar ve yetişkinlerde genel anestezi tercih edilebilir.
- Deri Kesimi: Anestezinin etkisini göstermesiyle birlikte, penis başını örten sünnet derisi (prepusyum) dikkatlice kesilir. Bu aşamada doktor, derinin ne kadarının kesileceğini belirler ve penis başının tamamını örten deri alınır. Bazı durumlarda cerrah, deriyi korumak için farklı teknikler de kullanabilir.
- Koterizasyon veya Dikiş: Sünnet işlemi sırasında kanama kontrol altına alınmalıdır. Bu amaçla koterizasyon adı verilen bir yöntemle kanayan damarlar kapatılır veya küçük dikişler atılır. Bu işlem, kanamanın durdurulmasını ve iyileşme sürecinin başlamasını sağlar.
- Steril Bantlama: Kesilen bölge, enfeksiyon riskini azaltmak için steril bir şekilde bandajlanır. Sünnet sonrası dönemde, bölgenin hijyenine dikkat edilmesi büyük önem taşır. Doktor, işlem sonrasında ne yapılması gerektiği konusunda detaylı bilgi verir ve sünnet bölgesinin nasıl korunacağı hakkında tavsiyelerde bulunur.
Sünnet Nasıl Yapılır? Cerrahi Sünnetin Adım Adım Yapılışı
Sünnet işlemi, genellikle bir cerrah ya da deneyimli bir doktor tarafından lokal veya genel anestezi altında gerçekleştirilir.
Cerrahi sünnetin aşamaları şu şekilde sıralanabilir:
- Hazırlık ve Anestezi
- Muayene ve Hazırlık: Sünnet öncesinde doktor, hastayı muayene eder ve tıbbi geçmişini değerlendirir. Herhangi bir enfeksiyon belirtisi olup olmadığı kontrol edilir ve gerekli hijyen koşulları sağlanır. Ayrıca, doktorlar genellikle sünnet olacak bireyin yaşı, genel sağlık durumu ve özel taleplere göre hangi tür anestezinin kullanılacağını belirler.
- Anestezi: Bebeklerde ve çocuklarda çoğunlukla lokal anestezi tercih edilirken, daha büyük çocuklarda ve yetişkinlerde genel anestezi de uygulanabilir. Lokal anestezi, penis çevresindeki sinirlerin geçici olarak hissizleştirilmesi işlemidir. Genel anestezi ise hastanın tamamen uyutulduğu bir yöntemdir. Anestezi işlemi, sünnet sırasında herhangi bir ağrı ya da rahatsızlık hissetmemeyi sağlar.
- Sünnet Derisinin Kesilmesi
- Sünnet Derisinin Hazırlanması: Anestezinin etkisini göstermesi ile birlikte cerrah, sünnet derisini (prepusyum) dikkatli bir şekilde tutar ve kesi işlemi için hazırlar. Penis başını tamamen örten ve penis ucuna doğru katlanmış olan sünnet derisi, işlem için cerrah tarafından gerilir.
- Derinin Kesimi: Sünnet derisinin ne kadarının kesileceği, önceden belirlenir. Deri, penis başına yakın bir yerden kesilir. Penis başını tamamen örten fazla deri parçası alınır. Kesim işlemi dikkatlice ve eşit bir şekilde yapılır, böylece estetik ve işlevsel açıdan düzgün bir sonuç elde edilir. Cerrah, penis başını zarar görmeden açığa çıkaracak kadar deri alırken, aşırı miktarda deri alınmamasına dikkat eder.
- Kanamanın Durdurulması
- Koterizasyon: Kesilen sünnet derisinden kanama olması normaldir. Cerrah, kanamayı durdurmak için küçük damarları yakarak koterizasyon işlemi uygular. Bu işlem, kanamayı minimuma indirir ve iyileşme sürecini hızlandırır. Küçük dikişler de kullanılabilir, ancak bu genellikle küçük kanamaların durdurulması için yeterlidir.
- Dikiş Atılması (İhtiyaç Halinde): Bazı durumlarda, sünnet işlemi sırasında küçük dikişler de atılabilir. Özellikle penis derisinin düzgün bir şekilde iyileşmesi ve estetik olarak düzgün bir görünüm sağlanması için cerrah, küçük, emilebilir dikişler kullanabilir. Bu dikişler, genellikle kendiliğinden düşer ve çıkarılmasına gerek kalmaz.
