100 / 100

Viral hepatit, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ciddi bir sağlık sorunudur. Karaciğerin viral enfeksiyonu sonucu ortaya çıkan bu hastalık, karaciğerde hasara yol açar ve tedavi edilmediği takdirde siroz, karaciğer yetmezliği ve karaciğer kanseri gibi ciddi komplikasyonlarla sonuçlanabilir. Hepatit virüsleri (A, B, C, D ve E) dünya çapında yaygın olarak görülür ve her biri farklı yollarla bulaşır. Bu nedenle halk sağlığı için önemli bir tehdit oluşturmaktadır ve etkili önleme ve tedavi stratejileri gerektirmektedir.

Viral Hepatit Türleri: 7 Belirtisi, Aşısı, Tanısı Ve Tedavisi

Karaciğerin işlevini bozan iltihaplanmalara yol açar ve bu da vücutta toksinlerin birikmesine, protein üretiminin azalmasına ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olur. Karaciğerin bu önemli işlevleri zarar gördüğünde, genel sağlık durumu hızla kötüleşebilir. Bu bağlamda, hastalığın zamanında tespiti ve uygun tedaviye başlanması, hem bireysel sağlık hem de toplum sağlığı açısından büyük önem taşır.

Hepatit virüslerinin neden olduğu karaciğer iltihaplanmaları genellikle başlangıçta fark edilmeyen, sinsi bir seyir izler. Bu da hastalığın tanısının gecikmesine neden olabilir. Ancak zamanında teşhis konulup tedaviye başlanmadığında, hastalık kronik bir hâl alarak daha karmaşık sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, virüsün yayılma yollarının, belirtilerinin ve korunma yöntemlerinin bilinmesi büyük önem taşımaktadır.

Hepatitlerin toplum sağlığı üzerindeki etkileri, gelişmekte olan ülkelerde daha belirgin olmakla birlikte, küresel bir sağlık sorunu olarak kabul edilmektedir. Sağlık otoriteleri, bu virüslerin yayılmasını engellemek ve hastalık yükünü azaltmak için aşılama, erken teşhis ve halk sağlığı kampanyaları gibi önlemler almaktadır. Bu makalede, hepatit türleri, belirtileri, tedavi yöntemleri ve korunma yolları ayrıntılı bir şekilde ele alınacaktır.

Viral Hepatit Türleri

Hepatit A

Etken Virüs: Hepatit A virüsü (HAV)
Bulaşma Yolları: Su ve gıda ile kontamine su, fekal-oral temas, enfekte kişinin dışkısı ile doğrudan temas.
Belirtiler: Karın ağrısı, iştah kaybı, yorgunluk, koyu renkli idrar, sarılık.
Aşı: Hepatit A aşısı mevcuttur ve yaygın olarak kullanılmaktadır.

Genellikle kirli su ve yiyeceklerle bulaşan ve karaciğerde iltihaba yol açan bir enfeksiyondur. HAV, insan dışkısıyla kirlenmiş gıdalar ve su yoluyla bulaşır ve özellikle hijyen koşullarının yetersiz olduğu bölgelerde yaygındır. Enfeksiyon genellikle akut seyirlidir ve çoğu kişi 2 ila 6 hafta içinde tamamen iyileşir. Ancak, yaşlı bireylerde veya bağışıklık sistemi zayıf olanlarda daha ciddi seyredebilir.

En etkili korunma yöntemi aşılamadır. Ayrıca, hijyen kurallarına dikkat etmek ve güvenli içme suyu sağlamak da bulaşmayı önlemek için önemli önlemler arasında yer alır.

Hepatit B

Etken Virüs: Hepatit B virüsü (HBV)
Bulaşma Yolları: Cinsel temas, kan ve kan ürünleri ile temas, anneden bebeğe geçiş, iğne paylaşımı.
Belirtiler: Halsizlik, iştah kaybı, karın ağrısı, sarılık, koyu renkli idrar.
Aşı: Hepatit B aşısı mevcuttur ve bebeklik döneminde rutin olarak uygulanır.

Kan ve vücut sıvıları yoluyla bulaşan bir virüs olup, dünya genelinde yaygın bir enfeksiyondur. HBV, korunmasız cinsel temas, kan nakli veya enfekte bir kişiden doğum sırasında bebeğe geçebilir. Hem akut hem de kronik enfeksiyonlara yol açabilir. Kronik HBV enfeksiyonu, karaciğer sirozu ve karaciğer kanserine neden olma potansiyeline sahiptir.

