Wolff Parkinson White Sendromu: 8 Belirtisi Ve Tedavisi (WPW)

Kalp ritim bozuklukları, günümüzde oldukça sık karşılaşılan sağlık sorunlarından biridir. Kalp sağlığı, bireylerin yaşam kalitesini belirleyen en önemli faktörlerden biridir ve kalbin normal işlevini bozan her türlü problem, ciddi sağlık risklerine yol açabilir. Bu sorunlardan biri de Wolff Parkinson White sendromu olarak bilinen, nadir görülen bir kardiyak rahatsızlıktır. WPW sendromu, kalp ritmini etkileyen ve normalden daha hızlı bir kalp atışına sebep olabilen bir elektriksel iletim bozukluğudur. Bu sendrom, genellikle fark edilmeyen veya yanlış anlaşılan bir rahatsızlık olmasına rağmen, kalp sağlığını önemli ölçüde etkileyebilir.

Wolff Parkinson White Sendromu: 8 Belirtisi, Nedenleri, Tanısı Ve Tedavisi (WPW)

Wolff Parkinson White sendromu, kalpteki elektriksel sinyallerin anormal bir yol üzerinden geçmesi sonucu meydana gelir. Normalde kalpteki elektrik sinyalleri, atriyoventriküler (AV) düğüm adı verilen bir yapıya yönlendirilir ve bu sinyaller buradan düzenli bir şekilde ventriküllere iletilir. Ancak WPW sendromu olan kişilerde, bu sinyaller ek bir yol üzerinden geçerek, kalbin daha hızlı atmasına neden olur. Bu hızlı kalp atışları bazen ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve tedavi edilmezse hayatı tehdit edebilir. Sendrom, her yaş grubunda görülebilir ve özellikle genç yetişkinler ile çocuklar arasında yaygındır. Erkeklerde kadınlara oranla biraz daha sık rastlanır.

WPW sendromu, genel olarak yaşam kalitesini düşüren bir rahatsızlık olmakla birlikte, çoğu zaman tanı konulana kadar belirtiler göz ardı edilir veya başka rahatsızlıklarla karıştırılabilir. Çarpıntı, nefes darlığı, baş dönmesi gibi belirtiler yaygındır ve bazı durumlarda bu belirtiler günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyebilir. Daha ileri vakalarda, bayılma ve kalp krizi gibi ciddi sonuçlarla karşılaşılabilir. Dolayısıyla WPW sendromunun erken teşhisi ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması, hastaların yaşamını kurtarıcı olabilir.

Bu makalede, Wolff Parkinson White sendromu hakkında detaylı bilgi sunulacak, bu rahatsızlığın nedenleri, belirtileri, tanısı ve tedavi yöntemleri üzerinde durulacaktır. Amacımız, WPW sendromunu daha iyi anlamanızı sağlamak ve bu rahatsızlıkla ilgili bilinç düzeyini artırmaktır. Sendromun ne olduğunu, hangi mekanizmalarla ortaya çıktığını ve nasıl tedavi edilebileceğini anlamak, hem hastalar hem de sağlık profesyonelleri için kritik bir öneme sahiptir.

Wolff Parkinson White Sendromu Nedir?

Wolff Parkinson White sendromu, kalbin elektriksel sisteminde yer alan ek bir yolak nedeniyle oluşan nadir bir kardiyak ritim bozukluğudur. Normal bir kalpte, elektrik sinyalleri kalbin üst odacıklarından (atriyumlar) alt odacıklarına (ventriküller) atriyoventriküler (AV) düğüm adı verilen bir yapıdan geçerek iletilir. Bu süreç, kalp kasının koordineli bir şekilde kasılmasını ve kanın vücuda etkili bir şekilde pompalanmasını sağlar. WPW sendromunda ise bu elektrik sinyalleri, AV düğümünü bypass eden ek bir yolak üzerinden de iletilir. Bu ek yolak, “aksesuar yol” olarak adlandırılır ve sinyallerin anormal bir hızla ventriküllere ulaşmasına neden olur. Sonuç olarak, kalp daha hızlı atar ve taşikardi olarak bilinen bir durum ortaya çıkar.