- Steril Bantlama ve Son Kontroller
- Steril Bantlama: Kesim işlemi tamamlandıktan sonra, sünnet bölgesi steril bir bant ya da gazlı bezle kapatılır. Bu bandaj, iyileşme süreci boyunca bölgeyi korur ve enfeksiyon riskini azaltır. Doktor, sünnet sonrası bakım hakkında ayrıntılı bilgi verir.
- Son Kontroller: Sünnet işlemi tamamlandıktan sonra doktor, bölgeyi dikkatlice kontrol eder ve herhangi bir komplikasyon olup olmadığını değerlendirir. Cerrah, işlem sırasında oluşabilecek kanama, şişme ya da enfeksiyon belirtilerine karşı dikkatli bir şekilde kontrol yapar.
Cerrahi Sünnette Kullanılan Yöntemler
Cerrahi sünnet, farklı tekniklerle yapılabilir. Her bir yöntemin kendine özgü avantajları ve kullanıldığı durumlar vardır.
En yaygın kullanılan cerrahi sünnet yöntemleri şunlardır:
1. Geleneksel Cerrahi Yöntem (Klasik Yöntem)
Bu yöntemde, sünnet derisi cerrah tarafından kesilir ve ardından küçük damarlar koterize edilir ya da dikiş atılır. Klasik cerrahi sünnet yöntemi, uzun yıllardır en yaygın kullanılan yöntemdir ve genel olarak güvenlidir. Cerrah, sünnet derisini dikkatlice keserek kanamayı kontrol altına alır ve işlem sonrası bölgeyi steril bandaj ile kapatır. İşlem lokal ya da genel anestezi altında yapılabilir. Klasik yöntem, her yaş grubundaki çocuklar ve yetişkinler için uygun bir seçenektir.
2. Plastibell Yöntemi
Plastibell yöntemi, genellikle bebeklerde kullanılan bir tekniktir. Bu yöntemde, sünnet derisinin altına plastik bir halka yerleştirilir ve sünnet derisi bu halkaya sıkıştırılır. Deri, plastik halkanın çevresine yerleştirildikten sonra kesilir. Halkalı bölüm birkaç gün içinde doğal olarak düşer ve sünnet işlemi tamamlanır. Bu yöntem, cerrahi müdahalenin minimuma indirildiği bir sünnet yöntemidir ve iyileşme süreci genellikle daha hızlıdır. Halkalı yöntemde dikiş veya koterizasyon gerekmez. Halkalı yöntemin avantajı, sünnetin hızlı yapılması ve iyileşme sürecinin kolay olmasıdır.
3. Gomco Klampon Yöntemi
Gomco klampon yöntemi de yaygın olarak kullanılan bir sünnet yöntemidir. Gomco klampon, sünnet derisinin penisten ayrılmasını ve güvenli bir şekilde kesilmesini sağlar. Bu yöntemde, sünnet derisi klampon adı verilen bir cihaz yardımıyla sıkıştırılır ve kesilir. Bu cihaz, kanamayı minimize etmek için kullanılır. Gomco klampon yöntemi özellikle küçük çocuklarda tercih edilir ve cerrahlar arasında güvenli bir teknik olarak bilinir. Gomco klamponun avantajı, sünnet derisinin kesilmesi sırasında kanamanın kontrol altında tutulmasıdır.
4. Mogen Klampon Yöntemi
Mogen klampon, basit bir alet yardımıyla sünnet derisinin kesildiği bir yöntemdir. Bu yöntemde cerrah, penis başını örtmeden sünnet derisini keser. Diğer yöntemlerden farklı olarak Mogen klampon, daha hızlı bir işlem sunar. Ancak bu yöntemde de kesilen bölgenin doğru şekilde iyileşmesi için dikkatli bir cerrahi teknik kullanılması gerekir. Mogen klampon yöntemi genellikle dikiş gerektirmez ve iyileşme süreci hızlıdır. Ayrıca, bu yöntemle yapılan sünnetlerde kanama riski oldukça düşüktür.
5. Laser Yöntemi
Günümüzde daha az yaygın olmakla birlikte, bazı merkezlerde lazerle sünnet yöntemi de kullanılmaktadır. Bu yöntemde sünnet derisi lazer yardımıyla kesilir. Lazerle yapılan sünnet işlemi, kanama riskini minimuma indirir ve iyileşme sürecini hızlandırır. Lazer teknolojisi, doku hasarını azaltarak daha hızlı bir iyileşme sağlar. Ancak bu yöntemin maliyeti daha yüksektir ve her yerde yaygın olarak uygulanmamaktadır.