Etkin bir aşı bulunmaktadır ve bu aşı çocukluk döneminde rutin olarak uygulanmaktadır. Ayrıca, enfekte kişilerle temas edenlerin hemen tedavi edilmesi, hastalığın yayılmasını önlemede kritik rol oynar.

Hepatit C

Etken Virüs: Hepatit C virüsü (HCV)
Bulaşma Yolları: Kan ile temas, enfekte anneden bebeğe geçiş, iğne paylaşımı.
Belirtiler: Çoğu zaman semptomsuz, ancak karaciğer hasarı ilerledikçe halsizlik, iştah kaybı, karın ağrısı, sarılık görülebilir.
Aşı: Şu anda hepatit C aşısı bulunmamaktadır.

HCV, özellikle enfekte kanla temas yoluyla bulaşan bir virüstür. HCV, dünya genelinde kronik karaciğer hastalığının başlıca nedenlerinden biridir. Virüs, genellikle enfekte kan ürünleri, damar içi ilaç kullanımı veya steril olmayan tıbbi malzemelerle bulaşır. Hastalık, yıllar boyunca fark edilmeyebilir ve bu da karaciğerin ciddi şekilde zarar görmesine yol açabilir.

Belirtileri çoğunlukla hafiftir veya hiç belirti vermeyebilir, bu nedenle hastalık sıklıkla “sessiz katil” olarak adlandırılır. Kronik HCV enfeksiyonu, siroz ve karaciğer kanseri gelişme riskini artırır. Günümüzde, HCV için oldukça etkili antiviral tedaviler mevcuttur ve bu tedaviler çoğu hastada virüsü tamamen temizleyebilmektedir.

Hepatit D

Etken Virüs: Hepatit D virüsü (HDV)
Bulaşma Yolları: HBV taşıyan kişilerle temas yoluyla bulaşır.
Belirtiler: Genellikle hepatit B ile benzer belirtilere neden olabilir ancak daha şiddetli seyredebilir.
Aşı: Özel bir hepatit d aşısı yoktur, ancak hepatit B aşısı koruyucu olabilir.

HDV, yalnızca HBV ile enfekte olan kişilerde görülen bir virüstür. HBV enfeksiyonu olmayan kişilerde HDV enfeksiyonu gelişmez. Bu durum, HDV’nin çoğalabilmesi için HBV’ye ihtiyaç duyduğu anlamına gelir. HDV enfeksiyonu, HBV ile birlikte enfekte olan kişilerde hastalığın daha ağır seyretmesine neden olur ve karaciğer yetmezliği riskini artırır.

HDV’den korunmanın en etkili yolu, hepatit B’ye karşı aşı olmaktır. Çünkü HDV, yalnızca HBV enfeksiyonu olan kişilerde gelişebilir.

Hepatit E

Etken Virüs: Hepatit E virüsü (HEV)
Bulaşma Yolları: Fekal-oral yolla bulaşır, su ve gıda ile kontamine su tüketimi bu virüsün yayılmasına neden olabilir.
Belirtiler: Karın ağrısı, iştah kaybı, bulantı, kusma, sarılık.
Aşı: Şu anda genellikle kullanılan bir hepatit e aşısı yoktur.

Tıpkı HAV gibi, genellikle kirli su ve gıda yoluyla bulaşan bir virüstür. HEV enfeksiyonu çoğunlukla gelişmekte olan ülkelerde görülür ve salgınlara yol açabilir. HEV enfeksiyonu genellikle akut seyirlidir ve çoğu insan kendiliğinden iyileşir. Ancak, hamile kadınlarda ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde daha ciddi seyredebilir.

HEV enfeksiyonundan korunmak için temiz su kaynaklarına erişim sağlanması ve hijyenik koşullara dikkat edilmesi kritik önem taşır. Şu anda bazı ülkelerde hepatit E aşıları geliştirilmiş olsa da, küresel olarak yaygın bir şekilde kullanılmamaktadır.

Viral Hepatit Belirtileri Nelerdir?

Viral hepatit belirtileri, enfekte olunan virüs türüne ve hastalığın evresine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Akut hepatit vakalarında semptomlar genellikle hafif başlar ve birkaç hafta içinde şiddetlenebilir. Kronik hepatit vakalarında ise yıllar süren bir süreçte semptomlar yavaş yavaş ortaya çıkabilir.