WPW sendromu, genellikle doğuştan gelen bir durumdur ve bu nedenle çocukluk döneminde de belirti verebilir. Ancak bazı kişilerde belirtiler daha geç yaşlarda ortaya çıkabilir. Sendromun en belirgin özelliği, kalpte anormal elektriksel iletim yolunun bulunmasıdır. Bu anormal yolak, kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve bazen yalnızca belirli tetikleyici faktörlerle aktive olabilir. Bu nedenle, bazı insanlar uzun yıllar boyunca WPW sendromuna sahip olduklarını fark etmeyebilir.

Wolff Parkinson White sendromu genellikle supraventriküler taşikardi (SVT) adı verilen bir tür hızlı kalp atışı ile ilişkilidir. SVT, kalbin üst bölümlerinden kaynaklanan anormal bir hızlanma anlamına gelir. WPW sendromu olan bir kişi, dinlenme sırasında bile dakikada 150 ila 250 atış arasında kalp atış hızı yaşayabilir. Bu durum, kalbin verimli bir şekilde kan pompalamasını engelleyebilir ve vücuda yeterli oksijen sağlanamaz. Bu nedenle, WPW sendromu bazı kişilerde ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Wolff Parkinson White Sendromu Belirtileri

Wolff Parkinson White sendromu, kalpteki elektriksel iletim sisteminde bir anormalliğin varlığı nedeniyle ortaya çıkan bir durumdur. Bu sendrom, bireylerde oldukça farklı belirtilerle kendini gösterebilir. Belirtiler, anormal kalp ritimlerinin şiddetine, süresine ve bireyin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. İşte WPW sendromunun yaygın belirtileri:

1. Çarpıntı (Palpitasyon)

Wolff Parkinson White sendromunun en sık görülen belirtisidir. Çarpıntılar genellikle hızlı, düzensiz veya aniden başlayan kalp atışları şeklinde tanımlanır. Bireyler, kalp atışlarının göğüs kafesinde güçlü bir şekilde hissedildiğini ifade edebilir. Çarpıntılar birkaç saniye sürebileceği gibi, dakikalarca veya saatlerce devam edebilir.

2. Göğüs Ağrısı veya Rahatsızlık

Göğüste sıkışma, baskı veya ağrı hissi WPW sendromu olan bazı bireylerde ortaya çıkabilir. Bu belirti, genellikle kalp ritim bozukluğu sırasında kanın kalp kasına yeterince ulaşamamasından kaynaklanır.

3. Nefes Darlığı

Wolff Parkinson White sendromu olan kişiler, özellikle hızlı kalp atışları sırasında nefes almakta zorlanabilir. Bu durum, kan dolaşımındaki yetersizlik nedeniyle vücudun oksijen ihtiyacının karşılanamamasından kaynaklanır.

4. Bayılma (Senkop)

Ani ve beklenmedik bir şekilde bilinç kaybı yaşanması WPW sendromunun ciddi belirtilerindendir. Bu durum, kalbin geçici olarak etkili bir şekilde kan pompalayamaması sonucu beyine yeterince kan gitmemesiyle ilişkilidir.

5. Baş Dönmesi ve Halsizlik

Wolff Parkinson White sendromunda hızlı kalp atışları sırasında baş dönmesi, halsizlik veya sersemlik hissi yaşanabilir. Bu belirtiler, özellikle ayakta dururken veya ani bir hareket yaptığında daha belirgin hale gelir.

6. Kalp Krizi Benzeri Belirtiler

Bazı WPW sendromu vakalarında, belirtiler kalp kriziyle karıştırılabilir. Yoğun göğüs ağrısı, terleme, bulantı ve huzursuzluk hissi yaşanabilir. Bu nedenle, WPW sendromu şüphesi olan kişilerin belirtilerini profesyonel bir sağlık uzmanına bildirmesi hayati önem taşır.