Sünnetin Faydaları ve Olası Riskleri
Sünnet, birçok fayda sağlamakla birlikte, olası riskler de içerebilen bir cerrahi işlemdir.
Sünnetin faydaları şunlardır:
- Hijyen: Sünnet, penis başının daha açıkta kalmasını sağlayarak hijyenin daha kolay sağlanmasına yardımcı olur. Sünnetli erkeklerde idrar yolu enfeksiyonları daha az görülmektedir.
- Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar: Sünnetin bazı cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruyucu etkisi olduğu bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Özellikle HIV bulaşma riskini azalttığı bilinmektedir.
- Penis Kanseri: Sünnetin penis kanseri riskini azalttığına dair bulgular mevcuttur. Ayrıca sünnet, bazı enfeksiyonların da önüne geçebilir.
Ancak sünnet işlemi, doğru şekilde yapılmadığında bazı riskler taşıyabilir. İyi bir hijyen sağlanmadığında enfeksiyon riski artabilir ve kanama kontrol altına alınamadığında ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle sünnetin, uzman kişiler tarafından steril bir ortamda yapılması önemlidir.
Sonuç
Sünnet, tarihsel, kültürel ve tıbbi boyutlarıyla derin bir anlam taşımaktadır. Hem dini bir vecibe olarak hem de tıbbi faydaları nedeniyle dünya genelinde uygulanan bu işlem, doğru ve hijyenik bir şekilde yapıldığında sağlık açısından da olumlu sonuçlar verir. Sünnet işlemi, dikkatli bir cerrahi müdahale gerektiren bir prosedür olup, sonrasında yapılan bakım da iyileşme süreci için büyük önem taşır. Sünnetin tıbbi faydaları, özellikle idrar yolu enfeksiyonlarının önlenmesi ve bazı cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlaması açısından dikkat çekicidir. Ancak her cerrahi işlemde olduğu gibi sünnetin de riskleri bulunduğundan, uzman bir doktor tarafından yapılması ve sonrasında gerekli bakımın titizlikle uygulanması şarttır.
Referanslar:
- Sünnet Nasıl Yapılır?
- Morris, B. J., & Krieger, J. N. (2017). The global prevalence of male circumcision. BJU International.
- Weiss, H. A., et al. (2010). Male circumcision and risk of sexually transmitted infections. The Lancet Infectious Diseases.
- Schoen, E. J. (2007). Circumcision as a lifetime vaccination with many benefits. Journal of Men’s Health & Gender.
- Moses, S., et al. (1998). Male circumcision: assessment of health benefits and risks. Sexually Transmitted Infections.
- Morris, B. J., et al. (2012). The increasing evidence-based support for male circumcision. Annals of Family Medicine.
- WHO/UNAIDS. (2007). Male circumcision: Global trends and determinants of prevalence, safety, and acceptability. World Health Organization.
- Morris, B. J., et al. (2016). Circumcision: An Evidence-Based Appraisal. Clinical Microbiology Reviews.
- Caldwell, J. C., et al. (1997). Circumcision, human capital formation, and the family. Population Studies.
- Castellsagué, X., et al. (2002). Male circumcision, penile human papillomavirus infection, and cervical cancer in female partners. New England Journal of Medicine.
- Tobian, A. A., & Gray, R. H. (2011). The medical benefits of male circumcision. JAMA.
- Larke, N., et al. (2011). Male circumcision for the prevention of human papillomavirus and HIV infection: a systematic review and meta-analysis. PLoS Medicine.
- Fleiss, P. M. (1998). The case against circumcision. Mothering Magazine.
- Frisch, M., et al. (2013). Cultural bias in the AAP’s 2012 Technical Report and Policy Statement on male circumcision. Pediatrics.
- Boyle, G. J., et al. (2015). Circumcision of healthy boys: Criminal assault?. Journal of Law and Medicine.
- Benatar, M., & Benatar, D. (2003). Between prophylaxis and child abuse: The ethics of neonatal male circumcision. American Journal of Bioethics.
- Gollaher, D. (2000). Circumcision: A History of the World’s Most Controversial Surgery. Basic Books.
- Darby, R. (2005). A Surgical Temptation: The Demonization of the Foreskin and the Rise of Circumcision in Britain. University of Chicago Press.
- Brewer, D. D., et al. (2007). Male and female circumcision associated with prevalent HIV infection in virgins and adolescents in Kenya, Lesotho, and Tanzania. Annals of Epidemiology.
- https://scholar.google.com/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
- https://www.researchgate.net/
- https://www.mayoclinic.org/
- https://www.nhs.uk/
- https://www.webmd.com/