Belirtileri türüne göre değişebilir, ancak ortak belirtiler şunlar olabilir:

Sarılık (cilt ve gözlerin sararması)
Karın ağrısı
İştah kaybı
Halsizlik ve yorgunluk
Mide bulantısı ve kusma
İshal veya kabızlık
Ateş

Hepatit A Belirtileri

Ateş ve Halsizlik: Genellikle enfeksiyonun başlangıcında görülür.
İştah Kaybı: Yemek yemekte isteksizlik.
Karın Ağrısı: Karın bölgesinde rahatsızlık.
İshal: Genellikle hafif ve geçici olabilir.
Mide Bulantısı ve Kusma: Özellikle enfeksiyonun ilerlediği durumlarda.
Sarı Göz ve Cilt (Sarılık): Karaciğerin etkilenmesi sonucu ortaya çıkan bir belirti.

Hepatit B Belirtileri

Ateş ve Halsizlik: Enfeksiyonun başlangıcında görülebilir.
Karaciğer Büyümesi: Karın alt bölgesinde rahatsızlık.
İştah Kaybı: Yemek yemekte isteksizlik.
İdrar Renginde Koyuluk: Karaciğerin etkilenmesi nedeniyle idrar renginde değişiklik.
Sarı Göz ve Cilt (Sarılık): Sarılık belirtileri görülebilir.
Eklem Ağrıları: Özellikle kronik hepatit durumlarında.

Hepatit C Belirtileri

Ateş ve Halsizlik: Genellikle hafif seyreder, ancak bazı hastalarda daha belirgin olabilir.
Karaciğer Ağrısı: Karın üst bölgesinde rahatsızlık.
Mide Bulantısı ve Kusma: Enfeksiyonun ilerlediği durumlarda.
İştah Kaybı: Yemek yemekte isteksizlik.
İdrar Renginde Koyuluk: Karaciğerin etkilenmesi nedeniyle idrar renginde değişiklik.
Sarı Göz ve Cilt (Sarılık): Sarılık belirtileri görülebilir.

Hepatit belirtileri genellikle enfeksiyonun tipine ve kişinin bağışıklık sistemine bağlı olarak değişebilir. Bazı insanlar enfekte olduklarını bile bilmeyebilir ve belirtiler hafif seyredebilir. Kronik hepatit durumlarında, belirtiler uzun süre devam edebilir ve karaciğer hasarı oluşabilir.

Viral Hepatit Tanısı Nasıl Konur?

Viral hepatit tanısı, bir kişinin vücudunda aktif olarak var olan hepatit enfeksiyonunun tespit edilmesi sürecidir. Genellikle A, B, C, D ve E olmak üzere beş farklı virüs türü tarafından neden olunan karaciğer iltihabını ifade eder. Tanı, klinik belirtiler, kan testleri ve görüntüleme çalışmaları gibi çeşitli yöntemleri içerebilir.

Anamnez (Hikaye Alımı):
- Hastanın öyküsü, hastanın geçmişteki risk faktörleri, semptomları ve potansiyel maruziyeti hakkında bilgi sağlar. Bu, doktorun doğru tanı koymak için başlangıç noktasıdır.
Fizik Muayene:
- Karaciğerin boyutu, cildin ve gözlerin sararması (sarılık), karın ağrısı gibi fiziksel belirtiler açısından yapılan muayene.
Kan Testleri:
- Kan testleri, hepatit enfeksiyonlarına özgü belirli belirteçleri değerlendirmek için kullanılır. Örneğin:
  - Hepatit A: Anti-HAV antikoru.
  - Hepatit B: HBsAg (HBV yüzey antijeni), anti-HBs (HBV yüzey antikorları), HBeAg (HBV e antijeni), anti-HBe (HBV e antikorları), anti-HBc (HBV çekirdek antikorları).
  - Hepatit C: HCV antikorları, HCV RNA.
İmaj İncelemeleri:
- Görüntüleme çalışmaları, karaciğerdeki iltihabı ve hasarı değerlendirmek için kullanılabilir. Ultrasonografi ve elastografi, karaciğerin boyutu, yapısı ve yoğunluğu hakkında bilgi sağlar.
Biopsi:
- Karaciğer biyopsisi, karaciğer dokusundan bir örnek alınarak mikroskop altında incelenmesini içerir. Bu, karaciğer hasarının şiddetini ve nedenini belirlemek için kullanılır. Ancak, invaziv bir işlem olduğu için genellikle diğer testlerden sonra düşünülür.
Serolojik Testler:
- Serolojik testler, kanda bulunan antikorları veya antijenleri tespit ederek enfeksiyonun türünü belirlemede yardımcı olabilir.
Genetik Testler:
- Özellikle HCV için, virüsün genetik materyalinin belirlenmesi amacıyla kullanılabilir.