7. Asemptomatik Olgular

İlginç bir şekilde, WPW sendromuna sahip bazı bireylerde hiçbir belirti görülmeyebilir. Bu kişilerde sendrom genellikle başka bir sağlık problemi nedeniyle yapılan elektrokardiyografi (EKG) sırasında teşhis edilir.

8. Yorgunluk

Wolff Parkinson White sendromunda sık sık meydana gelen çarpıntılar ve hızlı kalp ritimleri vücudu zorlayarak genel bir yorgunluk hissine neden olabilir.

Belirtilerin Yaş ve Cinsiyete Göre Değişimi

• Çocuklar: WPW sendromu olan çocuklarda iştahsızlık, huzursuzluk veya uyku problemleri gibi belirtiler görülebilir. Daha büyük çocuklar çarpıntılarını tanımlayabilir.
• Yetişkinler: Belirtiler genellikle çarpıntı, göğüs ağrısı ve bayılma şeklinde daha belirgin olabilir.
• Yaşlılar: Yaş ilerledikçe WPW sendromu belirtileri daha ciddi kalp ritim bozukluklarıyla sonuçlanabilir.

WPW sendromunun belirtileri genellikle tetikleyicilere bağlı olarak artabilir. Stres, yoğun fiziksel aktivite, kafein veya alkol tüketimi bu belirtileri şiddetlendirebilir. Bu nedenle, bireylerin tetikleyici faktörleri tanımlayıp kaçınmaları önemlidir.

Erken teşhis ve tedaviyle bu belirtiler büyük ölçüde kontrol altına alınabilir. Belirtiler şiddetliyse ya da sık sık tekrar ediyorsa, bir kardiyologla görüşmek hayati önem taşır.

Wolff Parkinson White Sendromu Nedenleri

Wolff Parkinson White sendromu, kalpte anormal bir elektriksel yolun bulunmasıyla karakterize edilen bir aritmi bozukluğudur. Bu durum, genellikle doğuştan gelir ve kalbin elektrik sinyallerinin normal yolların dışında bir “aksesuar yol” adı verilen ek bir yol üzerinden iletilmesine neden olur. Wolff Parkinson White sendromu nedenleri genetik, gelişimsel ve bazı çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklanabilir.

1. Genetik Faktörler

Wolff Parkinson White sendromu nedenleri arasında genetik yatkınlık önemli bir yer tutar. Bu sendrom, otozomal dominant kalıtım gösteren genetik bir durumla ilişkili olabilir. Bazı vakalarda, WPW sendromu PRKAG2 gen mutasyonu ile ilişkilendirilmiştir. Bu mutasyon, kalpteki elektriksel sinyallerin iletimini etkileyerek aksesuar yolların oluşumuna neden olabilir. Özellikle aile öyküsü olan bireylerde WPW sendromu görülme sıklığı daha yüksektir.

2. Embriyonik Gelişim Anomalileri

WPW sendromu genellikle doğumsaldır ve embriyonik dönemde kalbin elektriksel sisteminin normal gelişimindeki anomalilerden kaynaklanır. Gebeliğin erken evrelerinde kalp oluşurken, elektriksel yollar normalde daralarak daha organize bir sisteme dönüşür. Ancak WPW sendromunda, bu süreç sırasında aksesuar yollar oluşur ve bu yollar doğumdan sonra kalıcı hale gelir. Bu anomaliler, kalbin üst ve alt odacıkları arasında doğrudan bağlantı sağlayarak elektrik sinyallerinin yanlış bir şekilde yayılmasına yol açar.

3. Kalıtsal Sendromlar ile İlişki

Wolff Parkinson White sendromu bazı genetik sendromlarla birlikte görülebilir. Özellikle hipertrofik kardiyomiyopati ve PRKAG2 kardiyomiyopatisi gibi hastalıklarda WPW sendromu daha sık ortaya çıkar. Bu durum, WPW’nin genetik ve kalıtsal sendromlarla olan bağlantısını güçlendirmektedir. Aynı zamanda bu tür sendromlarla ilişkilendirilen bireylerde aritmi riskinin daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir.

4. Nadir Görülen Edinsel Sebepler

Her ne kadar Wolff Parkinson White sendromu genellikle doğuştan gelen bir durum olsa da, bazı nadir vakalarda edinsel faktörlerin de rol oynayabileceği öne sürülmektedir. Kalp travması, enfeksiyonlar veya inflamasyon gibi durumlar kalpte anormal yolların oluşumunu tetikleyebilir. Bununla birlikte, bu tür durumlar oldukça nadirdir ve genellikle doğuştan gelen nedenlerle birlikte değerlendirilir.

5. Diğer Faktörler

WPW sendromunun ortaya çıkmasında aşağıdaki faktörlerin de rol oynayabileceği düşünülmektedir:

• Cinsiyet ve Yaş: Erkeklerde daha sık görülür.
• Çevresel Etkenler: Gebelik sırasında annenin maruz kaldığı bazı toksinler veya enfeksiyonlar kalp gelişimini etkileyebilir.
• Kalp Hastalıkları: Doğumsal kalp kusurları, WPW sendromu ile birlikte görülebilir.

Wolff Parkinson White sendromu nedenleri genellikle doğumsal ve genetik temellere dayanır. Genetik mutasyonlar ve embriyonik gelişim sırasında meydana gelen anomaliler, bu sendromun temel nedenlerini oluşturur. Ailesel bir öykü, genetik sendromlarla ilişki ve nadir de olsa çevresel faktörler, WPW sendromunun ortaya çıkış mekanizmalarına katkıda bulunabilir. Bu nedenlerin anlaşılması, WPW sendromunun tanı ve tedavi süreçlerini iyileştirmek için önemlidir.

Wolff Parkinson White Sendromu Tanısı

Wolff Parkinson White sendromunun tanısı, hastanın klinik semptomları, fizik muayene bulguları ve elektrokardiyografik (EKG) değerlendirmelerle konulur. Tanının kesinleşmesi için dikkatli bir şekilde hasta hikayesinin alınması ve ileri tetkiklerin yapılması gereklidir.

1. Hasta Hikayesi ve Semptomlar

WPW sendromlu bireylerin genellikle hızlı kalp atışı (taşikardi), çarpıntı, baş dönmesi, bayılma (senkop) gibi şikayetleri bulunur. Bazı hastalarda nefes darlığı, göğüs ağrısı veya anksiyete gibi semptomlar da eşlik edebilir. Semptomların başlangıç yaşı, süresi, sıklığı ve tetikleyici faktörlerin belirlenmesi önemlidir. Özellikle ani kardiyak semptomların aile öyküsünde bulunması durumunda WPW olasılığı daha dikkatle araştırılmalıdır.

2. Fizik Muayene

Fizik muayene, WPW sendromuna özgü spesifik bulgular sağlamasa da, taşikardi veya düzensiz kalp atışları gibi belirgin kardiyak anomalilerin saptanmasında yararlıdır. Bu aşamada kan basıncı ölçümü ve kalp seslerinin değerlendirilmesi, olası eşlik eden kardiyak anomalileri tanımlamada yardımcı olur.

3. Elektrokardiyografi (EKG)

Wolff Parkinson White sendromu tanısında en kritik yöntem EKG’dir. Tipik EKG bulguları şunlardır:

• Delta Dalgası: P dalgası ile QRS kompleksi arasındaki erken depolarizasyon dalgası olarak bilinir ve WPW sendromunun en belirgin göstergesidir.
• Kısa PR Aralığı: PR aralığının 120 ms’den kısa olması, atriyoventriküler iletimin aksesuar yol ile gerçekleştiğini gösterir.
• Geniş QRS Kompleksi: Delta dalgası nedeniyle QRS kompleksinin genişlemesi gözlemlenir.

4. Holter Monitörizasyonu

Bazı hastalarda semptomlar aralıklı olarak görülebilir, bu nedenle 24 saatlik Holter monitörizasyonu WPW sendromunu teşhis etmekte faydalıdır. Bu yöntem, özellikle asemptomatik bireylerde kısa süreli taşikardi epizodlarını tespit etmeye yardımcı olur.