Viral Hepatit Tedavisi Nasıl Yapılır?

Viral Hepatit tedavisi türüne ve hastalığın aşamasına göre değişebilir.

1. Hepatit A Tedavisi

Genellikle kendiliğinden iyileşen bir enfeksiyondur. Spesifik bir antiviral tedavi genellikle gerekmez. İyileşme sürecini desteklemek için dinlenme ve sağlıklı beslenme önerilir.

2. Hepatit B Tedavisi

Genellikle kronikleşebilen bir enfeksiyondur. Tedavi seçenekleri şunları içerir:

Antiviral İlaçlar: Entekavir, tenofovir gibi antiviral ilaçlar kullanılabilir.
İmmün Modülatörler: İnterferon alfa, bağışıklık sistemi tepkisini artırarak virüsü kontrol etmeye çalışır.

3. Hepatit C Tedavisi

Yeni antiviral ilaçlar sayesinde tedavi edilebilir hale gelmiştir. Tedavi seçenekleri şunları içerir:

Direct-Acting Antiviral (DAA) İlaçlar: Sofosbuvir, ledipasvir, daclatasvir, ve glecaprevir gibi DAA ilaçları, virüsün replikasyonunu hedef alarak etkili bir şekilde tedavi sağlar.

4. Hepatit D Tedavisi

Hepatit D, sadece HBV ile birlikte enfekte olan kişilerde ortaya çıkar. HBV’yi tedavi etmek, Hepatit D’yi kontrol altına alabilir. Tedavi seçenekleri hepatit B tedavisi ile benzerdir.

5. Hepatit E Tedavisi

Genellikle kendiliğinden iyileşen bir enfeksiyondur. Tedavisi spesifik antiviral ilaçları içermez. Ancak, gebelikte ciddi komplikasyonlara neden olabileceği için hamile kadınlar dikkatle takip edilmelidir.

Genel Yaklaşımlar ve Öneriler:

Dinlenme ve İyi Beslenme: Karaciğerin iyileşmesine yardımcı olmak için dinlenme ve sağlıklı bir diyet önemlidir.
Alkol ve Toksik Maddelerden Kaçınma: Alkol ve karaciğer üzerinde toksik etkisi olan maddelerden kaçınılmalıdır.
Aşılar: HAV ve HBV için aşılar mevcuttur. Bu aşılar, hepatit enfeksiyonlarına karşı korunmada önemlidir.

Tedavi planı, hastanın genel sağlık durumuna, hepatit türüne, enfeksiyonun süresine ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir. Hepatoloji veya enfeksiyon hastalıkları uzmanları, viral hepatit tedavisini yöneten sağlık profesyonelleridir. Tedavi süreci genellikle düzenli kontrolleri ve laboratuvar testlerini içerir. Hastaların doktorlarıyla işbirliği yapmaları, önerilen tedaviye bağlı kalmaları ve sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürmeleri önemlidir.

Hepatit Enfeksiyonundan Korunma

Hepatitlerin önlenmesi için aşılar, hijyenik koşulların iyileştirilmesi ve riskli davranışlardan kaçınılması gerekmektedir. Hepatit A ve B için etkili aşılar mevcuttur ve bu aşılar, hastalığın yayılmasını büyük ölçüde engellemektedir. Hepatit C ve D için aşı bulunmamaktadır, ancak korunma stratejileri sayesinde bu enfeksiyonlardan kaçınılabilir.