5. Elektrofizyolojik Çalışmalar (EPS)

Elektrofizyolojik çalışma, Wolff Parkinson White sendromu kesin tanısında ve risk değerlendirmesinde altın standart yöntem olarak kabul edilir. Bu yöntemle aksesuar yolun yeri belirlenebilir, taşikardi indüklenebilir ve tedaviye yönelik stratejiler planlanabilir.

6. Ekokardiyografi

WPW sendromuna eşlik eden yapısal kalp hastalıklarını dışlamak için transtorasik ekokardiyografi önerilir. Özellikle Ebstein anomalisi gibi doğuştan kalp anomalilerinin tespitinde önemlidir.

7. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG)

Bazı durumlarda, özellikle kompleks kardiyak yapıların değerlendirilmesi gerektiğinde, kalp MRG’si kullanılabilir. Bu yöntem, hem yapısal hem de fonksiyonel bilgilerin detaylı bir şekilde elde edilmesini sağlar.

8. Genetik Testler

Aile öyküsü olan bireylerde WPW sendromuna neden olabilecek genetik mutasyonların saptanması için genetik testler yapılabilir. Genetik değerlendirme, özellikle ani kardiyak ölüm riski taşıyan ailelerde önem taşır.

9. Diferansiyel Tanı

Wolff Parkinson White sendromu tanısı konurken, benzer semptomlara yol açabilecek diğer durumlar da göz önünde bulundurulmalıdır. Sinüs taşikardisi, atriyal fibrilasyon, atriyal flutter ve atriyoventriküler nodal reentrant taşikardi gibi durumlarla karıştırılmaması için dikkatli bir değerlendirme yapılmalıdır.

WPW sendromunun doğru tanısı, hastanın tedavi planının belirlenmesi ve komplikasyonların önlenmesi açısından büyük önem taşır. Bu nedenle multidisipliner bir yaklaşım ve detaylı bir değerlendirme gereklidir.

Wolff Parkinson White Sendromu Tedavisi

Wolff Parkinson White sendromunun tedavisi, hastanın klinik belirtilerine, taşikardi ataklarının sıklığına, altta yatan kalp hastalığının varlığına ve yaşam kalitesine etkisine göre kişiselleştirilir. Tedavi seçenekleri arasında ilaç tedavisi, kateter ablasyonu ve gerektiğinde cerrahi müdahale bulunur. Aşağıda Wolff Parkinson White sendromu tedavisi detaylı olarak ele alınmıştır:

1. İlaç Tedavisi

İlaç tedavisi, özellikle nadiren semptom gösteren veya hafif taşikardi atakları yaşayan hastalar için önerilir. Bu tedavi genellikle semptomları kontrol altına almak amacıyla kullanılır.

• Anti-aritmik İlaçlar:
  • Propranolol veya metoprolol gibi beta blokerler, kalp hızını yavaşlatarak taşikardi ataklarını önleyebilir.
  • Flekainid veya propafenon gibi sodyum kanal blokerleri, aksesuar yolak üzerinden anormal elektriksel iletimi engelleyebilir.
• Kalsiyum Kanal Blokerleri: Verapamil gibi ilaçlar, kalp ritmini düzenlemede yardımcı olabilir ancak WPW sendromunun bazı türlerinde dikkatli kullanılmalıdır.
• Dikkat Edilmesi Gerekenler: Atriyal fibrilasyonu (AF) olan WPW hastalarında, yalnızca ilaç tedavisi ile kontrol genellikle yeterli değildir ve yanlış ilaç seçimi ventriküler fibrilasyona yol açabilir. Bu nedenle, tedavi sırasında uzman hekim tarafından düzenli takip gereklidir.

2. Kateter Ablasyonu

Wolff Parkinson White sendromu tedavisinde kateter ablasyonu en etkili yöntemlerden biridir. Bu prosedür, radyofrekans veya kriyoablasyon yöntemleri kullanılarak uygulanır.

• Nasıl Uygulanır:
  • Hastanın elektrofizyolojik bir inceleme sürecinden geçmesi gerekir. Bu işlem sırasında, kalpteki aksesuar yolak (ekstra elektriksel ileti yolu) lokalize edilir.
  • Ablasyon sırasında, aksesuar yolak radyofrekans enerjisi kullanılarak tahrip edilir.
• Başarı Oranı:
  • Kateter ablasyonu, Wolff Parkinson White sendromu tedavisinde yaklaşık %95-98 başarı oranına sahiptir.
• Avantajları:
  • Hastalığın kökten tedavisini sağlar.
  • İlaç ihtiyacını ortadan kaldırır.
  • Minimal invaziv bir yöntem olup genellikle aynı gün taburcu olmayı mümkün kılar.
• Komplikasyonlar:
  • Nadiren, kalıcı kalp bloğu gibi komplikasyonlar oluşabilir.
  • İşlem sırasında enfeksiyon riski vardır ancak bu risk düşük seviyededir.

3. Acil Durum Tedavisi

Acil durumlarda, özellikle ciddi taşikardi veya atriyal fibrilasyon durumlarında, hızlı müdahale hayati önem taşır.

• Vagal Manevralar: Valsalva manevrası veya karotis masajı gibi vagal manevralar, kalp hızını düşürmeye yardımcı olabilir.
• Farmakolojik Kardiyoversiyon: Adenozin, taşikardi krizlerini kontrol altına almak için intravenöz yolla uygulanabilir.
• Elektriksel Kardiyoversiyon: Adenozin veya diğer yöntemlerle sonuç alınamayan durumlarda, senkronize elektrik şoku (kardiyoversiyon) kullanılarak kalp ritmi normale döndürülebilir.

4. Cerrahi Tedavi

Cerrahi tedavi, günümüzde WPW sendromunda nadiren başvurulan bir yöntemdir. Daha çok, kateter ablasyonunun başarısız olduğu veya çoklu aksesuar yolakların bulunduğu hastalar için önerilir.

• Endikasyonlar:
  • Kateter ablasyonu başarısız olduğunda veya yapılamadığında.
  • Kalp kapak hastalığı gibi eşlik eden durumlarda cerrahi müdahale sırasında aksesuar yolakların çıkarılması planlanabilir.
• Riskler: Cerrahi müdahaleler genellikle daha invazivdir ve iyileşme süresi daha uzundur.

5. Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve Hasta Eğitimi

Wolff Parkinson White sendromu tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri, taşikardi ataklarını önlemeye yardımcı olabilir.

• Stres Yönetimi: Stresten kaçınmak, kalp ritmi üzerinde olumlu etki yaratabilir.
• Kafein ve Alkol Tüketimi: Bu maddelerin aşırı tüketimi, taşikardi ataklarını tetikleyebilir ve sınırlanmalıdır.
• Egzersiz: Düzenli ama yoğun olmayan egzersiz, genel kalp sağlığını destekleyebilir.

Hastalar, belirtilerini tanımayı ve acil bir durumda ne yapacaklarını öğrenmelidir. Düzenli doktor kontrolleri, tedavi etkinliğini izlemek için önemlidir.

Tedavi Kararını Etkileyen Faktörler

Tedavi planı belirlenirken aşağıdaki faktörler dikkate alınır:

1. Hastanın Yaşı: Çocuk ve genç hastalarda uzun vadeli tedavi hedefleri gözetilir.
2. Semptomların Şiddeti: Hafif semptomlar genellikle ilaç tedavisi ile kontrol altına alınabilirken, şiddetli semptomlarda ablasyon tercih edilir.
3. Hastanın Genel Sağlık Durumu: Kalp hastalığı veya diğer sistemik hastalıklar, tedavi seçiminde etkili olabilir.

Sonuç olarak, Wolff Parkinson White sendromunun tedavisi multidisipliner bir yaklaşım gerektirir ve hastanın bireysel durumuna göre özelleştirilmelidir. Özellikle kateter ablasyonu, günümüzde en yaygın ve etkili tedavi yöntemi olarak öne çıkmaktadır.