Korunma yolları şunları içerir:

Hepatit B ve A aşılarını yaptırmak
Temiz su kaynaklarına erişim sağlamak ve hijyenik gıda tüketmek
Korunmasız cinsel ilişkiden kaçınmak
Steril olmayan tıbbi malzemelerden uzak durmak
Damar içi ilaç kullanmaktan kaçınmak veya güvenli enjeksiyon yöntemleri kullanmak

Sonuç

Viral hepatit, hem bireysel sağlığı hem de toplum sağlığını etkileyen ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Hastalığın önlenmesi ve yönetimi, özellikle erken teşhis, aşılama programlarının yaygınlaştırılması ve bilinçlendirme kampanyaları ile büyük ölçüde mümkündür. Hepatit B ve C’nin neden olduğu uzun vadeli komplikasyonlar, erken müdahaleyle önlenebilir veya etkileri en aza indirilebilir. Bu nedenle, sağlık otoriteleri ve ilgili paydaşların, toplum bazında etkili sağlık politikaları geliştirmesi ve uygulaması büyük önem taşımaktadır.

Halkın viral hepatit konusunda bilinçlendirilmesi, hastalığın yayılımını engellemede temel bir rol oynamaktadır. Kapsamlı halk eğitimi programları, özellikle yüksek risk gruplarını hedef alarak hastalığın bulaş yolları, belirtileri ve korunma yöntemleri hakkında farkındalık yaratabilir. Ayrıca, sağlık personelinin sürekli eğitimi ve bu alanda çalışan uzmanların bilgi güncellemeleri, tanı ve tedavi süreçlerinin etkinliğini artıracaktır. Eğitim programlarının dijital platformlara taşınması, daha geniş bir kitleye ulaşmayı kolaylaştırabilir ve hastalıkla mücadelede etkin bir araç haline gelebilir.

Teknolojik gelişmeler, viral hepatit teşhis ve tedavisinde yeni kapılar açmaktadır. Erken teşhiste kullanılabilecek hızlı test kitleri, hastalığın ilerlemesini durdurmak için kritik öneme sahiptir. Bunun yanında, antiviral tedavilerdeki yenilikler ve hepatit B için kür sağlayabilecek olası tedavi yöntemleri üzerinde yapılan çalışmalar umut vericidir. Gelecekte, bu hastalığın küresel sağlık üzerindeki yükünü azaltmak için uluslararası iş birliklerinin artırılması, yeni finansman kaynaklarının yaratılması ve yenilikçi çözümlerin desteklenmesi gerekmektedir. Viral hepatit ile mücadelede multidisipliner yaklaşımın benimsenmesi, sürdürülebilir bir başarı için şarttır.

Referanslar:

Viral Hepatit Türleri: 7 Belirtisi, Aşısı, Tanısı Ve Tedavisi
World Health Organization. Global Hepatitis Report, 2017. Geneva: WHO Press; 2017.
Alter MJ. Epidemiology of viral hep. and HIV co-infection. Journal of Hepatology. 2006;44(Suppl 1):S6–S9.
Shepard CW, Finelli L, Alter MJ. Global epidemiology of hepatitis C virus infection. The Lancet Infectious Diseases. 2005;5(9):558–567.
Thomas DL. Global control of hepatitis C: where challenge meets opportunity. Nature Medicine. 2013;19(7):850–858.
Blach S, Zeuzem S, Manns M, et al. Global prevalence and genotype distribution of hepatitis C virus infection in 2015: a modelling study. The Lancet Gastroenterology & Hepatology. 2017;2(3):161–176.
Kim WR. Epidemiology of hepatitis B in the United States. Hepatology. 2009;49(S5):S28–S34.
Schmit N, Wright A, Hill A, et al. Modelling hepatitis B epidemiology in the Western Pacific Region: An evidence review. BMC Public Health. 2022;22:205.
Thio CL, Seaberg EC, Skolasky R, et al. HIV-1, hepatitis B virus, and risk of liver-related mortality in the Multicenter Cohort Study (MACS). The Lancet. 2002;360(9349):1921–1926.
Liang TJ, Ghany MG. Current and future therapies for hepatitis C virus infection. The New England Journal of Medicine. 2013;368(20):1907–1917.
Lok AS, McMahon BJ. Chronic hepatitis B: update 2009. Hepatology. 2009;50(3):661–662.
Terrault NA, Lok ASF, McMahon BJ, et al. Update on prevention, diagnosis, and treatment of chronic hepatitis B: AASLD 2018 hepatitis B guidance. Hepatology. 2018;67(4):1560–1599.
Lavanchy D. Evolving epidemiology of hepatitis C virus. Clinical Microbiology and Infection. 2011;17(2):107–115.
Seeff LB. Natural history of chronic hepatitis C. Hepatology. 2002;36(S1):S35–S46.
Lemon SM, Walker CM, Alter MJ, Yi M. Hepatitis C virus. In: Knipe DM, Howley PM, eds. Fields Virology. 6th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2013:733–759.
Lee WM. Hepatitis B virus infection. The New England Journal of Medicine. 1997;337(24):1733–1745.
Imazeki F, Yokosuka O, Fukai K, et al. Early changes in hepatitis B virus DNA and alanine aminotransferase levels after peginterferon alpha-2b in patients with hepatitis B e antigen-negative chronic hepatitis B. Journal of Hepatology. 2004;40(5):664–670.
Merat S, Rezvan H, Nouraie M, et al. Seroprevalence of hepatitis C virus: the first population-based study from Iran. International Journal of Infectious Diseases. 2010;14(2):e113–e116.
Terrault NA, Bzowej NH, Chang KM, et al. AASLD guidelines for treatment of chronic hepatitis B. Hepatology. 2016;63(1):261–283.
Lavanchy D. Hepatitis B virus epidemiology, disease burden, treatment, and current and emerging prevention and control measures. Journal of Viral Hep. 2004;11(2):97–107.
Pungpapong S, Kim WR, Poterucha JJ. Natural history of hepatitis B virus infection: an update for clinicians. Mayo Clinic Proceedings. 2007;82(8):967–975.
European Association for the Study of the Liver. EASL clinical practice guidelines: management of chronic hepatitis B virus infection. Journal of Hepatology. 2012;57(1):167–185.
Lok AS, McMahon BJ. Chronic hepatitis B: AASLD practice guidelines. Hepatology. 2007;45(2):507–539.
Pawlotsky JM, Negro F, Aghemo A, et al. EASL recommendations on treatment of hepatitis C 2021. Journal of Hepatology. 2021;75(6):1360–1380.
Bortolotti F, Cadrobbi P, Crivellaro C, et al. Long-term outcomes of chronic hepatitis B in childhood: A 24-year observation period. Clinical Infectious Diseases. 2008;46(2):90–94.
Cornberg M, Wong VW, Locarnini S, Brunetto MR. The role of quantitative hepatitis B surface antigen revisited. Journal of Hepatology. 2017;66(2):398–411.
Perz JF, Armstrong GL, Farrington LA, Hutin YJ, Bell BP. The contributions of hepatitis B virus and hepatitis C virus infections to cirrhosis and primary liver cancer worldwide. Journal of Hepatology. 2006;45(4):529–538.
Schweitzer A, Horn J, Mikolajczyk RT, Krause G, Ott JJ. Estimations of worldwide prevalence of chronic hepatitis B virus infection: A systematic review of data published between 1965 and 2013. The Lancet. 2015;386(10003):1546–1555.
Kumar M, Sarin SK. Viral hep. eradication: Is a cure possible? Indian Journal of Medical Research. 2020;151(6):478–483.
Hatzakis A, Chulanov V, Gadano AC, et al. The present and future disease burden of hepatitis C virus (HCV) infections with today’s treatment paradigm – volume 3. Journal of Viral Hep. 2015;22(Suppl 1):26–45.
Veldt BJ, Heathcote EJ, Wedemeyer H, et al. Sustained virologic response and clinical outcomes in patients with chronic hepatitis C and advanced fibrosis. Annals of Internal Medicine. 2007;147(10):677–684.
Lin SY, Chang ET, So SK. Why we should routinely screen Asian American adults for hepatitis B: A cross-sectional study of Asians in California. Hepatology. 2007;46(4):1034–1040.
Yuen MF, Chen DS, Dusheiko GM, et al. Hepatitis B virus infection. Nature Reviews Disease Primers. 2018;4(1):18035.
McMahon BJ. Natural history of chronic hepatitis B. Clinics in Liver Disease. 2010;14(3):381–396.
Terrault NA, Janssen HLA, Standing H, et al. Global perspectives on the future of hepatitis B virus care: The road to a cure. Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology. 2021;18(5):287–288.
Tandon BN, Acharya SK, Tandon A. Epidemiology of hepatitis B virus infection in India. Gut. 1996;38(Suppl 2):S56–S59.
https://scholar.google.com/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.researchgate.net/
https://www.nhs.uk/

Sağlık Bilgisi Paylaş !