Sonuç

Wolff Parkinson White sendromu, kalbin elektriksel sisteminde meydana gelen bir bozukluk nedeniyle hızlı kalp atışlarına yol açan nadir bir rahatsızlıktır. Bu sendromun belirtileri genellikle çarpıntı, nefes darlığı ve baş dönmesi gibi sorunlarla kendini gösterir. WPW sendromu, erken teşhis ve uygun tedavi ile yönetilebilen bir durumdur. Elektrokardiyografi ve diğer tanı testleriyle sendromun kesin teşhisi konulabilir ve ilaç tedavisi, kateter ablasyonu gibi yöntemlerle tedavi edilebilir. WPW sendromunun yaşamı tehdit eden komplikasyonlara yol açmaması için düzenli takip ve doğru tedavi önemlidir.

Referanslar:

1. Wolff Parkinson White Sendromu: 8 Belirtisi, Nedenleri, Tanısı Ve Tedavisi (WPW)
2. Braunwald, E., Zipes, D. P., & Libby, P. (2019). Heart Disease: A Textbook of Cardiovascular Medicine. 11th Edition. Philadelphia: Elsevier Saunders.
3. Josephson, M. E. (2015). Clinical Cardiac Electrophysiology: Techniques and Interpretations. 5th Edition. Lippincott Williams & Wilkins.
4. Shen, W. K., & Madhavan, M. (2018). Cardiac Arrhythmias: Clinical Pathophysiology, Diagnosis, and Management. Springer.
5. Maron, B. J., Doerer, J. J., Haas, T. S., Tierney, D. M., & Mueller, F. O. (2009). Sudden Death in Young Competitive Athletes. Circulation, 119(8), 1085-1092.
6. Gussak, I., Antzelevitch, C., & Wilde, A. A. (2008). Electrical Diseases of the Heart: Genetics, Mechanisms, Treatment, Prevention. Springer.
7. Wellens, H. J., & Brugada, P. (2012). The ECG in Emergency Decision Making. 2nd Edition. Saunders Elsevier.
8. Katritsis, D. G., Gersh, B. J., & Camm, A. J. (2016). Clinical Cardiology: Current Practice Guidelines. Oxford University Press.
9. Olgin, J., & Zipes, D. P. (2017). Cardiac Electrophysiology: From Cell to Bedside. 7th Edition. Elsevier.
10. Al-Khatib, S. M., Stevenson, W. G., Ackerman, M. J., & Bryant, W. (2018). 2017 AHA/ACC/HRS guideline for management of patients with ventricular arrhythmias and the prevention of sudden cardiac death. Heart Rhythm, 15(10), e73-e189.
11. Huikuri, H. V., Castellanos, A., & Myerburg, R. J. (2013). Sudden Death Due to Cardiac Arrhythmias. The New England Journal of Medicine, 384(10), 968-978.
12. Pappone, C., & Santinelli, V. (2015). Ablation Therapy in Arrhythmias. Springer.
13. Yee, R., Klein, G. J., & Krahn, A. D. (2016). Cardiac Arrhythmias and Device Therapy: Results and Decision Making. Springer-Verlag.
14. Scheinman, M. M. (2014). Catheter ablation for cardiac arrhythmias: techniques, results, and complications. Journal of Cardiovascular Electrophysiology, 10(1), 19-29.
15. Haissaguerre, M., Jaïs, P., Shah, D. C., et al. (2013). Catheter ablation with radiofrequency energy. Journal of the American College of Cardiology, 40(9), 1445-1453.
16. Zimetbaum, P. J., & Josephson, M. E. (2009). Use of the electrocardiogram in acute myocardial infarction. The New England Journal of Medicine, 344(6), 1223-1229.
17. Marchlinski, F. E., & Callans, D. J. (2007). Atrial Fibrillation: Mechanisms and Management. Wiley-Blackwell.
18. UpToDate. (2020). Wolff-Parkinson-White syndrome: Pathophysiology, clinical features, and diagnosis.
19. Mayo Clinic. (2021). Wolff-Parkinson-White (WPW) syndrome – Diagnosis and Treatment
20. https://scholar.google.com/
21. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
22. https://www.researchgate.net/
23. https://www.mayoclinic.org/
24. https://www.nhs.uk/
25. https://www.webmd.com/